Morgunblaðið - 13.08.2012, Síða 4

BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Meirihluti þingmanna VG er nú
þeirrar skoðunar að staldra beri við í
Evrópumálum og endurmeta stöð-
una. Misjafnt er hversu langt þessir
þingmenn vilja ganga en allir eiga
það sameiginlegt að horfa til kosn-
inga og stöðu ESB-umsóknar þá.
Eins og komið hefur fram telja
VG-ráðherrarnir Svandís Svavars-
dóttir og Katrín Jakobsdóttir, vara-
formaður VG, að endurmeta beri að-
ildarviðræðurnar við ESB og stöðu
þeirra í ljósi „breyttra forsendna“.
Ummælin sæta tíðindum en þau
koma í framhaldi af þeirri kröfu Ög-
mundar Jónassonar innanríkis-
ráðherra á flokksráðsfundi Vinstri
grænna í febrúar að niðurstaða fáist
í Evrópumálunum fyrir kosningar,
þannig að hægt sé að „koma þessu
óþurftarmáli út úr heiminum“.
Flokkssystir hans, Guðfríður Lilja
Grétarsdóttir, gekk lengra í maí
þegar hún lagði fram bókun í utan-
ríkismálanefnd, sem var samþykkt,
um að þjóðin skyldi spurð að því í
þjóðaratkvæðagreiðslu fyrir áramót
hvort halda skyldi aðildar-
viðræðunum áfram.
Kröfu Ögmundar var fálega tekið
hjá Samfylkingunni og taldi Össur
Skarphéðinsson utanríkisráðherra
„villiketti“ á ferð innan VG.
Jón Bjarnason, þingmaður VG,
hefur ef til vill gengið lengst með
þingsályktunartillögu um að aftur-
kalla beri ESB-umsóknina.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins er mikil spenna innan VG
vegna Evrópumálanna og er þá m.a.
horft til þess að samningsmarkmið í
landbúnaðarmálum verða tekin fyrir
í utanríkismálanefnd í dag.
Spurður út í ummæli Svandísar og
Katrínar vísaði Steingrímur J. Sig-
fússon, formaður VG, á aðstoðar-
menn sína. Þeirra væri að meta
hvort tilefni væri til þess að formað-
urinn gæfi kost á viðtali í fríi sínu.
Leitað var til aðstoðarmanns sem
kom erindinu áleiðis en lengra náði
málið ekki. Árni Þór Sigurðsson, for-
maður utanríkismálanefndar, kvaðst
ekki mundu ræða við fjölmiðla vegna
málsins. Þá náðist ekki í Ögmund né
Þráin Bertelsson eða Björn Val
Gíslason, þingflokksformann VG.
Átta af tólf vilja endurskoðun
Vinstri grænir fengu 14 þingmenn
kjörna í síðustu kosningum en eiga
nú 12 þingmenn eftir að Atli Gísla-
son, Ásmundur Einar Daðason og
Lilja Mósesdóttir gengu úr VG en
Þráinn Bertelsson kom inn í staðinn.
Með yfirlýsingum sínum hafa þær
Katrín og Svandís gengið til liðs við
endurskoðunarsinna í flokknum þar
sem fyrir eru Ögmundur, Guðfríður
Lilja og Jón Bjarnason. Fyrir-
spurnir Morgunblaðsins benda til
þess að telja megi minnst þrjá þing-
menn VG til viðbótar í þessum hópi,
eða samanlagt 8 af 12 þingmönnum.
Má þar fyrst nefna að Lilja Rafn-
eyju Magnúsdóttir, þingmaður VG,
telur tilefni til að endurmeta stöðuna
í Evrópumálum. Hún vildi að öðru
leyti ekki tjá sig um málið og vísaði
til flokksráðsfundar VG í ágúst.
Þá tók Álfheiður Ingadóttir, þing-
maður VG, undir málflutning
Svandísar og Katrínar.
„Ég er fyllilega sammála þeim
stallsystrum mínum um nauðsyn
þess að endurmeta stöðuna. Mér
finnst það eðlilegt, nauðsynlegt og
sjálfsagt. Það þarf að fara yfir stöð-
una eins og hún er núna og það verð-
ur gert í utanríkismálanefnd á morg-
un [í dag] og væntanlega líka á
flokksráðsfundinum hjá okkur í
næstu viku og hjá þinginu líka þegar
þar að kemur,“ segir Álfheiður en
fundurinn fer fram 23.-24. ágúst nk.
Átti að ljúka á kjörtímabilinu
Álfheiður segir margt hafa breyst.
„Það eru auðvitað bæði ytri og
innri aðstæður sem hafa breyst.
Þegar lagt var af stað með þetta ferli
var að því stefnt og menn bjuggust
við því og þótti nokkuð sjálfgefið að
það myndi takast að ljúka viðræðun-
um fyrir lok kjörtímabilsins. Nú sýn-
ist flestum að það verði ekki unnt.
Það er auðvitað mikil eðlisbreyting
og það þarf að skoða málið út frá því.
Aðstæður á evrusvæðinu og hjá
Evrópusambandinu sjálfu hafa auð-
vitað breyst verulega. Svo spila
óskyld mál inn í og þá m.a. samskipti
okkar að öðru leyti við Evrópusam-
bandið og þá er ég að vísa til mak-
rílsins og þess að við eigum von á
dómi í Icesave-málinu. Þannig að
það er ýmislegt sem þarf að skoða
sem og samspil allra þessara þátta.“
Þriðji þingmaður Vinstri grænna
til að lýsa yfir stuðningi við Katrínu
og Svandísi er Þuríður Backman.
„Ég styð orð Katrínar og Svandís-
ar varðandi endurmat á umsóknar-
ferli að Evrópusambandinu. Mín af-
staða til Evrópusambandsins hefur
alltaf legið fyrir og eins og lang-
flestir innan Vinstri grænna þá tel
ég okkur betur borgið utan Evrópu-
sambandsins en innan. Í þessu
stjórnarsamstarfi var niðurstaðan
sú að leggja inn umsókn skv.
ákveðnu ferli og samningsmark-
miðum. Lagt var upp með að fara í
þyngstu kaflana fyrst og fá nið-
urstöðu einkum í sjávarútvegs- og
landbúnaðarmálin. Því miður hefur
það ekki gengið eftir og óljóst hvort
samningsniðurstaða fæst fyrir
næstu alþingiskosningar eins og
stefnt var að og makríldeilan auð-
veldar ekki samningsferlið.
Frá því að umsóknin var lögð inn
hefur margt breyst, sérstaklega inn-
an Evrópusambandsins. Ég tel að
það eigi að endurmeta stöðuna í vet-
ur. Ég tel að það eigi ekki að hætta
viðræðum út frá óljósu mati. Það
verður að vera nokkuð ljóst hvernig
niðurstaða aðildarsamnings liti út
þannig að hægt sé að spyrja þjóðina
hvort halda eigi viðræðum áfram, en
samningsmarkmiðin gætu einnig
verið runnin út í sandinn af þeirri
ástæðu einni að Evrópusambandið
hefur þróast á annan veg en útlit var
fyrir þegar umsóknin var lögð fram.
Ég tel aðkomu þjóðarinnar for-
sendu þess að viðræðum verði hætt,
við þurfum að ljúka afgreiðslu um-
sóknarinnar, fá hana út af borðinu –
hvort sem það verður með því að
halda viðræðum áfram eða draga
umsóknina til baka.“
Formaðurinn að einangrast
Jón Bjarnason, þingmaður VG,
segir formann VG að einangrast.
„Það er búið að senda út dagskrá
flokksráðsfundarins og Evrópu-
málin eru ekki á dagskrá. Í því boði
sem sent var út er ekki gert ráð fyrir
almennum umræðum né heldur
ályktunum. Hins vegar fagna ég því
auðvitað að þessir tveir ráðherrar
skuli vera komnir með efasemdir um
umsóknina og aðildarferlið. En þær
hafa stutt hvert skref í því mjög
dyggilega hingað til. Það er gott að
þær skuli átta sig á því að þetta hef-
ur verið feigðarflan fyrir VG frá
upphafi. Með þessu vilja þær skapa
fjarlægð frá formanninum og nán-
asta hópi hans sem hefur rekið þetta
af mikilli ákveðni fyrir Samfylk-
inguna þvert á stefnu VG og gefin
kosningaloforð. Þær eru að þrengja
að formanninum og nánustu sam-
starfsmönnum hans.“
Átta af tólf vilja staldra við
 Meirihluti þingmanna VG vill endurmeta stöðu aðildarviðræðna við ESB í ljósi breyttra forsendna
 Þrír af fjórum ráðherrum Vinstri grænna vilja fara yfir málið fyrir þingkosningarnar á næsta ári
Örlagadagur Steingrímur J. Sigfússon, formaður VG, í ræðustól Alþingis 16. júlí 2009. Aðildarumsókn að ESB var þá til umræðu.
Morgunblaðið/Ómar
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 13. ÁGÚST 2012
Björgvin G. Sigurðsson, þingmaður
Samfylkingar, telur raunhæft „að
allar útlínur verði orðnar skýrar og
komin niðurstaða í öllum þessum
veigamestu köflum, landbúnaði,
sjávarútvegi og peningamálum“
fyrir næstu kosningar.
Spurður hvort ólíkar skoðanir
um Evrópumálin hafi áhrif á áhuga
samfylkingarmanna á að starfa
áfram með VG í ríkisstjórn, falli at-
kvæði á þann veg, svarar hann svo:
„Samstarfið hefur gengið þokka-
lega í öllum aðalatriðum þó svo að
þessir flokkar séu ólíkir um margt.
Því held ég að það sé ekki óeðlilegt
að þeir setjist niður eftir kosningar
og ráði fram úr því hvort vilji og
forsendur séu til áframhaldandi
samstarfs, áður en þeir ræða við
aðra flokka um slíkt. Gengi í kosn-
ingum og málefnastaða ræður síð-
an framhaldinu.“
Mörður Árnason, þingmaður
Samfylkingar, segir ekki rétt að
hlaupa til þótt hnökrar verði.
„Ég tek í sjálfu sér undir með
Ögmundi Jónassyni og Jóni Bjarna-
syni að því meira sem við fáum út
úr viðræðunum og því lengra sem
við komumst í þeim, þeim mun
betra er það fyrir kosningarnar. En
það er ekkert gefið í þessu og
menn verða að taka því sem upp
kemur án þess að taka til fótanna
við minnstu hnökra,“ sagði Mörður
en flokkssystir hans Valgerður
Bjarnadóttir vildi ekki tjá sig um
málið.
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson,
formaður Framsóknarflokksins,
segir umsóknina erfiða VG.
„Það kemur ekki á óvart að
Vinstri grænir skuli vera farnir að
velta þessu fyrir sér núna enda
hafa þeir gert sér grein fyrir því að
þeir geti ekki farið inn í næstu
kosningar með óbreytta stöðu í
Evrópumálum.“
Ragnheiður Elín Árnadóttir, þing-
flokksformaður Sjálfstæðisflokks,
telur að dregið geti til tíðinda.
„Í ljósi yfirlýsinga Svandísar og
Katrínar og annarra liggur það
beinlínis við að það hlýtur að fara
að myndast nýr meirihluti fyrir
breyttri stefnu á Alþingi í Evrópu-
málum og þá er um að gera að láta
reyna á það.“
Raunhæft að fá meginlínur
viðræðna fyrir kosningar
AFSTAÐA ÞINGMANNS SAMFYLKINGAR
Morgunblaðið/Ómar
Alþingi Mótmæli vegna ESB-
atkvæðagreiðslunnar 2009.
Jón
Bjarnason
Álfheiður
Ingadóttir
Þuríður
Backman
Katrín
Jakobsdóttir
Ögmundur
Jónasson
Svandís
Svavarsdóttir
Guðfríður Lilja
Grétarsdóttir
Lilja Rafney
Magnúsdóttir