Morgunblaðið - 20.12.2012, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. DESEMBER 2012
„Þarna er verulegum upphæðum
bætt við húsaleigubætur, eða alls
um einum milljarði króna. Með
breytingunum fjölgar þeim jafn-
framt mikið sem fá húsaleigu-
bætur. Það er meginbreytingin,“
segir Guðbjartur Hannesson vel-
ferðarráðherra, um skref í átt til
nýs húsnæðisbótakerfis á Íslandi
sem ríkisstjórnin hefur samþykkt.
„Þá verður tekjuviðmiðum breytt
og dregið úr skerðingaráhrifum
tekna á bætur leigjenda. Með því
geta fleiri nýtt sér bæturnar.“
Spurður hvort hann telji að
breytingarnar muni vinna bug á
þeim vanda sem margir telja að sé
uppi á leigumarkaði, vegna lítils
framboðs og hás leiguverðs, segir
Guðbjartur að breytingarnar einar
og sér muni ekki gera það.
„Það er hins vegar áfram unnið
að undirbúningi þess að hefja
rekstur leigufélags Íbúðalána-
sjóðs. Svo eigum við von á 300
íbúðum fyrir námsmenn í Vatns-
mýri, auk
þeirra íbúða
sem eru að fara
í byggingu.“
Spurður
hvort hækkun
húsaleigubóta í
formi minni
tekjuskerð-
ingar muni
halda í við
verðbólgu
kveðst Guðbjartur vona það.
„Framkvæmdin verður áfram á
höndum sveitarfélaganna og þann-
ig nýtt það kerfi sem fyrir er. Þetta
er fyrsta skrefið í átt til nýs hús-
næðiskerfis. Það þarf meira að
koma til gagnvart þeim hópi sem
fór verst út úr húsnæðiskaupum
fyrir hrunið. Það mun hins vegar
auðvitað létta undir með mörgum
ef fleiri fá aðgang að húsaleigu-
bótum og ef þær hækka,“ segir
hann og boðar aðstoð við lántaka
hjá ÍLS sem eiga í greiðsluvanda.
Húsaleigubætur hækkaðar
RÁÐHERRA BOÐAR FREKARI AÐGERÐIR
Guðbjartur
Hannesson
Svanur telur tvöföldun skatts á
húsaleigu hafa ýtt undir undanskot.
„Það eru sterkar vísbendingar um
að skattahækkanir hafi leitt til þess
að leigusalar leigi í vaxandi mæli út
húsnæði án þinglýsingar til að kom-
ast hjá opinberum gjöldum. Þinglýs-
ingum hefur fækkað og það er ekki
vegna þess að það sé minna að gera
á leigumarkaði. Það er langt í frá.“
Geta valið um leigjendur
Guðlaugur Örn Þorsteinsson,
framkvæmdastjóri Leigulistans, tel-
ur líka að húsaleiga sé að hækka.
„Leiga á íbúðarhúsnæði hefur al-
mennt verið að hækka. Leiga á
tveggja herbergja íbúðum er frá 100
þúsund krónum og upp í 150.000
krónur. Flestar eru þó á bilinu 100
til 120 þúsund. Eftirspurnin er tölu-
verð. Þeir sem vilja leigja húsnæði
geta því valið um leigjendur.
Margt ungt fólk hefur farið út á
leigumarkaðinn, enda er byggingar-
markaðurinn búinn að vera í kyrr-
stöðu í fjögur ár. Leigumarkaðinn
hefur hins vegar stækkað um 50%
síðan 2008. Leigan mun halda áfram
að hækka á meðan byggingariðn-
aðurinn er í lamasessi,“ segir hann.
Á vef Leigulistans eru eignir í
ýmsum stærðum til leigu og má
nefna að 20 fermetra herbergi í
Engihjalla kostar 65.000 krónur á
mánuði í leigu og kostar fermetrinn
því 3.250 krónur. Þá eru nokkur 10
fermetra herbergi á 50.000 kr. Þá
kostar 30 fermetra íbúð í Bugðulæk
80.000 kr. í leigu á mánuði og 54 fer-
metra íbúð í Melgerði kostar 120
þúsund krónur á mánuði.
Telur að verðið muni lækka
Vilhjálmur Einarsson, löggildur
fasteignasali hjá Eignaborg, telur
hins vegar að verðið muni lækka.
„Mesti kúfurinn var í haust. Verð-
ið hefur lækkað síðan. Tveggja her-
bergja íbúðir sem fóru á 110-120
þúsund krónur í haust eru ekki að
fara á nema 100 þúsund krónur í
dag. Ég tel að eftirspurnin á leigu-
markaði hafi minnkað. Framboðið á
leigumarkaði jókst í haust þegar
margir töldu að markaðurinn væri
að springa og að rétti tíminn væri til
að láta íbúðir í útleigu.“
Vilhjálmur telur marga frekar
kjósa að leigja úti á landi en að borga
háa leigu á höfuðborgarsvæðinu.
„Margir sem vinna í bænum leigja
orðið í Keflavík og keyra á milli. Svo
hefur töluvert af eignum í Hvera-
gerði verið til leigu. Þar geta menn
fengið gott húsnæði til leigu á
110.000 krónur og látið sig hafa það
að keyra heiðina, í staðinn fyrir að
leigja sambærilegt húsnæði á 300 til
400 þúsund á höfuðborgarsvæðinu.
Ég hef ekki trú á því að leiguverð-
ið muni hækka meira og að eftir-
spurnin verði eins mikil og verið hef-
ur. Það verður að horfa til þess að
mikill fjöldi fólks hefur flutt af landi
brott og leigir nú út sínar eignir.
Mikið af eignum kemur því inn
vegna þess að fólk hefur yfirgefið
hólmann. Það hefur verið meira um
það í sumar en í fyrra. Fyrstu tvö ár-
in eftir hrunið var algengt að menn
skildu konuna og börnin eftir heima
en kæmu einu sinni heim í mánuði á
kostnað fyrirtækjanna. Nú lítur út
fyrir að margir hafi ákveðið að taka
fjölskyldurnar með út.
Þá er mikið um að ungt fólk fari út
í framhaldsnám. Maður heyrir það á
ungu fólki að það hefur ekki áhuga á
að berjast um leiguhúsnæði hér
heima. Það fer frekar út. Þá eru
mörg dæmi um að eldra fólk sem
hefur leigt íbúðir hætti að gera það
þegar það kemst á ellilífeyrisaldur
vegna skerðingarákvæða,“ segir Vil-
hjálmur sem telur ríkisstjórnina
vinna gegn eigin markmiðum um að
auka framboð á leiguhúsnæði.
Skilja ekki leigumarkaðinn
„Alþingismenn og ráðherrar segj-
ast undirbúa stofnun nýs leigufélags
eftir áramót með nýjum lögum.
Þetta er tilkynnt eftir að búið er að
hækka skatt á húsaleigu úr 10% í
20% og jafnframt loka fyrir frádrátt
frá leigusköttum vegna viðhalds og
fasteignagjalda. Í ofanálag rýrir
auðlegðarskatturinn tekjurnar.
Stjórnvöld skerða því möguleika
fólks til að leigja út húsnæði á sama
tíma og þau boða stofnun leigu-
félags. Þetta bendir til þess að
stjórnvöld skilji ekki hvernig leigu-
markaðurinn virkar,“ segir Vil-
hjálmur Einarsson.
Sjötíu vildu skoða eina íbúð
Morgunblaðið/ÞÖK
Úr Hallgrímskirkjuturni Margt bendir til að spenna sé á leigumarkaði.
 Leigumiðlari segir mikinn skort á húsnæði til útleigu  Sumir leigusalar vilji hjálpa barnafólki
 Löggildur fasteignsali telur hins vegar að verðið muni lækka  Fjöldi Íslendinga leiti enda til útlanda
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Markaðurinn er ákaflega rólegur.
Það er lítið af eignum að koma inn og
lítil hreyfing á leigumarkaðnum.
Vandamálið er skortur á framboði.
Það vantar mun meira af eignum á
markaðinn til að mæta eftirspurn og
slá á hana,“ segir Svanur Guð-
mundsson, löggiltur leigumiðlari hjá
leiguvefnum húsaleiga.is, um stöð-
una á leigumarkaði.
Svanur telur að meira framboð
gæti lækkað leiguverð um minnst
10%. „Ég myndi halda að leigan gæti
lækkað meira. Verðið er í hæstu
hæðum. Það er geysilega lítið fram-
boð af leiguhúsnæði en eftirspurnin
er sem fyrr mikil. Við gætum leigt út
miklu meira af eignum,“ segir Svan-
ur og tekur dæmi um eftirspurnina.
Sjötíu manns vilja skoða
„Ég er að sýna íbúð í 108 Reykja-
vík. Sjötíu manns hafa boðað komu
sína til að skoða hana. Íbúðin er á
fjórðu hæð og það er engin lyfta í
húsinu. Svona hefur þetta verið í allt
haust. Þegar nýjar íbúðir koma til
leigu er slegist um þær. Það er
geysilega erfitt að velja á milli fólks
til að leigja. Eigandinn tekur alltaf
lokaákvörðun en í sumum tilfellum
velja leigusalar fólk sem er í mestu
vandræðunum og vilja með því
hjálpa ungu barnafólki að komast í
gegnum erfiðleikana.“
Á
R
N
A
S
Y
N
IR
util if. is
CASALL
MAGAHJÓL
3.790 kr.
MIKIÐ ÚRVAL
SPORTAUKAHLUTA.
Kimmidoll á Íslandi | Ármúla 38 | Sími 588 5011
Hugljúfar gjafir
Stærðir frá
6 cm – 40 cm
Verð frá 2200,-