Morgunblaðið - 01.02.2013, Qupperneq 20

20 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. FEBRÚAR 2013
Útsölulok
útsölunni lýkur laugardag 2. feb.
Opið: má-fö. 12:30-18 Dalvegi 16a
Rauðu múrsteinshúsunum Kóp. 201
S. 517 7727 www.nora.is facebook.com/noraisland
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Stjórnarflokkarnir í Noregi deila nú
um hvort heimila eigi olíuleit á þrem-
ur svæðum undan strönd landsins á
næsta kjörtímabili eftir að meirihluti
stefnuskrárnefndar Verkamanna-
flokksins samþykkti í fyrrakvöld til-
lögu um að heimila mat á áhrifum
þess að opna svæðin fyrir rannsókn-
um og olíuvinnslu.
Forystumenn Sósíalíska vinstri-
flokksins og Miðflokksins, sem eru í
stjórninni ásamt Verkamanna-
flokknum, hafa mótmælt tillögunni,
að því er fram kom á fréttavef
norska dagblaðsins Aftenposten í
gær. Audun Lysbakken, leiðtogi
Sósíalíska vinstriflokksins, sagði að
hann myndi „ekki gefa þumlung eft-
ir“ í andstöðu sinni við olíuboranir á
þremur svæðum við Lófót, Vester-
ålen og Senja í Norður-Noregi.
Stjórnarandstaðan
klofin í málinu
Ágreiningur er einnig milli
stjórnarandstöðuflokkanna um mál-
ið. Hægriflokkurinn og Framfara-
flokkurinn eru hlynntir olíuleit á
svæðunum þremur. Leiðtogar
tveggja annarra borgaralegra
stjórnmálaflokka, Venstre og Kristi-
lega þjóðarflokksins, eru hins vegar
andvígir olíuleitinni.
„Óttast að þetta sé
aðeins kosningabrella“
Talsmaður Kristilega þjóðar-
flokksins hefur lagt til að samþykkt
verði á landsfundi flokksins í vor að
hann setji það sem skilyrði fyrir að-
ild að ríkisstjórn að olíuleit verði
ekki hafin á svæðunum þremur á
næsta kjörtímabili. Þingkosningar
eiga að fara fram í Noregi í sept-
ember og fylgiskannanir hafa bent
til þess að borgaralegu flokkarnir fái
þá meirihluta á þinginu.
Per Willy Amundsen, talsmaður
Framfaraflokksins í orkumálum,
sagði að mikill meirihluti íbúa
Norður-Noregs væri hlynntur olíu-
borunum á svæðunum og tími væri
kominn til að blása lífi í atvinnulífið í
landshlutanum með því að hefja olíu-
vinnslu. Hann sagði að forystumenn
Verkamannaflokksins í Norður-
Noregi væru hlynntir olíuleit en
flokksbræður þeirra í Ósló væru
andvígir tillögunni. „Ég óttast að
þetta sé aðeins kosningabrella og að
flokkurinn komi til móts við Sósíal-
íska vinstriflokkinn við fyrsta tæki-
færi, semji um málamiðlunarlausn
og svíki Norður-Noreg með bak-
tjaldamakki.“
Sérhagsmunir látnir
ráða ferðinni?
Helga Pedersen, formaður þing-
flokks Verkamannaflokksins, lagði
áherslu á að samkvæmt tillögunni
ætti aðeins að heimila mat á áhrifum
olíuvinnslu á svæðunum. Hún viður-
kenndi þó í viðtali við norska rík-
isútvarpið að sjaldgæft væri að slíkt
mat færi fram án þess að olíuleit
hæfist.
Umhverfisverndarsamtökin Bell-
ona mótmæltu tillögu stefnuskrár-
nefndar Verkamannaflokksins og
sögðu hana stofna viðkvæmu nátt-
úrulífi og fiskstofnum við Lófót í
hættu. „Það er mjög sorglegt að
hann virðist vera flokkur sem lætur
sérhagsmuni og LO [norsku verka-
lýðssamtökin] taka ákvarðanirnar,“
sagði Frederic Hauge, formaður
Bellona. „Viðhorfskannanir hafa
sýnt að meirihluti íbúa landsins er
andvígur olíuborunum. Forysta
Verkamannaflokksins hlustar aug-
ljóslega meira á olíufyrirtæki og LO
en á kjósendur.“
Hauge bætti við að landsþing
Verkamannaflokksins þyrfti að sam-
þykkja tillöguna áður en hún yrði
sett í stefnuskrá flokksins og kvaðst
vona að hægt yrði að koma í veg fyr-
ir það.
Mikilvægar hrygningarstöðvar
Audun Maråk, framkvæmdastjóri
Fiskebåt, samtaka norskra útvegs-
manna, mótmælti einnig tillögunni
og sagði að samtökin myndu berjast
með oddi og egg gegn henni.
„Barentshafið og svæðin í Norður-
Noregi eru meginhrygningarstöðvar
margra mikilvægra fiskstofna,“
sagði hann. „Þessi svæði eru á meðal
gjöfulustu fiskimiða heimsins og
olíuleit myndi stofna þeim í hættu.“
Hart tekist á um olíuleit í Noregi
 Flokkarnir deila um hvort heimila
eigi olíuleit við Lófót á næsta kjörtíma-
bili  Sögð stofna fiskimiðum í hættu
Lófótur
Nordland VI
Nordland VII
Troms II
Bodo
Mo i Rana
Svolver
Harstad
Lófótur
Þrándheimur N
or
eg
ur S
víþ
jó
ð
AFP
Olíuvinnsla á fiskimiðum? Einn af borpöllum norska olíurisans Statoil.
Geimferðastofnun Bandaríkjanna, NASA, minnist þess í
dag við athöfn í Arlington-þjóðarkirkjugarðinum nálægt
Washingtonborg að tíu ár eru liðin frá því að geimferjan
Columbia splundraðist í gufuhvolfinu þegar hún var á
leið til jarðar. Sjö geimfarar fórust í slysinu sem varð til
þess að ákveðið var að leggja bandarísku geimferjunum.
George W. Bush, þáverandi forseti Bandaríkjanna,
ákvað eftir slysið að binda enda á geimferjuáætlun
Bandaríkjanna sem hófst árið 1972 í forsetatíð Richards
Nixons. NASA var þó heimilað að nota geimferjurnar til
að standa við skuldbindingar sínar um flutninga í Al-
þjóðageimstöðina, ISS. Geimferjuáætluninni lauk síðan í
júlí 2011. Barack Obama, forseti Bandaríkjanna, hóf
nýja geimferðaáætlun árið 2010 og samkvæmt henni
eiga einkafyrirtæki að sjá um að flytja birgðir og síðar
geimfara í Alþjóðageimstöðina.
Columbia splundraðist á leið til jarðar eftir 28. geim-
ferð sína 1. febrúar 2003. Sjö manna áhöfn annarrar
geimferju, Challenger, fórst í janúar 1986 þegar spreng-
ing varð í henni skömmu eftir flugtak. bogi@mbl.is
Tíu ár frá Columbia-slysinu