Morgunblaðið - 13.02.2013, Blaðsíða 11

UN Women/Martine Perret
Reisn Inga Dóra segir konur sem búa við erfiðar aðstæður oft bera sig með reisn líkt og þessi móðir í Sahara.
illa farinn. Það hefur verið mikið tal-
að um það í Suður-Afríku hvers
vegna viðbrögðin þar séu ekki þau
sömu og í Indlandi þó að þetta hafi
orðið fjölmiðlamál. Skýringin er auð-
vitað sú að nauðganir eru orðnar
hluti af daglegu lífi í Suður-Afríku en
þar eru rúmlega 10 nauðganir á
klukkustund. Þá er þetta orðið sam-
þykkt og konur þar eru í stöðugri
hættu á að verða nauðgað. Nú er aft-
ur á móti almennt svo mikil vakning
að gloppur í lögum eiga eftir að
verða lagaðar eins og til dæmis í
Marokkó þar sem nauðgari getur
komist hjá ákæru giftist hann
fórnarlambinu. Í ársbyrjun fyrirfór
16 ára stúlka sér í Marokkó með því
að taka inn rottueitur. Þetta gerði
hún af því að henni hafði verið
nauðgað af manni sem hún var síðan
neydd til að giftast til að komast hjá
fjölskylduskömm. Þessi stúlka er
náttúrlega ein af mörgum en saga
hennar ratar í fjölmiðla af því að nú
er aukinn þrýstingur á breytingar.“
Almenningur verður
að láta sig málin varða
Inga Dóra segir hlutverk UN
Women á Íslandi vera að brúa bilið á
milli kvenna og er talað um systra-
lag. „Það er svo oft sem maður heyr-
ir einstök dæmi og finnst þau svo
hræðileg og hugsar með sér þetta er
svo vonlaust, þetta er svo langt í
burtu, þetta kemur mér ekki við. En
það er þekkt setning eftir Tómas
Guðmundsson að hjörtun slá eins í
Súdan og Grímsnesinu. Við eigum
ekki að loka augunum fyrir þessu og
segja að þetta komi okkur ekki við.
Við höfum bara séð það á Íslandi
hvað er hægt að ná miklum árangri á
stuttum tíma þegar almenningur
lætur sig málin varða.“
Inga Dóra hefur verið mikið á
faraldsfæti og meðal annars búið í
Guatemala, Bandaríkjunum, Spáni,
Malaví og Gana. „Það sem ég upp-
lifði svo sterkt er að aðstæður
kvenna eru mjög ólíkar eftir löndum
en staða kvenna er alltaf síðri en
karlmanna. Það sem mér hefur samt
fundist merkilegt er að þeim mun
erfiðari sem aðstæðurnar eru, með
þeim mun meiri reisn bera konur
sig. Konur eru ekki aumingjar og
konur eru ekki fórnarlömb. Konur
berjast hetjulega til að bæta að-
stæður sínar, barna sinna og að-
stæður samfélagsins í heild.“
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. FEBRÚAR 2013
Hvað er tekjuáætlun?
Lífeyrir og aðrar bætur almanna-
trygginga eru tekjutengdar. Til að líf-
eyrisþegar fái þær greiðslur sem
þeim ber þurfa fullnægjandi upplýs-
ingar um tekjur þeirra að liggja fyrir.
Tekjuáætlun er því forsenda
greiðslna frá Tryggingastofnun.
Hver ber ábyrgð á að
tekjuáætlunin sé rétt?
Lífeyrisþegar eða fjárhaldsmenn
þeirra hafa besta yfirsýn yfir árstekj-
ur og því er nauðsynlegt að þeir fari
yfir tekjuáætlanir. Í byrjun árs er öll-
um lífeyrisþegum send tillaga Trygg-
ingastofnunar að tekjuáætlun næsta
árs sem þeir þurfa að fara yfir og
leiðrétta ef við á, en lífeyrisþegar
bera sjálfir alla ábyrgð á að tekju-
áætlun þeirra sé rétt. Þess ber að
geta að hægt er að gera nýja tekju-
áætlun hvenær sem er innan ársins.
Lífeyrisþegum er skylt samkvæmt
lögum að láta stofnunina vita af
tekjubreytingum hjá sér.
Á hverju byggist tillaga Trygg-
ingastofnunar að tekjuáætlun?
Tryggingastofnun byggir tillögu að
tekjuáætlun á staðgreiðsluskrá 2012
og skattframtali vegna 2011 varðandi
fjármagnstekjur. Í staðgreiðsluskrá
eru upplýsingar um tekjur sem eru
hækkaðir samkvæmt tillögum stjórn-
valda. Fjármagnstekjurnar eru hins
vegar óbreyttar úr framtali vegna
ársins 2011. Tekjuáætlunum fyrir líf-
eyrisþega sem voru að hefja
greiðslur á árinu 2012 eru látnar
gilda, einnig gilda tekjuáætlanir hjá
þeim sem breyttu þeim eftir sept-
ember 2012.
Hvaða þjónustuleiðir
eru í boði?
 Mínar síður eru aðgengilegar á
tr.is. Við innskráningu þarf kennitölu
og veflykil ríkisskattstjóra eða raf-
ræn skilríki á debetkortum frá bönk-
unum.
 Á vef Tryggingastofnunar tr.is eru
ítarlegar upplýsingar um hvaðeina
sem snertir almannatryggingar.
 Hægt er að senda tölvupóst á net-
fangið tr@tr.is
 Sími Tryggingastofnunar er: 560
4400 – Símaþjónusta: 560 4460 –
Grænt númer: 800 6044
 Umboðsmenn Tryggingastofnunar
um land allt.
Þinn réttur
Morgunblaðið/Arnaldur
Réttindi Tekjuáætlun er forsenda greiðslna frá Tryggingastofnun og því mikil-
vægt að hún sér rétt unnin.
Hvers vegna tekjuáætlun?
Yfirlýsing frá UN Women.
Við neitum að búa í heimi þar sem …
… nauðgunarmenning er normið.
… konum er kennt að hafa varann á sér þegar þær eru einar úti.
… ungar stúlkur eru þvingaðar og seldar í hjónabönd.
… konur eru útskúfaðar úr samfélaginu ef brotið er á þeim kynferðislega.
… konur eru myrtar séu þær taldar hafa kastað rýrð á heiður fjölskyld-
unnar.
… konum er refsað fyrir að kæra kynferðisbrot.
Áhugasamir geta gerst styrktaraðilar með því að smella á styrktarhnapp-
inn á unwomen.is.
Upprætum ofbeldi gegn konum
UNWOMEN.IS
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
5
6
17
2
*M
ið
a
ð
vi
ð
b
la
n
d
a
ð
a
n
a
ks
tu
r
BL Sævarhöfða 2 110 Reykjavík 525 8000
Bílahúsið / Reykjanesbæ / 421 8808 – Bílasalan Bílás / Akranesi / 431 2622 – Bílasala
Akureyrar / Akureyri / 461 2533 – Bílaverkstæði Austurlands / Egilsstöðum / 470 5070
4,2 l/100 km*
RENAULT MEGANE II SPORT TOURER
1.5 dísil, sjálfskiptur. Verð 3.890 þús. kr.
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
5
6
17
2
*M
ið
a
ð
vi
ð
b
la
n
d
a
ð
a
n
a
ks
tu
r
DACIA DUSTER – 4x4
Dísil, beinskiptur. Verð 4.090 þús. kr. Eyðsla:
5,1 l/100 km*
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
5
6
17
2
M
ið
a
ð
vi
ð
b
la
n
d
a
SKYNSAMLEG
KAUP
Hrikalega gott ver
ð
SHIFT_
NISSAN QASHQAI – 4x4
Dísil, beinskiptur. Verð 5.090 þús. kr. Eyðsla:
4,6 l/100 km*
ELDSNEYTI
MINNA
NÝIR SPARNEYTNIR BÍLAR
FER 1.428 KM
Á EINUM TANKI
M.v. blandaðan ak
stur
VINSÆLASTI
SPORTJEPPINN
Samkv. Umferðars
tofu 2012
SUBARU XV – 4x4
Bensín, sjálfskiptur. Verð 5.590 þús. kr. Eyðsla:
6,6 l/100 km*
SPARNEYTINN
SUBARU
Ný vél, aukinn ben
sínsparnaður