Morgunblaðið - Sunnudagur - 10.02.2013, Blaðsíða 4

4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 10.2. 2013
Væntingar eru „raunhæfar“ meðal
þingmanna beggja stjórnarflokka
um að frumvarp um stjórn fisk-
veiða nái fram að ganga á þeim fáu
dögum sem eftir eru af kjör-
tímabilinu.
Tímaramminn naumur
Heyra má innan Vinstri grænna að
mikilvægt hafi verið að þingfesta
frumvarpið, þannig að það liggi
fyrir og menn geti þá hugsanlega
samið um framhaldið.
Samfylkingarmenn forðast að
fullyrða nokkuð um feril málsins,
en tala um að það þurfi að fá þing-
lega meðferð, mikilvægt sé að
koma því af stað í þinginu, en víst
sé tímaramminn þröngur.
„Menn þurfa að fá tækifæri til
að mæla fyrir því og koma því til
nefndar áður en hægt er að full-
yrða nokkuð,“ segir einn úr þing-
liði Samfylkingar og annar kveður
fast að orði: „Það eru eftir þrjár
umræður og einum of snemmt að
ákveða örlög þess. Það er ekki einu
sinni komið til nefndar.“
Í pólitískum tilgangi?
Að minnsta kosti er það tilfinning-
in í herbúðum sjálfstæðismanna að
málinu hafi ekki verið fylgt eftir af
neinni sannfæringu af hálfu ríkis-
stjórnarinnar. „Það er frekar að
óskað sé eftir að það verði skoðað
jákvæðum augum,“ segir þingmað-
ur Sjálfstæðisflokksins. „Það virð-
ist frekar lagt fram í pólitískum til-
gangi en af raunverulegum
ásetningi um að klára það. Það
skortir allan kraft og sannfær-
ingu.“
Víst er að engin sátt verður um
frumvarpið, en þar er kveðið á um
að tvöfalda pottana sem fara á
kvótaþingið og það felur í sér mikl-
ar skerðingar til þeirra sem þegar
eru inni í kerfinu. Og það er gagn-
rýnt að málið hafi verið kynnt af
ráðgjafa ríkisstjórnarinnar fyrst og
fremst sem tekjuöflunarfrumvarp –
„eins og það sé um fjármál ríkisins
en ekki stjórn fiskveiða í landinu“.
Ljósmynd/Alfons Finnsson
Skortir kraft
og sannfær-
ingu?
Það er forvitnilegt að leika
sér að tölum þegar rýnt er í
spilin fyrir þá fáu daga sem
eftir lifa af kjörtímabilinu.
Ljóst er að stjórnarflokk-
arnir hafa ekki lengur meiri-
hluta, einungis 30 af 63
þingmönnum, en óvíst
hvaða þýðingu það hefur.
Róbert Marshall, þingmaður
Bjartrar framtíðar, hefur
lýst yfir að ekki megi flýta
vinnu við stjórnarskrána og
þá geta menn byrjað að
telja. Því hefur verið haldið
fram að Hreyfingin hafi gert
leynilegt samkomulag um
stuðning við ríkisstjórnina
gegn því að áfram verði
keyrt á nýja stjórnarskrá.
Þess vegna gefi ríkisstjórnin
ekki breytingarnar upp á
bátinn ef hún ætli að standa
af sér vantraust. Hún sé í
raun fangi Hreyfingarinnar
nema samkomulag náist við
stjórnarandstöðuna um
breytingar sem eru smærri í
sniðum.
T
ekin hefur verið ákvörð-
un um það í herbúðum
stjórnarflokkanna að
ekki verður reynt að
keyra nýja stjórnarskrá
í gegnum þingið. Er líklega að leit-
að verði samkomulags við stjórn-
arandstöðuna um framhald máls-
ins.
Það mun vera skýringin á því að
stjórnarskráin er ekki á dagskrá
þingsins á mánudag, heldur nýtt-
frumvarp um stjórn fiskveiða úr
smiðju Steingríms J. Sigfússonar.
Stefnt að samkomulagi
Enn er miðað við það á stjórnar-
heimilinu að starfsáætlun þingsins
haldi um að þinglok verði um miðj-
an mars. Ef miðað er við það eru
einungis fimmtán þingfundardagar
eftir og tíminn naumur til að af-
greiða svo stór og mikil mál. Í lok
síðasta kjörtímabils beið ríkis-
stjórnin með að slíta þinginu þar til
nokkrum dögum fyrir kosningar,
en staða stjórnarflokkanna var þá
önnur og vænlegri.
Fyrir liggur að frumvarpið um
stjórn fiskveiða verður rætt á
þinginu á mánudag og þriðjudag,
en ekkert hefur komið fram um
hvort og þá hvenær í vikunni
stendur til að ræða um stjórnar-
skrána. Það bendir til þess að
stjórnarflokkarnir hyggist reyna að
ná samkomulagi við stjórnarand-
stöðuna áður en lengra er haldið.
Það rennir frekari stoðum undir
þá kenningu að Árni Páll Árnason
fékk afgerandi kosningu sem for-
maður Samfylkingarinnar um liðna
helgi og gerir tilkall til þess að
ákveða efnismeðferð mála í ríkis-
stjórn, þó að hann taki þar ekki
sæti. Fyrst þarf því að gera út um
málið innan flokksins áður en það
fer inn í þingið á ný.
Samkvæmt heimildum er ljóst að
Samfylkingin muni knýja á um
breytingar á stjórnarskránni, en
enginn vilji mun vera til þess hjá
nýjum formanni að fara í slag við
vísindasamfélagið og reyna að berja
í gegn breytingar sem þar hafa
mætt andstöðu og efasemdum.
Stjórnarskránni í heild sinni verður
ekki breytt.
Þingið klofið
Enda væri það engan veginn raun-
hæft eins og staðan er. „Horfðu á
þetta svona,“ segir þingmaður
stjórnarandstöðunnar. „Þingið er
klofið í tvær algjörlega jafnstórar
fylkingar í málinu. Ríkisstjórnin hef-
ur misst meirihlutann, þannig að
stjórnarflokkarnir geta ekki skýlt
sér á bak við hann. Hvernig í ósköp-
unum ætlar hún að breyta stjórn-
skipun landsins í grundvallar-
atriðum, öllum núverandi ákvæðum
og bæta við 35 nýjum ákvæðum á
örfáum dögum?“
Líklegt er að ríkisstjórnin reyni
að afgreiða einstakar breytingar
eða kafla eins og gert var árið 1995
og ná um það þverpólitískri sátt.
Það styrkir vígstöðu stjórnarand-
stöðunnar að þar eru menn sann-
færðir um að ríkisstjórnin sé hægt
og bítandi að tapa slagnum gagn-
vart almenningi. Orsökina megi
rekja til andstöðu fræðimanna í há-
skólasamfélaginu, auk þess sem
forseti Íslands hafi tjáð sig „með
óvanalega skýrum hætti“ og síðan
hafi vinnubrögðin í þinginu verið
þannig „að þau hafi gert sér þetta
sjálfum óendanlega erfitt“.
Og þetta er stjórnarskráin!
Það má taka sem dæmi, að jafnvel
þó að allir dagar sem eftir lifðu
væru nýttir til breytinga á stjórn-
arskránni, þá væri varlegt að ætla
að minnsta kosti einn dag til um-
ræðna um hvert nýtt ákvæði henn-
ar. Um leið væri úti um þau áform.
Á það er bent að stjórnarflokk-
unum hafi ekki tekist að klára að
vinna úr athugasemdum fræði-
manna fyrir aðra umræðu, heldur
hafi verið talað um að vinna úr
þeim meðan á umræðum stæði. „Ef
þetta væri unnið almennilega hefði
nefndin klárað að fara yfir at-
hugasemdirnar og síðan lagt það
aftur fyrir þingið,“ segir þingmað-
ur stjórnarandstöðu. „Og þetta er
stjórnarskráin!“
Umræður hafa stundum verið misvísandi um stjórnarskrármálið í stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis, f.v. Álfheiður Ingadóttir og Valgerður Bjarnadóttir.
Morgunblaðið/Kristinn
Ekki ný stjórnarskrá
RÍKISSTJÓRNIN MUN EKKI REYNA AÐ KEYRA Í GEGN NÝJA STJÓRNARSKRÁ Í HEILD SINNI * HORFT ER TIL BREYTINGA Á
EINSTÖKUM ÁKVÆÐUM EÐA KÖFLUM * ÓLÍKLEGT AÐ FRUMVARP UM STJÓRN FISKVEIÐA VERÐI AFGREITT.
STJÓRNIN FANGI
HREYFINGARINNAR?
* „Það er mitt mat að það sé útilokað að ætla sér að fara í alls-herjarbreytingu á stjórnarskránni. Nú er bara spurninginhversu lengi stjórnarmeirihlutinn ætlar að þráast við í því máli.“
Illugi Gunnarsson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins.
Þjóðmál
PÉTUR BLÖNDAL
pebl@mbl.is