Morgunblaðið - 27.03.2013, Blaðsíða 21

hafa verið í vetur, sérstaklega hafi
snjókoman snemma í haust lagst illa
á girðingar. Telur hann víst að meira
sé slitið í farvegum og giljum og víð-
ar og girðingar því ekki fjárheldar í
sumar nema með lagfæringum.
Þórir Hrafnsson, upplýsinga-
fulltrúi atvinnuvega- og nýsköp-
unarráðuneytisins, segir að ekki séu
sérstakar fjárveitingar á fjárlögum
til sauðfjárveikivarna en þær eru
hluti af verkefnum Matvælastofn-
unar. Hún telji sig ekki hafa fjár-
magn til að leggja í þær í ár. Segir
Þórir að ráðuneytið átti sig á þröngri
stöðu Matvælastofnunar og sé það
forgangsmál í vinnu við undirbúning
fjárlaga fyrir árið 2014 að bæta úr
því.
Rafn segir of seint að bregðast við
í haust eða á næsta ári því girðing-
arnar þurfi að vera í lagi í byrjun júní
þegar bændur fari að flytja fé á af-
rétt. Hann segir að á fundi fjall-
skiladeildar Miðfirðinga í fyrrakvöld
hafi orðið mikil umræða um þetta
mál og lögð drög að ályktun til at-
vinnuvega- og nýsköpunarráðuneyt-
isins þar sem varað er við afleiðing-
unum. Nefndi Rafn að bóndi sem
ætti land að varnarlínu hefði sagt að
hann muni hiklaust sækja sitt fé ef
það færi yfir línuna. „Ef menn fara
að gera þetta eru allar sauð-
fjárveikivarnir brostnar,“ segir
Rafn. Hann segist ekki vita hvernig
stjórnvöld hugsi málið en veltir því
fyrir sér hvort ætlunin sé að velta
kostnaðinum yfir á sveitarfélögin.
Alltaf er eitthvað um línubrjóta, fé
sem fer á milli varnarhólfa. Þannig
koma kindur frá Miðfirðingum fram í
réttum Borgfirðinga og fé Borgfirð-
inga í Miðfjarðarréttum, svo dæmi
séu tekin. Samkvæmt lögum ber að
senda fé sem fer yfir varnarlínur
beint í sláturhús og ríkið hefur greitt
einhverjar bætur fyrir tjón bænda.
„Það er komin upp alveg ný staða ef
ríkið hættir að halda við varnarlínum
og hættir að greiða fyrir línubrjóta.
Ég veit ekki hvort ætlast sé til að við
förum að flytja féð á milli aftur. Að
við Miðfirðingar förum í réttir Borg-
firðinga, eins og gert var fyrir mitt
minni, og reka féð til baka yfir heið-
ina.“
Til mikils að vinna
Segir Rafn til mikils að vinna til að
viðhalda varnarlínunum og halda
sauðfjársjúkdómum áfram í skefjum.
Minnir hann á að bændur hafi verið
að missa stóran hluta af bústofni sín-
um vegna sjúkdóma, áður en gripið
var til varna á fjórða tug síðustu ald-
ar, og búskapur hafi víða verið við að
leggjast af. Nú sé Miðfjarðarhólfið
laust við garnaveiki og þar sé ekki
riða nú.
Fjárbændur varnarlausir og hræddir
 Ríkið ber ábyrgð á sauðfjárveikivörnum en ekkert fé fæst í málaflokkinn í ár  Formaður fjalla-
skiladeildar Miðfirðinga telur að girðingar séu ekki fjárheldar eftir veturinn og óttast afleiðingarnar
FRÉTTIR 21Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. MARS 2013
Vefðu þig hlýju
Ábreiða úr hinni einstöku íslensku ull gerir hverja stund hlýja og notalega...
Sjá sölustaði á istex.is
Landinu var skipt upp í sótt-
varnarsvæði á fjórða tug síð-
ustu aldar. Þau voru afmörkuð
með girðingum til viðbótar
náttúrulegum hindrunum eins
og ám og vötnum. Varnarhólf-
unum hefur síðan verið fækkað
og eru nú 23. Almennt er bann-
að að flytja fé á milli svæða.
Upphaflegur tilgangur þess-
ara ráðstafana var að varna út-
breiðslu sauðfjársjúkdómanna
garnaveiki og mæðiveiki sem
borist höfðu með innflutningi á
karakúlfé. Með ýmsum aðgerð-
um tókst að útrýma mæðiveiki
en garnaveiki er enn í landinu.
Henni er haldið í skefjum með
bólusetningu og hefur tekist að
útrýma henni í nokkrum hér-
uðum. Varnarlínurnar gegna
einnig mikilvægu hlut-
verki í aðgerðum til að
uppræta riðuveiku og
geta haft þýðingu við
að stemma stigu við
útbreiðslu nýrra sjúk-
dóma.
Skipt upp í
23 varnarhólf
VARNIR GEGN SJÚKDÓMUM
Réttir Hætt er við
að margir línu-
brjótar komi fram.
Varnarhólf vegna sauðfjársjúkdóma
Heimild: mast.is
Brotalínur eru aukavarnarlínur
Litirnir tákna svæðaskiptingu litamerkinga á sauðfé
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
„Menn vita ekki hvaðan á sig stendur
veðrið þegar starf sem menn hafa
keppst við að vinna í áratugi og hefur
orðið til góðs er allt í einu gert að
engu. Kannski ríkisvaldið telji ódýr-
ara að byrja frá grunni, þegar búið
er að rífa niður það sem fyrir er,“
segir Rafn Benediktsson, bóndi á
Staðarbakka og formaður fjall-
skildadeildar Miðfirðinga, þegar
hann er spurður út í stöðu sauð-
fjárveikivarna í ljósi niðurskurðar
fjárveitinga.
Atvinnuvegaráðherra skiptir land-
inu í varnarhólf, samkvæmt lögum
um dýrasjúkdóma og varnir gegn
þeim, og greiðist stofnkostnaður og
viðhald girðinga úr ríkissjóði.
Matvælastofnun fer með sauð-
fjárveikivarnir, fyrir hönd ráðuneyt-
isins. Fjárveitingar til að halda við
varnarlínum hafa dregist saman á
síðustu árum og voru 12 milljónir
veittar í þær á síðasta ári. Talið er að
30 milljónir þurfi til að halda girðing-
unum við. Nú bregður svo við að eng-
um fjármunum er varið til verkefn-
isins í ár.
Of seint að bregðast við í haust
Rafn segir að alltaf þurfi að fara
yfir og laga girðingar á vorin til að
þær séu fjárheldar. Telur hann lík-
legt að ástandið sé verra núna en oft
áður, vegna þess hvernig snjóalög