Morgunblaðið - 22.05.2013, Page 24

Svarið við spurningu dagsins
FYLGIFISK Á GRILLIÐ
Suðurlandsbraut 10, 108 Rvk - Sími 533 1300 - fylgifiskar.is
Fjölbreytt úrval fiskispjóta,
gómsætu meðlæti og sósum
24 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 22. MAÍ 2013
Hamraborg 9 | sími 564 1451 | www.modurast.is
opið 10-18 virka daga og 12-16 laugardaga
Úrval burðarpoka og ferðarúma
ÞAR SEM BARN ER
BRÉF TIL BLAÐSINS
Megum við vænta þess að á Al-
þingi því sem nú mun koma saman
verði þrjátíu og tveir þingmenn
eða fleiri sem
eiga í brjósti
sínu þann
manndóm að
kalla heim frá
skrifstofum
Evrópu-
bandalagsins þá
Íslendinga sem
þar eru, og hafa
verið árum sam-
an við „samn-
inga“ og draga
til baka allt það efni er skilja megi
sem umsókn inn í það bandalag?
Að því loknu má senda til Brussel
nýja nefnd með það hlutverk að
semja um lagfæringar á EES-
samningnum og hverju því máli
sem upp kann að koma og ekki
verði skilið sem ósk um að hverfa
inn í hið svokallaða Europian
Union þeirra meginlandsmanna.
Auðvitað má um margt semja við
téð bandalag sem og önnur slík
fyrirtæki í heiminum en fráleitt að
Ísland láti fallast í hrufóttan faðm
stórra ríkjasambanda. Atlands-
hafsbandalagið er varnarsamband
gegn ofbeldisþrungnum öfgahreyf-
ingum sem vilja ganga af lýðræð-
ishefðum Vesturlanda dauðum. Við
erum ekki Evrópumenn í skilningi
meginlandsins og hreint ekki af
þeirri tegund sem búktalarar í
fransk-þýska hluta álfunnar vilja
sjá á ferli. Ef send er ný nefnd að
semja við ESB kemur í ljós hvort
þar á bæ er nokkurt svigrúm er
geti leitt til einhverrar niðurstöðu
sem feli í sér eftirgjöf hjá stærri
aðilanum sem er nú þegar farinn
að yggla sig á alþjóðavettvangi og
slá um sig með sjóðum bandalags-
ins. Smákarlabelgingur í Brussel
boðar ekki betri tíð fyrir hinar
hrjáðu þjóðir á Evrópuskaganum.
Þær vildu binda enda á gripdeildir,
yfirgang og manndráp sem þær
hafa beitt hver aðra öldum saman
og skilað hafa álfunni sundurtættri
af hatursefnum og óuppgjörðum
sökum. En ekki var fyrr lagður
grunnur að hinu nýja friðarhúsi en
tekið er til við að móta nýjan
stríðsfák, við munum áður en langt
um líður sjá vísi að hervél ESB og
verða vitni að sífellt digurbarka-
legri yfirlýsingum frá embætt-
ismönnum í Brussel. Hinum nýju
fulltrúum sem nú taka sæti á Al-
þingi Íslendinga gefst tækifæri að
binda sér sveig sem mun prýða
höfuð þeirra líkt og sigurkrans um
aldur og ævi ef þeir ganga til þess
verks að forða þjóðinni frá því að
týnast í einhverri skúffu hjá bók-
höldurum miðstjórnarinnar í
Brussel.
Í júlímánuði 2009 gerðu 32 þing-
menn íslensku þjóðinni þann óleik
að ýta henni inn á háskabraut er
liggur til ESB en gleymdu að leita
samþykkis hennar í svo örlaga-
þrungnu máli. Með þessu óvirtu
þeir þjóð sína og sködduðu ásýnd
þjóðþingsins.
Það er í höndum hins nýkjörna
Alþingis að endurheimta hið virðu-
lega yfirbragð sem því hæfir svo
að þjóðin megi líta þannig til lög-
gjafarsamkomu sinnar að það veki
með henni stolt og virðingu. Þeir
sem eiga að veifa tónsprotanum
tönnlast nú á því að þjóðin eigi að
ráða og þetta verði lagt fyrir hana;
ennþá ætla flokksforingjar að
koma sér hjá því að standa í stafni
og eggja liðið. Það skulu menn sjá
að þegar Alþingi er búið að draga
til baka það erindi sem nefnd-
armenn í Brussel þykjast hafa í
hendi mun ekki nokkur maður á
Íslandi vilja þjóðaratkvæði um
málið, ástæðan er augljós, nið-
urstaðan liggur þegar fyrir og er
öllum kunn. Íslendingar ætla ekki
að verða hluti af ESB
EMIL ALS,
læknir.
Fyrsta verk hins
nýkjörna þings
Frá Emil Als
Emil Als
Í dag, 22. maí eru liðin 200 ár frá
fæðingu eins mesta tónskálds sög-
unnar, Richards Wagner.
Im wunderscönen Monat Mai
Kroch Richard Wagner aus dem Ei
Ihm Wünschen, die zumeist ihn lieben,
Er wäre besser drin geblieben.
Svo orti hann sjálfum sér til háð-
ungar, en þessa vísu þýddi Þor-
steinn Gylfason svo meistaralega:
Í indælum maí, eitt árið sem leið,
úr egginu Ríkharður Wagner skreið.
Þeim sýnist það ýmsum, sem elska
hann mest,
að það egg hefði trúlega geymt hann
best.
Richard Wagner leit í fyrstu á sig
sjálfan sem skáld, en fljótt kom í ljós
að hann var enn mikilfenglegri sem
tónskáld og átti hann eftir að bæði
sigra heiminn og breyta sögu tón-
listarinnar svo um munaði. Hann leit
á sig sem arftaka Beethovens og
fulltrúa hinnar ger-
mönsku – norrænu
menningarhefðar og
þess vegna sótti hann
mikið af efnivið ópera
sinna til norrænna
sagna. Höfuðverk
hans var Niflunga-
hringurinn, sem er
alls fjórar óperur,
stærsta og metn-
aðarfyllsta tónverk
sem samið hefur ver-
ið, en efnivið þess
sótti hann til ís-
lenskra heimilda, Snorra Eddu,
Eddukvæða og Völsungasögu fyrst
og fremst
Richard Wagner var stórbrotinn í
einkalífi sínu sem og í verkum sínum
og er hann enn umdeildur sem mað-
ur og fyrir skoðanir sínar, hann lifði
skrautlegra lífi en flestir aðrir, hann
var mikill hugsjónamaður í stjórn-
málum, afar vel lesinn í bók-
menntum, heimspeki og fleiru og
var sjálfmenntaður á mörgum svið-
um. Hann bar ægishjálm
yfir önnur tónskáld á síð-
ari hluta 20. aldar og
urðu flest þeirra fyrir
miklum áhrifum af frum-
legri tónlistarsköpun
hans. Hann hafði einnig
áhrif á lista- og menning-
arheiminn almennt, en
áhrifa hans gætti líka
víða, t.d. í skáldskap og
myndlist í áratugi. Enn í
dag eru verk hans í mikl-
um hávegum höfð og
eiga óperur hans fullt er-
indi til nútímans enda leit hann á
efnivið þeirra sem væri hann tíma-
laus og ætti erindi við allt fólk og á
öllum tímum. Það virðist hafa geng-
ið eftir.
Á 200 ára afmælisári hans eru
verk hans sett upp í óperuhúsum um
allan heim og það er líklegt að þau
muni lifa um ókominn aldur eins og
grísku harmleikirnir í leiklistinni og
leikverk Shakespeares, en til þeirra
leit Wagner mjög upp til. Margir
halda að verk Wagners séu mjög
þung og tormelt, en það eru þau alls
ekki fyrir þá sem leggja sig eftir
þeim. Enginn maður verður samur á
eftir eftir að hafa gengið verkum
Wagners á hönd.
Vegna tengsla Wagners við ís-
lenska fornbókmenntir finnum við
Íslendingar til sérstaks skyldleika
við hann, ekki síst í gegnum Nifl-
ungahringinn, sem settur var á svið
hér á Íslandi í styttri útgáfu á
Listahátíð 1994. Var það gert í sam-
vinnu við sonarson tónskáldsins,
Wolfgang Wagner, sem var stjórn-
andi Wagnerhátíðarinnar í Bay-
reuth, sem Richard Wagner sjálfur
stofnaði og er hún elsta tónlistar-
hátíð heims og eru verk hans sýnd
þar á hverju sumri. Fjölmörg félög
hafa verið stofnuð til að heiðra
minningu tónskáldsins og til að
halda verkum hans á lofti, m.a. á Ís-
landi, en það félag hefur verið starf-
andi frá árinu 1995 og fyrir tilstilli
þess hefur m.a. verið gefin út bók
eftir Árna Björnsson um tengsl Nifl-
ungahringsins við íslenskar forn-
bókmenntir. Hefur þetta verk vakið
mikla athygli víða um heim og leitt
athygli fjölmargra erlendra aðila að
íslenskum fornbókmenntum.
Við getum því fagnað því á svo
margvíslegan hátt að Richard
Wagner hafi skriðið úr eggi sínu fyr-
ir 200 árum síðan – án hans væri
heimurinn svo miklu fátækari!
Eftir Árna Tómas Ragnarsson
»Enginn maður verð-
ur samur eftir að
hafa gengið verkum
Wagners á hönd.
Árni Tómas Ragnarsson
Höfundur er læknir.
200 ár eru liðin frá fæðingu tón-
skáldsins Richard Wagners.
Richards Wagner minnst