Morgunblaðið - 05.09.2013, Qupperneq 48

FIMMTUDAGUR 5. SEPTEMBER 248. DAGUR ÁRSINS 2013
VEÐUR » 8 www.mbl.is
5 6 9 1 1 0 0
Ritstjórn: ritstjorn@mbl.is
Auglýsingar: augl@mbl.is
Áskrift: askrift@mbl.is | sími 5691100
mbl.is: netfrett@mbl.is
Í LAUSASÖLU 425 ÁSKRIFT 4680 HELGARÁSKRIFT 2900 PDF Á MBL.IS 4470 I-PAD ÁSKRIFT 4470
1. Ariel Castro fannst látinn
2. Svíakonungur segir betra að búa..
3. Drap son sinn út af soðnu eggi
4. Snowden undarlegur náungi
»MEST LESIÐ Á mbl.is
FÓLK Í FRÉTTUM
 Nýjasta kvikmynd leikstjórans Ró-
berts I. Douglas, This is Sanlitun,
verður opnunarmynd Alþjóðlegrar
kvikmyndahátíðar í Reykjavík, RIFF,
sem hefst 26. september nk. Myndin
var tekin í Kína og segir af Gary
nokkrum sem heldur til Peking til að
slá í gegn en tekst ekki að ganga í
augun á kínverskum fjárfestum og
fer að kenna ensku. „Þegar kínversk
fyrrverandi eiginkona Garys og sonur
þeirra koma til skjalanna sést það
betur og betur af hverju Gary hefur í
hyggju að vera um kyrrt í Peking,“
segir um söguþráð myndarinnar í til-
kynningu. Róbert er leikstjóri mynd-
arinnar og einn handritshöfunda.
Í öðrum RIFF-fréttum er það helst
að stuttmyndin Hvalfjörður eftir Guð-
mund Arnar Guðmundsson verður
frumsýnd á Íslandi á hátíðinni 30.
september nk. en myndin vann til
verðlauna í flokki stuttmynda á
Cannes-hátíðinni í Frakklandi í vor.
Þá hefur RIFF einnig blásið til einnar
mínútu stuttmyndasamkeppni en
þær myndir sem sendar eru til keppni
eiga að vera nákvæmlega mínúta að
lengd. Frekari upplýsingar um keppn-
ina og RIFF má finna á riff.is.
This is Sanlitun
opnunarmynd RIFF
 Fjórtándu og síðustu tónleikarnir
til heiðurs söngvaranum Freddie
Mercury verða haldnir í Háskólabíói
19. október nk. Uppselt hefur verið á
þá 13 tónleika sem haldnir hafa verið
og hafa yfir 35 þúsund manns hlust-
að á smelli Mercurys í flutningi þjóð-
kunnra tónlistar-
manna, m.a.
söngvarans Eiríks
Hauks-
sonar.
Yfir 35 þúsund manns
á heiðurstónleikum
Á föstudag Suðvestan 5-13 m/s og bjartviðri fyrir austan, annars
skýjað og úrkomulítið. Hiti 8 til 16 stig.
Á laugardag Vaxandi suðlæg átt, 13-20 m/s vestantil síðdegis og
rigning, en 5-13 fyrir austan og bjart að mestu. Hlýnar lítið eitt.
SPÁ KL. 12.00 Í DAG Vestlæg átt, 3-8, en suðvestan 5-10 og síðar
8-13 um landið norðvestanvert. Bjart með köflum og yfirleitt þurrt.
VEÐUR
„Það hefði verið algjör
skandall ef við hefðum ekki
náð að rífa okkur upp úr
deildinni, alla vega í okkar
huga. Þetta var stefnan frá
upphafi,“ segir Hrafnhildur
Hekla Eiríksdóttir, fyrirliði
Fylkis í knattspyrnu. Fylkir
hefur tryggt sér sæti í
Pepsi-deildinni á nýjan leik
eftir árs fjarveru. Liðið hef-
ur ekki tapað leik í 1. deild í
sumar og mætir ÍA í úrslita-
leik á laugardag. »2
Stefnan var að
fara beint upp
„Það var eiginlega hápunkturinn hjá
mínum leikmönnum að fá að hitta
Ólaf Stefánsson, hvað þá að taka í
höndina á honum. Hann er svo stórt
nafn í alþjóðlegum handknattleik eft-
ir sinn frábæra feril sem leikmaður,“
segir Jónatan Þór Magnússon, þjálf-
ari og leikmaður norska B-deildar-
liðsins Kristiansund,
sem var með sveit
sína í vikulöngum
æfingabúðum hér
á landi. »4
Hápunkturinn að hitta
Ólaf Stefánsson
ÍR-ingar hafa ákveðið að senda sveit
sína til leiks í Evrópukeppni félags-
liða í frjálsum íþróttum í lok maí á
næsta ári. ÍR teflir fram bæði kvenna-
og karlaliði en það kemur í ljós í
næsta mánuði hvar keppt verður. Ís-
land hefur ekki átt fulltrúa í keppn-
inni síðan árið 1993. ÍR fór síðast í
keppnina árið 1990 og sendi þá einn-
ig kvennalið. »1
ÍR tekur þátt í
Evrópukeppninni
ÍÞRÓTTIR
Skannaðu
kóðann með
símanum þínum
og fylgstu með
veðrinu á
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Árið 1946, þegar Gunnar Finnsson
var nýorðinn sex ára, fékk hann
mænusótt, einnig þekkt sem
lömunarveiki. Hún var þá algeng-
ur sjúkdómur en árið 1955, þegar
bóluefni við mænusótt kom fram,
var henni nánast útrýmt. Nú er
veikin einungis landlæg í þremur
ríkjum og í dag setur UNICEF af
stað söfnun fyrir bóluefni með það
að markmiði að útrýma veikinni
endanlega úr heiminum. Síðasti
mænusóttarfaraldurinn geisaði
hér árið 1955, ári síðar var byrjað
að bólusetja gegn veikinni á Ís-
landi.
Gunnar segir að veikin hjá sér
hafi byrjað með slappleika og
þreytuverkjum en síðan man hann
ekki meira, næstu dagar eru í
óminnisþoku. „Lömunin lagðist á
brjóstkassa og öndunarfæri, ann-
an handlegginn að ofan og hinn að
neðan en fæturnir sluppu sæmi-
lega. Ég var rúmliggjandi í fleiri
mánuði,“ segir Gunnar. Engin
meðferð var til við veikinni hér
heima en foreldrar Gunnars sendu
hann á spítala í Danmörku þar
sem hann dvaldi í tæpt ár. Einnig
gekkst hann undir tvær miklar
bakskurðaðgerðir í Boston á upp-
vaxtarárunum.
Bólusetning mikilvæg
Gunnar komst á ról aftur þegar
hann var á áttunda ári, en veik-
indin höfðu áhrif á allt hans líf.
„Mænusóttarfaraldurinn kom í
bylgjum, það kom bylgja 1946 og
síðan um haustið 1955 og þá var
öllum skólum frestað í nokkrar
vikur vegna faraldursins.“
Líkamlegur styrkur Gunnars
varð aldrei samur eftir veikindin
en hann segist þó hafa verið lán-
samur maður. „Auk hvetjandi for-
eldra á ég stuðningsríka eiginkonu
og góða vini, og var svo heppinn
að geta menntað mig,“ segir
Gunnar, sem er viðskiptafræð-
ingur og MBA. Þá starfaði hann í
33 ár hjá Alþjóðaflugmálastofn-
uninni, síðast sem varafram-
kvæmdastjóri. Gunnar er nú for-
maður Hollvina Grensáss.
En sagan er ekki öll. Þegar
Gunnar var 56 ára gamall fékk
hann svokallað post-polio synd-
rome sem lýstir sér í auknu mátt-
leysi og/eða lömun. Er það afleið-
ing mænusóttarinnar sem hann
fékk fimmtíu árum áður.
Í starfi sínu hjá Alþjóða-
flugmálastofnuninni ferðaðist
Gunnar til þróunarlandanna og
þar sá hann víða bæklað fólk
vegna mænusóttar sem bjó við
hörmulegar aðstæður. „En auk
þeirrar skelfingar er hræðilegt til
þess að vita að jafnvel í hinum
þróaða heimi er til fólk sem van-
rækir að láta bólusetja börnin
sín.“
Hafði áhrif á allt hans líf
 Fékk mænusótt
sex ára gamall
Morgunblaðið/Ómar
Gunnar Lömunarveikin lagðist þungt á hann og gekkst hann undir bakskurðaðgerðir í Boston á uppvaxtarárunum.
„Klárum málið“ er yfirskrift átaks UNICEF á
Íslandi og Tes & kaffis sem hefst formlega í
dag og stendur út mánuðinn. Markmiðið er
að vekja athygli á þeim mikla árangri sem
náðst hefur í baráttunni gegn mænusótt og
bjóða landsmönnum að taka þátt í barátt-
unni við að útrýma veikinni á heimsvísu.
Í dag er veikin einungis landlæg í þremur
ríkjum, Nígeríu, Pakistan og Afganistan, og á
25 árum hefur mænusóttartilfellum fækkað
um meira en 99%.
Af hverjum seldum drykk í september gef-
ur Te & kaffi andvirði einnar bólusetningar,
sem kostar 25 kr., gegn mænusótt. Jafn-
framt býðst landsmönnum að styðja átakið
með því að senda sms-ið stopp í númerið 1900 og gefa þannig 250 kr.
Heimasíða átaksins er www.unicef.is/maenusott.
UNICEF ætlar að klára málið
SAFNA FYRIR BÓLUSETNINGUM GEGN MÆNUSÓTT
Stúlka frá Pakistan þar sem
mænusótt er enn landlæg.