Morgunblaðið - 08.03.2014, Blaðsíða 5

BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ,
fagnar því að nokkur verkalýðsfélög
skyldu samþykkja kjarasamninga í
gær. Nú geti undirbúningur kjara-
samninga með nýju sniði farið á fullt.
Stefnt er að því að hefja kjaravið-
ræður í haust og semja þá til lengri
tíma, ef „viðunandi lausn finnst á
grunni peninga-
stefnunnar“, eins
og Gylfi orðar
það. „Við þurfum
líka að ganga frá
samkomulagi við
atvinnurekendur
um að endur-
skoða tímasetn-
ingar í þeirri
viðræðuáætlun
sem samið var
um. Það er ljóst
að við erum búin
að missa tvo mán-
uði vegna þessa.
Næsta skref er
að fara á fullt.
Menn eru þegar
byrjaðir að undir-
búa aðfarasamn-
ingana. Fyrir lok
mánaðarins
munu félögin
skila inn sérkröf-
um til atvinnurekenda.“
Gylfi boðar nýjar áherslur. „Það
er jafnframt yfirlýst markmið að
skoða hvort við getum bryddað upp á
nýjungum með gerð atvinnugreina-
samninga. Fyrirmyndir geta legið í
stóriðjusamningum, en þar semja öll
félög á viðkomandi stað um einn
kjarasamning, og þau launakjör,
starfsaðstæður og fleira sem gildir í
viðkomandi verksmiðjum. Ef við
yfirfærum þetta á einstakar greinar
mætti t.d. skoða ferðaþjónustuna.
Við ætlum að byrja á því að kanna
hvort við getum stungið út tiltekin
svið, þar sem þetta gæti orðið að við-
miðun, og fært kjarasamninga nær
þeim aðstæðum sem einstakar at-
vinnugreinar hafa glímt við.“
Áherslan sé á framleiðni
„Jafnframt þarf að opna einhverja
glugga fyrir meiri áherslu á hagræð-
ingu og framleiðni. Þá þarf að hugsa
um ekki aðeins launahækkanir, held-
ur líka launakostnað. Ef við getum
fundið sparnaðarleið á móti launa-
hækkun verður launakostnaður
fyrirtækis minni en nemur hækkun-
inni … Hér er horft til Dana, Svía og
Norðmanna. Þeir hafa borið sig sam-
an á grundvelli launakostnaðar. Að
bæði launafólk og atvinnurekendur
hafi hag af því að finna leiðir til hag-
ræðingar og að það skili sér líka með
beinum hætti í launum.“
Tvíþætt verkefni framundan
Þorsteinn Víglundsson, fram-
kvæmdastjóri Samtaka atvinnulífs-
ins, segir vinnu við aðfarasamninga
nýrra kjarasamninga nú geta hafist.
„Nú þegar ljóst er að þorri vinnu-
markaðar er kominn með samþykkt-
an kjarasamning getum við hafið þá
vinnu sem til stóð að hefja strax í
upphafi þessa árs, þ.e. undirbúning
kjarasamninga í haust.
Það verður viðfangsefni aðfara-
samnings að móta fyrstu tillögur um
atvinnugreinasamninga. Verkefnið
er tvíþætt. Annars vegar að greina
þær atvinnugreinar sem við teljum
heppilegar fyrir atvinnugreinasamn-
inga og hins vegar að gera einn til tvo
atvinnugreinasamninga í næstu lotu.
Kjarninn í atvinnugreinalíkaninu
byggist á forsendu sem nágranna-
löndin hafa unnið út frá, að verja
samkeppnishæfni útflutningsgreina
og tryggja þeim viðunandi rekstrar-
skilyrði. Að hagkerfið sé svolítið að
stilla sig af á hverjum tíma út frá því
svigrúmi sem þær mögulega geta
skapað. Aðstæður voru óvenjulegar
eftir gengishrunið en þær hafa jafn-
að sig að verulegu leyti í gegnum
mjög miklar launahækkanir. Fram á
veginn horft þurfum við að horfa til
þess að hér sé viðskiptajöfnuður.
Stóra málið er hins vegar hvernig
við undirbyggjum þann stöðugleika
sem við erum farin sjá örla fyrir. Við
höfum náð verðbólgumarkmiði
Seðlabankans eins og að var stefnt.
Það er þá viðfangsefni okkar að
tryggja að svo verði áfram, með öll-
um tiltækum ráðum. Við sjáum t.d.
að verðbólguspár fyrir þetta ár eru
ágætar, en horft fram á næstu tvö ár
eru þær óviðunandi. Þá er spáð 3-4%
verðbólgu. Þær eru hins vegar
byggðar á spám um mjög miklar
launahækkanir og langt umfram það
sem samræmist verðlagsstöðug-
leika. Það er þá viðfangsefni okkar
að sjá hvernig við getum spyrnt við
fótum þar, hvað varðar launaskrið.“
Undirbúa nýja gerð samninga
 Forysta ASÍ og SA boða atvinnugreinasamninga í næstu kjarasamningum að norrænni fyrirmynd
 Forvinnan hefst strax  Forseti ASÍ segir m.a. horft til atvinnugreinasamninga í ferðaþjónustu
Morgunblaðið/Ómar
Í Slippnum Unnið verður samkvæmt nýrri aðferðafræði við undirbúning kjarasamninga í haust. Stefnt er að því að
semja þá til lengri tíma. Nú hafa flest stéttarfélög greitt atkvæði um skammtímasamning og samþykkt hann.
Yfir verðbólgunni
» Kjarasamningarnir gilda til
31. desember 2014.
» Þeir kveða á um 2,8% al-
menna hækkun og að lægstu
laun hækki um 9.750 kr.
» Til samanburðar mælist 12
mánaða verðbólga nú 2,1%.
Þorsteinn
Víglundsson
Gylfi
Arnbjörnsson
FRÉTTIR 5Innlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. MARS 2014
Dagskrá þingfundar Alþingis næstu
daga hefur ekki verið ákveðin. Því er
ekki vitað hvenær fyrri umræðu um
þingsályktunartillögu ríkisstjórnar-
innar um að draga til baka umsókn
Íslands um aðild að Evrópusam-
bandinu verður haldið áfram.
Tillögunni var dreift á Alþingi 21.
febrúar sl. og Gunnar Bragi Sveins-
son utanríkisráðherra mælti fyrir
henni 27. febrúar.
Forystumenn úr stjórnarandstöð-
unni hafa lýst óánægju með að
stjórnarmeirihlutinn skuli ekki hafa
haft frumkvæði að viðræðum við
stjórnarandstöðuna um málsmeð-
ferð ESB-tillögunnar. Þingfundir
hafa legið niðri í vikunni vegna starfa
þingmanna í kjördæmunum. Málið
var rætt á fundi Einars K. Guðfinns-
sonar, forseta þingsins, með þing-
flokksformönnum í gær. Einar segir
að góður andi hafi ríkt á fundinum og
menn verið sammála um að doka við
með að ákveða dagskrá þingsins.
„Þegar þeir sem eiga að standa
fyrir fundi um einhvers konar lausn
á deilu láta ekki heyra í sér þá er
þetta einhvern veginn á sama stað og
í upphafi. Og það er auðvitað á
ábyrgð forsætisráðherra,“ segir
Birgitta Jónsdóttir, þingmaður Pír-
ata. Hún segir Sigmund Davíð
Gunnlaugsson enn geta boðað til
slíks fundar. „En við ætlum bara að
bíða róleg og sjá hvort hann brýtur
ekki odd af oflæti sínu og hefur sam-
band við okkur.“
Óákveðið með um-
ræðu um ESB-mál
 Beðið með ákvörðun um dagskrá
Félagsmenn allra stéttarfélaganna
sem sáttatillaga ríkissáttasemjara
tók til samþykktu tillöguna nema
eitt, Drífandi í Vestmannaeyjum. Af-
gerandi niðurstaða var í öllum félög-
unum.
Sáttatillaga ríkissáttasemjara tók
til þeirra félaga sem felldu kjara-
samningana sem gerðir voru fyrir
jól. Þeir samningar hafa nú tekið
gildi hjá þeim félögum sem sam-
þykktu sáttatillöguna, með þeim
breytingum sem tillagan kveður á
um.
Kjörsókn var heldur dræm. Þannig
tóku aðeins 20% félaganna innan
Starfsgreinasambandsins í heild
þátt í kjörinu. Til dæmis greiddu að-
eins 7,5% félagsmanna Verkalýðs-
félags Snæfellinga atkvæði.
Tillagan var samþykkt með liðlega
80% greiddra atkvæða hjá Flóa-
félögunum þremur, það er að segja
Eflingu í Reykjavík, Hlíf í Hafnarfirði
og Verkalýðs- og sjómannafélagi
Keflavíkur. 85% félagsmanna í
Verkalýðsfélagi Akraness sam-
þykktu og 81% félagsmanna í Fram-
sýn í Þingeyjarsýslum. Mesta fylgið
við tillöguna var hjá Verkalýðsfélagi
Grindavíkur þar sem 95% fé-
lagsmanna samþykktu en minnsta
hjá Verkalýðsfélagi Snæfellinga,
75%.
Af félögum utan Starfsgreina-
sambandsins má nefna að félags-
menn í Rafiðnaðarsambandinu og
Félagi vélstjóra og málmtækni-
manna (VM) samþykktu samn-
ingana. Liðlega 61% félagsmanna í
Rafiðnaðarsambandinu samþykkti
en 37% voru á móti. Tæp 72% fé-
lagsmanna í VM samþykktu.
Samningarnir eru afturvirkir því
þeir miðast við 1. febrúar sl. Þeim fé-
lögum innan Starfsgreinasambands-
ins sem samþykktu samningana í
byrjun ársins stendur til boða að
skrifa undir sáttatillöguna og fá þær
kjarabætur sem hún skilar til við-
bótar samningunum. helgi@mbl.is
Öll félögin nema eitt samþykktu sáttatillögu
KJARASAMNINGAR Á ALMENNUM VINNUMARKAÐI HAFA VÍÐAST TEKIÐ GILDI
Trygging Samningar tuga þúsunda verkafólks eru ekki lengur í lausu lofti.
Morgunblaðið/Golli
Rau›arárstígur 14 · sími 551 0400 · www.myndlist.is
Opið virka daga 10–18,
laugard. kl. 11–16,
sunnud. 14–16
Opnun kl. 15, laugardaginn 8. mars
Allir velkomnir
Garðar
Pétursson
9. – 24. mars
Málaðar minningar með lofti og litum
StjörnuSkoðun
Vefuppboð
nr. 105 Myndlist
lýkur 11. mars