Morgunblaðið - Sunnudagur - 30.03.2014, Qupperneq 25

B
rjóstagjöf getur verið flókin
athöfn þó hún virðist mörg-
um gjarnan einföld. Margar
konur velta fyrir sér hvort
ákveðinn matur eða ákveðin af-
þreying geti haft neikvæðar afleið-
ingar eða engar. Spurð út í þetta
segir Arnheiður Sigurðardóttir, að-
júnkt við Háskóla Íslands og brjósta-
gjafaráðgjafi, sem heldur úti heim-
síðunni www.brjostagjof.is, að engin
stöðluð uppskrift sé til að brjóstagjöf
enda engar tvær konur eins og
breytileikinn mikill. Varlega þurfi að
fara með ráðleggingar og kynnast
viðkomandi móður til þess að geta
gefið viðeigandi leiðbeiningar. „Við
verðum að hætta að vera með þessar
stöðluðu leiðbeiningar og horfa frek-
ar á móður og barn og þreifa okkur
áfram. Finna út hvað við eigum að
gera, í hvaða takti og hvernig.“
Reynslu annarra oft þvingað
upp á nýbakaðar mæður
Hún segir fólk oft reyna að þvinga
reynslu annarra upp á konur þótt
hún eigi ef til vill ekkert við þær.
Líkami kvenna sé misjafnlega upp-
byggður og starfsemin líka. „Þetta
er ekki svona einfalt. Þetta er í raun
miklu flóknara en fólk gerir sér
grein fyrir,“ segir Arnheiður. „Sum-
ar mjólka vel og virðast geta gert
allt. Aðrar verða að fara varlega. Það
er enginn galli, líkami þeirra starfar
bara öðruvísi og þær þurfa því að
taka á málum öðruvísi. Það er ekki
hægt að banna eitthvað fyrir alla
heildina.“
Engin mjólkar eins
Mikil átök verða í líkamanum þegar
kona fæðir barn og í framhaldi af því
þegar mjólkurframleiðsla fer í gang.
Konur eru í kjölfarið að kynnast
líkama sínum upp á nýtt. Sumar
konur þurfa að gefa ábót á meðan
aðrar gætu mjólkað þremur börn-
um. Fyrsta val ábótar ætti að vera
mjólkuð brjóstamjólk, annað val
mjólk úr mjólkurbanka, sem við
eigum ekki og svo síðast þurrmjólk
samkvæmt WHO. „Það er oft sem
ábót tekur yfir brjóstagjöf og
stundum getur hún eyðilagt hana.
Ef konur þurfa að gefa ábót þá er
það allt í lagi, en passa verður að
ábótin skemmi ekki fyrir brjósta-
gjöfinni,“ segir Arnheiður.
„Þannig að þetta er allavegana
og mikilvægt að fólk átti sig á að
ekki sé hægt að ganga út frá því að
brjóstagjöf sé eins hjá öllum kon-
um.Lítið barn sem fær ekki næga
næringu getur ekki unnið upp
mjólkurframleiðslu móður sinnar
heldur þarf hún sjálf að vinna í því
að auka hana. Það fer eftir stærð
vandans hverju sinni hvernig það
er gert en mikilvægt er að gera
það snemma áður en vandann stig-
magnast, því lítið barn á alltaf að
vera vel nært.“
Arnheiður hvetur konur til að
mæta á brjóstagjafanámskeið. Á
brjóstagjafanámskeiðum er lögð
áhersla á að efla sjálfstraust
kvenna og að þær læri að þekkja
líkama sinn, ásamt því að lesa út úr
þeim merkjum sem barnið sýnir.
Brjóstagjafanámskeið eru bæði á
vegum Þróunarstofu heilsugæsl-
unnar og Lygnu.
STAÐLAÐAR LEIÐBEININGAR ERU ÚRELTAR
Brjóstagjöf
flókið fyrirbæri
„Þetta er í raun miklu flóknara en fólk gerir sér grein fyrir,“ segir Arnheiður.
Morgunblaðið/Skapti Hallgríms
MÆÐUR MEÐ BARN Á BRJÓSTI BRENNA OFT ÝMSAR SPURNINGAR Á VÖRUM. GETUR
EINHVER AFÞREYING HAFT SLÆMAR AFLEIÐINGAR FYRIR BRJÓSTAMJÓLKINA EÐA
ENGAR? SÉRFRÆÐINGUR SEGIR ENGA UPPSKRIFT AÐ ÞVÍ TIL FYRIR KONUR OG
VONAR AÐ SVO VERÐI ALDREI. BRJÓSTAGJÖF SÉ OF FLÓKIN FYRIR SLÍKT.
Gunnþórunn Jónsdóttir gunnthorunn@mbl.is
Við getum ekki lifað án vatns en við getum auðveldlega lifað án þess
að fá nokkurn tíma kaffibolla … þótt oft sé erfitt að ímynda sér það.
Fyrir þá sem eiga erfitt með að muna eftir vatninu er góð regla að fá
sér alltaf tvö glös af vatni á móti hverjum kaffibolla.
Vatnið er lífið, kaffið er aukaatriði
30.3. 2014 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25
* Reynir þú að skilgreina alladrauma þína verður enginntími afgangs til að dreyma
Dalai Lama
HÁGÆÐA HÚÐVÖRUR FYRIR ALLA FJÖLSKYLDUNA Á FRÁBÆRU VERÐI.
ENGIN ILM- EÐA LITAREFNI. FÁST NÚ Í APÓTEKUM
BREYTT ÚTLIT Á A+ VÖRUNUM
ann í Portúgal komust að þess-
um niðurstöðum en þeir báru
einnig saman mismunandi gerðir
bjórs og athuguðu hvort það
væri mismunur á milli virkni
þeirra gegn þessum skaðlegu
efnum sem myndast við kolagrill-
un. Í ljós kom að langáhrifaríkast
í þessu samhengi er dökkt öl en
ljós bjór og pilsner gerir þó
einnig gagn.
Að láta kjötsneið liggja í bjór áð-
ur en hún er færð á kolagrill get-
ur komið í veg fyrir að við mat-
reiðsluna myndist hættuleg efni
sem geta valdið krabbameini.
Áður hefur verið sýnt fram á
að léttvíns- og temarínering get-
ur gert slíkt hið sama en hingað
til hefur lítið verið vitað um áhrif
bjórs á matreiðsluna.
Vísindamenn við Porto Háskól-
EKKI ALSLÆMT ÖL
Nægar ástæður eru til að drekka bjór með steikinni í sumar.
Morgunblaðið/Golli
Marínera steik í bjór
Að taka lífrænar vörur fram yfir
þær sem eru ekki framleiddar eft-
ir þeim stöðlum gagnast ekki sem
forvörn fyrir konur gegn krabba-
meini.
Fréttir þessa efnis birtust í
Bretlandi í vikunni en það voru
vísindamenn við Oxford-
háskólann þar í landi sem hafa
lengi unnið að rannsóknum á líf-
rænum matvælum. Engin tengsl
voru á milli þess að velja lífræn
matvæli og þróa síður með sér
krabbamein.
Rannsóknin náði til 600.000
kvenna en fylgst var með heilsu
þeirra í 9 ár. Raunar sáu vís-
indamenn örlitla fylgni á milli þess
að velja lífræna fæðu og vera þá í
meiri hættu á að fá brjósta-
krabbamein. Fylgnin var hins veg-
ar það lítil að rannsaka þyrfti það
nánar að sögn vísindamanna og
hvort þar gætu aðrir þættir spilað
inn í.
Niðurstöður rannsóknarinnar
voru jafnframt birtar í British Jo-
urnal of Cancer.
LÍFRÆNT EKKI KRAFTUR GEGN KRABBAMEINI
Lífrænt ekki forvörn
Lífrænir ávextir og grænmeti koma
ekki frekar í veg fyrir krabbamein.