Morgunblaðið - 24.11.2014, Blaðsíða 28

28 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 24. NÓVEMBER 2014
Þetta litla kver
er mitt öskuker.
Þannig og aðeins þannig erljóðið „Leifarnar ódauð-legu“, lokaljóð bókarinnarBláar hýasintur, með ljóð-
um eftir bandarísku skáldkonuna
Adelaide Crapsey (1878-1914) sem
Magnús Sigurðsson hefur þýtt.
Crapsey er ekki eitt hinna stóru
nafna í bandarískri bókmenntasögu
en athyglisvert skáld eins og þetta
hófstillta kver sýnir svo vel. Hún orti
innan við eitt hundrað ljóð og flest
þeirra þegar hún beið dauðans á
berklahæli, þar sem hún lést 36 ára
gömul, ógift og barnlaus.
Magnús Sigurðsson er eitt athygl-
isverðasta ljóðskáld sinnar kynslóðar
og slyngur þýðandi. Hann ritar
greinargóðan formála að ljóðum
Crapsey og setur þau í bókmennta-
legt samhengi, auk þess að fjalla um
skáldskapinn sjálfan.
„Ljóð Crapsey
– líkt og raunin
var um líf hennar
– eru stutt, og
oftar en ekki er
umfjöllunarefnið
ótímabær
dauði,“ (XIX)
skrifar hann um
þessa konu sem
„tókst að skapa sér sína eigin fram-
tíð, einkum með því að ganga
menntaveginn, og segja þar með skil-
ið við hefðbundin kynjahlutverk fyrri
kynslóða“. (VII) Hún kenndi við
mennta- og háskóla en varð vegna
berklasýkingar að segja stöðu sinni
lausri og tók til við að yrkja á berkla-
hælinu þar sem „angistin skín úr
mörgum ljóða hennar“. (XI)
Flest ljóðanna orti Crapsey undir
eigin bragarhætti sem hún nefndi
cinquain – fimmlínuljóð þar sem at-
kvæðin eru tvö í fyrstu línu, þá fjög-
ur, sex, átta og loks aftur tvö í fimmtu
og síðustu línu. Magnús birtir 35
ljóða hennar og fylgir atkvæðaskipt-
ingu skáldsins ekki út í hörgul, segir
enska tungu ríka að einsatkvæð-
isorðum á meðan „það vill teygjast úr
þeim íslensku“. Þess í stað reynir
hann að koma mýktinni í skáldskap
Crapsey til skila og tekst það afar
vel, ef dæma má af samanburði við
frumútgáfur ljóðanna. Þetta eru iðu-
lega nöturlegar stemningar þar sem
dauðinn er sínálægur:
Smánarleg örlög
gamalla náa
Ljóð
Bláar hýasintur bbbbn
Eftir Adelaide Crapsey.
Magnús Sigurðsson þýddi og ritar for-
mála.
Dimma, 2014. 62 bls.
EINAR FALUR
INGÓLFSSON
BÆKUR
Kvikmyndir
bíóhúsanna
Tuttugu ár eru liðin frá því að kjánarnir Harry Dunne and Lloyd Christmas
héldu af stað í fyrra ævintýrið.
Metacritic 35/100
IMDB 7,9/10
Sambíóin Álfabakka 15.20, 17.40,
20.00, 22.20
Sambíóin Keflavík 20.00, 22.20
Smárabíó 16.30, 17.30, 20.00, 22.30
Háskólabíó 17.15, 20.00
Laugarásbíó 17.00, 17.40, 20.00, 22.20
Borgarbíó Akureyri 17.40, 20.00, 22.20
Dumb and Dumber To Nokkrir menn fara út í geim og kanna nýuppgötvuð
ormagöng sem gera þeim kleift að ferðast um óra-
víddir alheimsins á nýjan hátt.
Mbl. bbbmn
Metacritic 75/100
IMDB 9,3/10
Sambíóin Álfabakka 17.00, 18.20, 20.00, 20.30,
22.20
Sambíóin Egilshöll 18.30, 20.00, 22.00
Sambíóin Kringlunni 17.30, 20.00, 21.00
Sambíóin Akureyri 17.10, 20.30, 22.20
Interstellar 12
Katniss Everdeen efnir til byltingar gegn spilltu
ógnarstjórninni í Höfuðborginni en verður að
ákveða hverjum hún getur treyst og hvað hún
skuli gera á meðan allt sem henni er kært hangir
á bláþræði.
Metacritic 63/100
IMDB 7,6/10
Sambíóin Keflavík 17.30, 20.00, 22.30
Smárabíó 17.15, 17.15 LÚX, 17.45, 19.00, 20.00,
20.00 LÚX, 20.30, 22.40 LÚX, 22.40, 23.10
Háskólabíó 18.00, 20.00, 21.00,
22.45
Laugarásbíó 16.00, 19.00, 22.00
Borgarbíó Akureyri 17.40, 20.00,
22.20
The Hunger Games:
Mockingjay – Part 1 12
The Railway Man 16
Sönn saga breska her-
mannsins Eric Lomax, sem
var neyddur ásamt þúsund-
um annarra til að leggja járn-
brautina á milli Bangkok í
Taílandi og Rangoon í Búrma
árið 1943.
Metacritic 59/100
IMDB 7,1/10
Sambíóin Egilshöll 17.30,
20.00, 22.30
Sambíóin Kringlunni
20.00, 22.20
Sambíóin Akureyri 20.00
St. Vincent 12
Uppgjafahermaðurinn Vin-
cent eignast óvæntan félaga
þegar Oliver, 12 ára drengur í
hverfinu, leitar til hans eftir
að foreldrar hans skilja.
Metacritic 64/100
IMDB 7,6/10
Sambíóin Egilshöll 17.40,
20.00, 22.20
Háskólabíó 17.30, 22.30
Algjör Sveppi og Gói
bjargar málunum Erkióvinur Sveppa og Villa er
enn á ný að reyna lands-
yfirráð. Í þetta skiptið hefur
hann byggt dómsdagsvél
sem getur komið af stað
jarðskjálftum og eldgosum.
Mbl. bbbnn
Sambíóin Álfabakka 15.20,
16.00, 17.40, 20.00
Sambíóin Egilshöll 17.40
Sambíóin Kringlunni 17.40
Sambíóin Akureyri 17.40
Sambíóin Keflavík 17.40
Nightcrawler 16
Ungur blaðamaður sogast
niður í undirheima Los Ang-
eles í för með kvikmyndaliði
sem tekur upp bílslys, morð
og annan óhugnað.
Metacritic 76/100
IMDB 8,4/10
Háskólabíó 17.15, 20.00
Laugarásbíó 20.00, 22.30
John Wick 16
John Wick er fyrrverandi
leigumorðingi. Þegar fyrr-
verandi félagi hans reynir að
drepa hann neyðist Wick til
að rifja upp ómælda hæfi-
leika sína í faginu.
Metacritic 67/100
IMDB 8,0/10
Sambíóin Álfabakka 22.20
Sambíóin Egilshöll 17.40,
20.00, 22.20
Grafir og bein 16
Þegar Dagbjört, dóttir Gunn-
ars og Sonju, deyr er veröld
þeirra kippt undan þeim.
Mbl. bbnnn
Háskólabíó 22.30
Afinn Eftirlaunaaldurinn blasir við
Guðjóni á sama tíma og
erfiðleikar koma upp í hjóna-
bandinu og við undirbúning
brúðkaups dóttur hans.
Mbl. bbbmn
Sambíóin Kringlunni 17.40
Gone Girl 16
Mbl. bbbbn
Metacritic 79/100
IMDB 8,6/10
Smárabíó 22.00
The Rewrite
Staurblankur kvikmynda-
handritshöfundur fer að
kenna handritaskrif í há-
skóla. Þar kynnist hann lífs-
glaðri konu sem heillar hann
upp úr skónum. Bönnuð
innan 7 ára.
IMDB 5,9/10
Sambíóin Álfabakka 17.40,
20.00
Annabelle 16
IMDB 6,6/10
Sambíóin Álfabakka 22.20
Kassatröllin Mbl. bbbnn
IMDB 7,2/10
Metacritic 63/100
Smárabíó 15.30
Laugarásbíó 17.50
Töfrahúsið Kettlingur á vergangi kemst í
kynni við gamlan töframann.
Með íslensku tali.
Sambíóin Álfabakka 17.50
Borgríki 2 16
Lögreglumaðurinn Hannes
ræðst gegn glæpa-
samtökum og spilltum yfir-
manni fíkniefnadeildar.
Mbl. bbbbn
Bíó Paradís 17.30
Turist 12
Mbl. bbbbn
Bíó Paradís 20.00, 22.30
(English subtitles)
20.000 Days
on Earth
Bíó Paradís 22.30
Jöklarinn
Bíó Paradís 18.00
White God
Bíó Paradís 17.45, 22.15
The Tribe 16
Bíó Paradís 20.00
Clouds of Sils Maria
Bíó Paradís 20.00
Upplýsingar og ábendingar sendist á netfangið bio@mbl.is
Erum byrjaðir að afhenda
2015 árgerðina!
Við sérpöntumallar gerðirbíla frá USA
og Evrópu
Þverholt 6 - 270 Mosfellsbæ - Sími 534 4433 - Fax 534 4430
isband@isband.is - www.isband.is
• Nýr og enn öflugri
en áður
• Dísel 440hö
• Öflugur pallbíll
Nýr Ford F350
Verð frá kr. 8.650.000
• Nýtt útlit að utan
sem innan
• Stórglæsilegur pallbíll
Verð frá kr. 9.350.000
Komdu til okkar og kynntu þér málið,
erum að taka niður pantanir.
Verð frá kr. 9.350.000
Nýr Dodge
Ram 3500
• Nýtt útlit og flottari
innrétting
• Dísel 390 hö
• Öflugur pallbíll
Opið alla virka daga frá kl. 10-18, laugardaga frá kl. 11-15
Nýr GMC 3500