Straumhvörf - 15.03.1943, Síða 10
40
STRAUMHVÖRF
til gamans, hefir teymt okkur býsna
langt út á þá braut að vilja sýnast
annað en við erum, — og það er ill
braut og óþroskavænleg, bæði fyrir
einstaklinga og þjóðir. Það er mann-
legt að vilja leyna göllum sínum. En
augnaþjónusta við kreddur annarra
manna er ómennska. Það er ekki til
neins að dyljast þess, að spurningin:
Hvað segja þeir um okkur — í Ame-
ríku og annars staðar, er komin á
heilann á okkur íslendingum. Við er-
um allra manna orðsjúkastir, allra
manna sníknastir í ódýra gullhamra.
Okkur dettur jafnvel í hug að leggja
óbætanleg verðmæti í hættu til þess
að friða móðursjúkar áhyggjur ein-
hverra, sem höfðu sjálfsagt ekki
heyrt ísland nefnt fyrir tveim árum,
um það, að við höfum ekki mannleg-
ar tilfinningar.
Það er sjálfsagt, að rekin sé upp-
lýsingastarfsemi um land og þjóð. En
við megum ekki gera okkur ámátlega
og ekki vera svona skelfilega upp-
næmir fyrir öllu útlendu lausaþvaðri,
hvort sem það á að heita lof eða last
um okkur. Svo stórir þurfum við að
vera að heyra ekki nema það, sem
við viljum heyra. Við þurfum að
þekkja takmörk smæðarinnar, en
líka, hver styrkur okkar er. Við á-
vinnum okkur ekki neina varanlega
virðingu með því, sem við sýnumst
vera. Hitt dæmir okkur, sem við er-
um, það fellir okkur eða frægir.
HI.
Við höfum nú um sinn lifað í nán-
um kynnum við erlenda menn. Af
ýmsu má álykta, að atferli okkar sé
athygli veitt af gestum landsins og
húsbændum þeirra í öðrum löndum.
Það má með nokkrum rétti segja í
því sambandi, að sá hafi höggið er
hlífa skyldi. Við höfum á síðastliðnu
ári flett eins rækilega ofan af okkur
og tök voru á, berað vanþroska okk-
ar í stjórnmálum alveg inn að skinni.
Þar höfum við einskis dulizt. Þar lét-
um við allt koma fram á einu ári,
sem við áttum til verst.
Við höfðum þrennar kosningar á ár-
inu sem leið, þegar með eru taldar
bæjarstjórnarkosningarnar í Reykja-
vik 35. marz, en umræðurnar í blöð-
um og útvarpi til undirbúnings þeim
kosningum var eðlilegur inngangur
þess, sem síðar kom. Sá sem fylgdist
með umræðunum um íslenzk stjórn-
mál sem hlutlaus maður, sá sem
fylgdist sem áhorfandi með hand-
leiðslu forustumanna okkar á al-
menningi um svið landsmálanna, sá
sem hefði látið sér verða það á að
trúa því, að blöðin segðu satt, eða að
það væri þó a. m. k. verulegur sann-
leikskjarni í því, sem þau fluttu um
þá menn, sem að opinberum málum
starfa, og sá sem hefði lagt þennan
vitnisburð hinna opinberu málgagna
saman, — sá hinn sami hefði hlotið
að draga þá ályktun, að meiri hluti
allra þeirra, sem fást við opinber mál
á íslandi, væru allt að því ærulausir
níðingar og fantar. Það var ekki, að
heitið gæti, tutla eftir af eiginleik-
um heiðarlegra manna á neinum, sem
nokkuð verulega hefir látið sig lands-
málin skipta. Flokkarnir létu sig hafa
það, að vegast á með svo gífurlegum
ásökunum, að það var beinlínis þjóð-