Fréttablaðið - 29.08.2013, Blaðsíða 22

29. ágúst 2013 FIMMTUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is HELGAREFNI: Kjartan Guðmundsson kjartan@frettabladid.is
VÍSIR: Kristján Hjálmarsson, kristjan@visir.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
FRÁ DEGI
TIL DAGS
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRAR: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is Fréttablaðið kemur út í 90.000
eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
ISSN 1670-3871 Líklega vita fáir fyrir hvað skamm-
stöfunin NPA stendur. „Notendastýrð
persónuleg aðstoð“ við fatlaða einstak-
linga er tilraunaverkefni hér á landi.
Leiða má að því líkur að hér sé á ferðinni
eitt stærsta framfaramál í lífi fatlaðs
fólks um langa hríð.
Tökum fatlaða konu eins og Freyju
Haraldsdóttur sem dæmi. Áður var hún
algerlega háð fjölskyldu sinni með flesta
hluti og reyndi sem hún gat til að láta
sem minnst fara fyrir sér, til þess að
vera ekki fjölskyldu sinni of mikil byrði.
Aðstoð við Freyju stýrði dagskrá fjöl-
skyldunnar að stórum hluta og því voru
allir háðir skipulagi hver annars. Freyja
gegnir nú fullu starfi, hefur útskrifast úr
háskóla, setið á Alþingi og er ötull mál-
svari fyrir fatlað fólk og fyrirmynd fjöl-
margra sem eiga við fötlun að stríða.
Hún gefur mikið til samfélagsins.
Lykillinn að því lífi sem Freyja lifir
í dag er NPA. Hún getur sjálf ráðið sér
aðstoðarfólk sem gerir henni kleift að
taka þátt í venjulegu daglegu lífi, mennta
sig, ferðast til útlanda, búa í eigin hús-
næði og gera nær allt sem hana lystir.
Freyja vinnur fullt starf og vel það.
NPA-verkefnið kemur í stað örorkubóta
og nýlega gafst þingmönnum Sjálfstæðis-
flokksins tækifæri á að kynna sér þetta
mál á fundi með forsvarsmönnum NPA-
miðstöðvarinnar.
NPA er tilraunaverkefni á vegum
sveitarfélaganna sem á eftir að standa í
ár. Þann tíma verðum við að nota vel til
þess að læra hvernig best er að innleiða
þetta kerfi hér á landi, hvaða galla þarf
að sníða af því og hvaða umbætur þarf
að gera. Á sama tíma verður að gæta að
því að vel sé farið með skattfé almenn-
ings til velferðarmála sem og annarra
mála.
Eitt af því góða við NPA er að hún
getur nýst breiðum hópi fatlaðra, til
dæmis þeim sem eru með þroskahömlun
eða geðfötlun. Sem nefndarmaður í vel-
ferðarnefnd Alþingis mun ég gefa þessu
máli ríkan gaum.
Fósturlandsins Freyja
SAMFÉLAGS-
MÁL
Elín Hirst
alþingismaður
➜ „Notendastýrð persónuleg
aðstoð“ við fatlaða einstaklinga er
tilraunaverkefni hér á landi. Leiða
má að því líkur að hér sé á ferðinni
eitt stærsta framfaramál í lífi fatlaðs
fólks um langa hríð.
Liggur í láginni
Menningarráð Reykjanesbæjar til-
kynnti nýlega að nafn, eftir tillögum
íbúa, hefði verið valið á hátíðar-
svæðið við sjávarströndina þar sem
Ljósanótt fer meðal annars fram
um aðra helgi. Nafnið er Bakkalág,
og segir menningarráðið að í því
felist skemmtilegur orðaleikur. Er
þar meðal annars vísað í saltfisk-
vinnslu á fyrri tíð, en nafnið hljómar
líkt og orðið bacalao, sem þýðir
einmitt saltfiskur á tungumálum
Miðjarðarhafslanda. Þetta
er einmitt svo skemmti-
legur orðaleikur að fyrir
margt löngu breytti
nágrannabyggðin
Grindavík nafni
götu
niðri við
höfnina í bænum í Bakkalág. Þetta er
kannski ekki nógu góð vísa til að vera
svo oft kveðin …
Þrengingar Vesturbæinga
Umræðan um breytingarnar við
Hofsvallagötu í Reykjavík hefur farið
hátt síðustu daga og vikur. Háværar
mótbárur hafa borist þar sem íbúum
og öðrum sem eiga þar reglulega leið
um finnst á sér brotið. Gatan sé
nú til dæmis fullþröng fyrir
bílaumferð og bílastæði
séu tekin undir
blómaker, fánastangir
og annan óþarfa.
Fregnir berast
af fjölmenn-
um íbúa-
fundum
þar
sem fulltrúi borgarinnar sér sig
knúinn til að biðjast afsökunar á
vinnubrögðunum.
Samhengi hlutanna
Fróðlegt er þó að bera þær áskoranir
sem vesturbæjarbúar í Reykjavík
hafa þurft að glíma við síðustu
vikur og hversu hátt þær hafa farið
saman við ástand samgöngumála
víða á landsbyggðinni og umræður
þar að lútandi. Væri kannski hægt
með álíka háreysti að kreista út
afsökunarbeiðni frá stjórnvöldum
vegna aðgerðarleysis á sunnanverð-
um Vestfjörðum þar sem hluti
þjóðvegarins er illa fær, jafnvel
að sumri til, og leiðin norður til
Ísafjarðar er alfarið lokuð yfir
vetrartímann?
thorgils@frettabladid.is
Hver tími er 60 mínútur og kennt er tvisvar í viku á
þriðjudögum og fimmtudögum kl. 17:30 í leikfimissal
Hvassaleitisskóla. Námskeiðið er tólf vikur.
Kennari er Birgitta Sveinbjörnsdóttir danskennari.
Skráning er hafin á námskeiðið sem hefst 5.september nk.
Upplýsingar og skráning í síma: 899-8669.
Suðræn sveifla er skemmtileg
líkamsrækt fyrir konur á öllum
aldri. Námskeiðið byggist upp á
mjúkri upphitun, latin dönsum
eins og Cha Cha, Jive, Salsa og fl.,
kviðæfingum og góðri slökun.
SUÐRÆN SVEIFLA
Þ
ingmenn Bjartrar framtíðar birtu fyrr í vikunni opið bréf
til hagræðingarnefndar ríkisstjórnarinnar hér í blaðinu.
Skrifin benda til þess að forsvarsmönnum Bjartrar fram-
tíðar hafi verið einhver alvara með því þegar þeir sögðust
vilja breyta pólitíkinni; hér er að minnsta kosti ekki hefð-
bundin stjórnarandstöðutaktík á ferð.
Í stað þess að stilla sér upp með hagsmunahópum sem finnst
áform um niðurskurð eða uppstokkun í ríkisrekstrinum ógna sér
(eins og stjórnarandstöðuflokkar gera iðulega) hvetur Björt fram-
tíð til róttækni í sparnaðarvinnunni:
„Við höfnum flötum niður-
skurði þar sem stofnunum
er gert að hagræða einhvern
veginn, án þess að kafað sé
dýpra í starfsemi þeirra, eðli
og tilgang. Það þarf að skoða
mjög vel tillögur ýmissa aðila,
innlendra sem erlendra, um það
hvernig bæta má nýtingu fjár í
íslensku samfélagi. Bent hefur verið á leiðir í heilbrigðiskerfinu
og menntakerfinu. Við skulum ætíð spyrja: Ef við ættum að gera
hlutina frá grunni, núna, myndum við þá fara eins að? Myndum
við reka menntakerfið með sama hætti? Heilbrigðiskerfið? Land-
búnaðarkerfið?“
Þetta er talsvert annar tónn en hjá formanni niðurskurðarhóps-
ins, Ásmundi Einari Daðasyni, þegar hann var í stjórnarandstöðu
og gagnrýndi óhjákvæmilegan niðurskurð síðustu stjórnar: „Ríkis-
stjórnin talar gjarnan um að það þurfi kjark til að skera niður
í heilbrigðiskerfinu, það þurfi kjark til þess að segja upp 1.100
manns í velferðarmálum og fjölga fólki á öðrum sviðum samfélags-
ins. Þetta lýsir best þeirri brengluðu hugsun sem ríkir í kolli þeirra
sem stýra þessu landi. Það þarf kjark til að standa með þeim
sem minna mega sín. Það þarf kjark til að standa með sjúkum og
öldruðum. Það þarf nefnilega kjark til að fækka kokteilboðunum,
flugferðunum og utanlandsferðunum og óþarfabruðlinu.“
Þetta er hin dæmigerða lýðskrumsnálgun sem stjórnarandstað-
an freistast alltof oft til að tileinka sér. Það er áreiðanlega hægt að
skera niður í kokteilboðum og ferðalögum, en það eru smápeningar
miðað við þann ávinning sem gæti verið af róttækri endurhugsun
á menntakerfinu, heilbrigðiskerfinu og landbúnaðarkerfinu, sem
Björt framtíð nefnir. Og í svoleiðis uppstokkun þarf raunverulegan
pólitískan kjark, sem ástæða er til að spyrja hvort sé til hjá for-
manni niðurskurðarhópsins.
Spurningarnar sem Björt framtíð setur fram eru nefnilega vel
þess virði að þær séu ræddar. Ef við værum að byggja heilbrigðis-
kerfi frá grunni, myndum við reisa dýr sjúkrahús með skurð-
stofum víða um land eða leggja áherzlu á góða heilsugæzlu um allt
land og greiða flutninga á hátæknisjúkrahús ef þess þyrfti með?
Myndum við stilla menntakerfinu þannig upp að það tæki íslenzk
ungmenni tveimur árum lengur að búa sig undir háskólanám en
tíðkast í nágrannalöndunum? Myndum við greiða einhverja hæstu
landbúnaðarstyrki í heimi til að framleiða búvörur sem neytendur
þurfa svo að borga fyrir eitthvert hæsta verð í heimi?
Ef vinnan í niðurskurðarhópnum verður erfið hlýtur að vera
gott að vita að gangi einhverjir í stjórnarliðinu úr skaftinu og þori
ekki að styðja róttæka uppstokkun í ríkisútgjöldunum, sé hluti
stjórnarandstöðunnar reiðubúinn að taka slaginn.
Öðruvísi stjórnarandstöðupólitík Bjartrar framtíðar:
Stálinu stappað
í stjórnina
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is