Fréttablaðið - 24.10.2013, Blaðsíða 30

24. október 2013 FIMMTUDAGUR| SKOÐUN | 30
Á dögunum sat ég smá-
þing þar sem stofnaður
var langþráður vettvang-
ur fyrir lítil fyrirtæki á
Íslandi undir merkjum
Litla Íslands. Fæstir trúa
því að stór fyrirtæki séu
í algjörum minnihluta á
Íslandi en raunin er þessi:
● 90% atvinnulífsins eru
örfyrirtæki (1-9 stm.)
● 7% eru lítil ft. (10-50
stm.)
● 2% eru meðalstór (51-
250 stm.)
● 1% stór (+250 stm.)
Greiða meirihluta launa
Samkvæmt nýlegri úttekt sem
Hagstofan vann fyrir SA kemur
m.a. fram að:
● Lítil og meðalstór fyrirtæki
(færri en 250 stm.) greiddu
2/3 heildarlauna á árinu 2012.
● Þar af greiða lítil fyrirtæki
(færri en 50 stm.) um 44%
heildarlauna í landinu og
örfyrirtækin (1-9 stm.) um
21%.
● Á árinu 2012 urðu til 4.000 ný
fyrirtæki – nánast öll örfyrir-
tæki.
Stjórnvöld hafa tilhneigingu til
að setja öll fyrirtæki undir sama
hatt – þrátt fyrir ólíkan veru-
leika. Stór fyrirtæki hafa alla
burði til að hafa sérfræðinga
í hverju horni við að sýsla með
fjármál fyrirtækjanna. Þar er
valinn maður í hverju rúmi sem
skilur flókna löggjöf og færir
endurskoðendur sem vita best
hvernig hægt er að hagræða, án
þess að fara á svig við lögin.
Óvinur eða samstarfsaðili?
Ég er svo heppin að fá að starfa
á hverjum degi með fjölmörgum
stjórnendum ör- og lítilla fyrir-
tækja. Þeir stofna oftast fyrir-
tæki út frá einhverri allt annarri
hæfni en laga- og/eða fjármála-
þekkingu. Þeir upplifa ríkis-
skattsstjóra frekar sem
óvin en samstarfsaðila.
Lögin reynast þeim
torveld og allt kerfið í
kringum skyldur þeirra
gagnvart ríkinu.
Þeir upplifa ekki
neina gulrót við það að
skapa sjálfum sér og
öðrum tekjur, aðra en
persónulega ánægju
við að fá að starfa við
það sem þeim finnst
skemmtilegt. Oftar en
ekki þurfa þeir að veð-
setja persónulegar eigur til að
fjárfesta í rekstrinum eða halda
velli. Launin þeirra sitja á hak-
anum – á meðan þeir standa fyrst
skil á launum annarra launþega í
fyrirtækinu og opinberum gjöld-
um. Þar fyrir utan þekkja allir
eigendur lítilla fyrirtækja hvað
felst raunverulega í skammstöf-
uninni ehf. Það er „ekkert helvít-
is frí“. En það er önnur saga.
Ríkið hlýtur að eiga að vera
samstarfsaðili þessa hóps – sem
er að reyna að skapa sjálfum sér
og öðrum lifibrauð, um leið og
hann greiðir stóran hluta afrakst-
ursins í sameiginlegan ríkissjóð.
Þessir aðilar eru í fæstum tilvik-
um glæpamenn með einbeittan
brotavilja, heldur vilja uppfylla
skyldur sínar og skila sanngjörn-
um hluta til samfélagsins. Þeir
vilja skilja betur hvaða skyld-
ur þeir hafa án þess að þurfa að
ráða dýra sérfræðinga til þess.
Er ekki annars eðlismunur á því
að reka fyrirtæki í kringum það
að selja t.a.m. eigið hugvit eða
pípulagningaþjónustu með 1-9
starfsmenn heldur en að reka
fyrirtæki með yfir 250 starfs-
menn? Það liggur í hlutarins eðli
að stóra fyrirtækið hefur meiri
burði til að uppfylla kröfur í því
flókna umhverfi sem löggjafinn
hefur skapað öllum fyrirtækj-
um landsins. Allt frá verktökum
sem selja eigin þjónustu til stórra
fyrir tækja sem reka fyrirtæki
með yfir 250 starfsmenn.
Hefjum samtalið strax!
Nú þegar kominn er vettvang-
ur fyrir lítil fyrirtæki er ekki
seinna vænna fyrir stjórnvöld
að hefja samtalið við þau strax!
Hvernig geta stjórnvöld þjónað
litlum fyrirtækjum sem best?
Hvernig geta þau hjálpað þeim
að uppfylla sínar skyldur en
blómstra jafnframt? Hvernig
geta stjórnvöld komið til móts
við þarfir þeirra og aðstoðað þau
við að skila sanngjörnum hluta í
sameiginlega sjóði okkar án þess
að aðferðirnar og hlutinn sé það
íþyngjandi að það letji starfsemi
þeirra? Hvernig geta stjórnvöld
dregið úr samkeppni ríkisrek-
inna fyrirtækja við einkarekin?
Hvernig geta stjórnvöld komið
upplýsingum frá sér á mannamáli
í stað sérfræðimáls? Hvað meina
lítil fyrirtæki með einföldun á
tolla-, skatta- og öllu regluverki?
Hvernig geta stjórnvöld búið svo
um hnútana að lítil fyrirtæki geti
loks farið að gera langtímaplön?
Hvernig geta stjórnvöld hjálp-
að litlum fyrirtækjum að auka
gjaldeyristekjur þjóðarinnar?
Hvernig geta stjórnvöld búið
svo um hnútana að það fylgi því
einhver gulrót að reka eigið fyr-
irtæki og skapa sjálfum sér og
öðrum tekjur – í stað þess að
allir kjósi að vera launþegar hjá
öðrum?
Lítil fyrirtæki stærst á Íslandi!
Hafið hefur mótað þjóð-
arsál Íslendinga, líkt og
það hefur gert í Frakk-
landi, sérstaklega á Bret-
aníuskaga. Það er einnig
hafið sem hefur myndað
fjölbreytt tengsl beggja
okkar landa, þrátt fyrir
landfræðilega fjarlægð.
Minningin um frönsku
sjómennina sem hlutu
vota gröf við Ísland,
ásamt frásögnum um sjó-
menn sem bjargað var af
heimafólki, lifir í hugum
fólks enn í dag. Virðing og
vinátta Íslands og Frakk-
lands er meiri fyrir vikið,
en haldið verður upp á það
með nýjum menningarvið-
burðum.
Hafið vakti hrifningu
snemma á öldum. Á næsta
ári verður opnuð farand-
sýning á Íslandi um haf-
kortagerð flotaforingj-
ans Kerguelens á 18. öld,
en hann kortlagði svæðið
kringum Ísland.
Hversu mörgum frönsk-
um sjómönnum var bjarg-
að, hjúkrað og veitt húsa-
skjól af Íslendingum á
öldinni sem fylgdi, milli 1830
og 1930? Þrír franskir spítalar, í
Reykjavík (sem hýsir í dag tón-
listarskóla), Vestmannaeyjum
og á Fáskrúðsfirði, voru reknir
af íslenskum læknum og aðstoð-
uðu jafnt íslenska sjúklinga sem
franska. Bygging spítalans á
Fáskrúðsfirði gengur í endurnýj-
un lífdaga um þessar mundir, en
þar verður á næsta ári opnað hótel
og safn um frönsku sjómennina.
Rækta áhugann
Á 20. öld þróaðist vitsmunaleg-
ur og tungumálalegur skilningur
sem enn er til staðar í dag. Sama
ár, 1911, opnuðu Alliance
française og Háskóli
Íslands dyr sínar nem-
endum í fyrsta skipti og
kenndu frönsku sem fyrsta
erlenda tungumál. All-
margir eru þeir íslensku
menntamenn sem rækta
áhuga sinn á Frakklandi,
t.d. Pétur Gunnarsson,
Sigurður Pálsson, og Thor
Vilhjálmsson, sem sárt er
saknað. Á hinn bóginn er
íslensk ritlist, með glæpa-
sögum sínum og ljóðrænni
depurð, mikils metin hjá
frönskum lesendum.
Í sögu Frakklands og
Íslands á 20. öld er Jean-
Baptiste Charcot kenni-
leiti. Hann stendur upp
úr sökum mikilvægis síns,
mikils áhuga á Íslandi og
sorglegra endaloka sem
hann hlaut við strendur
landsins. Allt frá árinu
1902 og til dauðadags,
þegar skip hans, Pourquoi
pas?, fórst við Álftanes í
Borgarfirði, hélt lækn-
irinn, könnuðurinn, vís-
indamaðurinn og húman-
istinn Charcot í allmarga
leiðangra til norðurskautssvæð-
isins og hafsvæðanna kringum
Ísland. Ef hann skildi eftir spor
hjá Íslendingum er það forvitni
hans um íslenska menningu að
þakka, auk hlýju hans og vináttu
gagnvart heimamönnum, sem
þeir endurguldu honum sannar-
lega.
Fransk-íslensk hljómsveit
Undir áhrifum frá arfleifð Char-
cot hefur nýju verkefni verið ýtt
úr vör: Fransk-íslenska sinfóníu-
hljómsveitin (FIFO) hefur verið
stofnuð til að gæða samband land-
anna nýju lífi. Af hverju tónlist?
Af hverju að búa til hljómsveit
með tónlistarmönnum beggja
landa? Vegna þess að við deilum
ástríðu fyrir þessu listformi, sem
er innprentað í listræna tjáningu
beggja þjóða. Vegna þess að þessi
nýja hljómsveit getur, líkt og vin-
áttan, enst lengi með breytilegu
sniði. Og eins og vináttan mun
hún byggjast á gagnkvæmni:
hljómsveitin mun bjóða almenn-
ingi að hlýða á verk eftir tónskáld
frá báðum löndum, flutt á Íslandi
á þessu ári og í Frakklandi næsta
vor, í höfuðstöðvum UNESCO. Líkt
og vináttan er hljómsveitin vand-
lát, en meðlimir hennar eru allir
færir tónlistarmenn. Og að lokum
má segja að hún, einnig líkt og vin-
áttan, sé holdgervingur gilda sem
við höfum í hávegum, en listrænn
stjórnandi hennar, Amine Kouider,
hefur verið útnefndur friðarlista-
maður UNESCO, og allur ágóði af
sölu miða á tónleikanna í Hörpu
16. september síðastliðinn rann til
Slysavarnafélagsins Landsbjargar.
Heimsókn okkar til Íslands
nú í haust, í tilefni af stofnun
frönsk-íslensku sinfóníuhljóm-
sveitarinnar, sem fól í sér fundi
með ráðuneytisstjóra utanríkis-
ráðuneytisins, formanni utanrík-
ismálanefndar Alþingis, borgar-
fulltrúum og Frökkum búsettum á
Íslandi, sýnir að vinskapur Frakk-
lands og Íslands getur endurnýj-
að sig og verið meira lifandi en
nokkurn tímann. Vive l’Islande!
Og megi vináttusamband land-
anna blómstra.
Lifi Ísland og Frakkland
ATVINNA
Brynhildur S.
Björnsdóttir
atvinnurekandi og
varaþingmaður
Bjartrar framtíðar
➜ Ríkið hlýtur að eiga að
vera samstarfsaðili þessa
hóps – sem er að reyna að
skapa sjálfum sér og öðrum
lifi brauð, um leið og hann
greiðir stóran hluta afrakst-
ursins í sameiginlegan ríkis-
sjóð.
MENNING
Lionel Tardy
formaður vináttu-
hóps franskra og
íslenskra þing-
manna, þingmaður
á franska þinginu
Axelle Lemaire
varaformaður
vináttuhóps
franskra og
íslenskra þing-
manna, þingmaður
á franska þinginu
fyrir Frakka búsetta
í Norður-Evrópu
➜ Virðing og vinátta Íslands
og Frakklands er meiri fyrir
vikið, en haldið verður upp
á það með nýjum menn-
ingarviðburðum.
Bingó hvað?
Nokkur umfjöllun hefur verið um svokallaða Bingóáætlun um uppgjör
þrotabúanna. Reynt hefur verið að heimfæra áætlunina upp á Seðlabanka
Íslands.
Þar kemur enn á ný fram talan 75% afsláttur af krónueignum. Hver skyldi
hafa svona mikinn áhuga á að koma þessari tölu ítrekað í gegnum fjölmiðla?
Það skyldu ekki vera þeir sömu og sögðu ekkert mál að borga Icesave, ekk-
ert mál að borga skuldabréfið hjá Landsbankanum og ekkert mál að greiða
út úr þrotabúunum?
Svo ég vitni í Hörð Ægisson hjá MBL aftur: „Íslensk stjórnvöld fá aðeins
eitt tækifæri til að sjá til þess að uppgjör föllnu bankanna fari fram á þann
hátt að tryggt sé að fjármálastöðugleika verði ekki ógnað– og um leið að
ekki verði grafið smám saman undan lífskjörum þjóðarinnar til langframa.“
Undir er fjárhagslegt sjálfstæði íslensku þjóðarinnar til framtíðar og þar
verður heildarhagsmunum ekki fórnað.
Punktur.
http://blog.pressan.is
Eygló Harðardóttir
AF NETINU