Fréttablaðið - 18.03.2014, Qupperneq 14

18. mars 2014 ÞRIÐJUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Álfrún Pálsdóttir alfrun@frettabladid.is VIÐSKIPTI: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is MENNING: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is
DÆGURMÁL: Lilja Katrín Gunnarsdóttir liljakatrin@frettabladid.is VÍSIR: Kolbeinn Tumi Daðason, kolbeinntumi@365.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRAR: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is Fréttablaðið kemur út í 90.000
eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
ISSN 1670-3871
FRÁ DEGI
TIL DAGS
Það var engan bilbug að finna á Ragn-
heiði Elínu Árnadóttur iðnaðarráðherra
þegar hún mætti í sjónvarpsþátt á dög-
unum til að réttlæta eignarnám á landi
undir rafmagnslínu á Suðurnesjum.
Hún tók það sérstaklega fram að þótt
eigendur færu í mál myndi það ekki
„fresta réttaráhrifum“, sem á manna-
máli þýðir að hvað sem öllum málaferlum
líður þá verði farið í framkvæmdir. Þátt-
arstjórnandinn sagði að ekki væri að sjá
að framkvæmdin væri svo aðkallandi að
rjúka yrði í hana með forgangshraði.
En Ragnheiður Elín sat líka fyrir
svörum í umræddum þætti sem ferða-
málaráðherra. Þar var hún ekki eins viss
í sinni sök gagnvart eignarréttinum. Hún
talaði þar fyrir því baráttumáli ríkis-
stjórnarinnar að ríkið rukki okkur fyrir
að fara á Þingvöll og skoða náttúruperlur
Íslands. Um þetta verði að vísu að nást
„víðtæk sátt“ og er svo að skilja að þar sé
einkum átt við hagsmunaaðila í ferðaiðn-
aði og landeigendur. Almenningur kemur
þarna lítið við sögu og hvergi er minnst á
eignarnám í þessu samhengi.
Það er þó þarna sem eignarnám væri
fullkomlega réttlætanlegt að mínu áliti,
þ.e. gagnvart þeim aðilum sem í krafti
einkaeignarréttar ætla, í trássi við lög,
að græða á náttúruperlum Íslands. Þetta
er eins yfirgengilegt og verða má. Í
fréttum heyrðist einn talsmanna landeig-
enda líkja almenningi við börn sem hefðu
fengið sleikibrjóstsykur ókeypis um hríð
en þyrftu nú að borga fyrir hann.
Einhvers staðar var bent á að sú hætta
væri raunveruleg að með andvaraleysi og
meðvirkni stjórnvalda væri að myndast
hér eins konar kvótakerfi þar sem ekki
bara eigendur að landi færu að umgang-
ast náttúruperlur sem eign sína, heldur
tæki fjármálakerfið undir með því að
heimila veðsetningu á nýtingu „eigna“
af þessu tagi inn í framtíðina. Þar með
myndaðist tilkall til tekna af náttúru-
perlum sem enginn bókstafur er þó fyrir
í lögum.
Hér hræða sporin úr sjávarútveginum.
Einni spurningu vildi ég heyra ferða-
málaráðherrann og iðnaðarráðherr-
ann svara úr einum og sama munninum:
Hvort ekki væri ráð að snúa forgangs-
röðinni við, sýna landeigendum á Suður-
nesjum ögn meiri biðlund en draga úr
undirgefni við þá aðila sem eru að fjár-
nýta náttúruperlur Íslands í eiginhags-
munaskyni undir því falska yfirskini að
vera sérstakir varðstöðumenn náttúru
Íslands.
Eignarnám hér en ekki þar
EIGNARRÉTTUR
Ögmundur
Jónasson
alþingismaður
A
ðsendar greinar sem bíða birtingar í Frétta-
blaðinu skipta yfirleitt tugum. Það er enginn
skortur á fólki sem liggur mikið á hjarta og telur
skoðanir sínar eiga svo mikið erindi við þjóðina
að það sest við tölvuna og hamrar saman pistil
eftir pistil um það sem mest brennur á því þá og þá stundina
og sendir svo afraksturinn til birtingar. Plássins vegna eru
því auðvitað takmörk sett hversu margar slíkar greinar fá
birtingu á hverjum degi og óþolinmæði höfunda sem bíða
spenntir eftir birtingu er að mörgu leyti skiljanleg. Þeir
óþolinmóðustu grípa þá stundum til þess ráðs að stofna
vefsíður eða vefrit, skrifa glósur á Facebook eða blogg á
einhverja þegar stofnaða vefsíðu, því vitanlega má ekki hafa
snilldina af þjóðinni.
Þessi þrá eftir að koma
skoðunum sínum á framfæri á
sér bæði góða og slæma hlið.
Hin góða er að þrátt fyrir allt
skuli enn vera til fólk sem
hefur svo brennandi áhuga á
tilteknu málefni að það leggur
á sig að berja saman pistla og
koma þeim á framfæri. Slæma hliðin er sú að þetta stöðuga
streymi af misvel grunduðum skoðunum og endalausum
vaðli um sömu málefnin drekkir oft því sem máli skiptir í til-
tekinni umræðu. Hversu margir leggja það til dæmis á sig að
lesa tvöhundruðustu greinina með eða á móti umsókninni um
aðild að ESB til enda? Hverjum er ekki sama hvaða skoðun
Jón Jónsson hefur á kennaraverkfallinu, heilbrigðiskerfinu,
eða kjúklingarækt? Fyrir hvern eru þessar greinar skrifaðar
þegar allt kemur til alls?
„Það þarf að opna og auka umræðuna“ er frasi sem gjarn-
an er slengt fram þegar gildi þessa greinaflóðs er dregið í
efa. Sé spurt fyrir hvern sú aukning og opnun sé verður hins
vegar yfirleitt færra um svör. Það á bara að vera „umræða“
og basta. Og áfram eltir umræðan skottið á sjálfri sér í enda-
lausa hringi, án niðurstöðu og án þess að nokkuð breytist.
Því eins og Jón Páll Eyjólfsson leikstjóri benti á í viðtali við
Fréttablaðið fyrir skömmu: „Það er ekki nóg að ræða hlutina
og senda síðan jákvæða strauma út í kosmosið, það breytir
engu.“
Orð eru til alls fyrst, segir máltækið, og það er mikið rétt
en ef engin framkvæmd fylgir verða þau líka til alls síðust
og málefnin góðu sem orðaskrifarinn vildi berjast fyrir
drukkna í umræðuflóðinu með undraverðum hraða. Ofnotuð
orð og frasar glata líka merkingu sinni og áhrifamætti, falla
dauð til jarðar og vekja ekki nokkra tilfinningu í brjósti
nokkurrar manneskju. Ákveðið óþol gerir vart við sig þegar
maður les sömu frasana í tuttugasta skipti og það óþol eykst
við hvern lestur þar til orðin hafa gjörsamlega glatað teng-
ingu við uppruna sinn. Líða bara hjá eins og snjókornin fyrir
utan gluggann og hafa álíka langa viðdvöl í vitundinni. Tími
orðanna er liðinn, nú er tími gjörðanna.
Hversu marga skoðanapistla getum við þolað?
Að drekkja um-
ræðu í umræðu
Friðrika
Benónýsdóttir
fridrikab@frettabladid.is
Orðrétt áskorun
Borgarfulltrúar Samfylkingar, Besta
flokksins og Vinstri grænna hyggjast
leggja fram ályktunartillögu í dag þar
sem borgarstjórnin skorar á Alþingi
að tryggja aðkomu þjóðarinnar að
ákvörðun um framhald aðildarvið-
ræðna Íslands að Evrópusambandinu.
Borgarstjórn vill að í samræmi við
gefin fyrirheit verði dregin til
baka tillaga um að viðræðum
verði slitið og ákvörðun um
framhald þeirra sett í þjóðar-
atkvæðagreiðslu. Í ályktuninni
segir að lokum að með því
muni ríkisstjórnin leitast við
að virkja samtakamátt
þjóðarinnar og vinna
gegn því sundurlyndi
og tortryggni sem
einkennt hafa íslensk
stjórnmál og umræðu í samfélaginu
um nokkurt skeið. Athygli vekur að
síðastgreinda setningin er orðrétt
upp úr stjórnarsáttmála ríkisstjórnar-
innar. Borgarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins ættu því ekki að eiga erfitt
með að styðja tillögu samstarfsflokka
sinna í þetta sinn.
Skoðanafrelsi Bænda-
samtakanna
Greint var frá því í gær
að Bændasamtökin
hefðu lánað Heimssýn,
hreyfingu sjálfstæðissinna
í Evrópumálum,
húsgögn í nýtt
húsnæði
samtakanna.
Helgi
Hjörvar
þingmaður Samfylkingarinnar, lét
hafa eftir sér að honum þætti lánið
afar óeðlilegt, þar sem Bændasam-
tökin nytu stuðnings ríkissjóðs.
Erna Bjarnadóttir, aðstoðarfram-
kvæmdastjóri Bændasamtakanna,
tók spurningar blaðamanns Vísis um
málið fremur óstinnt upp og spurði
hann hver fréttin væri, hvað væri
fréttnæmt og hvort félagar í Blaða-
mannafélaginu væru búnir að
slá eign sinni á tjáningarfrelsi í
landinu. Samtökin hefðu skoð-
anafrelsi og mættu styrkja þá
sem þeim sýndist. Þá taldi Erna
fulla ástæðu til að kannað yrði
hverjir styrktu samtökin
Já Ísland í kjölfar þess
að Bændasamtökin
styrktu Heimssýn.
fanney@frettabladid.is