Skessuhorn - 23.04.2014, Síða 18
18 MIÐVIKUDAGUR 23. APRÍL 2014
Bárður Guðmundsson er formaður
Samtaka smærri útgerða á Íslandi.
Þetta eru ný samtök sem voru
stofnuð fyrir réttum ellefu mánuð-
um síðan. Félagar í þeim voru áður
í Landssambandi smábátaeigenda.
Þeir klufu sig út úr Landssamband-
inu vegna óænægju yfir því að ekki
var komið til móts við óskir útgerð-
armanna og sjómanna á stærri línu-
bátum sem róa allan ársins hring. Í
dag heyra hátt í 20 línubátar und-
ir nýju samtökin. Margir þeirra eru
gerðir út frá höfnum í Snæfellsbæ.
Við hittum Bárð til að forvitnast
nánar um þessi nýju samtök sem
voru stofnuð á fundi á Hótel Hell-
issandi á lokadaginn svokallaða,
þann 11. maí í fyrra.
Vildu fá að stækka
bátana
Bárður rekur aðdraganda þess að
Samtökum smærri útgerða (SSÚ)
var komið á fót.
„Á sínum tíma börðumst við fyrir
því að stækka bátana úr sex tonnum
upp í fimmtán tonn. Það gerðum
við vegna þess að vinnuaðstæður á
minni bátunum voru erfiðar og tíð
alls kyns óhöpp og slys. Þetta náð-
ist í gegn. Síðan óskuðu menn eft-
ir að fá að stækka úr fimmtán tonn-
um upp í þrjátíu tonn og 15 metra
lengd. Staðreyndin var nefnilega sú
að það var búið að teygja og toga
fimmtán tonna bátana í allar áttir
með ýmiss konar útfærslum til að
reyna að búa til meira pláss fyrir,
mannskap, afla og hvaðeina.“
Bárður bendir einnig á að menn
hefðu oft verið að koma með mik-
inn afla að landi, óísaðan og illa frá
genginn vegna plássleysis um borð.
Slíkt hafi hvergi rímað við nútíma
kröfur um meðferð á aflanum. „Þær
eru alltaf að aukast. Við vildum fá
stækkun til að laga þessa aðstöðu
um borð, geta sett um þvottakör og
annað. Á sama tíma kom fram ný
tækni eins og til dæmis krapavélar
um borð í bátunum sem tóku pláss
og þurftu mikið rafmagn sem aft-
ur kallaði á niðursetningu á ljósa-
vél. Við vildum líka auka þægind-
in um borð fyrir mannskapinn, geta
sett upp sturtur og komið fyrir kló-
settum og áfram má telja. Við erum
mikið á flakki víðs vegar við landið
eftir því hvar gæftir eru hverju sinni
og búum þá dögum saman í bátun-
um. Þróunin var bara á þann veg
að það var nauðsynlegt að stækka
bátana.“
Mættu harðri andstöðu
Þeir sem vildu fá stærri báta með
tilvísan í þessar röksemdir mættu
mótspyrnu innan sinna eigin hags-
munasamtaka.
„Andstaðan við þessa stækkun
var alltof sterk innan Landssam-
bands smábátaeigenda. Alltaf þeg-
ar við bárum fram tilllögu um þetta
þá var hún felld á aðalfundi. Við
sem erum að gera út allt árið erum
með fullt af fólki í vinnu bæði á bát-
unum og í landi við beitningu. Það
er ekki hægt að bjóða því fólki upp
á skert starfskjör bara vegna þess
að menn vilja ekki leyfa okkur að
stækka bátana eins og þarf. Bæði út
frá öryggissjónarmiðum og með til-
liti til gæða aflans og þar með verð-
mætasköpunar. Við urðum allt-
af undir vegna þess að við vorum
ekki nema í mesta lagi um tíu pró-
sent af liðsheildinni innan Lands-
sambands smábátaeigenda. Þó vor-
um við með sjötíu prósent af veiði-
heimildum smábátaflotans. Samt
voru við með sama vægi atkvæða og
þeir sem voru með litlar eða engar
veiðiheimildir. Okkar tillögur náðu
bara ekkert í gegn. Þær voru felld-
ar. Þar með mátti ekkert ræða það
meir.“
Landssambandið
klofnaði
Þetta skapaði að lokum svo mikla
óánægju að Landssamband smá-
bátaeigenda klofnaði. Það voru
mikil tíðindi því trillukarlar höfðu
fram að þeim tíma þótt samstæð-
ur hópur.
„Já, á endandum klufum við okk-
ur nokkrir út fyrir ári síðan. Svo
fórum við beint til stjórnvalda með
óskir um þessar breytingar á regl-
unum um hámarks stærð krókabáta,
það er báta sem veiða með línu og
handfærum. Það var hlustað á okk-
ur og við fengum þetta í gegn. Nú
er talsvert verið að smíða nýja og
stærri báta sem sýnir að þörfin fyrir
þessar umbætur var til staðar.“
Bárður hefur rekið útgerðina
Breiðuvík ásamt syni sínum Þor-
steini síðan 1997. Þeir gera ým-
ist út einn eða tvo báta á hverjum
tíma. „Við keyptum nýjan og stærri
bát um leið og reglunum var breytt.
Það var íslensk smíði sem hafði ver-
ið seld ný til útgerðar í Belgíu. Við
fórum bara út og náðum í hann og
sigldum honum heim. Sá bátur er
Bárður Guðmundsson skipstjóri og útgerðarmaður í Ólafsvík:
Hefur leitt ný samtök smærri útgerða í tæpt ár
Bárður Guðmundsson er fyrsti formaður nýstofnaðra Samtaka smærri útgerða. Línubáturinn Kristinn SH er í eigu Breiðavíkur sem er útgerð Bárðar og fjölskyldu
hans. Báturinn var keyptur frá Belgíu í fyrrahaust um leið og lögum var breytt
þannig að opnað var á að bátarnir mættu stækka í 30 tonn. Reynslan af honum í
vetur er afar góð.
Línubalar hífðir í land frá Kristni SH á Arnarstapa fyrr í vetur.
Bárður Guðmundsson á bryggjunni á Arnarstapa í vetur, nýkominn úr góðum
róðri á Kristni SH.