Skessuhorn - 07.05.2014, Blaðsíða 4

4 MIÐVIKUDAGUR 7. MAÍ 2014
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi - Sími: 433 5500 - www.skessuhorn.is
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á þriðjudög-
um. Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega. Skilafrestur smá-
auglýsinga er til 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.800 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 2.480 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar greiða
kr. 2.150. Verð í lausasölu er 600 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Þórhallur Ásmundsson, blaðamaður th@skessuhorn.is
Guðný Ruth Þorfinnsdóttir, blaðamaður gudny@skessuhorn.is
Heiðar Lind Hansson, blaðamaður hlh@skessuhorn.is
Magnús Þór Hafsteinsson, blaðamaður mth@skessuhorn.is
Auglýsingar og dreifing:
Pálína Alfreðsdóttir palina@skessuhorn.is
Valdimar Björgvinsson valdimar@skessuhorn.is
Umbrot:
Ómar Örn Sigurðsson omar@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun: Landsprent ehf.
Éta framleiðslu
tuttugu sauðfjárbúa
Vorið er einhver skemmtilegasti tími ársins. Gróður lifnar við, krían mætir
í flóann, skólar sleppa smám saman tökum á nemendum sínum og allt skap-
ar þetta hina einu og sönnu stemningu sem fylgir árstímanum. Sjómenn og
áhugamenn um sjómennsku hefja strandveiðar, bændur vinna tún sín og
akra og sauðburður er hafinn. Eftir langvinnt og fjölbreytt páskahret er nú
heldur að rætast úr veðrinu og góðar tveggja stafa tölur í hita undanfarna
daga færa yl í jörðu sem gróðurinn er fljótur að þakka fyrir. Eigum við því
ekki bara að segja að sumarið sé komið, ég held það.
Síðla á sunnudagskvöldið síðasta vorum við fjölskyldan á akstri ofan úr
Borgarfirði og var stefnan tekin á Akranes. Ekki í frásögu færandi nema
kannski fyrir þær sakir að á tæplega miðri leið lendum við í smávegis ævin-
týri. Laust fyrir klukkan tíu um kvöldið í sérlega mildu og fallegu vorveðri
sjáum við bústinn og stóran ref á vappi í móum og holtum skammt frá veg-
inum. Þar var hann vafalítið að leggja línurnar fyrir eggjatöku og smáfugla-
dráp komandi daga, en það er einmitt næst á hinum árstíðabundna matseðli
vargsins. Eftir það bætast síðan við gæsir og ekki síður lömbin sem bændur
munu á næstu vikum hleypa út á tún og í úthaga með mæðrum sínum. Við
stöðvum bílinn þarna úti í vegarkanti. Tófan stoppar líka og horfir á okk-
ur með talsvert minni ótta en maður hefði mátt búast við. Hún fer síðan að
gagga, sennilega að kallast á við félaga sinn eða maka í öðrum holtum eða
móum og láta vita af vitleysingnum þarna á rauða bílnum sem er að fylgj-
ast með henni. Við hjónin ákveðum að fyrst tófan hagar sér svona, er ró-
legri en maður á að venjast, sé rétt að kalla til vana refaskyttu, ekki síst þar
sem ein slík býr skammt frá þeim stað sem við og tófan vorum. Veiðieðl-
ið sagði vissulega til sín. Það er hringt. Nafni minn á Hamraendum, refa-
skytta til áratuga, brást skjótt við og ég lofaði honum að við héldum auga
með dýrinu þar til hann næði á staðinn. Framhaldið er ekkert ýkja flókið.
Tófan uggði ekki nægjanlega að sér og bar því beinin þarna í móanum um
150 metra frá þjóðveginum.
Mér varð hugsað til ótrúlegrar fjölgunar í stofni refa hér á landi á liðn-
um árum með þeim skelfilegu afleiðingum sem við þekkjum fyrir íslenskt
vistkerfi. Friðunarstefna stjórnvalda og vanmáttur landstórra sveitarfélaga
til að halda þessum vargi niðri, hefur leitt til þess að stofn tófunnar er orð-
inn svo stór að stórskaða hefur valdið. Einn ágætur maður sem reiknað
hefur með nokkurri vissu hvað meðal íslenskur refur étur á ári, fann það
út að frísk tófa torgar að meðaltali 63 rjúpum, 9 gæsum, 32 fýlum (algengt
æti þeirra við fjöll og út við ströndina), 175 öðrum fuglum, 263 eggjum
og 1,26 lambi. Gefum okkur að refastofninn sé um 12 þúsund dýr, sem
hann er örugglega hið minnsta, þá jafngildir þetta því að íslensku, hálffrið-
uðu tófurnar éta 756 þúsund rjúpur á ári, 108 þúsund gæsir, 384 þúsund
fýla, 2,1 milljón annarra fugla, ríflega þrjár milljónir eggja og 15.120 lömb.
Og þar sem rjúpunni fer fækkandi mun væntanlega lömbunum fjölga að
sama skapi á matseðlinum, því auðvitað mun hin hálffriðaða íslenska lág-
fóta halda áfram að borða matinn sinn!
Miðað við þau lágu laun sem refaskyttum eru ætluð, fái þær yfirleitt að
starfa sökum aðhalds hins opinbera, þá leyfi ég mér að segja; friðunarstefna
stjórnvalda er röng. Forgangsröðun síðustu árin í sparnaði þegar kemur að
því að halda refastofninum hér á landi niðri er fyrir neðan allar hellur og
stenst ekki skoðun. Hjákátlegast af öllu er að ýmsir þeir sem haldið hafa
á spöðunum kenna sig við umhverfisvernd! Þessir meintu umhverfissinn-
ar hafa nú séð til þess að m.a. er búið að eyða mófuglavarpi af heilu lands-
svæðunum og rjúpnaveiði mun að óbreyttu brátt heyra sögunni til. Svo éta
þessar tófur 240 tonn af lambakjöti á einu ári, eða ársframleiðslu tæplega
20 meðal sauðfjárbúa. Svo bera þessi mannvitströll hjá hinu opinbera fyr-
ir sig sparnaði! Ég hef áður fjallað um sama efni en ákvað að endurtaka það
nú þar sem kosningar til sveitarstjórna eru á næsta leiti. Þessi mál þarfnast
umræðu – og aðgerða.
Magnús Magnússon
Síðastliðinn laugardag var stjórn
Hollvinasamtaka Heilbrigðisstofn-
unar Vesturlands með fund í Borg-
arnesi með fulltrúaráðsfólki víða af
Vesturlandi. Á fundinum var farið
yfir starf hollvinasamtakana fram til
þessa og starf næstu mánaða und-
irbúið. Af þessu tilefni mættu þrír
félagar í Lionsklúbbi Borgarness og
afhentu 500.000 kr. styrk til söfn-
unar á tölvusneiðmyndatæki sem er
fyrsta verkefni hollvinasamtakanna.
Á myndinni má sjá formann Lions-
klúbbs Borgarness Skúla G. Ingv-
arsson, sem einnig er í stjórn holl-
vinasamtakanna, afhenda Steinunni
Sigurðardóttur styrkinn.
Skúla á hægri hönd eru Ari
Björnsson sem er formaður Verk-
efnanefndar og Haukur Þórðars-
son, ritari Lionsklúbbs Borgarness.
Aðrir á myndinni eru stjórnar- og
fulltrúaráðsfólk hollvinasamtak-
anna.
sfþ/mm
Séra Geir Waage í Reykholti seg-
ir að staðarmönnum þyki undar-
legt hvernig Borgarbyggð stóð að
útboði vegna fyrirhugaðrar fram-
kvæmdar við malbikun bílastæð-
is við Reykholtskirkju og Snorra-
stofu. Í fyrsta lagi hafi brugðist að
haft væri samráð við heimamenn
áður en verkið var boðið út í mars.
Í öðru lagi hafi síðan lægsta tilboð-
inu í verkið ekki verið tekið og vís-
ar til frávikstilboðs frá Jörva ehf.
á Hvanneyri. „Við ráðum því svo
sem ekki hver fær verkið enda mun
Borgarbyggð bera stærstan hluta af
kostnaði við það,“ segir Geir.
Sóknarpresturinn er þarna að
vísa til frávikstilboðs Jörvi upp á
12,1 milljón króna. Frávikstilboð-
ið byggði á því að malbik yrði lagt
ofan á það undir- og burðarlag sem
fyrir er. Séra Geir segir að staðar-
menn hefðu horft til þess að fara
þessa leið enda undirlagið mjög
gott, vatnshalli réttur og aðstæður
allar hinar bestu, þannig að óþarfi
hefði verið að rífa upp efni og und-
irlag í planinu til að leggja það upp
á nýtt. Eins og fram kom í frétt í
Skessuhorni 23. apríl sl. var ákveð-
ið að ganga til samninga við JBH-
vélar ehf á grundvelli tilboðs fyrir-
tækisins upp á rétt tæpar 14 millj-
ónir króna. Borgarbyggð leggur
fram tíu milljónir í verkið og Reyk-
holtsstaður borgar það sem upp á
vantar. Séra Geir kveðst hafa orð-
ið hissa á því þegar hann sá fund-
argerð byggðarráðs þegar tilboð-
in voru opnuð og sá að bókað hafði
verið að engar athugasemdir væru
gerðar. „Ég skil það svo að þar með
hafi ekki verið gerð athugsemd við
frávikstilboðið frá Jörva ehf sem er
sannanlega lægsta tilboðið í verkið
enda lögð til leið sem sparað getur
mikla peninga,“ segir Geir.
Páll S Brynjarsson sveitarstjóri
Borgarbyggðar sagði í samtali við
Skessuhorn að verkið hafi verið
boðið út miðað við ákveðnar for-
endur sem frávikstilboðið hafi ekki
miðast við. Því hafi verið ákveðið
að ganga ekki að tilboði Jörva ehf.
um frávik á fyrirhuguðu verki. Það
breyti því ekki að JBH vélar sem
samið er við um verkið hafi verið
með lægsta einingaverð í malbikun
plansins. Breytt útfærsla varðandi
undirlagið, ekki eins mikil undir-
vinna og gert var ráð fyrir áður en
verkið var boðið út, þýðir væntan-
lega að Reykholtsstaður þarf ekki
að greiða meira fyrir verkið en ef
umrætt frávikstilboð hefði verið
tekið til greina, segir Páll. þá
Leiðari
Telja að taka hefði átt
frávikstilboði í bílastæði
Lionsfólk í Borgarnesi gefur til
söfnunar fyrir sneiðmyndatæki
Hollvinasamtök Þórðar Halldórs-
sonar frá Dagverðará stóðu á laug-
ardaginn fyrir forsýningu heimild-
armyndarinnar Brot úr sögu Þórð-
ar Halldórssonar alþýðumanns og
lífskúnstners frá Dagverðará. Sýn-
ingin var í félagsheimilinu Klifi.
Að henni lokinni var boðið upp á
léttar veitingar í boði Snæfellsbæj-
ar. Leikstjóri myndarinnar er Kári
G. Schram. Hann segir í samtali
við Skessuhorn að hugmyndin að
myndinni hafi kviknað á stofnfundi
hollvinasamtakanna og ákveðið að
láta reyna á gerð myndar. Var til-
gangur forsýningarinnar að koma
með myndina heim í hérað þar sem
hörðustu gagnrýnendurnir væru.
Vildu hann fá innsæi heimamanna
og fá að vita hvort myndin gæfi
rétta mynd að Þórði. Voru heima-
menn mjög ánægðir með mynd-
ina og fannst vel hafa til tekist og
myndin bæði skemmtileg og fróð-
leg. Kári var að vonum sáttur og
fannst forsýningin hafa tekist vel.
Næstu skref hjá Kára eru að ljúka
frágangi myndarinnar og einnig
fjármögnun hennar. Stefnt er að
því að myndin verði opnunarmynd
á Skjaldborgarhátíðinni í byrjun
júní og í kjölfarið ákveðið hvort
hún fari beint til sýninga í kvik-
myndahúsum eða verði sýnd síð-
ar í sumar í Bíóparadís. Fyrirhug-
að er að halda aðalfund Hollvina-
samtakanna í lok maí á Lýsuhóli og
þá verður myndin sýnd og eru allir
velkomnir þangað.
þa
Forsýning á kvikmynd um
Þórð á Dagverðará