Skessuhorn - 10.09.2014, Blaðsíða 4
4 MIÐVIKUDAGUR 10. SEPTEMBER 2014
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi - Sími: 433 5500 - www.skessuhorn.is
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á þriðjudög-
um. Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega. Skilafrestur smáaug-
lýsinga er til 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.800 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 2.480 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar greiða kr.
2.150. Verð í lausasölu er 600 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Þórhallur Ásmundsson, blaðamaður th@skessuhorn.is
Guðný Ruth Þorfinnsdóttir, blaðamaður gudny@skessuhorn.is
Jóhann Skúli Björnsson, blaðamaður jsb@skessuhorn.is
Auglýsingar og dreifing:
Pálína Alfreðsdóttir palina@skessuhorn.is
Valdimar Björgvinsson valdimar@skessuhorn.is
Tinna Ósk Grímarsdóttir (vefauglýsingar) tinna@skessuhorn.is
Umbrot:
Ómar Örn Sigurðsson omar@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun: Landsprent ehf.
Leiðari
Stokkhólms heilkennið
„Stockholm syndrome“ eða Stokkhólms heilkennið er hugtak sem not-
að er til að lýsa jákvæðum tengslum sem geta myndast milli manneskju
sem er rænt og mannræningja hennar. Hugtakið varð til eftir bankarán í
Stokkhólmi árið 1973. Þá réðist Janne nokkur Olsson fyrrum fangi inn í
bankann, skaut af byssu sinni og særði lögreglumann. Síðan tók hann fjóra
bankastarfsmenn í gíslingu inn í peningageymslu bankans. Hans fyrsta ósk
var að vini hans að nafni Olafsson yrði sleppt úr fangelsi og hann fengi að
koma til sín. Sænska ríkisstjórnin samþykkti beiðnina og Olafsson hjálp-
aði Olsson með ránið. Á ótrúlegan hátt náðu fórnarlömbin í bankaráninu
að tengjast ræningjum sínum og vildu í fyrstu alls ekki að lögreglan myndi
bjarga þeim. Haft er eftir einu fórnarlambanna: „Þetta er heimurinn okk-
ar núna, að sofa í þessari peningageymslu til að komast lífs af. Hver sá sem
ógnar þessum heimi er óvinur okkar.“
Það eru fjögur atriði sem talið er þurfa að uppfylla til að hægt sé að skil-
greina aðstæður sem Stokkhólms heilkenni. Í fyrsta lagi þarf ógn að vera til
staðar. Trúin á að ógnin fjari út leiðir til væntumþykju til ræningjans. Í öðru
lagi þarf gíslinn, eða fórnarlambið, að skynja örlitla góðmennsku frá ræn-
ingjanum í tengslum við það sem veldur óttanum. Í þriðja lagi upplifir gísl-
inn algjöra einangrun frá sjónarhorni annarra en ræningjans. Loks í fjórða
lagi skynjar gíslinn vanhæfni til að flýja. Stokkhólms heilkenni er semsagt
skilgreining á streitu, ástandi fórnarlambs í aðstæðum það sem það ræður
ekki atburðarásinni.
Sagan um Stokkhólms heilkennið minnir mig óneitanlega á íslensku
þjóðina síðustu sex árin. Gefum okkur að útrásarvíkingarnir og þeirra
slekti séu bankaræningjar (sumir voru það reyndar bókstaflega). Íslending-
ar sem kusu að þrauka áfram hér á fróni eru gíslarnir. Ekki þeir sem flúðu
hið verðtryggða umhverfi fjármagnseigenda, flúðu krónuumhverfið sem
verkalýðsforingjarnir styðja, þótt það sé í óþökk félagsmanna. Segjast vera
að verja einhverja meinta lífeyrissjóði sem allir vita að verða galtómir þeg-
ar við þurfum á þeim að halda. Við erum í stöðu varnarlausu gíslanna sem
upplifðu að nokkrir tugir útrásarvíkinga fóru um ránshendi og settu þjóð-
ina á hausinn. Nú eru þeir aftur komnir á stjá í líki bankaræningjanna og
enn á ný tökum við að okkur hlutverk gíslanna, auðsveip að vanda. Beygj-
um okkur og buktum fyrir þeim sömu og borguðu stjórnmálamönnun-
um undir borðið fyrir að hafa sig hæga þarna á árunum fyrir hrun. Í fyrstu
kosningum eftir bankahrunið var þessum flokksgæðingum reyndar refsað,
í smástund. Þjóðin kaus vinstri stjórn til valda og leit á það sem hæfilega
refsingu fyrir óþekku strákana að vinstra slektið væri við völd í fjögur ár.
Það stóð sig þó ekki betur í valdatíð sinni en svo að þjóðin kaus að kalla aft-
ur yfir sig sömu stjórnvöld og settu allt á hliðina fyrir hrun.
Ef þetta er ekki dæmi um Stokkhólms syndrom, þá er það ekki til. Sömu
peningaöfl og komu landinu á hausinn fyrir hrun eru nú að tvíeflast. Ríkið
sker niður fjárframlög til sérstaks saksóknara og skúrkarnir taka gleði sína
á ný. Nú stendur þjóðin til dæmis þegjandi hjá meðan fjandsamleg yfirtaka
á sér stað á eina gagnrýna fjölmiðlinum á höfuðborgarsvæðinu. Skúrkar í
skjóli peninga kaupa DV, óþægan ljá í þúfu. Nú hagnast bankar um tugi
milljarða á ári en hafa samt ekki lengur efni á að afgreiða gamla fólkið nema
að taka af því afgreiðslugjald. Eitt útgerðarfyrirtæki skilar 22 milljörðum í
hagnað – á sama tíma og nokkrir trillukarlar mega ekki veiða makríl jafnvel
þótt hann syndi undir löndunarkrönunum!
Nei, það er spilling alltumlykjandi. Við sem þjóð eigum ekki að láta það
yfir okkur ganga að landinu sé rænt innan frá tvisvar á sama áratugnum, af
skúrkum sem gera hvað sem er til að hagnast. Allt á kostnað almennings.
Mér finnst margt benda til þess að hér eigi sér stað gíslataka rétt eins og í
sænska bankanum 1973.
Magnús Magnússon
Flestum er kunnugt um að
framleiðslu sements er nú
hætt á Íslandi. Lítill hluti
mannvirkja Sementsverk-
smiðjunnar á Akranesi
er nýttur til geymslu á
norsku sementi sem dreift
er þaðan með tankbílum.
Sementsfarmur kom í lið-
inni viku. Þá má á þessari
mynd sjá að byrjað er að
mála síló verksmiðjunn-
ar. Sílóið sem er lengst til
hægri er komið með sæ-
grænan lit. Við yfirtöku
Akraneskaupstaðar á mannvirkjum
versksmiðjunnar var sett sem skil-
yrði að gegn því að nota sílóin áfram
til geymslu á sementi yrðu þau mál-
uð. Þau munu fá sitthvorn litinn,
en allir eiga litirnir að falla vel inn í
umhverfið við höfnina. Það var arki-
tektastofan Kanon sem aðstoðaði
Sementsverksmiðjuna við
val á listasamsetningu en
Kanon vann hugmyndir
að framtíðarnotkun sem-
entsreitsins fyrir Akra-
neskaupstað. Niðurstaða
þeirrar vinnu var kynnt
á íbúafundi í fyrravetur.
Að sögn Regínu Ásvalds-
dóttur bæjarstjóra verða
tveir tankanna málaðir
nú í haust en samkvæmt
samkomulagi við Akra-
neskaupstað skuldbindur
Sementsversmiðjan sig til
að mála öll mannvirki á lóð sinni á
árunum 2014 til 2016, það er sem-
entssíló og bryggju- og færibanda-
hús. mm/ Ljósm. mþh.
Umferð í Hvalfjarðargöngum var
10% meiri í ágúst í ár en í sama
mánuði í fyrra og reyndar meiri en
dæmi eru um áður frá því
þau voru opnuð í ágúst
1998. Ágúst hrunársins
2008 hefur til þessa átt
umferðarmet ágústmán-
aða frá upphafi. Í frétt á
vef Spalar segir að það
veki reyndar athygli að
umferðin í nýliðnum
ágúst var það mikil að
hún nálgaðist tölur frá
því í júlí 2014 og 2013,
þ.e. í helsta ferða- og frí-
mánuði landsmanna. Þeir
sem fylgjast náið með
ferðavenjum Íslendinga
segi að það hafa verið býsna áber-
andi hve margir frestuðu sumarfríi
fram yfir heimsmeistarakeppnina í
fótbolta. „Og svo kom þessi dæma-
lausi rigningar júlí sunnan lands og
vera má að ótíðin hafi orðið til þess
að einhverjir drógu enn við sig að
taka frí, hafi það verið mögulegt á
annað borð,“ segir í fréttinni.
Vegagerðin upplýsir að umferð
á hringveginum hafi auk-
ist um 7,5% í ágúst mið-
að við sama mánuð í
fyrra, sem er meiri aukn-
ing en sést hafi frá 2007.
Ágústumferð á þjóðveg-
unum var reyndar meiri
en nokkru sinni í ágúst
frá því slíkar samanburð-
armælingar hófust. Um-
ferðin jókst mest á Vest-
urlandi eða um 11% og
kemur það heim og sam-
an við tölurnar úr göng-
unum en minnst jókst
umferðin á Norðurlandi
eða um ríflega 5%.
þá
Í Fljótstungu, efst í Hvítársíðu í
Borgarfirði reka þau hjónin Hall-
dór Bjarnason og Lilián Pineda
listrænt dvalarsetur. Þar hefur sýn-
ingin „Hið skapandi ferli“ staðið
yfir í sumar en þar er að finna verk
eftir listafólk sem dvaldi í Fljóts-
tungu við skapandi störf síðasta vor.
Næstkomandi laugardag er síðasti
sýningardagur listsýningarinnar í
Fljótstungu en sama dag verður fé
einnig rekið til Fljótstunguréttar,
elstu hlöðnu steinrétt landsins sem
enn er í notkun. Af því tilefni er öll-
um boðið að koma í Fljótstungu að
skoða listsýninguna og að fylgjast
með fénu koma til réttar. Auk þess
verður rjúkandi heit íslensk kjöt-
súpa í boði fyrir gesti, segir í til-
kynningu.
jsb
Núna í haust var ráðist í að mála
Eyrarrétt í Kollafirði. Það var Jón
Þór Kjartansson starfsmaður Reyk-
hólahrepps sem það gerði en réttin
er ein helsta fjárrétt landsins að því
er fram kemur á vef Reykhóla. „Ég
hafði hana tvílita, mér fannst það
svolítið einhæft að hafa bara einn
lit,“ segir Jón Þór í frétt á vefnum.
Til að áætla hversu mikla málningu
skyldi panta sló hann máli á tré-
verkið í réttinni og reiknaði síðan.
Reyndist það vera um 2.500 lengd-
armetrar eða um tveir og hálfur
kílómetri. Eftir því sem Jón veit
best mun vera um aldarfjórðung-
ur frá því að réttin var máluð síð-
ast enda drakk viðurinn í sig gríðar-
mikla málningu. Margir höfðu orð
á því að Eyrarrétt væri orðin mjög
snyrtileg og falleg eftir þessa trakt-
eringu, hreinasta sveitarprýði.
þá/ Ljósm. reykholar.is
Sveitarprýði af nýmálaðri Eyrarrétt
Réttir og listsýning í Fljótstungu
á laugardaginn
Mesta umferð í ágúst frá upphafi
Komið með sement til
dreifingar frá Akranesi