Læknablaðið - 15.09.2005, Blaðsíða 21

FRÆÐIGREINAR / BLÓÐÞYNNINGARMEÐFERÐ
Eftirlit með blóðþynningarmeðferð
á Heilbrigðisstofnun Þingeyinga
- gæðastjórnunarverkefni
Valur Helgi
Kristinsson
f SÉRNÁMI í
HEIMILISLÆKNINGUM
Fyrri birtingar:
Erindi á Heimilislækna-
þinginu 2004, Akureyri.
Hagsmunatengsl við
styrkveitendur: Engin.
Rannsóknin unnin á
Heilbrigðisstofnun
Þingeyinga, Húsavík.
Fyrirspurnir og bréfaskipti:
Valur Helgi Kristinsson,
Erik Rosenbergsvág 7,
70220 Örebro, Svíþjóð.
valurhelgi@gmaiL com
Lykilorð: warfarín, INR,
heilsugœsla.
Ágrip
Tilgangur: Að athuga hversu vel gengi að stýra
blóðþynningarmeðferð með warfaríni frá Heil-
brigðisstofnun Þingeyinga (HÞ) samanborið við
aðrar rannsóknir og hvort breytingar sem urðu á
framkvæmd eftirlitsins árið 2002 hefðu orðið til
bóta.
Efniviður og aðferðir: Allir sjúklingar sem voru
á blóðþynningarmeðferð með warfaríni sem stýrt
var frá HÞ á árunum 2001 og 2003 voru hafðir með
í rannsókninni. Upplýsingum var safnað úr sjúkra-
skýrslum um aldur, kyn, ástæðu blóðþynningar,
markgildi þynningar, INR niðurstöður (INR-inter-
national normalized ratio) og fjölda mælinga.
Arangur eftirlitsins var annars vegar metinn út frá
hlutfalli tíma INR innan markgildis og hins vegar
hlutfalli sjúklinga með færri en þrjár mælingar á
ári (ófullnægjandi eftirlit). Áhættugildi (INR>5
og <1,5) voru skráð sérstaklega sem og fylgikvillar
meðferðar.
Niðurstöður: Árið 2001 voru 34 sjúklingar á blóð-
þynningarmeðferð sem stýrt var frá HÞ en 57 árið
2003. Miðgildi aldurs var 71,5 og 76 ár, karlar voru
22 (65%) og 38 (67%). Ábending meðferðar var
gáttatif í 53% og 73% tilvika og markgildi INR var
2-3 í 74% og 86% tilvika. Árið 2001 voru 13 af 34
sjúklingum (38,2%) undir ófullnægjandi eftirliti en
árið 2003 voru þeir 6 af 57 (10,5%). Munurinn var
því 27,7% (p=0,0017). Sjúklingarnir voru 61,2%
og 63,1% tímans innan markgildis og meðal mæl-
ingafjöldi var sex árið 2001 en 12 árið 2003. Eitt
tilvik blóðtappa í heila var árið 2001 og eitt tilvik
blæðingar sem krafðist innlagnar árið 2003.
Ályktanir: Stjórnun blóðþynningarmeðferðar á
HÞ er sambærileg því sem gerist erlendis og betur
gengur að halda sjúklingum á meðferð í fullnægj-
andi eftirliti eftir að breytt var um fyrirkomulag.
Inngangur
Warfarín hefur verið notað í lækningaskyni í um 50
ár og notkun þess fer enn vaxandi (1). Það hefur
verið besta lyfið á markaðinum til að meðhöndla
og fyrirbyggja bláæðasega í ganglimum og víðar og
til að fyrirbyggja blóðsegarek hjá sjúklingum með
gáttatif. Notkun þess hefur þó alla tíð verið háð
nokkrum annmörkum. Áhrif lyfsins á storkuhæfni
blóðsins koma ekki fram fyrr en þremur til fimm
ENGLISH SUMMARY
Kristinsson VH
Managing warfarin treatment in a small
lcelandic rural practice in Húsavík
Læknablaðið 2005; 91: 657-60
Objective: To investigate the efficiency of warfarin
management in Húsavík Health Care Center.
Material and methods: All patients receiving warfarin
treatment managed in Húsavík in the years 2001
and 2003 were included in the study. Main outcome
measures were the percentage time within INR target
range (Rosendaal) and whether the management was
deemed satisfactory or unsatisfactory (defined as <3
measurements per year).
Results: In 2001 there were 34 patients receiving
warfarin treatment in Húsavík but 57 in 2003. Median
age was 71.5 and 76 years, 65% and 67% were males,
indication for treatment was atrial fibrillation in 53%
and 73% and INR target range was 2.0-3.0 in 74%
and 86% respectively. The management was deemed
unsatisfactory in 38.2% in 2001 but 10.5% in 2003
(27.7% absolute reduction, p=0.0017). Percentage
time spent within target range was 61.2% and 63.1 %
respectively.
Conclusion: These findings suggest that the quality of
anticoagulant control in Húsavík is adequate and fully
comparable with that shown in previous studies from
our neighbouring countries.
Key words: warfarin, drug monitoring, international
normalized ratio, primary health care.
Correspondence: Valur Helgi Kristinsson,
valurhelgi@gmail. com
dögum eftir að meðferð er hafin og meðferðarbil
blóðþynningarinnar er nokkuð þröngt og því er
þörf á endurteknum blóðprufum og síbreytilegum
skömmtum allan þann tíma sem meðferðin stend-
ur. Enn er þó ekkert betra lyf á markaðnum og því
fer þeim sjúklingum sem eru á warfarínmeðicio
stöðugt fjölgandi, á íslandi næsturn þrefaldaðist
fjöldi skilgreindra dagsskammta lyfsins á árunum
1994-2003 (1). Notkun blóðþynningarlyfja hjá
sjúklingum með gáttatif er þó ennþá verulega
ábótavant hér á íslandi líkt og víðar (2).
Þrjár leiðir hafa aðallega verið farnar við blóð-
þynningareftirlit (3). Víða erlendis eru stórar
göngudeildir sem sinna eingöngu þessum sjúkling-
Læknablaðið 2005/91 657