Læknablaðið - 15.02.2009, Blaðsíða 37

U M R Æ Ð U R
0 G FRÉTTIR
LUNDBERG
Þá á ég að sjálfsögðu ekki við persónulegar upp-
lýsingar heldur vísinda- og fræðilegar. Þar á ekki
að leyna almenning neinu, hvort sem um er að
ræða klínískar upplýsingar, rannsóknarniðurstöð-
ur, læknisfræðileg tilfelli eða faglega umfjöllun af
einhverju tagi."
Býður þetta ekki heim hættu á að fólk taki í ein-
hverjum skilningi fram fyrir hendurnar á læknin-
um, hafi skoðun á því hvemig eigi að meðhöndla
það, hvaða lyf eigi best við og svo framvegis?
„Við erum öll okkar eigin læknar í ákveðnum
skilningi. Megnið af heilsugæslu hvers og eins
felst í því að fylgjast með sjálfum sér. Ég fer yfir
mitt eigið heilsufar á hverjum morgni og þegar
ég vaknaði á hótelinu mínu í Reykjavík í morgun
þá gekk ég úr skugga um að ég hefði ekki fengið
hjartaáfall um nóttina. Ég komst að því að svo var
ekki, heldur var bara kolniðamyrkur úti. Þá mundi
ég hvar ég var staddur. Á íslandi. Við leitum ráða
hvert hjá öðru, gerum samanburð á einkennum og
segjum reynslusögur. Allt gerist þetta áður en við
leitum til læknis. Nú getum við líka leitað upp-
lýsinga á netinu, bæði fyrir og eftir að við höfum
fengið greiningu hjá lækninum okkar. Læknar
ættu að fagna því að skjólstæðingar þeirra eru
vel upplýstir og hafa aðgang að upplýsingum um
sjúkdóma sína. Þegar ég byrjaði með netútgáfu af
JAMA 1995 og síðar Medscape varð ég var við að
læknar voru margir á móti svo auðveldu aðgengi
að upplýsingum á netinu. Þeir sögðu þetta tefja sig
í störfum sínum þar sem sjúklingarnir þyrftu að
ræða alls kyns efni sem þeir hefðu lesið og lækn-
irinn þyrfti að eyða dýrmætum tíma í að leiðrétta
alls kyns misskilning og ranghugmyndir sjúkling-
anna. Þetta hefur breyst og undanfarin þrjú til
fjögur ár hef ég ekki heyrt gagnrýni af þessu
tagi. Læknar hafa gert sér grein fyrir að þetta er
raunveruleiki sem bregðast verður við á jákvæðan
hátt. Þetta útheimtir að læknirinn sé sjálfur mjög
vel upplýstur um hvaða upplýsingar eru í boði
á netinu og hann þarf hreinlega að láta sjúklinga
sína hafa „netseðil", þar sem þeim er vísað á góðar
og áreiðanlegar upplýsingar um sjúkdóm viðkom-
andi. Þannig sparast tími beggja, læknirinn getur
haldið áfram skoðuninni og sjúklingurinn er ekki
að lesa einhverja vitleysu."
Framtíðin í rafrænni útgáfu
Lundberg segir magn upplýsinga á netinu geta
skapað vandamál og erfitt fyrir leikmenn að átta
sig á gæðum upplýsinganna. „Hlutverk læknisins
í þessu efni er mjög mikilvægt. Þegar leitað er á
netinu eftir upplýsingum um tiltekinn sjúkdóm
kemur upp alls konar efni, mjög misjafnt að
gæðum og sumt jafnvel varasamt. Ýmis netfyr-
„Rafræn útgáfa er framtíðin
og framtíðin er komin,"
segir George D. Lundberg
aðalritstjóri Medscape.
LÆKNAblaðið 2009/95 133