Þjóðlíf - 01.09.1986, Page 24

koma fram vegna ákveðinna þarfa,
vegna þess að fólk vill koma ákveðn-
um hugmyndum á framfæri. En tím-
arnir kunna að breytast og því þarf
ávallt að vega og meta í hvert sinn
hvort grundvöllur er fyrir áframhald-
andi starfi á sömu braut og áður.
Flokkar mega ekki gerast sjálfvirkir
að þessu leyti, en þeir eru allir með
því marki brenndir nú.“
En á hún sjálf von á þvíað Kvenna-
listinn í Reykjavík bjóði aftur fram?
»Ég á von á því, án þess þó að geta
fullyrt nokkuð um það. Eins og ég
nefndi áðan, og konur vita, hefur
staða kvenna síst farið batnandi á
undanförnum árum. Það hefur stund-
um hvarflað að mér, að kvennabar-
áttan geti haft neikvæð áhrif á jafn-
réttisbaráttuna; hún geti þjappað
karlmönnum saman gegn konum.
Við vitum að jafnréttisbaráttan tekur
langan tíma og við vitum jafnframt,
að það er hættulegt að hætta barátt-
unni í miðju kafi, því þá getur út-
koma baráttunnar fyrir jafnréttinu
orðið sú að styrkja karlveldið. Þetta
eru sterk rök fyrir því að halda áfram
að bjóða fram. Við erum auðvitað að
þessu til þess að ná þeim áhrifum,
sem þarf til þess að breyta hlutun-
um.“
Mun hún gefa kost á sér aftur?
„Ég veit það ekki,“ svarar Sigríður
Dúna. „Við eigum eftir að ræða þessi
mál í vetur. Stóra spurningin er sú,
hvort við teljum það æskilegt eða
óæskilegt að sömu konur verði
áfram, hvort aðeins ein eða tvær
verði áfram, eða jafnvel alveg skipt
um. Við sem setið höfum á þingi fyrir
kvennalista búum að töluverðri
reynslu, en það er svo aftur spurning
hvort besta leiðin til að miðla henni
áfram sé endilega í gegnum áfram-
haldandi setu okkar á þingi. Ég hef
ekki gert þetta upp við mig enn; ég sé
kosti og galla við hvoru tveggja en ég
mun hugsa málið og vega það með
stallsystrum mínum.“
Hversu kvenmörg er kvennalista-
hreyfingin?
„Stærð okkar er ákaflega sveigjan-
leg,“ svarar Sigríður Dúna með
glampa í augunum. „Stundum erum
við fáar og stundum margar. Það fer
eftir verkefnum og eins hinu, að að-
stæður kvenna eru svo mismunandi.
Stundum koma þær hér í bullandi
vinnu en hverfa síðan, stundum í
langan tíma, heim til bús og barna.
Konur hafa svo mörg járn í eldinum
að vinna í pólitík eða félagsmálum
vill lenda utangarðs. Vegna þessa er
kvennahreyfingunni lífsnauðsynlegt
að vera sveigjanleg; hún þarf að taka
tillit til aðstæðna kvenna. Við höfum
félagaskrá, en hún er ekki mikið not-
uð, því margar eru virkar hér án þess
að hafa skráð sig félaga.“
Eruð þið þingkonurnar í miklum
tengslum við „grasrótina“ í kvenna-
hreyfingunni?
„Tengslin eru mikil, en þau mættu
alltaf vera meiri. Ég vil benda á, að
við erum bara þrjár á þingi og það er
hætta á að við hreinlega köfnum í
vinnu. Það er svo mikið sem leggst á
hverja og eina. Þess vegna er alltaf
hætta á að við komumst ekki yfir
meira en vinnuna. Allavega hefur
mér fundist gefast afskaplega lítill
tími til skemmtilegra stunda með
stallsystrum mínum.“
Hvað með konur úti íþjóðfélaginu,
sem ekki endilega heyra kvennalistum
til — heyrið þið mikið í þeim?
„Já, við heyrum töluvert mikið í
konum. Konur snúa sér mikið til okk-
ar með sín lífsvandamál, eins og t.d.
það að geta ekki lifað af launum sín-
um eða vita ekki hvernig þær eiga að
leita réttar síns. Frammi fyrir mörg-
um þessara mála höfum við staðið
magnþrota — og satt að segja veit ég
ekki hvað við hefðum getað gert
hefðum við ekki haft Kvennaráðgjöf-
ina á Hótel Vík. Við erum ekki fé-
lagsráðgjafar og vitum ekki alltaf
hvert best er að snúa sér, og því er
starfsemi Kvennaráðgjafarinnar
ómetanleg fyrir okkur og þær konur
sem til okka,r leita. Það hefur komið
fyrir oftar en einu sinni að kona hefur
staðið hér á gólfinu fyrir framan mig
og hágrátið í neyð sinni. Slík upplifun
er ætíð skelfileg, en hún batnar ekki
við það að geta lítið gert til hjálpar.“
Gætuð þið ekki hringt í bankastjóra
og fyrirskipað aðstoð, eins og karl-
arnir gera?
Sigríður Dúna verður alvarleg á
svip. „Við hringjum ekki í banka-
stjóra og þekkjum enga bankastjóra.
Ég er ekki hrifin af fyrirgreiðslupóli-
tík af þessu tagi. Meðan fyrir-
greiðslupólitíkin er við lýði er vand-
anum ýtt til hliðar,— vandinn verður
ekki eins sýnilegur og mörgum finnst
allt í lagi að hafa þetta bara svona
vegna þess að hann Albert eða Guð-
mundur eða hver má vita hver muni
redda þessu fyrir blessaða manneskj-
una. Þörfin fyrir lagfæringar yrði
miklu brýnni ef fyrirgreiðslupólitíkin
væri ekki fyrir hendi — og meiri von
til að lagfæringar yrðu gerðar. Meðal
annars af þessum ástæðum hafna ég
fyrirgreiðslupólitík. Síðan má einnig
benda á, að það eru miklu fleiri sem
ekki leita á náðir pólitíkusa með sín
mál — og ekki er þeirra vandi leystur
með þessum hætti."
Hefur þú einhvern tíma hringt í
bankastjóra fyrir aðra?
„Nei, ég hef aldrei hringt í neinn
bankastjóra. Hins vegar sagði ég eitt
sinn við konu að hún mætti biðja sinn
bankastjóra að hringja í mig ef hann
vildi. Hann hringdi hins vegar
aldrei.“
Sigríður Dúna segir, að álagið á
fjölskyldur alþingismanna sé gífur-
legt. „Við eigum lítið prívatlíf,“ segir
hún. „Það er mikið hringt heim til
okkar, stundum jafnvel á nóttunni.
Einkanlega var þetta þó slæmt í sam-
bandi við nauðgunarmál, sem kom
upp hér fyrir tveimur árum. Við vor-
um með tillögu á þingi um endur-
skoðun nauðgunarmála, höfðum
boðið öðrum þingkonum að vera
með í flutningi hennar en allar
neituðu þannig að við vorum með
hana einar og ekkert gekk að hafa
hana úr nefnd. Síðan gerðist þessi
voðalegi atburður á Hverfisgötunni
og þá opnuðust augu manna og málið
fékkst í gegn. í kjölfar þeirrar um-
ræðu, sem fylgdi þessu máli í fjöl-
miðlum, var dálítið um óhugnanlegar
hringingar hingað heim. Ég svaraði
ekki í símann í hálfan mánuð eftir að
ég fékk þá fyrstu og lét manninn
minn um að svara. Þetta var stundum
um miðjar nætur og það átti aldeilis
að taka þessa konu í karphúsið —
menn kannski búnir að fá sér neðan í
því til að manna sig upp. Þetta var
óhugnanlegt og mér leið ekki vel að
vera ein á ferli á kvöldin.“
Nú ákvað Kvennaframboðið í
Reykjavík að bjóða ekki fram aftur,
en Kvennalistinn tók upp þráðinn.
Hver var þín afstaða í því máli?
„Ég tók ekki virkan þátt í þeim
umræðum sem fóru fram í Kvenna-
framboðinu um þetta mál, því ég
hafði svo lítið getað starfað þar og
Eiður virðist fá aðsvif í hvert sinn sem við opnum
munninn!
Hjörleifur Guttormsson er stundum nefndur „fjórða
Kvennalistaþingkonan".
Ánægð með að Alþingi skyldi viðurkenna að konur
standa ekki jafnt að vígi og karlar.
24 ÞJÓÐLÍF