Frjáls verslun - 01.01.2006, Síða 108

Hvernig halda á góða ræðu:
Talaðu blaðalaust
��������������������������������
���������������
��������������� ���� ���� ������ �� ��������� ������� ��� ������������ ���� ���
���������������������������������������������������������������������
������������������������������ ����� �����������������������������������������
�����������������������������������������
�������������������������������
����������� ���������������� ������������������������������������ ���������
�����������������������������������������������������������������������
������������������������������ ���������������������������������������
�������������� ��� ���������������� �� �������� ������� ������������� �����������
����������������� ����������� ��� ���������������� �� ������������� ����������
���������������������������������������������������������������������������
�������������� �������������������������� �������������������������
�������������������������������������������������������������
������������������������������������������������
����������������������������������������������������������
�������������������������������������
������������������������ ����������������������������������������������
����������������� � ������������� ��� ��� ��� ������ ������ ����������������� ����
�����������������������
������������������������������������������������������������
���������������� ����������
���������������
��������������������
Heildarlausnir_Fundarherb_frjalsversl.indd 1 31.10.2005 15:41:41
Steingrímur J. Sigfússon,
alþingismaður.
„Vissulega eru til nokkur góð ráð í
ræðumennsku, en það allra mikilvæg-
asta er að vera maður sjálfur, heill og
sannur. Það virkar ekki að setja sig í
lærðar stellingar og ætla að ná þannig
til áheyrenda. Tala þarf af sannfæringu,
fólk heyrir ævinlega ef svo er ekki,“
segir Steingrímur J. Sigfússon alþing-
ismaður.
Góður undirbúningur skiptir sömu-
leiðis miklu og kveðst Steingrímur í
því sambandi gera mikinn greinarmun
á ræðutækni eða ræðufimi, líkt og er
inntak í mælskukeppnum ýmiss konar.
„Fyrst og síðast þarf ræðumaðurinn
að hafa einhverjum boðskap að miðla
og liggja eitthvað á hjarta. Áður en ég
stíg í pontu reyni ég í fyrsta lagi að
vera búinn að setja mig þokkalega inn
í mál, sem er nauðsynlegt, því oft eru
til umfjöllunar hlutir sem eru virkilega
tyrfnir. Það virkar illa ef mann rekur
í vörðurnar. Einnig reyni ég að hafa
að minnsta kosti lauslega punkta eða
efnisyfirlit á blaði og geta þannig mælt
af munni fram. Þannig nær maður
gjarnan betra sambandi við salinn í
stað þess að lesa ræðuna, setningu
fyrir setningu.“
Ætli ræðumaður að ná til áheyr-
enda er þýðingarmikið að tala skýrt og
skorinort, segir Steingrímur. „Menn ná
aldrei sambandi við salinn með því að
muldra eitthvað eða tala á tungu sem
hæfir hvorki stað né stund,“ segir Stein-
grímur og bætir við að glærusýningar
jafnhliða ræðuflutningi séu að sínu
mati af hinu góða. Þær eigi þó fyrst og
síðast að vera í aukahlutverki og skel-
eggum ræðumanni til stuðnings.
Hvernig halda á góða ræðu:
Vertu þú sjálfur
Jónína Bjartmarz alþingismaður.
„Ræðumaður nær undantekningalítið
betra sambandi við áheyrendur með því
að tala blaðalaust. Þessa lexíu lærði
ég fyrir löngu og hef reynt að hafa þann
háttinn á bæði í mínu fyrra starfi og félags-
störfum og síðar eftir að ég hóf þátttöku
í stjórnmálum. Sumir eiga léttara með
þetta en aðrir en það geta allir þjálfað sig
upp í að halda ræðu og styðjast eingöngu
við punkta eða eins konar efnisyfirlit yfir
þau atriði sem ræðumaður vill koma á
framfæri. Sá sem er með skrifaða ræðu
ert einfaldlega að lesa upp texta og hann
lýtur allt öðrum lögmálum en talmál,“
segir Jónína Bjartmarz alþingismaður.
Ætli ræðumaður að vera trúverðugur
þarf hann að vera vel að sér í því efni
sem til umfjöllunar er. „Nauðsynlegt er að
kunna góð skil á umræðuefninu, bæði á
rökum með og á móti, ella er hætt við að
innihald verði rýrt og sannfæringakraftur
lítill. Langar ræður skila sjaldnast meiru
en styttri og mér finnst mikilvert að ræðu-
menn haldi þau tímamörk sem þeim eru
sett. Sérstaklega á ráðstefnum og stórum
fundum þar sem eru margir framsögu-
menn, annað er óvirðing við samkomuna
alla,“ segir Jónína, sem kvaðst ævinlega
leggja nokkra vinnu í að kynna sér mál
vel áður en hún leggur orð í belg. Fyrir
þingmann sé ekki trúverðugt ef hann reki
fljótt í vörðurnar í orrahríð umræðunnar.
„Vissulega felst örgrun í því að tala
blaðalaust. Mál eru mismunandi flókin
og það krefst oft nokkurrar vinnu að
setja sig inn í þau og síðan er mismun-
andi hvað langur tími gefst til að koma
sjónarmiðum sínum á framfæri. Þegar
tímarammi er knappur skiptir öllu að
halda sig við eitt afmarkað efnisatriði.
Það hvort maður er vel inni í málum
ræður þó ekki alltaf því hvernig til tekst
og hvort ræðan verður góð. Meðal íþrótta-
manna heitir þetta að dagsformið ráði.“