Ægir - 01.07.2002, Blaðsíða 40

40
O R K U N O T K U N F I S K I S K I PA
Tveir þriðju hlutar aflans eru
216.429 tonn og olíunotkun við
að ná aflanum er 216.429 * 0,43
= 93.065 m3. Með nýjum og hag-
kvæmum skipum, yrði notkunin
93.064 * 0,19/0,28 = 63.151 m3.
Sparnaður með betri skipum og
útbúnaði yrði því: 93.064 –
63.150 = 29.914 m3. Olíusparn-
aður næmi 897.420 milljónum á
ári eða tæpum 9 milljörðum á 10
ára tímabili, kosti olíulítrinn 30
krónur.
Aðrar mögulegar lausnir
Önnur fiskiskip sem veiða með
línu eða net, nota tiltölulega litla
orku miðað við togskipin. Auk
þess sem nýr búnaður er hag-
kvæmari en gamall, hefur álags-
munstur veiðiskipsins mikil áhrif
á eldsneytisnotkun. Við veiðar
með línu eða net er andæft til að
halda skipinu réttu þegar veiðar-
færið er dregið. Orku- og aflþörf
er þá mjög lítil og vélin keyrð á
hægri ferð. Hjá þessum skipum
eru siglingar á milli veiðisvæða
og til og frá höfn orkufrekastar.
Fyrir þessi skip er rafskrúfa (á
ensku diesel eletric drive) heppi-
legur búnaður. Reiknað er með að
eldsneytissparnaður nemi 15 –
20% miðað við hefðbundið skip
með einni vél.
Nóta- og togveiðiskip þurfa
mikið afl við flotvörpuveiðarnar
en lítið afl við nótaveiðarnar.
Uppsett afl þessara skipa nemur
allt að 6000 kW sem miðast við
aflþörf við flotvörpuveiðarnar. Á
nót er aflþörfin einungis 2000
kW sem er lítið og óheppilegt
álag fyrir stóra vél. Nokkrar
lausnir eru tiltækar fyrir þessi
skip og miðast þær við sambæri-
legt skip með eina nýja aðalvél:
• Orkusparnaður er 5-8% ef
vélarnar eru tvær
• Með rafskrúfu er orkusparn-
aðurinn talin vera á bilinu
10-15%
• Ein aðalvél með rafmótor á
skrúfugír sparar allt að 10%*
* Byggt á væntingum um hagkvæmni
nýsmíðarinnar fyrir útgerð skipsins
Haugagut. Aðalvél skipsins verður 3800
kW. Á skrúfugír aðalvélarinnar verður
komið fyrir 2000 kW rafmótor sem
hægt er að knýja af rafstöðvum skipsins.
Smíðakostnaður skipsins er 115-140
millj. norskra króna og SND styrkir
verkefnið með tveggja millj. norskra
króna framlagi. Hér á landi hefur fyrir-
tækið Naust-Marine boðið upp á svip-
aða lausn fyrir eldri togskip með of lítið
vélarafl.
Niðurstöður
Samræmi er í niðurstöðum Dana
og Fiskifélagsins. Svigrúm er til
að minnka eldsneytisnotkun mik-
ið eða um allt að 32% hjá stórum
hluta fiskveiðiflotans á hæfilega
löngum tíma. Til að minnka olíu-
notkun verulega þarf að fækka
fiskiskipum og endurnýja hluta
fiskiskipaflotans með bestu fáan-
legri tækni. Forsendur fyrir því
að það gerist sjálfkrafa eru stöð-
ugleiki í sjávarútvegi, fækkun
rekstraraðila, hátt olíuverð og
gott afurðaverð.
Heimildir:
Fællesskabets strukurforanstaltninger i fisker-
isektoren 2000 – 2006. www.rf.is/AVS
http://www.vik-sand-
vik.com/main.asp?CID=1&UID=794
Fiskaren, 14. janúar 2002.
Solstrand. http://www.solstrand.no/norsk/
main_skipsbygging.php
Útvegur 2000.
Ægir: 93. árgangur, 2. tölublað, febrúar 2000.
Allt að 12,5% aukin togkraftur eldri togskipa.
Guðbergur Rúnarsson.
Ægir: 93. árgangur, 12. tölublað, desember
2000. Orkunotkun og fiskveiðar. Guðbergur
Rúnarsson.
Ægir: 92. árgangur, 4. tölublað, apríl 1999. Er
rafskrúfa kostur fyrir fiskiskip? Guðbergur Rún-
arsson.
Ægir: 92. árgangur 3. tölublað, mars 1999. Raf-
knúin skipsskrúfa. Guðbergur Rúnarsson.
Ægir: 92. árgangur, 2. tölublað, febrúar 1999.
Hvað verður um krónurnar. Guðbergur Rúnars-
son.
Línuskipið Frøyanes var smíðað hjá Solstrand AS og afhent eiganda, Ervik Havfiske Holding á Stadtlandet í nóvember 2001. Skipið
er um 49 metra langt og búið rafskrúfu sem knúin er af tveimur 968 kW Catepillar vélum. Nýsmíðin kostaði 75 milljónir norskra
króna. Sjá nánar á heimasíðu Solstrand AS, http://www.solstrand.no /norsk/main_skipsbygging.php