Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands. - 01.03.2006, Síða 45
brevtingar á efnistökum í sögukennslu.
Þaö hefur re\'nslan sýnt okkur. Margt er
hægt að gera og kennarar veröa einfaldlega
aö vera vakandi fvrir aldagömlum -
meðvituðum og ómeövituðum - kynja-
fordómum sem í kennsluefninu leynast.
Fræöasamfélagið þarf einnig að gefahinu
sameiginlega minni meiri gaum? því fara
þarf vel með það vald sem uppfræðsla
kynslóða skólabama felur í sér. Vald og
minni er „...samofiö, því hægt erað skapa
sögulegt, sameiginlegt eða félagslegt minni
í samtímanum án þess að baki þvi búi
ffæðilegar rætur” (Steinunn Kristjánsdóttir.
2004. bls. 59).
Ljóst er af athugun okkar á bókunum
að inntak sögukennslu er aldrei óháð
ríkjandi hugmyndastefnu hverju sinni.
Ahrifin geta verið allt frá þjóðemis-
rómantík til nýfrjálshyggju og jafnvel
póstmódemisma. Þekkt er að þjóðfélags-
bre\tingar í lok sjöunda áratugarins höfðu
áhrif söguskoðun á Vesturlöndum og á
hið sameiginlegaminni í framlialdi afþví
(Þorsteinn Helgason, 1998, bls. 53).
Margar spumingar knýja d\ra að lokum.
Hver á að ráða því hvað bömunum er
kennt? Er það hlutverk stjórnvalda,
ffæðasamfélagsins, einstakra kennslubóka-
höfúnda, eða jafnvel einstakra kennara og
nemenda? Á sagan að vera hlutlaus eða á
hún að fjalla um þjóðrækni og þjóðholla
embættismenn? Á að kenna sögu sem
samfelldan tímaþráð, eða á að skipta henni
upp í ákveðin þemu? (Þorsteinn Helgason,
1998, bls. 53).
Hart vartekist áum þessi mál áAlþingi
árið 1983 (Gunnar Karlsson, 1984, bls.
412) og ætti tími að vera kominn til þess
að endurvekja þessa umræðu vegna þess
að mikið vatn hefur runnið til sjávar síðan
- og þá einkum í k>njafræðum. Setja þarf
mælikvarða og að okkar mati þarf að gæta
að því að sagan snerti okkur öll. Annars
er hætt við því að aðeins hálf sagan sé
sögð.
Heimildaskrá
Bnnhildur Bjömsdóttir. (2005). Stjóm-
málamenn verða að taka áhættu. Birta.
21, 18-20.
Erla Hulda Halldórsdóttir. (1998). Hver
veit nema þessargömlu, glevmdu konur
hafi átt sjer sögu? Bréf, æviminningar
og saga kvenna á 19. öld. I Guðmundur
J. Guðmundsson og Eiríkur K.
Bjömsson (ntst).). Islenska söguþingid
28.-31. mai 1997. Ráðstefriurit 11 (bls.
38-46). Revkjavík: Sagnfræðistofnun
Háskóla Islands og Sagnfræðingafélag
Islands.
Guðný Guðbjömsdóttir. (1992). Menntun
og kynferði í kvennafræðilegu ljósi:
markmið, námskrár og greining
námsefhis. Uppeldi og menntun 7(1),
97-116.
Gunnar Karlsson. (1984). Sögukennslu-
skammdegið 1983-84. TímaritMáls
og menningar, 45. áig., 405-415.
Gunnar Karlsson. (1986). Sjálfstœdi
lslendinga 1. Islensk stjórnmálasaga
þjódveldisaldar skrifiid handa börnum.
Reykjavík: Námsgagnastofnun.
Gunnar Karlsson. (1988). Sjálfstœdi
Islendinga 3. Islensk stjórnmálasaga
19. og 20. a/dar skrifitð handa ungu
fólki. Reykjavík: Námsgagnastofnun.
Gunnar Karlsson. (1991). Sjáfstœði
Islendinga 2. Islensk stjórnmálasaga
konungsveldis um 1264-1800 skrifuð
handa börnum. Revkjavík: Náms-
gagnastofriun.