Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands. - 01.03.2006, Blaðsíða 16

Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands. - 01.03.2006, Blaðsíða 16
Inngangur hyggiunni. bætt viö sig huglægri vídd sem ekki var fyrir hendi á tímum virkni- hvggjunnar. Litiö er í dag ákyngervi sem efnismenningu eöa ,,hlut", rétt eins og aldur. tíma og minni. Akveönar víddir þessara „hluta" eru mælanlegar með vís- indalegum aöferöum en eru þó engu að síður óstöðugar og síbrevtilegar. Þess vegna búa engir hlutir yfir algildum sannindum, heldur krefjast þeirsífelldrar. samhengislegrar skoöunar og greininga. Greinasafnið Með því greinahefti sem hér kemur fyrir sjónir almennings er brotið blað í sögu fornleifafræði á íslandi í tvennum skilningi. Heftið er það fyrsta í nýrri ritröð Fornleifafræðingafélags íslands en tilgangur ritraðarinnar er ekki aðeins sá að efla fomleifafræðilega umræðu hér á landi, heldur er markmiðið jafnframt að vekja athygli á rikjandi áherslum, straumum og stefnum í greininni hverju sinm. í öðru lagi hafagreinar um kynja- fomleifafræðilegt efni ekki verið gefnar út hérlendis áður svo heitiö getur. Greinamar spanna vítt sviö í tíma og rúmi kynjafomleifafræðinnar. í fvrstu tveimur greinunum, eftir þau Guðmund Stefan Sigurðarson og Etel Colic, erfjallað um fræðigreinina sjálfa. Guðmundur rekur sögu femínískar fomleifafræði og hvemig kynjafomleifafræðin verðurtil úr jarðvegi hennar. Hann færir samhliða því rök fyrir mikilvægi kynjafræðilegrar nálgunar við rannsóknir á viðfangsefnum fomleifa- fræðinnarog tekur imilend og eriend dæmi um það þegar ríkjandi viðhorf um kyn og kyngervi í nútímanum eru yfirfærð gagmý'nislaust á samfélög fortíðar. Etel Colic fer aftur á móti yfir skilgreiningar á hugtakinu kyngervi í grein sinni, um leið og hún skoðar á hvaða grunni kynjafornicifafræðileg sjónarmið bvggja. Hún veltir upp hugmyndum um tilgang þessara nálgana innan fomleifafræðinnar og bendir á mikilvægi einstaklingsins sem rannsóknarefiiis í þessu tilliti. Dagný Amarsdóttir og Guölaug Vilboga- dóttir skoða í greininni „Hvar em hinir?" viðhorf til kynjanna í kennslubókum gmnnskóla í íslandssögu fram til dagsins í dag. Ahugavert er að sjá hvemig saga femínismans (sjá t.d. grein Guðmundar) kristallast, ekki aðeins í innihaldi kennslu- bókanna, heldur einnig í uppsetningu þeirra og helstu áherslum. Kemislubækur í sögu hljóta að teljast til þeirra mikilvægu þátta sem móta söguskoðun, minni og sjálfsímynd bama og unglinga til ffamtíðar. Þess vegna er augljós nauðsyn þess að gæta fýllsta hlutleysis við val og umfjöllun sögulegs efnis, og þá einkum og sér í lagi því sem snýr að kyngervi. hlutverkum k\njanna og stöðluðum ímyndum aldurs. Hrafnkell Brimar Hallmundsson og Lísa Rut Bjömsdóttir koma einnig inn á mótun söguskoðunar og sköpun kvngervislegrar ímyndar. en þau skoða í grein sinni hvemig kvnin tvö birtast í nýlegri grunnsýningu Þjóðminjasafiis Islands, einkum í þeim hluta hennar þar sem fjallaö er um efni frá víkingaöld. Þau skoða í framhaldi af því tengsl á milli k\ns og ákveðinna gripa. eins og þau birtast í íslenskum kumlum, um leið og þau velta upp spumingunni um það hvort hin hefðbundna flokkun gripa í „karlkvns" og ..kvenkyns", sem fram kemur m.a. í sýningu safnsins, eigi við rök að styðjast þegar stuðst er við líffræðilega greiningu kvns. Brynja Bjömsdóttir, Ragnheiður Gló Gvlfadóttir og Sandra Sif Einarsdóttir styðjast allar við niðurstöður eldri 14
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands.

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands.
https://timarit.is/publication/1111

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.