Fréttatíminn - 02.10.2015, Blaðsíða 25

viðtal 25 Helgin 2.-4. október 2015
Hversu Hátt Hlutfall
fólks er með aDHD?
Engin lántökugjöld
við fyrstu kaup

Við komum til móts við þá sem eru að kaupa
sína fyrstu fasteign og veitum þeim 100%
afslátt af lántökugjöldum. Við höfum líka
hækkað hámarksfjármögnun við fyrstu kaup
upp í allt að 85% af verði fasteignar.
Bókaðu viðtal við fjármálaráðgjafa
á arionbanki.is
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/
S
ÍA
1
5
-0
6
5
4
Ekki bara mamma á
einkaflippi
Fjölskyldan hefur búið í Noregi
síðastliðin sex ár og þar fékk
Malín þá greiningu að hún væri
einhverf. Eftir að hún greindist
hætti Aðalheiður að vinna og
helgaði sig því að fræða samfé-
lagið um einhverfu. „Já, það er
mér hugsjónamál að hún fái þann
skilning sem hún þarf til þess að
blómstra og mig langaði að leggja
mitt af mörkum út í samfélagið
og fræða fólk um hvað einhverf-
urófið er rosalega stórt og mikið
og fjölbreytt. Það var nú ástæðan
fyrir því að ég hóf þessa vegferð
mína.“
Aðalheiður er stödd á Íslandi
þessa dagana til að kynna Ég er
unik verkefnið. „Við opnuðum vef-
inn með pompi og prakt þann 23.
september og ég er að fylgja því
eftir. Ég kem reyndar heim alltaf
annað slagið til að halda fyrir-
lestra í skólum og leikskólum.“
Spurð hvernig viðbrögðin við
vefsíðunni hafi verið hingað til
segir Aðalheiður að þau hafi í
einu orði sagt verið stórkostleg.
„Það eru hátt í hundrað manns
byrjaðir að búa til bækur og það
finnst mér mjög spennandi og
skemmtilegt. Maður finnur líka
hvað þörfin er mikil fyrir svona
verkfæri til að útskýra fyrir þeim
sem ekki skilja hvernig það er að
vera einstaklingur með þessar
greiningar.“
Sá sem býr til bók um sjálfan
sig stjórnar því sjálfur hversu
margir geta séð hana og getur
valið um hvort hann fær hana út-
prentaða í eins mörgum eintökum
og hann vill eða á rafrænu formi
sem hann getur þá dreift til
þeirra sem hann vill að lesi.
Spurð hvert framhaldið á þessu
verkefni verði segir Aðalheiður
að allt bendi til þess að það verði
ansi stórt í sniðum. „Ég sé fyrir
mér og mig langar óskaplega að
fá fleiri greiningarhópa þarna inn,
því ég veit að það eru fleiri hópar
sem myndu hafa þörf fyrir svona
verkfæri, þannig að það verður
næsta skref. Svo er í bígerð að
setja á stofn norrænar vefsíður, en
ég er búin að kynna hugmyndina
bæði í Noregi og Svíþjóð og hef
fengið rosalega góðar undirtektir.
Það er líka eins gott að það komi
fram að á bak við verkefnið stend-
ur stór ráðgjafahópur frá hags-
munasamtökum þeirra sem hafa
þessar greiningar. Allur texti er
saminn af sérfræðingum á þessu
sviði, þetta er ekki bara einhver
mamma í Noregi á einkaflippi. Ég
hef mjög sterkt bakland í þessu
og svo verða það bara heimsyfir-
ráð næst, er það ekki?“
Slóðin á vefsíðuna er egerunik.
is og þar er fólk leitt áfram skref
fyrir skref við gerð bókarinnar.
Friðrika Benónýsdóttir
fridrika@frettatiminn.is
Engar áreiðanlegar tölur eru til um
fjölda einstaklinga sem greindir hafa
verið með ADHD á Íslandi. Skráningu
er mjög áfátt og aðeins til tölur frá
örfáum opinberum aðilum. Engar
tölur eru til um fjölda greininga sem
framkvæmdar eru af sjálfstætt starf-
andi sálfræðingum eða geðlæknum á
stofum svo dæmi sé tekið.
Rannsóknir hafa sýnt að 5-10% barna
og unglinga glíma við athyglisbrest og
ofvirkni. Þetta getur þýtt að 1-2 börn
með ADHD gætu verið í hverjum bekk
að meðaltali í öllum aldurshópum. Í
hópi þeirra sem greinast með ADHD
eru u.þ.b. þrír drengir á móti einni
stúlku. (Heimild: adhd.is)
Hversu algeng er einhverfa?
Tölur um algengi ein-
hverfu er nokkuð á reiki
og rannsóknum ber
ekki alltaf saman. Það
er margt sem bendir til
að tíðni einhverfu hafi
um tíma verið vanmetin.
Þetta má líklega rekja
til þess að með aukinni
fræðslu almennings og
áreiðanlegri greiningar-
viðmiðum næst nú orðið
til fleiri barna með ein-
hverfu.
Samkvæmt nýlegri
rannsókn Páls Magnús-
sonar og Evalds Sæmund-
sens hefur orðið umtals-
verð fjölgun greindra
tilvika með einhverfu hér
á landi á síðustu árum.
Páll og Evald báru saman
tvo hópa fædda á mis-
munandi tímabilum (1974
til 1983 og 1984 til 1993). Í
ljós kom að fjöldi greindra
tilfella hafði aukist frá 3,8
í 8,6 einstaklinga af hverj-
um 10.000. Þótt aukn-
ing greindra tilfella sé
greinileg eru fræðimenn
ekki á einu máli um hvort
raunverulegur fjöldi ein-
staklinga sem fæðast með
einhverfu hafi breyst eða
hvort áreiðanlegri grein-
ingarviðmið og bættar
upplýsingar almennings
um röskunina skýri þessa
aukningu.
Einhverfa er þrisvar til
fjórum sinnum algengari
meðal drengja heldur en
stúlkna.
(Heimild: persona.is)
Lj
ós
m
yn
d/
N
or
di
cP
ho
to
s/
G
et
ty
Im
ag
eg
s