Reykjalundur - 01.06.1947, Qupperneq 39
>
ELINBORG LARUSDOTTIR:
FRÁ GÖMLUM DÖGUM
Það hefur verið mælzt til þess, að ég
skrifaði eitthvað í blaðið „Reykjalund11. —
Mér ætti að vera ljúft að verða við þeirri
beiðni. Ég er ein þeirra, sem háð hef harða
baráttu við hvíta dauðann og gengið með
sigur af hólmi.
Það efni, sem ég tek hér til meðferðar,
þekkja ekki aðrir en gömlu sjúklingarnir,
þeir, sem voru á undan mér, samtímis, og
nokkru á eftir mér.
Ég hafði ekki dvalið lengi í hælinu, þegar
ég komst að því, að sjúklingar, sem fengu
heimfararleyfi, urðu ekki allir glaðir við.
Sumir þeirra vildu helzt ekki fara, og það
þótt þeir ættu heimili og frændfólk, sem
veitti þeim móttöku. Ég man vel eftir aldr-
aðri konu, sem átti heimili í sveit, og mann
og börn á heimilinu. Hún varð dauf og
niðurdregin og ekki lík sjálfri sér eftir að
henni var sagt, að nú þyrfti hún ekki að
dvelja lengur á hælinu.
Mér þótti þetta svo kynlegt, að ég spurði
hvað að henni amaði.
Hún horfði á mig dauf í bragði og sagði
svo:
„Ég treysti mér ekki til að fara heim.“
„Eru ekki allir góðir við þig heima hjá
þér?“ spurði ég.
„Jú, en ég lít svo vel út. Það trúir því
enginn, að ég sé veik,“ sagði hún.
Það leið langur tími þar til ég skildi við
hvað hún átti. Ég held, að mér hafi fyrst
orðið það ljóst, er ég frétti, að hún lægi
heima og væri að dauða komin. Hún fann
sjálf vanmátt sinn og treysti sér ekki til að
vinna þau störf, sem hún vissi að biðu henn-
ar heima og henni voru ætluð, af því að hún
leit svo vel út.
Og það er þá eitt atriði meðal margra, að
menn skildu þá ekki, að fólk, sem var í góð-
um holdum og leit sæmilega út, væri veikt.
Að minnsta kosti skildu þeir það ekki, sem
sjálfir voru hraustir og þekktu ekki til veik-
innar. Gamla konan hefur áreiðanlega of-
reynt sig. Þannig fór um fjölmarga aðra,
sem áttu þó heimili og aðstandendur.
Sjúkdómurinn tók sig upp, þeir komu
aftur á hælið, eða dóu heima eftir stutta
legu.iAftur urðu þeir að heyja nýja baráttu,
sem alloftast varð langtum erfiðari en hin
fyrri. Og nú varð það alltítt að þeir yrðu
undir í baráttunni og féllu í valinn.
Það voru margir sjúklingar á Vífilsstöð-
um í þann tíð, sem ekki vissu hvert halda
skyldi, er þeir fengu fararleyfi. Sumir áttu
eiginlega ekkert heimili, enga vini eða
frændur, sem fúsir voru til þess að taka við
þeim. Sannleikurinn var sá, að menn voru í
Reykjalundur
21