Reykjalundur - 01.06.1947, Blaðsíða 46

hefur því ekki ráðið yfir nægum varnar-
mætti í barátunni við sjúkdóminn, fyrst
berklasýkillinn gat borizt alla þessa leið
heill á húfi.
Foreldrar Hanníar voru heilbrigð, en
faðir hennar var að vísu horaður og veik-
byggður, og öll systkini hans höfðu haft
berkla. Móðir hennar leit mjög þreytulega
út, en það var ekki nema eðlilegt eftir hina
löngu og erfiðu hjúkrun. Tveir bræður
Hanníar, 17 og 18 ára, voru kraftalega
vaxnir, og að því leyti ólíkir henni.
Hanní hafði alltaf verið veil, eins og gaml-
ar ljósmyndir af henni báru vott um. Móðir
hennar sagði mér, að hún hefði verið með
bólgna hálseitla. þegar hún var hálfs annars
árs (það hefur verið fyrsti votturinn um
berklasýkingu). Þegar hún var 12 ára, fékk
hún þurra brjósthimnubólgu, en stingurinn
hvarf eftir fáeinar vikur. Þegar hún var 13
ára, kvartaði hún oft um magaverki. Lækn-
irinn hafði á orði, að það mundi stafa frá
botnlanganum. Ari síðar hófust magaverk-
irnir á ný, og loks fékk hún ákafan krampa,
sem vöruðu nokkra daga, unz niður af henni
gengu ormar, sem fylltu heilan pott. Eftir
það bar ekkert á magaverkjunum. í desem-
ber árið 1926 gekk kvefpest, og upp úr henni
fékk Hanní aftur brjósthimnubólgu. Heim-
ilislæknirinn varð þess var eftir fáeina daga,
að bólga var einnig komin í lífhimnuna, og
að vatn var tekið að safnast í brjóst- og
kviðarhol. Astand sjúklingsins versnaði óð-
um, svo að 5. janúar var kallað á prófessor
nokkurn, sem var sérfróður um innvortis-
sjúkdóma. Hann tæmdi hálfan lítra af vatni
út úr brjóstholinu, en tveimur dögum síðar
var það aftur orðið fullt. Heimilislæknirinn
kom daglega til sjúklingsins og reyndi við
hana ýmis meðul. Arangurslaust nuddaði
hann uppþembdan kviðinn með grænsápu.
Þrautirnar ágerðust, og sjúklingurinn átti
alltaf örðugra með að nærast. Prófessorinn
var aftur beðinn ráða. Hann talaði um, að
reynandi væri, sem örþrifaráð, að opna
kviðarholið og láta sólina skína inn í það,
andartak. Þessi aðgerð er kennd við Rosen-
bach og kvað hafa komið að gagni (?). En
Hanní litla var orðin svo veikluð, að pró-
fessorinn taldi of áhættusamt að reyna þessa
aðgerð á henni. Um þetta léyti heyrðu for-
eldrar hennar sagt frá lækningum með
mataræði og leituðu til mín.
Það er auðvelt að segja í stuttu máli frá
því, sem ég gerði, til þess að bæta úr hinu
alvarlega ástandi Hanníar litlu. Arangrinum
er hins vegar vart hægt að lýsa með orðum.
Jafnskjótt og Hanní tók upp það mataræði,
sem ég ráðlagði henni, fór henni að batna.
Það var líkt og töfrasprota væri veifað.
Eg lét gefa Hanní aldinsafa og möndlu-
mjólk fyrsta daginn, aðeins fáeinar skeiðar.
Henni þótti þetta ákaflega ljúffengt, og þeg-
ar hún varð þess áskynja, að magaverkirnir
minnkuðu í stað þess að ágerast, hlakkaði
hún ósegjanlega mikið til í hvert skipti, sem
hún átti að fá nýja saftskeið.
Eftir fjóra daga var kviðarholið orðið
mjúkt, og Hanní litla gat nú í fyrsta skipti
snúið sér við í rúminu og lagzt á hliðina. Eg
lét þvo allan líkamann úr köldu vatni; það
fór hrollur um hana í fyrsta skiptið, en
henni varð gott af því, því að húðin lifnaði,
og henni varð léttara um andardráttinn.
Fjórða daginn var hægt að setja um hana
kalt vaf. Hún var vafin inn í kalt, blautt lak
og sofnaði brátt í notalegum, rökum hita. Að
morgni fimmta dagsins kom ég með ljósa-
tæki, til þess að hita upp líkama sjúkhngs-
ins. Hitinn komst enn upp í 37.7°C að kvöld-
inu, en matarlystin jókst dag frá degi. Sjötta
daginn fékk hún grænmetissafa í viðbót við
aldinsafann og möndlumjólkina. Tíunda
daginn var henni gefið „Bircher-mauk"1) í
morgunverð og kvöldverð. Þann dag kom
ég með „háfjallasól11 og lét hana fara í ljós-
bað nokkrar mínútur á hverjum degi síðan.
Hitinn að kvöldinu lækkaði dag frá degi, og
eftir fjóra daga var Hanní hitalaus.
Að fimm vikum liðnum voru magaverk-
irnir alveg horfnir, kviðurinn orðinn eðli-
legur og vatnið horfið úr brjóstholinu. (Þeg-
ar á þriðja degi voru hægðir orðnar eðli-
1) Búið til úr eplum, hnetum, haframjöli, sítrónu-
saft og niðursoðinni mjólk. — (I'ýð.)
28
Reykjalundur