Morgunblaðið - 31.03.2015, Blaðsíða 28

28 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 31. MARS 2015
Einar Gíslason frændi okkar
er látinn. Við þökkum honum
fyrir samfylgdina gegnum lífið.
Fyrir góðar og fróðlegar sam-
verustundir og fyrir hlýjan hug
í okkar garð. Við sendum sam-
úðarkveðjur til Péturs sonar
hans og fjölskyldu og líka til
systkina Einars og fjölskyldna
þeirra. Við kveðjum Einar
frænda með litlu ljóði eftir Elí-
as Þórarinsson.
Hér við leiðarlokin
lundin hljóðlát biður
þess að gengnum garpi
gefist ró og friður.
Ótal yndisstundir
innst í brjósti geymast.
Þín skal mynd og minning
mönnum aldrei gleymast.
(E.Þ.)
Dagrún Sigurðardóttir,
Vignir, Hermann, Gunnar
og Torfi Sigurðssynir og
fjölskyldur frá Hjarðardal.
Komið er að kveldi, búið að
heimta alla heim í skálann sem
gist er í. Einar ásamt skítkokki
eldar kvöldmatinn sem að
vanda bragðast vel. Létt er yfir
mannskapnum því veðrið um
daginn var gott og gróðurkort-
lagningunni miðaði vel. Sagðar
eru sögur. Einar tekur ekki til
máls, nema eitthvað afar mark-
vert hafi á daginn drifið, þá
hlusta allir. Nýliðar sýna hon-
Einar Andrés
Gíslason
✝ Einar AndrésGíslason fædd-
ist á Rauðsstöðum í
Arnarfirði 18. mars
1924. Hann lést á
hjúkrunarheim-
ilinu Skjóli í
Reykjavík 17. mars
2015.
Útför Einars fór
fram frá Fossvogs-
kirkju 30. mars
2015.
um plöntur og
spyrja hann út í
flokkun þeirra í
gróðurfélög. Ekki
stendur á svörum,
en vart verður við
óþreyju hjá Einari.
Hann er kominn
með spilastokkinn
tilbúinn að spila
Trjámann. Allir
vilja spila með. Oft-
ast vinnur Einar og
sýnir þá sitt ísmeygilega sigur-
og glettnisbros. Þannig lauk
gjarnan góðum vinnudegi í
gróðurkortagerð á Íslandi á
meðan starfsemin var sem öfl-
ugust á árunum 1976 til 1990.
Kynni mín af Einari hófust
vorið 1976 þegar sex stúdentar
voru ráðnir til sumarstarfa við
gróðurkortagerð á Rannsóknar-
stofnun landbúnaðarins (Rala).
Það var eftir að umsvif starf-
seminnar voru aukin með til-
stilli Þjóðargjafarinnar sem
samþykkt var á Þingvöllum
1974.
Í hálfa öld var Einar Gísla-
son til staðar í gróðurkortagerð
á Íslandi, hvort heldur sem var
við kortlagningu á vettvangi að
sumri eða við úrvinnslu að
vetri. Í báðum tilvikum var
hann lykilmaður. Á fjöllum var
hann einstaklega vandvirkur
við kortlagningu og dró aldrei
úr kröfum þó veður væru vond
eða aðrar aðstæður slæmar.
Einar var afar ratvís og er
hann líklega sá maður sem allra
manna mest hefur gengið um
fjöll og firnindi á Íslandi frá
upphafi landnáms.
Í dag er kvaddur merkur
maður sem var mér lærifaðir og
náinn samstarfsmaður í 30 ár.
Góðar eru minningarnar þegar
við ferðuðumst saman vegna
mælinga og kortlagningar á
birki um 1990 fyrir vestan og
nutum gestrisni fjölskyldna
hans á Mýrum. Lýsingar á bæj-
arbragnum stóðu heima enda
var hann kjarnyrtur sagnamað-
ur. Sögurnar sem hann sagði
breyttust ekki frá einum tíma
til annars. Einar var talsvert
sérvitur og vanafastur kenja-
karl en kunni þó að njóta lífsins
lystisemda. Hann var ritfær,
vel lesinn og hafði mjög yf-
irgripsmikla almenna þekkingu
á náttúru Íslands.
Árið 1995 var starfsemi gróð-
urkortagerðarinnar flutt á
Náttúrufræðistofnun Íslands
þar sem sú starfsemi féll vel að
skyldum stofnunarinnar. Fyrri
hluta árs 1996, tveimur árum
eftir að Einar lét af störfum
vegna aldurs á Rala, var hann
beðinn um að vinna fyrir stofn-
unina í tvo mánuði að brýnu
verkefni sem vinna varð á
gamlan máta án aðkomu tölvu-
tækni. Þegar því verki lauk
fékkst sá gamli til að prufa að
vinna sams konar verk með nú-
tímatækni, þó að það væri mjög
andstætt hans lífsmáta. Lyktir
urðu þær að Einar sat við
tölvuteikningu gróðurkorta alla
daga næstu 9 árin og skilaði
góðu verki. Þegar Einar var
kvaddur við seinni starfslok í
október 2005 var hann sæmdur
gullmerki Náttúrufræðistofnun-
ar Íslands.
Undirritaður og aðrir sam-
starfsmenn Einars á Náttúru-
fræðistofnun þakka fyrir lífs-
starf hans í þágu náttúru
Íslands og votta Pétri syni hans
og öðrum ættingjum samúð.
Guðmundur Guðjónsson.
Í dag er kvaddur félagi okk-
ar og vinur Einar Gíslason, sem
á háum aldri var kvaddur til
brottfarar. Hann hafði tekið
þátt í mörgum og ströngum
rannsóknaferðum hér um landið
og á Grænlandi og hann hafði
með sanni unnið sitt ævistarf.
Með því starfi sem hann var
hluti af að móta, var verið að
kortleggja legu og ástand gróð-
urs Íslands og síðar fornar slóð-
ir Eiríks rauða á Grænlandi.
Einar hóf störf á atvinnu-
deild Háskólans um 1950.
Nokkrum árum síðar var stofn-
unin flutt og breytt í Rann-
sóknastofnun landbúnaðarins
og þar vann hann til 1995, en þá
var gróðurkortagerðin flutt til
Náttúrufræðistofnunar sem tók
við því verkefni ásamt starfsliði
þeirrar deildar. Hann starfaði
þar langt fram yfir þann tíma
sem í dag er nefndur almenn
aldurslokastörf, eða þegar hann
var kominn á níræðisaldur.
Einar stundaði ekki háskóla-
nám í náttúrufræði, en þekking
hans í þeim efnum er vörðuðu
plöntur og gróðurfar landsins
var geysimikil. Hann var mikill
lestrarhestur á allar tegundir
bókmennta og hafði afar gott
minni. Ég hika ekki við að
nefna hann einn af ágætustu og
nýtustu gróðurfræðingum þessa
lands.
Ég vann fyrst með Einari
sumarið 1952 í sumarstarfi
mínu frá námi, en síðan alla tíð
þangað til ég lauk störfum hjá
stofnuninni um 40 árum síðar.
Það samstarf varð okkur báðum
gagnlegt. Við tókum að okkur
það erfiða verkefni að kort-
leggja gróður landsins, bæði á
hálendi og láglendi. Ágætir vís-
indamenn, eins og dr. Steindór
Steindórsson, höfðu áður vísað
veginn sem var ómetanlegt. Við
vorum fáir og févana til að
byrja með. Við höfðum hins
vegar nokkra ágæta forystu-
menn stofnunarinnar sem
skynjuðu eðli þess sem við vor-
um að gera. Við réðum röska
unga menn til starfa hvert sum-
ar, menn sem tilbúnir voru að
leggja á sig mikla, erfiða og
jafnvel hættulega vinnu og
ferðir í mislyndu landi sínu.
Þetta var ánægður hópur og
duglegur. Einar var þeim fyr-
irmynd í dugnaði og í þreki gaf
hann engum eftir. Það kom fyr-
ir að við þyrftum að sækja hann
út í náttúruna í búðir að kvöld-
lagi, þegar hann taldi sjálfur
dagsverkefni sínu ekki að fullu
lokið.
Litbrigði og nákvæmni
kortagerðar eru mikil. Fáum
var betur treystandi til að sinna
þessum verkefnum en Einari.
Þeir eiga því miklar þakkir
skildar sem stuðluðu að því að
tryggja stöðu hans þetta lengi
við Náttúrufræðistofnun. Það
mat hann sjálfur mikils. Í þessu
sambandi ber að nefna þá dr.
Jón Gunnar Ottósson, forstjóra
stofnunarinnar og Guðmund
Guðjónsson landfræðing.
Árið 1977 var hópurinn okkar
fenginn af forystumönnum
Grænlands til að gera sams
konar gróðurúttekt með heima-
mönnum í Suður-Grænlandi.
Það tókst á nokkrum árum, og
ég tel það stórvirki. En þegar
við komum fyrst til Grænlands
og fjöllin háu og bröttu blöstu
við heyrði ég smáathugasemd
frá Einari: ,,Þetta landslag líst
mér ekki á“. En það breyttist.
Það duldist engum að ævi-
starf hans heima og á Græn-
landi átti hug þessa rólega,
skapfasta Dýrfirðings.
Blessuð veri minning Einars.
Ég þakka samveruna og sam-
vinnuna öll þessi ár. Við Inga
Lára vottum syni hans og ætt-
ingjum samúð.
Ingvi Þorsteinsson.
Mig langar til að minnast
Einars bróður míns með nokkr-
um orðum. Milli okkar var 17
ára aldursmunur og hann var
því farinn að heiman til náms
þegar ég man fyrst eftir mér. Á
þessum árum man ég því aðeins
eftir honum sem kærum gesti,
sem ég hlakkaði til að kæmi í
heimsókn. Honum fylgdi alltaf
framandlegur andblær sem mér
fannst spennandi. Hann hafði
alltaf tíma fyrir litla bróður
sinn; reyndi að kenna honum
eitthvað nýtt eins og latnesk
heiti á hinum ýmsu grösum í
túninu heima og tefldi við hann
skák, sem við kölluðum að taka
eina bröndótta. Þegar ég kom í
fyrsta skipti til Reykjavíkur um
fermingaraldur, sýndi hann mér
borgina og fræddi mig um
margt. Þegar ég ákvað að hefja
nám í læknisfræði var ég að
vinna í síld austur á Raufarhöfn
og í einni af fágætum frístund-
um sumarið 1961 settist ég nið-
ur á sjómannaheimilinu og
skrifaði honum bréf, þar sem ég
bað hann að innrita mig í
læknadeild og útvega mér hús-
næði fyrir veturinn. Þannig at-
vikaðist það að við bjuggum
saman á heimili Guðmundar
Thoroddsen prófessors og Línu
konu hans í háskólahverfinu
næstu þrjú árin; hann á jarð-
hæðinni og ég í litlu herbergi í
kjallaranum. Það atvikaðist
þannig líka að hann bauð mér
upp á ristaðar fransbrauðs-
sneiðar með sultu, fyrsta kvöld
mitt í prófessorahverfinu og
fransbrauð með sultu morgun-
inn eftir og þetta var endurtek-
ið næstu þrjú árin án þess að
ég þyrfti að hafa áhyggjur af
því hvað yrði í kvöldverð eða
morgunverð. Þar að auki naut
ég á þessum árum umhyggju og
hlýju húsmóðurinnar Línu og
hins einstaka persónuleika pró-
fessors Guðmundar.
Sem ungur drengur ólst Ein-
ar upp á fátæku heimili á
Gljúfrá í Arnarfirði, þar sem 12
og stundum 13 manneskjur
þurftu að deila með sér rúmum
í lítilli baðstofu. Átta ára gamall
sat hann yfir ánum fram á
Gljúfrárdal um fráfærurnar
með Pétri fósturbróður sínum.
Þar styttu þeir sér stundir með
því að segja hver öðrum sögur;
sumt sem þeir höfðu lesið og
annað sem þeir bjuggu til á
staðnum, og þeir lærðu að
þekkja plöntur og fugla og lesa
í veðrabrigði dalsins. Þegar
hann lagði af stað út í heiminn
tók hann með sér hughrif þess-
ara ára. Umgengnin við náttúr-
una varð hans ævistarf og aðal-
áhugamál. Hann naut þess að
lesa góðar bækur og hann las
öndvegisskáld Spánar og Suð-
ur-Ameríku á frummálinu.
Hann þekkti það að hafa lítið
milli handanna og trúði því að
með því að skipta gæðum
heimsins jafnt yrði nóg fyrir
alla, og þannig lifði hann án
þess að sanka að sér hlutum
sem mölur og ryð fær grandað.
Þótt Einar færi víða og væri á
stöðugum ferðalögum á sumrin,
stóran hluta ævi sinnar, átti þó
hugurinn alltaf heima vestur í
Dýrafirði og þangað er síðustu
ferðinni heitið.
Davíð Gíslason.
✝ Geir Helgasonfæddist í
Bræðraborg á Fá-
skrúðsfirði 20.
ágúst 1933. Hann
lést á Dvalar- og
hjúkrunarheim-
ilinu Uppsölum á
Fáskrúðsfirði 23.
mars 2015.
Foreldrar Geirs
voru hjónin Ingi-
björg Antonía
Kristjánsdóttir, f. 19. apríl
1903, d. 26. janúar 1992 og
Helgi Sigurður Árnason, f. 11.
júní 1897, d. 20. apríl 1945.
Hjónin voru fædd á Fáskrúðs-
firði. Geir átti tvær systur,
Laufeyju Helgadóttur, f. 8.
ágúst 1928, d. 8. ágúst 1998, og
Erlu Helgadóttur, f. 4. janúar
1939. Maki Geirs var Arnfríður
Guðjónsdóttir, f. á Fáskrúðs-
firði 1. nóvember 1932, d. 20.
júní 2009. Þau giftust 1. nóv-
ember 1967 og bjuggu þau í
Silfurtúni á Fáskrúðsfirði allan
sinn búskap. Börn Geirs og
Arnfríðar eru: 1) Arna, f. 1960,
gift Guðna Elíssyni, dætur
stundaði Geir sjómennsku til
ársins 1963 og var meðal ann-
ars á bátunum Gissuri hvíta SF
55 og Hoffelli SU 80, hinu
fyrsta. Hann fór í lögregluskól-
ann árið 1964 og var síðan skip-
aður fyrsti lögregluþjónn Fá-
skrúðsfjarðar 1966. Því starfi
gegndi hann til ársins 1977
ásamt sjúkraflutningum og
slökkviliðsstarfi. Hann var
hreppstjóri Búðahrepps frá
1966 nánast þar til það starf
var aflagt, stefnuvottur í 50 ár
þar til hann sagði því lausu í
janúar 2015 og gjaldkeri Kaup-
félags Fáskrúðsfjarðar frá 1977
þar til hann komst á eftirlauna-
aldur 67 ára. 76 ára fór hann
aftur á vinnumarkaðinn, þá við
brettasmíði hjá Njáli SU-8 hjá
Jónasi Ben vini sínum. Hann fór
í veikindaleyfi haustið 2014 en
sneri ekki aftur til vinnu.
Geir var virkur í félagsmál-
um á yngri árum. Hann var í
leikfélagi Fáskrúðsfjarðar á
upphafsárum þess og stofn-
félagi Lionsklúbbs Fáskrúðs-
fjarðar og Björgunarsveitar Fá-
skrúðsfjarðar.
Útför Geirs fer fram frá Fá-
skrúðsfjarðarkirkju í dag, 31.
mars 2015, og hefst athöfnin kl.
14.
þeirra eru Antonía
og Lovísa Fanney.
2) Sigrún Júlía, f.
1967, gift Hjörvari
Moritz Sigurjóns-
syni, börn þeirra
eru Daníel Geir
Moritz og Bríet
Ósk Moritz. 3)
Grétar Helgi, f.
1973, unnusta
Ausra Laukyte. 4)
Dýrleif, f. 1974,
gift Árna Rúnari Árnasyni.
Sonur Dýrleifar er Jóhann
Helgi. Barnabarnabörn Geirs
eru þrjú. Systur- og uppeld-
issonur Geirs var Grétar Hafn-
fjörð Þorsteinsson, f. 14. októ-
ber 1948, d. 29. maí 1968. Fyrir
átti Arnfríður tvær dætur 1)
Eygló, f. 1953, gift Þórarni Óð-
inssyni, dætur þeirra eru: Anna
Marín, Margrét Jóna og Brynja
Dröfn. 2) Jóna Björg Jónsdóttir,
f. 1957, gift Hafþóri Eide Hans-
syni, börn þeirra eru: Davíð
Hrannar, Arnfríður og Hafþór
Eide.
Eftir að hafa lokið námi í
Barnaskóla Fáskrúðsfjarðar
Jæja, nafni minn. Þá er ekki
hægt að horfa framhjá þeirri
staðreynd að baráttu þinni og
kvölum undanfarna mánuði er
lokið. Það er skrýtið að koma í
fjörðinn sem mér finnst svo
fagur og vita að þú ert ekki
lengur þar.
Þegar ég hugsa til síðustu
jóla kemur mér í hug máltækið
„fátt er svo með öllu illt að ekki
boði nokkuð gott“ og var sann-
arlega lán í óláni að þú varst á
spítalanum á Norðfirði í desem-
ber og varðir aðfangadags-
kvöldi með mér og fjölskyld-
unni í Brekkukoti. Það var mér
afar dýrmætt en er mér ennþá
dýrmætara nú fyrst þetta
reyndust vera þín síðustu jól.
Við erum öll þakklát fyrir að
hafa fengið að verja þeim með
þér.
Frá því að ég man eftir mér
hefur þú lagt þitt af mörkum til
að gera líf mitt skemmtilegra
og á ég svo margar minningar
sem ylja mér um hjartarætur
nú þegar þú ert farinn. Það
voru forréttindi að koma til þín
og ömmu í Silfurtún því alltaf
var passað upp á að ég hefði
eitthvað fyrir stafni og að mér
myndi ekki leiðast. Þú rúntaðir
með mig til að finna einhverja
krakka sem ég gæti leikið við
og eru margir af þeim góðir
kunningjar mínir enn þann dag
í dag. Ég hafði ótrúlega gaman
af því að fá að fljóta með þegar
þú varst að brasa eitthvað og
þurfti það ekki að vera merki-
legt; ég var bara með afa mín-
um og mér leið vel. Þegar kom
svo að því að halda heim á
Norðfjörð eftir góða dvöl á Fá-
skrúðsfirði fékk ég ávallt eitt-
hvert góðgæti til að gæða mér á
í heimferðinni og hugsaði ég oft
hvað ég væri heppinn að eiga
þig að. Þegar ég fór svo að vaxa
úr grasi og takast á við hin
ýmsu áhugamál, sem oft voru
langt fyrir utan þægindaramma
minn, sýndir þú því alltaf áhuga
sem ég var að gera og fann ég
að þú varst stoltur af mér. Sá
stuðningur var látlaus og virk-
aði kannski lítill fyrir þér en
hann var það svo sannarlega
ekki enda einlægur og fallegur.
Þegar amma dó hugsaði ég
með mér að ég mætti nú vera
duglegri að hringja úr Reykja-
víkinni og gladdistu alltaf þegar
þú heyrðir hver var hinum
megin á línunni. Ég vil þó að þú
vitir að þessi símtöl gáfu mér
eflaust meira en þér og styrktu
rætur mínar til muna. Þú varst
mér svo góður afi að ég hefði
aldrei getað þakkað þér nóg
fyrir það. Þegar þú sendir mér
svartfuglseggin í fyrra og lést
lítinn brandara fylgja með var
ég þér svo þakklátur að ég tár-
aðist þegar ég hringdi til að
þakka fyrir mig.
Það þekkja mig ekki svo
margir sem Daníel en það vita
fleiri hver Daníel Geir er enda
hef ég alltaf kynnt mig þannig.
Ég ber nafn þitt með stolti og
munu minningar mínar um þig
gleðja mig um ókomin ár.
Takk fyrir allt, nafni minn,
og Guð geymi þig.
Daníel Geir Moritz.
Geir Helgason
Morgunblaðið birtir minningargreinar
endurgjaldslaust alla útgáfudaga.
Skil | Þeir sem vilja senda Morgunblaðinu greinar eru vinsamlega
beðnir að nota innsendikerfi blaðsins. Smellt á Morgunblaðslógóið í
hægra horninu efst og viðeigandi liður, „Senda inn minningargrein,“
valinn úr felliglugganum.
Minningargreinar
Hjartans þakkir fyrir auðsýnda samúð
og hlýhug við andlát og útför elskulegrar
móður, tengdamóður, ömmu, langömmu
og langalangömmu,
UNNAR STEINUNNAR
KRISTJÁNSDÓTTUR
frá Bæ í Súgandafirði,
Hlíf II,
Ísafirði.
Sérstakar þakkir færum við Heimahjúkrun á Ísafirði og
starfsfólki Heilbrigðisstofnunar Vestfjarða fyrir góða umönnun.
.
Aðstandendur.
Hjartans þakkir fyrir auðsýnda samúð,
virðingu og hlýhug við fráfall móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
AÐALHEIÐAR STEFÁNSDÓTTUR,
Kópavogsbraut 1b,
Kópavogi.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki
á hjúkrunarheimilinu Sunnuhlíð fyrir góða umönnun.
.
Sigurbjörg Magnúsdóttir, Hákon Ísaksson,
Magnús Hákonarson, Sverrir Hákonarson,
Huld Hákonardóttir,
Ólöf Margrét Magnúsdóttir,
Móheiður H. Geirlaugsdóttir, Arnar Eggert Thoroddsen,
Smári Jökull Jónsson, Sigrún Sverrisdóttir.