Morgunblaðið - 10.04.2015, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. APRÍL 2015
Hafist verður handa um dýpkunar-
framkvæmdir við Landeyjahöfn á
næstu dögum eða strax þegar veður
leyfir. Höfnin hef-
ur verið lokuð frá
haustdögum, en
nú þegar vetrar-
veður eru að
ganga niður og
vor í nánd er
kostað kapps um
að opna höfnina
svo Herjólfur geti
siglt þangað inn.
Ferjubáturinn
Víkingur sem
Sigurmundur Einarsson gerir út
hefur hins vegar komist í höfnina
með því að sjávarföllum er sætt.
Í fyrra opnaðist Landeyjahöfn í
lok febrúar, en þá þurfti að dæla út
70 þúsund rúmmetrum af sandi svo
hún yrði fær. Var sandurinn þá bæði
í höfninni sjálfri og á rifi úti fyrir
kjafti hennar. Kunnugir telja að efn-
ismagnið veðri ekki minna nú. Benda
þar á að vegna þrálátra sunnanátta í
allan vetur megi gera ráð fyrir að
mikill sandur hafi borist að. Því sé
mikið verk fyrir höndum.
Það er Björgun hf. sem hefur
dýpkunarframkvæmdir með hönd-
um – og notar til þess dæluskipin
Perlu, Dísu og Sóley. Ekkert er
hægt að segja til um hvenær verkinu
lýkur, slíkt ræðst alfarið af veðri.
„Veturinn hefur verið slæmur og
ég man varla eftir öðru eins. Suðlæg-
ar áttir hafa ríkt um lengri tíma og
Landeyjahöfn því ófær. Þessi ótíð
hefur leitt til þess að Eyjar hafa
misst af þeim mikla fjölda ferða-
manna sem til landsins hafa komið
nú í vetur. En þetta breytist þegar
Landeyjahöfn opnast,“ segir Sigur-
mundur. sbs@mbl.is
Sanddæling á
næstu dögum
 Eyjamenn hafa misst af ferðafólki
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Dýpkun Sanddæluskipið Dísa á sigl-
ingu á sundinu milli lands og Eyja. SigurmundurEinarsson
sinni ræðu nauðsyn þess að styrkja
byggðalínukerfið. Annaðhvort þyrfti
að styrkja byggðalínuhringinn eða
leggja línu yfir hálendið. Ef öðrum
kostinum væri hafnað væri það val á
hinum. Hann sagði að ódýrasti og
þægilegasti kosturinn væri að leggja
loftlínu alla leið yfir hálendið.
Tæknilega mögulegt væri að leggja
50 km af leiðinni í jarðstreng og
myndi það létta á viðkvæmasta
svæðinu. Mögulegt er að leggja jarð-
streng alla leið, með annarri tækni,
en Landsnet telur það óraunhæft
nema í tengslum við lagningu sæ-
strengs til Bretlands eða annarra
landa.
Geir A. Gunnlaugsson, stjórn-
arformaður Landsnets, sagði í opn-
unarávarpi að mikilvægt væri að
tengja saman orkuframleiðslu-
svæðin á Norður- og Austurlandi við
Suður- og Suðvesturland, bæði til að
tryggja orkuafhendingu, draga úr
orkutapi og til að nýta betur virkj-
anirnar. Sú aðgerð myndi spara sem
jafngildir framleiðslu einnar með-
alstórrar virkjunar sem þurfi þá
ekki að byggja.
Guðmundur Ingi sagði að Íslend-
ingar ættu að geta verið í fremstu
röð við að nota græna og umhverf-
isvæna orkugjafa. Það væri ekki
raunin, vegna takmarkana flutnings-
kerfisins. Segja mætti að Íslend-
ingar væru orkusóðar með því að
nýta orkuna ekki nógu vel. Nefndi
hann sem dæmi að áætla mætti tap
þjóðarinnar 3 til 10 milljarða króna á
ári við það að búa við núverandi að-
stæður.
Vantar umræðu um útblástur
Guðmundur sagði að umræðan
hér á landi snerist mikið um sýni-
leika flutningsmannvirkja. Hún væri
um leið um hagsmuni því sýnileikinn
gæti truflað aðra starfsemi, eins og
ferðaþjónustu. Fannst honum vanta
umræðu um útblástur gróðurhúsa-
lofttegunda eins og væri í brenni-
depli víða í nágrannalöndunum. Þar
væri verið að skipta um orkugjafa,
taka upp umhverfisvæna orkugjafa í
stað jarðefnaeldsneytis. „Við þurfum
líka að horfa á þetta. Við höfum hlut-
verki að gegna. Ef við nýtum grænu
orkuna erum við að draga úr notkun
annarrar orku og því er þetta mál á
heimsvísu,“ sagði Guðmundur.
Hann sagði að stórefla þyrfti
flutningskerfið til að draga úr
orkusóun. Í nágrannalöndunum
væri verið að stórefla tengingar á
milli landa. Það væri stærsta ein-
staka aðgerðin í orkuskiptunum.
Tók Guðmundur fram að Lands-
net hefði ekki lögformlegu hlutverki
að gegna við sæstrengsverkefni.
Þetta væri þó tækifæri fyrir þjóðina
sem vert væri að skoða og taka síðan
upplýsta ákvörðun um. Nefndi hann
bæti kosti og galla en gat sér-
staklega um öryggisþáttinn sem
hann sagði að meira mætti ræða um.
Evrópuþjóðir litu mikil til orku-
öryggis þegar ákvarðanir um teng-
ingar á milli landa væru ákveðnar.
Aldrei verður sátt um loftlínu
 Ófullnægjandi orkuflutningskerfi leiðir til orkusóunar að mati forstjóra Landsnets
 Formaður Samtaka ferðaþjónustunnar segir að taka verði tillit til mikilvægis atvinnugreinarinnar
Ljósmynd/Hreinn Magnússon
Vorfundur Fulltrúar úr raforkugeiranum og ýmsum hagsmunahópum funduðu með stjórn og starfsmönnum Lands-
nets í gær. Sérstaklega var rætt um hagsmunaárekstra eða sameiginlega hagsmuni með ferðaþjónustunni.
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
„Það er kominn tími til að settur sé
verðmiði á þau óefnislegu gæði sem í
ósnortinni íslensku náttúru felast,“
sagði Grímur Sæmundsen, formaður
Samtaka ferðaþjónustunnar, í
ávarpi á vorfundi Landsnets í gær.
Hagsmunir ferðaþjónustunnar og
nauðsyn uppbyggingar flutnings-
mannvirkja raforku voru talsvert til
umræðu á fundinum.
Grímur lagði áherslu á að ferða-
þjónustan væri nýr valkostur í at-
vinnumálum og hefði haldið uppi
hagvextinum í landinu. Taka þyrfti
tillit til hagsmuna hennar við
ákvarðanir um nýtingu og vernd
náttúrunnar. „Ferðaþjónustan hefur
fullan skilning á að efla þurfi núver-
andi flutningskerfi raforku, eins og
aðra innviði. Það er ekki síður mik-
ilvægt fyrir ferðaþjónustuna að geta
treyst á orku um allt land, eins og
aðrar atvinnugreinar,“ sagði Grím-
ur. Meta þyrfti mismunandi valkosti.
Taldi hann að ef unnið yrði að und-
irbúningi línu yfir hálendið á þeim
forsendum að hún verði að öllu leyti í
jarðstreng gæti myndast víðtæk
samstaða um það. Það ætti hins veg-
ar ekki við ef samhliða yrði lagður
uppbyggður vegur. Í svari við fyr-
irspurn tók hann fram að aldrei yrði
sátt við ferðaþjónustuna ef leggja
ætti loftlínu um Sprengisand.
Ragnheiður Elín Árnadóttir iðn-
aðarráðherra sagði æskilegt að ná
meiri sátt um undirbúning fram-
kvæmda. Frumvarp um kerfis-
áætlun Landsnets og þingsályktun-
artillaga um stefnu í
jarðstrengjamálum væri liður í því.
Skilaboð ráðherrans til samkom-
unnar voru þau að öll ættum við
sameiginlegra hagsmuna að gæta í
orkumálum og ferðaþjónustunni og
ættum að vinna betur saman.
Jarðstrengur óraunhæfur
Guðmundur Ingi Ásmundsson,
forstjóri Landsnets, rifjaði upp í
Landsnet
vill ná sem
víðtæk-
astri sam-
félagssátt
um fram-
tíðarfyr-
irkomulag
raforku-
flutninga
og upp-
byggingar
meginflutningskerfisins
þannig að allir landsmenn og
fyrirtækin hafi öruggan að-
gang að tryggu rafmagni. Til
að ná þessu markmiði hefur
verið unnið að stefnumörkun
innan fyrirtækisins. Guð-
mundur Ingi Ásmundsson
forstjóri segir að niðurstaðan
sé að efla samtal við sam-
félagið. Það kalli á breytt
vinnubrögð.
Landsnet hyggst efla
markvissar greiningar á upp-
byggingarkostum í kerfinu
með því að bæta samskipti
og koma upp þverfaglegum
samráðshópum. Tilgangurinn
er að finna bestu framkvæm-
anlegu lausnirnar á hverjum
tíma, lausnir sem tryggja raf-
vædda framtíð í takt við
samfélagið, eins og tekið er
til orða í fréttatilkynningu
Landsnets.
Þá verður leitast við að
auka jafnvægi milli einstakra
þátta í starfseminni og
stuðla að heildstæðri stefnu-
mótun fyrir raforkuiðnaðinn.
Opinn vorfundur Landsnets
fór fram í gær í tengslum við
aðalfund fyrirtækisins.
Samtal við
samfélagið
BREYTT VINNUBRÖGÐ
Guðmundur Ingi
Ásmundsson