Húnavaka - 01.05.1962, Side 56
54
HÚNAVAKA
veðrunar, en þó misjafnlega ört, allt eftir hörku þeirra. Þess vegna má
sjá hér fjöll, sem skarta skriðum frá rótum þeirra upp að brún að kalla,
sbr. Hafnarfjall í Borgarfirði. I stað hinna bunguvöxnu norsku fjalla,
sem hallar út af á alla vegu, eru íslenzku fjöllin einlægar strýtur og
hryggir, sums staðar svo mjóir milli dala, að sitja má á þeim tvívega,
sem á hesti, og losni steinn úr kambinum, er oft ekki fyrirfram unnt að
sjá, í hvorn dalinn hann muni falla. Þetta hefi ég sjálfur sannreynt í
Eyjafirði, og mun enginn véfengja, sem þar fer yfir í flugvél.
Skerjagarðurinn (hólarnir, fellin og fjöllin) virðist mér vera skóglaus
með öllu og svo var og um fjalishlíðarnar yzt í fjörðununr, en er innar
dró mátti heita að allar hlíðar væru þaktar skógi, þar sem ekki var stand-
berg. Þcssi skógur skyggði að vísu á línur landslagsins, en fyrir okkur,
skógarhungraða Islendinga, voru þeir eins konar dásamleg opinberun.
En þarna í fjörðunum vestanfjalls í Noregi vantaði annað, sem
ógjarnan mátti vanta. Þarna er hvergi undirlendi að sjá, sem unnt ei
að kalla því nafni. Aðeins hlíðarslakkaræmur, yfirleitt brattar, svo sem
í Hrífudal. Mundi flestum okkar þykja slíkt litlir landkostir, jafnvel
Vestfirðingum, hvað þá Sunnlendingum, Borgfirðingum, Húnvetning-
um og Skagfirðingum. Þarna er m. ö. o. ákaflega lítið búsældarlegt til
landsins, að slepptum skóginum, en væntanlega fisk að hafa mestan
eða allan ársins hring úr hinum þröngu, djúpu fjörðum. Skildist mér
þá fyrst, að ekki var að undra, þó að landnemarnir er Island byggðu,
leituðu ekki aftur til Noregs til búsetu þar, þó að þeir stundunr ættu þess
kost, en þeir komu flestir úr fjörðunum vestanfjalls í Noregi. Sunnan
til í Noregi, á Ögðum, er aftur á rnóti allmikið láglendi, ásaland, líkt og
í Borgarfirði.
Svo er talið vera nokkurt undirlendi inn af Oslóarfirði og austanfjalls
í Noregi, en þaðan eru miklu færri landnámsmanna.
Þá er og hitt augljóst, að þeir, sem þurfa að sækja daglega björg í
sjóinn, venjast fljótt sjómennsku, og því ekki að undra, þó að einmitt
þarna stæði vagga skipasmíða á Norðurlöndum og síðan siglinga til
fjarlægra landa.
Eitt atriði langar mig að drepa á. í Eyjafirði heitir víða „dalur“, þar
sem aðeins er um dalshelming, annars vegar ár, að ræða. I sama daln-
um er þá talað um tvo dali með mismunandi nöfnum. Má vera að
þetta þekkist víðar, en ég hafði ekki heyrt það áður og undraðist svo
órökrænt viðhorf. Ég braut heilann um, hvemig og hvenær slík vitleysa