Húnavaka - 01.05.1962, Page 62
60
HÚNAVAKA
Prédikunarstóll með himni yfir og skírnarsár, bera þess vott að Lárus
Gottrup lögmaður, er þá gripi gaf, hefur séð fyrir sér vel búnar kirkjur
í heimalandi sínu og svo viljað hafa hjá sér. Enda gaf hann kirkjunni
marga fleiri gripi og byggði kirkjuhús mikið á staðnum.
Altarisklæði mikið með fangamarki Bjarna Halldórssonar prýðir altar-
ið, er segir oss að hinn stórbrotni og harðvítugi valdsmaður hefur með-
tekið heilagt sakramenti af feginleik hjartans og með trú hins guð-
hrædda manns.
Altarisbrík eru hinar síðustu leifar frá kaþólskum sið, sem er gjörð
af alabastri og ber vott um list miðaldanna. Ymsir fleiri gripir prýða
kirkjuna og er út er gengið, getur að líta í forkirkju legstein mikinn, er
var fyrrum á leiði Lárusar Gottrup og konu hans. Steininn prýðir
skjaldarmerki þeirra hjóna, rnerki guðspjallamanna og grafskrift þeirra.
En þegar út er komið, er að vísu kirkjugarður hjá kirkjunni, en öll
ytri teikn hins gamla garðs eru horfin, utan nokkrir legsteinar á litlum
ferhyrningi, þar sem gamla klausturkirkjan stóð.
Hin sýnilegu tákn klaustursins á Þingeyrum eru því kirkjan með
gripum sínum.
Þetta rifjar upp í huga mér komu mína til klausturs eins á Jótlandi,
þar voru byggingar allar horfnar, en í rauninni var kirkjugarðurinn það
merkilegasta.
Það var góðviðrisdag, haustið 1955, að mér var boðið til Omt klaust-
urs. Leiðin lá frá Silkiborg um eitt fegursta hérað Jótlands. Beinar
brautir með hávöxnum trjám til beggja handa og víðáttumiklir akrar
og tún með sællegum búsmala. Reisuleg bændabýli blöstu hvarvetna við
og tígulegar kirkjur í sveit og bæjum.
Eigi langt frá Silkiborg ca. 10 km., gat að líta i skugga þeirra trjáa,
er stóðu vörð um þjóðveginn, kross höggvinn úr granít.
Hann var mannhæðar hár, einfaldur að gerð, svo að hann minnti
frekar á að hann væri kominn frá fornöld en nútímanum, því að vélar
nútímans höfðu eigi sorfið hann né fágað.
Nýleg blóm, rauðar og hvítar rósir, lágu í hring við fót krossins, þær
voru hinn sýnilegi vottur þeirra tilfinninga, sem ferðamaðurinn ber til
þeirra minninga, er hinn harði og hrjúfi steinkross varðveitir.
En það eru örlög Kaj Munk, hins danska sérkennilega prests, er hér
var handtekinn af Þjóðverjum og fannst andaður víðs fjarri, nokkrum
dögum seinna.
Nýlesin blóm á hverjum morgni, eru sem tákn þess þjóðlífsauðs,