Morgunblaðið - 19.06.2015, Qupperneq 2

Ljósmynd/Alexandr Murashkin
Eplatré Friðrik Þór mundar skófluna við gróðursetningu í Rússlandi.
Friðrik Þór Frið-
riksson kvik-
myndaleikstjóri
er nýkominn til
landsins frá
Rússlandi, þar
sem hann sat í
dómnefnd kvik-
myndahátíðar-
innar Tarkovsky
Fest.
Hátíðin er
haldin til heiðurs kvikmyndaleik-
stjóranum Andrei Tarkovsky, en í
henni taka þátt kvikmyndir sem eru
í anda og stíl rússneska leikstjór-
ans, sem lést árið 1986. Á hátíðinni
var Friðrik sæmdur mestu viður-
kenningu ferilsins, að eigin mati.
„Viðurkenningin fólst í því að fá að
gróðursetja eplatré í garði Tarkov-
skýs heitins,“ segir Friðrik, en
fyrsta eplatréð gróðursetti gríski
kvikmyndaleikstjórinn Theo Ange-
lopúlos árið 2005. Átta kvikmynda-
leikstjórar eiga nú tré í garðinum,
en þeir eiga það sammerkt að fylgja
stíl Tarkovskýs. „Nú er hríslan mín
komin þarna niður og verður svo
merkt mér eftir tvö ár, þegar hún
ber ávöxt,“ segir Friðrik, ánægður
með heiðurinn. jbe@mbl.is
„Stærsta viður-
kenning ferilsins“
 Gróðursetti tré í garði Tarkovskýs
Friðrik Þór
Friðriksson
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. JÚNÍ 2015
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson ritstjorn@mbl.is Viðskipti Sigurður Nordal vidskipti@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Hátíðarfundur Alþingis í tilefni af 100 ára af-
mæli kosningaréttar kvenna hefst klukkan
11.00 í dag. Bein útsending verður frá fund-
inum bæði í útvarpi og sjónvarpi. Málverk af
Ingibjörgu H. Bjarnason, fyrstu konunni sem
kjörin var til setu á Alþingi, hefur verið fært
inn í fundarsal Alþingis í tilefni dagsins.
Fyrrverandi þingkonum, alls 58, sem tekið
hafa fast sæti á Alþingi og eru á lífi er sér-
staklega boðið til fundarins. Sæti verða fyrir
gestina í sal efri deildar.
Forseti Alþingis, Einar K. Guðfinnsson,
mun setja fundinn og flytja ávarp. Síðan hefst
síðari umræða um tillögu til þingsályktunar
um Jafnréttissjóð Íslands. Fulltrúar allra
flokka munu taka til máls og síðan verður at-
kvæðagreiðsla. Þegar búið verður að afgreiða
tillöguna mun forseti Íslands, Ólafur Ragnar
Grímsson, flytja ávarp. Kvennakórinn Vox
feminae syngur á hátíðarfundinum undir
stjórn Margrétar J. Pálmadóttur.
Eftir þingfundinn fara alþingismenn og
gestir fram í Skála Alþingis. Þar verður opnuð
sýning um þingkonur og baráttu kvenna fyrir
kosningarétti. Starfsfólk Alþingis setti
sýninguna saman, að sögn Helga Bernódus-
sonar, skrifstofustjóra Alþingis.
Öflugur málsvari kvenna
Alþingishúsið verður opið almenningi á
morgun, laugardag, frá kl. 10.00-17.00. „Við
hvetjum alla til þess að koma og skoða húsið
og þessa sýningu,“ sagði Helgi.
Stytta af Ingibjörgu H. Bjarnason, alþingis-
manni og forstöðukonu Kvennaskólans,
verður afhjúpuð í dag um klukkan 16.20.
Styttan stendur við Skála Alþingis. Ingibjörg
var kjörin til alþingis af kvennalista árið 1922,
sjö árum eftir að konur fengu kosningarétt og
kjörgengi til Alþingis. Hún sat á Alþingi í átta
ár. Ingibjörg var í forsvari kvenna sem þökk-
uðu þingmönnum fyrir kosningaréttinn 1915.
Styttan af Ingibjörgu er fyrsta heila högg-
myndin í Reykjavík af nafngreindri konu, að
því er segir í fréttatilkynningu. „Ingibjörg var
öflugur málsvari kvenna og kvennasamtaka á
þingi. Hún barðist ötullega fyrir velferðarmál-
um og réttindum kvenna, barna og ekki síst
þeirra sem höllum fæti stóðu í samfélaginu.
Hún beitti sér líka af miklum krafti fyrir
byggingu Landspítalans.“
Ragnhildur Stefánsdóttir myndhöggvari
gerði höggmyndina, sem var steypt í brons
hjá Kollinger í Þýskalandi. Verkið gáfu Arion
banki, Landsbankinn, Íslandsbanki, MP
banki, Seðlabankinn, Valitor, Borgun, Eim-
skip, BM Vallá og Samtök fyrirtækja í sjávar-
útvegi í tilefni af 100 ára afmæli kosninga-
réttar kvenna.
Hátíðarfundur á Alþingi í dag
 Stytta af Ingibjörgu H. Bjarnason, fyrstu kon-
unni sem tók sæti á Alþingi, afhjúpuð síðdegis
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Afhjúpuð í dag Styttan af Ingibjörgu H.
Bjarnason stendur við Skála Alþingis.
„Sé horft bara á þessa 167 bændur
sem búnir eru að svara þá er þetta
ekki eins mikið vandamál og talið
var. Dauðatíðni er að meðaltali 3%
hjá þessum bæjum sem hafa svarað
en undanfarin ár hefur þetta verið
1-2%, en það eru ekki óeðlileg af-
föll. Þetta er því aukning en
kannski ekki eins mikil og óttast
var,“ segir Sigurborg Daðadóttir
yfirdýralæknir. Hún segir minnsta
dauðann virðast vera á Austur-
landi, mesti ærdauðinn mældist þar
4%, en sá mesti á hinum landsvæð-
unum er 14%, að sögn hennar.
Í 80% svara kemur fram að dýrin
hafi haft góða átlyst og segir Sigur-
borg það koma heim og saman við
krufningarmyndina. „Þetta bendir
til þess að þær séu ekki veikar, ekki
af sýkingu eða öðru slíku. Ef dýr
eru veik minnkar átlystin þannig að
þetta virðist ekki vera vegna veik-
inda, en alls ekkert útilokað samt,“
segir Sigurborg. Hún nefnir að hey-
skaparárið í fyrra hafi verið slæmt.
Hlutfall bænda sem hafi gefið
fóðurbæti snemma á meðgöngu
hafi ekki verið hátt en fóstrin taki
til sín mikla næringu og því þurfi
ærnar að vera vel nærðar. „Það
kemur ekki heim og saman við það
sem við fengum upplýsingar um í
fyrstu, að það hefði verið gefið
miklu meira af fóðurbæti en áður.
Það eru bara 42% svarenda sem
segjast hafa verið að gefa meira
eða miklu meira af fóðurbæti,“ seg-
ir Sigurborg en bendir þó á að mál-
ið þurfi að rannsaka betur.
brynjadogg@mbl.is
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
Sauðfé Ærdauði hefur mælst 3%.
Minna um
ærdauða
en talið var
 Tíðni ærdauða
hækkað um 1-2%
Umhverfisvæn gróðureyðing var viðhöfð við
Ráðhús Reykjavíkur í gær. Þar var starfsmaður
að eyða gróðurslikju sem hafði sest á stéttina
næst Tjörninni. Vegagerðin og Reykjavíkurborg
hafa unnið í sameiningu að því í sumar að eyða
óæskilegum gróðri með umhverfisvænum hætti.
Notuð er aðferð frá NCC Roads í Danmörku sem
heitir Spuma, sem merkir froða á latínu, en
Reykjavíkurborg kallar „Góða eyðinn“.
Gróðureyðingin byggist fyrst og fremst á hita,
en unnið er með 95 til 98 stiga heitt vatn. Froða,
sem búin er til úr afurðum maíss og kókospálma,
sér til þess að hitinn helst lengur á plöntunum en
ella. Þannig heldur „Góði eyðirinn“ gróðrinum
niðri án þess að skaða umhverfið. gudni@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Óæskilegur gróður lætur undan „góða eyðinum“