Dagblaðið Vísir - DV - 04.12.2009, Blaðsíða 10
10 föstudagur 4. desember 2009 fréttir
„Þetta var mikið áfall, virkilega sárt,“
segir Gústaf Jökull Ólafsson sem ný-
verið missti föður sinn, Ólaf Jón Leós-
son, eftir sjálfsvíg. „Vegna atvinnu-
leysis og fjárhagsvanda sá hann því
miður enga aðra leið færa. Það kem-
ur fram í bréfinu sem hann skildi eftir
til okkar. Þetta var orðið honum mjög
erfitt og það er svo erfitt fyrir okkur
fjölskylduna að hugsa til þess.“
Ólafur Jón, ríflega sextugur vöru-
bílstjóri, svipti sig nýverið lífi eftir að
hafa ekki séð neina aðra leið færa út
úr fjárhagserfiðleikum og atvinnu-
leysi. Um margra mánaða skeið fékk
hann engin verkefni á bílinn sinn á
meðan milljónaskuldir hans hjá fjár-
málafyrirtækjum hlóðust upp vegna
gríðarlegrar hækkunar myntkörfu-
láns. Honum höfðu verið send bréf
frá Lýsingu hf. þar sem óskað var eft-
ir því að hann skilaði vörubílnum til
lánafyrirtækisins. Á endanum gafst
hann upp og svipti sig lífi. Ólafur Jón
var jarðsunginn í byrjun nóvember.
Hræðilega sorglegt
„Pabbi hafði unnið allt sitt líf og hann
hafði undanfarið ekki fengið neina
vinnu á meðan skuldirnar hlóðust
upp. Hann var kominn mjög langt
niður. Hann hafði ekki haft neina
vinnu og því var sjálfsvígið hrein og
klár örvænting. Hann sagði í bréfinu
að hann væri bara búinn á sálinni,“
segir Gústaf Jökull.
Fríður Leósdóttir, systir Ól-
afs Jóns, segir hræðilegt að vita til
þess hvernig kreppan hafi farið
með bróður hennar. Hún er sár yfir
þeim takmarkaða skilningi sem hún
telur að honum hafi verið sýndur af
hálfu fjármálafyrirtækis. „Kreppan
fer illa í duglega og samviskusama
menn sem vilja vinna og borga sín
lán. Á meðan hann fékk enga vinnu
þá hækkuðu lánin stöðugt og
það fór illa með hann. Á end-
anum tók hann eigið líf og
það er hryllilega sorglegt. Það hefði
hins vegar verið hægt að ná honum
upp úr þessu. Lánafyrirtæki bílsins
neitaði allri aðstoð fyrir andlátið en
svo þegar hann er fallinn frá virð-
ist allt vera hægt að gera. Mér finnst
það ömurleg tilhugsun og virkilega
ljótt. Ég er hundrað prósent viss um
það að hefðu fjármálafyrirtækin ver-
ið manneskjulegri og sýnt honum
meiri skilning hefði hann ekki valið
að fara þessa leið,“ segir Fríður.
Samúð hefði bjargað
Gústaf Jökull tekur í sama streng.
Hann segir fjármálafyrirtæki föð-
ur síns, Lýsingu hf., ekki hafa verið
til í að sýna honum samúð. „Sorg-
in er mjög erfið. Pabbi var að reyna
að vinna úr sínum málum. Það sem
fór með hann voru lánin á bílnum og
fjármálafyrirtækið var ekkert tilkippi-
legt til að hjálpa honum í vandanum.
Þess í stað var gengið hart fram gegn
honum og þeir vildu í raun taka af
honum bílinn. Þannig væri atvinnu-
tækið farið og þá væri ekkert eftir.
Hefði honum verið sýnd meiri sam-
úð þá hefði það pottþétt orðið hon-
um til bjargar,“ segir Gústaf Jökull.
Aðspurð segist Fríður ekki hafa
fundið fyrir því að hætta væri á sjálfs-
vígi bróður hennar. „Sjálf var ég í
stöðugu sambandi við hann og fann
hvernig erfiðleikarnir drógu hann
niður. Ég vissi af erfiðleikunum en
hann faldi það fyrir mér hversu mik-
ið þetta tók greinilega á hann. Ég var
alltaf að reyna að hvetja hann áfram
og ég fann ekki í okkar síðasta sam-
tali að sjálfsvíg væri í huga hans. Ég
fékk því svakalegt áfall þegar þetta
gerðist,“ segir Fríður.
Áttu að gefa sjens
Gísli Gunnlaugsson endurskoð-
andi var góður vinur Ólafs Jóns og
var honum innan handar þegar fjár-
hagsvandinn kom upp. Hann segir
Ólaf Jón hafa boðið allt sem hann gat
borgað en mætt skilningsleysi lán-
veitandans. „Um leið og lánin komu
úr frostinu þá blasti slæm staða við
því hann var orðinn alveg tekjulaus
eftir hrunið. Hann var samt að reyna
og vonaðist eftir skilningi hjá fyrir-
tækinu. Það hins vegar hvorki gekk
né rak í samskiptum við fyrirtækið
og því ákvað ég að fara með honum
á fund með þeim. Þar lögðum við
spilin á borðið og gáfum þeim áætl-
un um hvernig hægt væri að klára
þetta,“ segir Gísli.
„Við buðum allt sem hann átti, því
aðrir peningar voru bara ekki til. Til
baka kom afdráttarlaust svar frá fyr-
irtækinu þar sem okkar boði var al-
farið hafnað og krafa gerð um full
skil. Að því gat hann ekki gengið því
það var langt umfram greiðslugetu.
Hann bauð þarna allt sem hann átti
en fékk blauta tusku í andlitið til
baka. Af hverju gat lánastofnunin
ekki beðið? Auðvitað átti hún að gefa
honum meiri sjens því þetta er ansi
óbilgjarnt.“
Vinur í ábyrgð
Aðspurður segist Gísli hafa síðast
rætt við Ólaf Jón viku fyrir andlátið.
Á endanum fann Gísli hvernig vinur
hans gafst upp þar sem hann gat ekki
hugsað sér að lánin féllu á góðan vin
sinn. „Mér finnst miskunnarleysi
lánafyrirtækjanna ákaflega blóðugt
og dæmi vinar míns sannar það. Á
sama tíma er verið að afskrifa gífur-
legar fjárfúlgur út um allt og lánafyr-
irtækin eru gjörsamlega að gleyma
mannlega þættinum. Þetta er bara
aðför að venjulegu fólki, vitandi vits
því fyrirtækin eru líka sökudólgar í
þessum lánamálum þar sem mynt-
körfulánunum var hreinlega haldið
að fólki,“ segir Gísli.
„Ég átta mig hreinlega ekki á þessu
miskunnarleysi. Við ræddum saman
viku áður en hann dó og þá fann ég
því miður hvernig örvæntingin hafði
gripið hann. Þetta væri bara búið spil
því hann sagðist ekki getað hugsað
sér að lánin féllu á góðan vin hans
sem var í ábyrgð fyrir þeim. Ég heyrði
á honum að hann var rosalega svart-
sýnn og vissi ekkert hvernig hann
gæti komist út úr þessu. Sú leið sem
hann valdi er hrikalega sorgleg og ég
óttast fleiri slík tilfelli.“
Svartnættið blasti við
Fríður bætir því við að enginn vafi
sé á því að bróðir hennar hafi svipt
sig lífi vegna fjárhagserfiðleikanna
og atvinnuleysisins sem við blasti.
Hún segir Ólaf Jón hafa verið létt-
an, jákvæðan og hvers manns hug-
ljúfi. „Eðlilega syrgi ég góðan dreng
og það er gífurlegt áfall að missa
svona systkini sitt. Ég horfði upp á
kreppuna draga hann jafnt og þétt
niður þegar hann var hættur að geta
staðið í skilum. Ég held því miður að
meira sé um þetta en margur held-
ur,“ segir Fríður.
„Þetta var alveg hræðilega sorg-
legt. Því miður var það bara orð-
ið þannig að hann sá enga aðra leið
út úr vandanum og hrikalega sorg-
legt hvernig kreppan getur farið með
fólk. Fólk getur svo sannarlega orðið
svona niðurbrotið í fjárhagserfiðleik-
um. Því miður sá bróðir minn fram
á rosaleg þrengsli og enga vinnu var
að fá. Það var bara svartnættið sem
blasti við, því miður.“
Vörubíllinn Lánafyrirtækið
vildi taka vinnutæki Ólafs Jóns af
honum vegna skulda.
Ólafur Jón Leósson vörubílstjóri svipti sig lífi nýverið vegna fjárhagserfiðleika og atvinnuleysis. Fjölskyld-
an syrgir góðan mann og segir hræðilegt að hugsa til þess að hann hafi enga aðra leið séð út úr vandræðun-
um. Fjölskyldan telur að aukin samúð fjármálafyrirtækis, Lýsingar hf., hefði bjargað lífi hans.
SÁ ENGA AÐRA LEIÐ
EN AÐ SVIPTA SIG LÍFI
TrauSTi HafSTeinSSon
blaðamaður skrifar: trausti@dv.is
„Pabbi hefur unnið allt
sitt líf.“
Ólafur Jón Leósson
F. 17.06. 1948
D. 26.10. 2009
Óskar Sindri Atlason var í gær dæmdur
til að greiða eftirstöðvar af láni vegna
Volvo S40 bifreiðar sem hann hafði á
kaupleigu hjá SP-Fjármögnun. Samn-
ingur Óskars við SP-Fjármögnun var í
erlendum gjaldeyri. Var um svokallað
prófmál að ræða til að kanna hvort
myntkörfulán hefðu verið ólögleg sam-
kvæmt íslenskum lögum. Lögmaður
Óskars var Björn Þorri Viktorsson.
Kaupverð bifreiðarinnar var 3,6
milljónir króna en maðurinn borgaði
400 þúsund krónur inn á hana. SP-Fjár-
mögnun beitti vörslusviptingu þar sem
maðurinn hafði ekki staðið í skilum með
tilskildar greiðslur. Var krafan þá komin í
rúmar fimm milljónir króna. Óskar stóð
við samninginn allt þar til í september
á síðasta ári þegar hann var krafinn um
greiðslu á 68.888 krónum. Nam sú upp-
hæð 49 prósentum hærri upphæð en
upphafleg mánaðargreiðsla var.
Í dómi héraðsdóms í gær kemur fram
að Óskar hafi vitað að um erlent lán væri
að ræða. Í samningnum milli hans og SP-
Fjármögnunar hafi komið fram að mynt-
körfulán séu áhættusamari en önnur lán
og að Óskar hafi gert sér fullkomlega
grein fyrir því. Lánið var í svissneskum
frönkum og japönsku jenum. Kjartan G.
Gunnarsson, forstjóri SP-Fjármögnunar
hf, sagði fyrir dómi að 80-90 prósent af
lántökum SP-Fjármögnunar hefðu verið
í erlendri mynt. Óskar sagði fyrir dómi
að hann hefði keypt bílinn á bílasölu
og sölumaður tjáð honum að lánakjör
væru þau bestu á markaðinum. Honum
hafi ekki sérstaklega verið kynnt geng-
isáhætta en bílinn keypi hann hjá Nýju
Bílahöllinni.
„Gengisþróun hefur orðið flestum
Íslendingum undanfarið ákaflega óhag-
felld. Á þeirri þróun getur SP-Fjármögn-
un hf. hins vegar ekki borið ábyrgð. Þá
er ósannað að SP-Fjármögnun hf. hafi
með einhverjum hætti nýtt sér hugsan-
lega fákunnáttu Óskars um gjaldeyris-
mál eða stuðlað að því að honum hafi
hugsanlega verið gefnar rangar eða
villandi upplýsingar um þau efni eða
gengistryggingu leigugreiðslu. Ekki eru
því efni til að víkja frá þeirri meginreglu
íslensks samningsréttar að samningar
séu skuldbindandi fyrir aðila þeirra,“
segir í dómnum. Björn Þorri sagði í sam-
tali við Stöð 2 í gær að hann byndi vonir
við það að niðurstaða Hæstaréttar yrði
önnur í þessu máli. Björn Þorri og Karl
Georg Sigurbjörnsson reka lögmanns-
stofuna Lögmenn í Laugardal. Á fjórða
hundrað manns hafa ákveðið að taka
þátt í hópmálsókn lögmannsstofunnar
gegn bönkunum vegna lána sinna.
DæmDuR TIL AÐ GREIÐA myNTköRFuLÁN
Áfrýjar dómnum Lögmaðurinn
Björn Þorri Viktorsson bindur vonir við
að niðurstaða Hæstaréttar verði önnur
en í þessu máli.
Mikil sorg Fjölskyld-
an syrgir góðan og
jákvæðan mann sem
sogaðist í myrkrið
vegna fjárhagserfið-
leika og atvinnuleysis.