Dagblaðið Vísir - DV - 04.12.2009, Blaðsíða 14

Dagblaðið Vísir - DV - 04.12.2009, Blaðsíða 14
14 föstudagur 4. desember 2009 fréttir Heimildir DV innan úr gamla Glitni herma að opinberir aðilar, meðal ann- ars Seðlabanki Íslands, hafi verið látnir vita af því að veita þyrfti eignarhaldsfé- laginu Milestone fjárhagsaðstoð til að standa við skuldbindingar sínar gagn- vart fjárfestingabankanum Morgan Stanley í ársbyrjun 2008. Þessi aðstoð kom síðan í formi 190 milljóna evra láns til eignarhaldsfélagsins Svartháfs. Svartháfur var reyndar í eigu föð- ur eigenda Milestone, þeirra Karls og Steingríms Wernerssona. En á eina stjórnarfundi Svartháfs sem vitað er um var ákveðið að sækja um lánið hjá Glitni og endurlána það svo sam- stundis til eignarhaldsfélagsins Rac- on sem var það dótturfélag Milestone sem skuldaði Morgan Stanley. Ástæð- an fyrir Svartháfssnúningnum var sú að Milestone gat ekki fengið frekari lán hjá Glitni vegna þess að félagið var búið að fullnýta lánaheimildir sínar. Ólafur Arnarson, höfundur bók- arinnar Sofandi að feigðarósi, seg- ir að hann hafi heimildir fyrir því að Glitnir hafi haft mjög náið samráð við Seðlabankann þegar Milestone og FL Group voru endurfjármögnuð í árs- byrjun 2008. „Þetta var gert með vit- und og vilja Seðlabanka Íslands, eftir því sem mér skilst,“ segir Ólafur. Hagsmunir Milestone og Glitnis fóru saman Eigendur Milestone voru stórir hlut- hafar í Glitni um þetta leyti í gegnum eignarhaldsfélagið Þátt Internation- al og Glitnir stóð frammi fyrir þeirri áhættu, líkt og í tilfelli FL Group, að færi Milestone á hliðina þá gæti það skaðað bankann og þar með hugsan- lega íslenska efnahagskerfið. Því má segja að hagsmunir Glitnis hafi far- ið saman við hagsmuni Milestone í Svartháfsmálinu. Þá þegar hafði ís- lenska efnahagskerfið laskast nokkuð með falli eignarhaldsfélagsins Gnúps, sem var stór hluthafi í FL Group stærsta hluthafa Glitnis, og fall, eða alvarleg vandræði, Milestone hefðu getað haft ófyrirsjáanlegar afleiðingar í för með sér. Endurfjármögnun Milestone þungbær fyrir Glitni Ólafur segist hafa heimildir fyrir því að stjórnendur Glitnis hafi gert sér grein fyrir því að þeir þyrftu að aðstoða Mile- stone við að standa við skuldbind- ingar sínar. „Þeir lentu í óskaplegum vandræðum því þeir þurftu einnig að bjarga FL Group um svipað leyti. En heimildir mínar herma að Glitni hafi ekki fundist það svo slæmt því það voru lán í íslenskum krónum þó það hafi verið hærri upphæðir en lánið til Svartháfs. Hins vegar var erfiðara fyr- ir þá að veita Milestone lán því skuld- bindingar þeirra voru í erlendri mynt og því þurftu þeir að ganga á gjald- eyrisforða sinn. Það er hugsanlega þetta lán sem heimildarmenn mín- ir voru að vísa til,“ segir Ólafur sem undirstrikar að hann hafi ekki vitað af Svartháfsláninu þegar hann viðaði að sér upplýsingum fyrir bókina sína sem kom út fyrr á árinu. Hann segir að þetta séu þó þær upplýsingar sem hann hafi fengið frá Glitnismönnum um endurfjármögnun Milestone í árs- byrjun 2008. Áttu engan annan kost „Glitnir, sem var nú kannski í þrengstu stöðu íslensku bankanna, hafði tek- ið hátt erlent lán um haustið 2007 og náði að hjálpa FL Group en það sem virkilega dró úr þeim kraft var að þeir þurftu að hjálpa Mile- stone með þessa endurfjármögnun í erlendri mynt... Það var Glitnismönnum mjög þungbært að þurfa að standa í þessu en þeir áttu engan annan kost,“ seg- ir Ólafur og bætir því við að líkast til hafi allir sem komu að Svartháfsmál- inu verið meðvitaðir um að lánið til félagsins hafi verið til að endurfjár- magna Milestone. Ólafur segir að hann hafi vissa sam- úð með þeim sem komu að Svartháfs- málinu. Hann segir að líta þurfi á mál- ið á þann hátt að í ársbyrjun 2008 hafi engan grunað að íslenska fjármála- kerfið myndi hrynja með þeim hætti sem síðar varð í byrjun október 2008. „Það trúði því enginn að það myndi ekki rætast úr þessu á nokkrum mán- uðum og menn litu á þetta sem tíma- bundna reddingu. Menn hefðu ör- ugglega gert ýmislegt öðruvísi ef þeir hefðu vitað að fjármálakerfið myndi hrynja og örugglega ekki farið út í slíka endurfjármögnun,“ segir Ólafur og má skilja hann sem svo að Svartháfslánið hafi verið þrautalending. Guðmundur vill ekki tjá sig Heimildir DV herma að einn af þeim sem kom að lánveitingunni til Svart- háfs innan Glitnis hafi verið fram- kvæmdastjóri fyrirtækjasviðs Glitnis, endurskoðandinn Guðmundur Hjalta- son. Hann var svokallaður „A-maður“ innan Glitnis en slíkir starfsmenn gátu tekið ákvarðanir um lánveitingar til einstakra aðila án þess að þær ákvarð- anir færu fyrir lána- eða áhættunefnd bankans. Guðmundur var við- skiptastjóri Milestone inni í bankanum og veitti hann félaginu mörg lán. Aðspurður segir Guðmundur að hann geti ekki tjáð sig um Svartháfs- málið. „Þú ætlast þó ekki til að ég ræði við þig um þetta mál? Mér var trúað fyrir upplýsingum og viðskiptum sem áttu sér stað á þessum tíma. Að fara að ræða þau er brot á ráðningarsamn- ingnum mínum, lögum og trúnaði,“ segir Guðmundur sem var þráspurður um Svartháfsmálið án árangurs. Guðmundur átti síðar, í maí 2008, eftir að láta af störfum hjá Glitni og ráða sig til Milestone. Hann starfar nú í ráðgjafa- fyrirtækinu Möttli með nokkrum öðrum fyrr- verandi starfsmönn- um Milestone, þeim Guðmundi Ólasyni, fyrrverandi for- stjóra, Arnari Guð- mundssyni, fyrrver- andi fjármálastjóra, og Jóhannesi Sig- urðssyni, fyrrverandi aðstoðarforstjóra. En Möttull hefur meðal annars unnið fyrir fjár- málaráðuneyt- ið upp á síð- kast- ið við end- ur- skipulagningu sparisjóðanna. Þegar Svartháfsmálið er skoðað í stærra samhengi sýnir það hins veg- ar fram á þær sprungur sem komn- ar voru í íslenska fjármálakerfið strax í ársbyrjun 2008. Þá hófu eigend- ur eignarhaldsfélaga og starfsmenn lánastofnana í raun björgunaraðgerð- ir í efnahagslífinu sem miðuðu að því að varna því að illa færi með viðskipt- um eins og Svartháfsláninu. Líkt og Ólafur bendir á er það að sumu leyti auðvitað skiljanlegt að menn hafi leit- að leiða til að forða kerfis- hruni. Svartháfsmálið virðist vera dæmi um slíka aðgerð, eins furðu- lega og þessi snúning- ur kann að hljóma, þó svo gálga- fresturinn með slík- um að- gerðum hafi verið skamm- vinnur eins og síð- ar kom í ljós. Glitnir lét yfirvöld vita að aðstoða þyrfti Milestone með lánveitingu í ársbyrjun 2008. Þetta var síðan gert með láni til eignarhaldsfélagsins Svartháfs, sem var í eigu föður eigenda Milestone. Ólafur Arnarson segir að endurfjármögnun Glitnis á Milestone hafi verið bankanum þungbær. Hann segir Glitni hafa orðið að lána félaginu því bankinn átti mikilla hagsmuna að gæta hjá Milestone. GLITNIR LASKAÐIST MEÐ LÁNINU TIL SVARTHÁFS InGI F. VIlHjÁlMsson blaðamaður skrifar ingi@dv.is 2 miðvikudagur 14. október 2009 fréttir Glitnir þarf að afskrifa stóran hluta af 45 milljarða króna skuld eignarhalds- félagsins Svartháfs við bankann, sam- kvæmt heimildum DV. Krafa Glitnis á hendur Svartháfi nam 45 milljörðum króna í sumar en samkvæmt heimild- um DV var hún gerð upp í lok sum- ars. Líklegast er að krafan hafi verið gerð upp með miklum afföllum fyrir bankann. Skuld Svartháfs er meðal ann- ars tilkomin vegna þess að félagið, sem er í eigu Werners Rasmusson, föður Karls og Steingríms Werners- sona, fyrrverandi eigenda eignar- haldsfélagsins Milestone, tók lán hjá Glitni í fyrra upp á 20 milljarða króna til að lána eignarhaldsfélagi í eigu bræðranna fyrir skuld við fjárfest- ingabankann J.P. Morgan. Svartháfur hét áður ELL 150 og Gleypnir og var stofnað af Erlendi Gíslasyni og Gunnari Sturlusyni hjá lögmannsstofunni Logos í janúar árið 2008, samkvæmt stofnskjölum félagsins. Svartháfur er skráður til heimilis á Suðurlandsbraut 12, líkt og flest önnur eignarhaldsfélög þeirra bræðra, en lögheimili þess var skráð í Jötunssölum 2, heimili Werners föð- ur þeirra, þar til í apríl í fyrra þegar lögheimilið var fært á Suðurlands- brautina. Svartháfur hefur ekki skilað ársreikningi fyrir árið 2008. Nafnabreytingar í ársbyrjun Í febrúar 2008 voru Werner Rassmus- son og kona hans Kristín Sigurðar- dóttir kjörin í stjórn og varastjórn félagsins. Nafni félagsins var á sama tíma breytt úr ELL 150 í Svartháfur. Í tilkynningu til Fyrirtækjaskrár um breytinguna á stjórninni er hins veg- ar strikað yfir nafnið Gleypnir með penna og nafnið Svartháfur sett í staðinn, eins og félagið hafi átt að heita Gleypnir en að svo hafi því ver- ið breytt á síðustu stundu. Lögheim- ili Svartháfs var svo fært frá Jötuns- sölum á Suðurlandsbraut 12 í apríl í fyrra, samkvæmt tilkynningu til Fyr- irtækjaskrár sem aðstoðarforstjóri Milestone, Jóhannes Sigurðsson, skrifaði undir ásamt Werner Rasm- usson. Tengsl Svartháfs og Milestone eru því nokkur þó eigendurnir hafi ekki verið þeir sömu. 45 milljarða skuld Svartháfs stend- ur utan við þá rúmlega 43,9 milljarða króna skuld sem Milestone skilur eft- ir inni í Glitni. Skuldir þessara tveggja félaga og dótturfélaga þeirra við Glitni nema því nærri 90 milljörðum króna. Heildarskuldir Milestone nema tæpum 80 milljörðum króna og var gert ráð fyrir því í nauðasamningum félagsins, sem hefur verið hafnað, að kröfuhafarnir fengju um 6 prósent upp í kröfur sínar en eignir félags- ins voru einungis metnar á um fimm milljarða. Því má reikna með að feðg- arnir, Werner, Steingrímur og Karl, eigi ekki til þær upphæðir persónu- lega sem til þarf til að greiða skuldir Svartháfs, enda er ekki vitað til þess að einhver þeirra sé í persónulegum ábyrgðum vegna skuldanna. Greiddu niður lán til J.P. Morgan Skuldir Svartháfs við Glitni eru með- al annars tilkomnar vegna þess að skömmu eftir að félagið tók upp nafnið Svartháfur í febrúar í fyrra tók félagið lán frá Glitni upp á um 20 milljarða króna til að greiða lán Rac- on Holdings II, sem eignarhaldsfélag Karls og Steingríms, Milestone, réð í gegnum annað eignarhaldsfélag sitt, Þátt, við fjárfestingarbankann J.P. Morgan. Lán Racon hjá J.P. Morgan var tilkomið út af kaupum Racon á fé- lagi sem hét Innvik, sem síðar var endurskírt Moderna Finance AB. Á þeim tíma var J.P. Morgan hins veg- ar orðinn órólegur um að lán Racon fengist ekki greitt og vildu ekki end- urnýja lánasamninginn þegar hann gjaldféll, ástæðan var meðal annars að þá þegar voru blikur á lofti í ís- lensku efnahagslífi og kippti bank- inn því að sér höndum með því að neita að endurnýja lánasamninginn. Fjárfestingafélagið Gnúpur, sem var í eigu Kristins Björnssonar og Magn- úsar Kristinssonar, hafði lent í erf- iðleikum í árslok 2007 og eru þeir fjárhagserfiðleikar af mörgum tald- ir marka upphaf íslenska efnahags- hrunsins. Því þurftu eigendur Rac- on, Karl og Steingrímur, að finna aðrar leiðir til að greiða J.P. Morgan lánið. Wernerssona Karl Wernersson GLITNIR ÞARF AÐ AFSKRIFA SKULDIR WERNERSMANNA HvAÐ ER SvARTHáFUR? Svartháfur er eignarhaldsfélag sem stofnað var í ársbyrjun árið 2008. Heimildir DV herma að það hafi verið stofnað í ársbyrjun til að fá lán til að greiða skuldir félags í eigu Karls og Steingríms Wernerssona. Félagið er í eigu Werners, föður þeirra, og var lögheimili þess heima hjá honum. Heimilisfang Svartháfs er hins vegar í fyrrverandi höfuðstöðvum Milestone á Suðurlandsbraut 12. Félagið skuldar Glitni 45 milljarða króna og hefur átt sér stað uppgjör á skuldinni. Ekki er vitað hvernig uppgjörið var gert en afar ólíklegt er að skuldin hafi verið greidd upp að fullu. Því má búast við að eitthvað hafi verið afskrifað af skuldunum.Félagið dregur nafn sitt af lítilli hákarlategund sem kallast Svartháfur eða Black Dogfish á ensku. Svartháfurinn lifir á miklu dýpi, 180 til 1.600 metrum, og er ekki talinn mannýgur. Heimkynni hans eru aðallega í Vestur- og Norður-Atlantshafi, meðal annars við strendur Grænlands og Íslands. Svartháfurinn er, eins og nafnið gefur til kynna, svartur á lit og hafa augu hans aðlagast myrkrinu á hafsbotninum. Því getur hann séð betur í myrkri en aðrar hákarlategundir. Ekki er vitað af hverju Svartháfsnafnið var valið fyrir félagið. Eitt af mörgum ELL-félögum Svartháfur, áður ELL 150, er einungis eitt af mörgum félögum sem upphaflega hafa borið nafnið ELL sem lögmannsstofan Logos hefur stofnað á liðnum árum. Annað dæmi um slíkt félag er ELL 182 sem Logos stofnaði og seldi til Bakka-bræðra, Lýðs og Ágústs Guðmundssona. ELL 182 keypti síðar hlut Exista, sem er í meirihlutaeigu þeirra bræðra, í Bakkavör í fyrrahaust en fyrir áttu þeir meirihluta í Bakkavör. Salan hefur valdið miklum deilum meðal kröfuhafa og eigenda Exista en kröfuhafarnir hafa kært eigendur Exista fyrir hana. Bæði ELL 150 og ELL 182 hafa nú skipt um nafn líkt og sum önnur þeirra ELL-félaga sem Logos hefur selt á liðnum árum. Werner hefur áður komið við söguWerner Rasmusson, faðir Karls og Steingríms, hefur áður komið við sögu í umfjöllun fjölmiðla um viðskipti þeirra bræðra. Þannig greindi DV frá því í september að í endurskoðendaskýrslu Ernst & Young um Milestone hefði verið bent á að félagið hefði greitt skatta fyrir Werner upp á 8,5 milljónir króna. Skiptastjóri þrotabús Milestone, Grímur Sigurðsson, þarf meðal annars að taka afstöðu til þess hvort sú greiðsla hafi verið eðlileg. Werner kom hins vegar af fjöllum þegar DV spurði hann um skattgreiðslurnar. Ekki er vitað hvort Werner hafi vitað til hvers Svartháfur var notaður en undirskrift hans er á samþykktum félagsins sem DV hefur undir höndum. INGI F. VILhJáLMssoN blaðamaður skrifar ingi@dv.is stórskuldugt félag Félag í eigu föður Karls og Steingríms Wernerssona, Svartháfur, skuldar Glitni 45 milljarða króna sem ekki er lengur að finna í lánabókum bankans. Karl Wernersson vill ekki ræða um hvernig skuldin hafi verið gerð upp. heimkynni svartháfs Eignarhaldsfélagið Svartháfur er skráð til heimilis á Suðurlandsbraut 12 en þar voru höfuðstöðvar Milestone áður en félagið fór í greiðslu-stöðvun og var síðar tekið til gjaldþrotaskipta. Tíu prestar skrifuðu undir bréf sem þeir sendu Karli Sigurbjörnssyni, biskupi Íslands, nýverið þar sem þeir skoruðu á hann að fara eftir lög- um landsins. Það ætti biskup að gera með því að hleypa séra Gunnari Björnssyni aftur í stól sóknarprests á Selfossi. Til enn frekari stuðnings við séra Gunnar hefur verið boðað til stuðningsfundar á föstudagskvöld. Séra Gunnar var sýknaður af ákærum um kynferðislega misnotk- un ungra sóknarbarna hans. Bisk- upinn hefur aftur á móti verið hik- andi í afgreiðslu þess hvort Gunnar fái að snúa aftur í sitt gamla starf og því hefur presturinn verið í leyfi fram til þessa. Leyfi Gunnars rennur út á morgun, fimmtudag, og þá ætti hann að snúa aftur, á 65 ára afmæl- isdegi sínum. Heimildir DV herma aftur á móti að Biskupsstofa leiti sátta við séra Gunnar og verið sé að finna honum annað starf. Biskupi getur reynst erfitt að færa Gunnar nema með samþykki hans og því er beðið átekta með hver viðbrögð prestsins verða. Biskup í klandri „Það liggur alveg fyrir að við viljum fá hann til baka. Biskupsstofa getur ekki fært hann nema með hans sam- þykki, það er ekkert vald sem getur breytt því. Nú er stóra spurningin hvað séra Gunnar vill gera. Biskup- inn er kominn í mikið klandur. Hann má aldeilis gá að sér ef hann ætlar að fara gegn lögum,“ segir Guðmundur Kristinsson, stuðningsmaður séra Gunnars Björnssonar sóknarprests í leyfi, sem er einn skipuleggjenda stuðningsfundarins. Fundurinn verður haldinn klukk- an 20 á föstudag á Hótel Selfossi og Guðmundur segir alla velkomna. „Það er öll þjóðin hjartanlega vel- komin á fundinn. Þarna verður góð stemning. Ég get lofað því að þetta verður spennandi fundur og þang- að ætlar fjöldi sóknarpresta af landinu að mæta. Gunn- ar er ánægður með fram- takið, það hefði enginn nema hann getað staðið þetta af sér,“ segir Guð- mundur. Skiptar skoðanir Þórir Stephensen, fyrr- verandi dómkirkju- prestur og stuðnings- maður séra Gunnars, er meðal þeirra 10 presta sem skora á biskup- inn. Hann vonast til að geta mætt á fyrirhugaðan stuðningsfund. „Ég er í hópi annarra presta og við skor- um á biskup að hlýða dómstólum. Það voru prestar sem vildu ekki skrifa þarna und- ir. Menn skipt- ast í flokka. Mér finnst nú sjálfum að hlýða eigi lands- lögum. Rétturinn er Gunn- ars meg- in og við styðjum að hann fái að snúa aftur til sinna starfa,“ segir Þórir. „Mig langar til að mæta. Ég hef lengi beðið eftir tækifæri þar sem ekki bara þeir sem eru á móti Gunn- ari fái tækifæri til að segja frá sínu áliti.“ Biskup hefur ekki veitt prestun- um tíu formlegt svar við áskoruninni. Þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir fengust ekki svör frá Karli Sigurbjörnssyni, biskupi Íslands, við vinnslu fréttar- innar. Hið sama má segja um séra Gunnar sjálfan. Samkvæmt heimildum DV eru prestarnir Auður Eir Vilhjálmsdótt- ir, Guðmundur Þorsteinsson, fyrr- verandi prófastur, Jón Ragnarsson, prestur í Hveragerði, og séra Valgeir Ástráðsson. Margir prestar styðja séra Gunnar og vilja fá hann aft- ur. Einnig óttast sum- ir prestar nornaveið- ar verði dómskerfið sniðgengið. Þannig kynni mál séra Gunn- ars að verða fordæmi þess að prestar verði hraktir úr starfi vegna ásakana, jafnvel þótt þeir séu hreinsaðir af þeir. fréttir 14. október 2009 miðvikudagur 3 UPPREISN GEGN BISKUPI Biskup í bobba Tíu prestar skora á biskupinn að hlíta landslögum og leyfa séra Gunnari að snúa aftur til fyrri starfa. Gunnars Björnssonar Karli Sigurbjörnssyni TrauSTi hafSTeinSSon blaðamaður skrifar: trausti@dv.is „Jafnt og þétt er þetta heldur að auk- ast, það er alveg klárt. Það er tölu- vert að streyma inn til okkar núna,“ segir Karl Sigurðsson, sviðsstjóri hjá Vinnumálastofnun. Hann bendir þó á að heldur minna hafi verið um at- vinnuleysi í síðasta mánuði en ótt- ast var. Hjá Vinnumálastofnun hefur ver- ið nóg að gera undanfarið og nokk- ur aukning hefur verið síðustu vikur. Undanfarna daga hafa nærri 50 ein- staklingar skráð sig á atvinnuleysis- skrá hjá stofnuninni dag hvern og nú er svo komið að tæplega fimmt- án þúsund einstaklingar eru á skrá, 14.909 eintaklingar nánar tiltekið. Aðspurður segir Karl fleiri karla skrá sig þessa dagana en konur. Hann reiknar þó með breytingu á því á næstunni. „Það eru aðallega eldri karlmenn sem hafa núna verið að skrá sig, heldur fleiri en konur. Við erum síðan að búast við því að fari að streyma inn úr opinbera geiran- um og þá gætu það verið hlutfalls- lega konur í meira mæli. Við reikn- um með aukningu jafnt og þétt, hlutfallslega meira af eldra fólki og búum okkur undir að það verði kon- ur í meira mæli,“ segir Karl. „Sé horft yfir lengri tíma er hlut- fallslega meira eldra fólk komið á skrá hjá okkur. Það var eiginlega helst í upphafi sem unga fólkið var að skrá sig en það mynstur hef- ur breyst. Við erum meðvituð um að klárleg aukning er að eiga sér stað og næstu mánuðir gætu orð- ið þungir vegna uppsagna hjá hinu opinbera.“ trausti@dv.is Karlar streyma inn á skrárnar eldri menn Undanfarið hefur einna helst borið á ný- skráningum eldri karlmanna. Lánuðu ekki til venslaðra aðila Ástæðan fyrir því að Svartháfur fékk lánið frá Glitni var sú að á þessum tíma voru eigendur Milestone, þeir Karl og Steingrímur, og félög í beinni og óbeinni eigu þeirra búnir að full- nýta lánaheimildir sínar hjá Glitni, að sögn heimildarmanns DV sem þekkir vel til viðskipta Karls og Stein- gríms. Bræðurnir voru hluthafar í Glitni á þessum tíma. „Til þess að fara í kringum þetta lánaði Glitnir þessu félagi [Innskot blaðamanns: Svart- háfi] þessa peninga. Þetta félag lánaði þessa peninga svo til Racon Holdings II og voru þeir notaðir til að greiða upp skuldina við J.P. Morgan. Glitnir greiddi því í raun upp skuldina við J.P. Morgan en fór þennan hring til þess. Eftir stóð hins vegar skuld Svartháfs við Glitni,“ segir heimildarmaður DV en ekki er vitað að svo stöddu hvern- ig hinir milljarðarnir bættust ofan á þessa tuttugu. Heimildarmaður DV segir að þetta hafi þótt vera í lagi vegna þess að í lagalegum skilningi hafi félagið í eigu Werners, Svartháfur, ekki verið skil- greint sem venslaður aðili við Karl og Steingrím. Félag í eigu föður Karls og Steingríms gat því fengið lánið þó svo að félög í þeirra eigu gætu það ekki út af hinum fullnýttu lánaheimildum. Karl tjáir sig ekki Karl Wernersson vill aðspurður og þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir blaða- manns ekki ræða um málefni Svart- háfs í samtali við DV. Því var lögð spurning fyrir hann í SMS-skeyti þar sem hann var spurður hvað hefði orð- ið um 45 milljarða skuld Svartháfs. Hann var spurður hvernig hefði ver- ið gengið frá þessari skuld og hvers vegna. Svar Karls við þessari fyrir- spurn var: „Hver er fréttin?“ DV náði ekki aftur sambandi við Karl eftir þetta. Ekki náðist í bróður Karls, Stein- grím, né í föður hans, Werner Rasmus- son, við vinnslu fréttarinnar. Að svo stöddu liggur því ekki almennilega fyrir hvernig skuldin við Glitni var gerð upp. ekki rætt í gögnum um Milestone Ekkert er rætt um málefni Svartháfs og láns félagsins hjá Glitni í gögnum um Milestone sem greint hefur verið frá í fjölmiðlum, endurskoðendaskýrslu Ernst & Young og skýrslu umsjónar- manns nauðasamninga félagsins, Jó- hannesar Alberts Sævarssonar. Ástæðan fyrir þessu er sú að mál- efni Svartháfs tengjast ekki beint málefnum Milestone af áðurnefnd- um ástæðum, jafnvel þó að pening- arnir sem Svartháfur fékk að láni hjá Glitni hafi verið notaðir til að lána fé- lagi í eigu Milestone-manna svo það gæti staðið í skilum við erlent fjár- málafyrirtæki. Hvorki Jóhannes né endurskoðendurnir höfðu aðgang að bókhaldi Racon Holdings II, félags- ins sem fékk lánið frá Svartháfi, og því ekki rannsakað lánveitingarnar til og frá Svartháfi. Samkvæmt heimildum DV veltu kröfuhafar Milestone hins vegar mik- ið fyrir sér himinháum lánveitingum frá Glitni til félagsins áður en nauða- samningum Milestone var hafnað og félagið var tekið til gjaldþrotaskipta fyrir skömmu. Ekki er því ólíklegt að málefni Svartháfs muni koma við sögu í framtíðinni hjá kröfuhöfum Milestone og kunna lánaviðskipti fé- lagsins að hafa einhver eftirmál. Í eigu föður Wernerssona Félagið Svartháfur er skráð á Werner Rasmusson, föður Karls og Steingríms. Félagið virðist hafa verið stofnað gagngert til að taka við láni frá Glitni upp á 20 milljarða sem bræðurnir gátu ekki tekið. hlýtur stuðning Séra Gunnar fær stuðning frá öðrum prestum og boðað hefur verið til stuðn- ingsfundar. fréttir 30. nóvember 2009 mánudagur 11 Tekin var ákvörðun um það á ein- um og sama stjórnarfundinum í ei n rhaldsfélaginu Svartháfi í fyrra að sækja um tæplega 200 milljóna evra lán frá Gli ni, e a sem nemur rúmum 35 milljörðum króna á núverandi gengi, og end- urlána það svo aftur til félaga í eigu Karls og Steingríms Wer erssona. Lánið sem Svartháfur endur- lánaði strax aftur til eignarhalds- félaga í þeirra eigu var svo notað til að greiða hluta skuldar við fjár- festingabankann Morgan Stanley upp á 300 milljónir evra, sem nem- ur um 55 milljörðum króna á nú- verandi gengi. Morgan Stanley var einn helsti erlendi lánveitandi Mil- estone og fjármagnaði hluta útrás- ar fyrirtækisins til annarra landa. Svartháfur, sem var í eigu föður þeirra bræðra, Werners Rasmus- sonar, er einn af stærri skuldurum Glitnis með skuldir upp á um 45 milljarða króna og er ljóst að skila- nefnd Glitnis þarf að afskrifa drjúg- an hluta þeirrar fjárhæðar. Glitn- ir veitti Svartháfi lánið í ársbyrjun 2008 en nákvæm dagsetning er ekki þekkt. Sótt um lán og endurlánað Heimildir DV herma að á stjórn- arfundinum í Svartháfi, sem hald- inn var í höfuðstöðvum Milestone á Suðurlandsbraut 12, hafi verið gerður lánasamningur við Glitni sem nam um 200 milljónum evra. Einnig var ákveðið að lána ætti tæp- lega 140 milljónir evra til sænska félagsins Racon Holding AB, sem var dótturfélag Milestone og lán- takandi Morgan Stanley. Veðið fyr- ir láni Svartháfs til Racon Holding AB var í hlutabréfum í sænska fjár- málafyrirtækinu Invik & Co., síðar Moderna AB. Racon notaði lánið svo til að borga Morgan Stanley. Jafnframt var ákveðið á stjórn- arfundinum að lána 50 milljónir evra til félags sem heitir Vafning- ur ehf., sem einnig var í eigu þeirra bræðra og til húsa á Suðurlands- braut 12. Ekki er vitað til að aðrir stjórnar- fundir hafi verið haldn- ir í Svartháfi. Lán upp í skuld Milestone Veðið fyrir láninu frá Glitni til Svartháfs var í eignarhaldsfélaginu Moderna AB en eignir Milestone voru seld- ar inn í það félag um áramótin 2007-2008. Glitnir hefur nú leyst til sín eignir Mod- erna, meðal annars Sjóvá og As ar Capi- tal, og fékk bank- inn þar eitthvað upp í kröfuna á hendur Svartháfi en ljóst er að afskrifa þarf stóran hluta henn- ar. Milestone stofnaði til lánsins, sem Racon borgaði síðar upp með láninu frá Svartháfi, við Morgan Stanley sumarið 2007 og var það notað til að festa kaup á sænska fjármálafyrirtækinu Invik & Co, sem síðar var endurskírt Moderna Finance AB. Lánið frá Glitni sem rann inn í Svartháf var því notað til að standa við skuldbindingar sem Milestone stofnaði til fyrir hönd dótturfélags síns. Leppurinn Svartháfur Á þessum tíma, í ársbyrjun 2008, er líklegt að Morgan Stanley hafi ver- ið orðinn órólegur um að lán Rac- on fengist ekki greitt og að þeir hafi ekki viljað endurnýja lánasamning- inn. Ástæðan kann meðal annars að hafa verið sú að þá þegar voru blikur á lofti um að mikil lægð væri yfirvofandi í íslensku efnahags- lífi og má áætla að Morgan Stan- ley hafi því kippt að sér höndum. Milestone hefur því hugsanlega átt í erfiðleikum með að standa í skilum við Morgan Stanley, önnur fjármálafyrirtæki hafa ekki viljað lána þeim og því hafi þeir orðið að verða sér úti um lán með einhverj- um hætti. Heimildir DV renna því stoð- um undir þá kenningu að eini til- gangurinn með stofnun Svartháfs hafi verið að leppa lánveitingu frá Glitni, sem síðar rann til félaga Wernerssona sjálfra. Ástæðan fyr- ir Svartháfssnúningnum var sú að félög í beinni eigu þeirra bræðra máttu ekki fá meira lánað hjá Glitni samkvæmt reglum sem Fjármála- eftirlitið hefur sett um hámarks- lánveitingar til einstakra aðila. Ástæðan fyrir þessum reglum er til að lágmarka áhættu bankans: Ekki er heppilegt fyrir banka að eiga of miklar útistandandi skuldir við einstaka fyrirtækjasamstæðunnar. Ekki er vitað hver það var innan Glitnis sem tók ákvörðunina um að veita Svartháfi þetta lán en líkt og gildir í fjármálafyrirtækjum með svo háar lánveitingar en lána- og áhættunefndir fjármálafyrirtækja taka yfirleitt ákvarðanir um svo háar lánveitingar. IngI F. VILhjáLMSSon blaðamaður skrifar ingi@dv.is LEPPUR BORGAÐI SKULD MILESTONE 2 miðvikudagur 14. október 2009 fréttir Glitnir þarf að afskrifa stóran hluta af 45 milljarða króna skuld eignarhalds- félagsins Svartháfs við bankann, sam- kvæmt heimildum DV. Krafa Glitnis á hendur Svartháfi nam 45 milljörðum króna í sumar en samkvæmt heimild- um DV var hún gerð upp í lok sum- ars. Líklegast er að krafan hafi verið gerð upp með miklum afföllum fyrir bankann. Skuld Svartháfs er meðal ann- ars tilkomin vegna þess að félagið, sem er í eigu Werners Rasmusson, föður Karls og Steingríms Werners- sona, fyrrverandi eigenda eignar- haldsfélagsins Milestone, tók lán hjá Glitni í fyrra upp á 20 milljarða króna til að lána eignarhaldsfélagi í eigu bræðranna fyrir skuld við fjárfest- ingabankann J.P. Morgan. Svartháfur hét áður ELL 150 og Gleypnir og var stofnað af Erlendi Gíslasyni og Gunnari Sturlusyni hjá lögmannsstofunni Logos í janúar árið 2008, samkvæmt stofnskjölum félagsins. Svartháfur er skráður til heimilis á Suðurlandsbraut 12, líkt og flest önnur eignarhaldsfélög þeirra bræðra, en lögheimili þess var skráð í Jötunssölum 2, heimili Werners föð- ur þeirra, þar til í apríl í fyrra þegar lögheimilið var fært á Suðurlands- brautina. Svartháfur hefur ekki skilað ársreikningi fyrir árið 2008. Nafnabreytingar í ársbyrjun Í febrúar 2008 voru Werner Rassmus- son og kona hans Kristín Sigurðar- dóttir kjörin í stjórn og varastjórn félagsins. Nafni félagsins var á sama tíma breytt úr ELL 150 í Svartháfur. Í tilkynningu til Fyrirtækjaskrár um breytinguna á stjórninni er hins veg- ar strikað yfir nafnið Gleypnir með penna og nafnið Svartháfur sett í staðinn, eins og félagið hafi átt að heita Gleypnir en að svo hafi því ver- ið breytt á síðustu stundu. Lögheim- ili Svartháfs var svo fært frá Jötuns- sölum á Suðurlandsbraut 12 í apríl í fyrra, samkvæmt tilkynningu til Fyr- irtækjaskrár sem aðstoðarforstjóri Milestone, Jóhannes Sigurðsson, skrifaði undir ásamt Werner Rasm- usson. Tengsl Svartháfs og Milestone eru því nokkur þó eigendurnir hafi ekki verið þeir sömu. 45 milljarða skuld Svartháfs stend- ur utan við þá rúmlega 43,9 milljarða króna skuld sem Milestone skilur eft- ir inni í Glitni. Skuldir þessara tveggja félaga og dótturfélaga þeirra við Glitni nema því nærri 90 milljörðum króna. Heildarskuldir Milestone nema tæpum 80 milljörðum króna og var gert ráð fyrir því í nauðasamningum félagsins, sem hefur verið hafnað, að kröfuhafarnir fengju um 6 prósent upp í kröfur sínar en eignir félags- ins voru einungis metnar á um fimm milljarða. Því má reikna með að feðg- arnir, Werner, Steingrímur og Karl, eigi ekki til þær upphæðir persónu- lega sem til þarf til að greiða skuldir Svartháfs, enda er ekki vitað til þess að einhver þeirra sé í persónulegum ábyrgðum vegna skuldanna. Greiddu niður lán til J.P. Morgan Skuldir Svartháfs við Glitni eru með- al annars tilkomnar vegna þess að skömmu eftir að félagið tók upp nafnið Svartháfur í febrúar í fyrra tók félagið lán frá Glitni upp á um 20 milljarða króna til að greiða lán Rac- on Holdings II, sem eignarhaldsfélag Karls og Steingríms, Milestone, réð í gegnum annað eignarhaldsfélag sitt, Þátt, við fjárfestingarbankann J.P. Morgan. Lán Racon hjá J.P. Morgan var tilkomið út af kaupum Racon á fé- lagi sem hét Innvik, sem síðar var endurskírt Moderna Finance AB. Á þeim tíma var J.P. Morgan hins veg- ar orðinn órólegur um að lán Racon fengist ekki greitt og vildu ekki end- urnýja lánasamninginn þegar hann gjaldféll, ástæðan var meðal annars að þá þegar voru blikur á lofti í ís- lensku efnahagslífi og kippti bank- inn því að sér höndum með því að neita að endurnýja lánasamninginn. Fjárfestingafélagið Gnúpur, sem var í eigu Kristins Björnssonar og Magn- úsar Kristinssonar, hafði lent í erf- iðleikum í árslok 2007 og eru þeir fjárhagserfiðleikar af mörgum tald- ir marka upphaf íslenska efnahags- hrunsins. Því þurftu eigendur Rac- on, Karl og Steingrímur, að finna aðrar leiðir til að greiða J.P. Morgan lánið. Wernerssona Karl Wernersson GLITNIR ÞARF AÐ AFSKRIFA SKULDIR WERNERSMANNA HvAÐ ER SvARTHáFUR? Svartháfur er eignarhaldsfélag sem stofnað var í ársbyrjun árið 2008. Heimildir DV herma að það hafi verið stofnað í ársbyrjun til að fá lán til að greiða skuldir félags í eigu Karls og Steingríms Wernerssona. Félagið er í eigu Werners, föður þeirra, og var lögheimili þess heima hjá honum. Heimilisfang Svartháfs er hins vegar í fyrrverandi höfuðstöðvum Milestone á Suðurlandsbraut 12. Félagið skuldar Glitni 45 milljarða króna og hefur átt sér stað uppgjör á skuldinni. Ekki er vitað hvernig uppgjörið var gert en afar ólíklegt er að skuldin hafi verið greidd upp að fullu. Því má búast við að eitthvað hafi verið afskrifað af skuldunum. Félagið dregur nafn sitt af lítilli hákarlategund sem kallast Svartháfur eða Black Dogfish á ensku. Svartháfurinn lifir á miklu dýpi, 180 til 1.600 metrum, og er ekki talinn mannýgur. Heimkynni hans eru aðallega í Vestur- og Norður-Atlantshafi, meðal annars við strendur Grænlands og Íslands. Svartháfurinn er, eins og nafnið gefur til kynna, svartur á lit og hafa augu hans aðlagast myrkrinu á hafsbotninum. Því getur hann séð betur í myrkri en aðrar hákarlategundir. Ekki er vitað af hverju Svartháfsnafnið var valið fyrir félagið. Eitt af mörgum ELL-félögum Svartháfur, áður ELL 150, er einungis eitt af mörgum félögum sem upphaflega hafa borið nafnið ELL sem lögmannsstofan Logos hefur stofnað á liðnum árum. Annað dæmi um slíkt félag er ELL 182 sem Logos stofnaði og seldi til Bakka-bræðra, Lýðs og Ágústs Guðmundssona. ELL 182 keypti síðar hlut Exista, sem er í meirihlutaeigu þeirra bræðra, í Bakkavör í fyrrahaust en fyrir áttu þeir meirihluta í Bakkavör. Salan hefur valdið miklum deilum meðal kröfuhafa og eigenda Exista en kröfuhafarnir hafa kært eigendur Exista fyrir hana. Bæði ELL 150 og ELL 182 hafa nú skipt um nafn líkt og sum önnur þeirra ELL-félaga sem Logos hefur selt á liðnum árum. Werner hefur áður komið við sögu Werner Rasmusson, faðir Karls og Steingríms, hefur áður komið við sögu í umfjöllun fjölmiðla um viðskipti þeirra bræðra. Þannig greindi DV frá því í september að í endurskoðendaskýrslu Ernst & Young um Milestone hefði verið bent á að félagið hefði greitt skatta fyrir Werner upp á 8,5 milljónir króna. Skiptastjóri þrotabús Milestone, Grímur Sigurðsson, þarf meðal annars að taka afstöðu til þess hvort sú greiðsla hafi verið eðlileg. Werner kom hins vegar af fjöllum þegar DV spurði hann um skattgreiðslurnar. Ekki er vitað hvort Werner hafi vitað til hvers Svartháfur var notaður en undirskrift hans er á samþykktum félagsins sem DV hefur undir höndum. INGI F. VILhJáLMssoN blaðamaður skrifar ingi@dv.is stórskuldugt félag Félag í eigu föður Karls og Steingríms Wernerssona, Svartháfur, skuldar Glitni 45 milljarða króna sem ekki er lengur að finna í lánabókum bankans. Karl Wernersson vill ekki ræða um hvernig skuldin hafi verið gerð upp. heimkynni svartháfs Eignarhaldsfélagið Svartháfur er skráð til heimilis á Suðurlandsbraut 12 en þar voru höfuðstöðvar Milestone áður en félagið fór í greiðslu- stöðvun og var síðar tekið til gjaldþrotaskipta. Tíu prestar skrifuðu undir bréf sem þeir sendu Karli Sigurbjörnssyni, biskupi Íslands, nýverið þar sem þeir skoruðu á hann að fara eftir lög um landsins. Það ætti biskup að gera með því að hleypa séra Gunnari Björnssyni aftur í stól sóknarprests á Selfossi. Til enn frekari stuðnings við séra Gunnar hefur verið boðað til stuðningsfundar á föstudagskvöld. ákærum um kynferðislega misnotk un ungra sóknarbarna hans. Bisk upinn hefur aftur á móti verið hik andi í afgreiðslu þess hvort Gunnar fái að snúa aftur í sitt gamla starf og því hefur presturinn verið í leyfi fram til þessa. Leyfi Gunnars rennur út á morgun, fimmtudag, og þá ætti hann að snúa aftur, á 65 ára afmæl isdegi sínum. Heimildir DV herma aftur á móti að Biskupsstofa leiti sátta við séra Gunnar og verið sé að finna honum annað starf. Biskupi getur reynst erfitt að færa Gunnar nema með samþykki hans og því er beðið átekta með hver viðbrögð prestsins verða. UPPREISN GEGN BISKUPI Trau blaðamaður skrifar: „Jafnt og þétt er þetta heldur að auk ast, það er alveg klárt. Það er tölu vert að streyma inn til okkar núna,“ segir Karl Sigurðsson, sviðsstjóri hjá Vinnumálastofnun. Hann bendir þó á að heldur minna hafi verið um at vinnuleysi í síðasta mánuði en ótt ast var. Hjá Vinnumálastofnun hefur ver ið nóg að gera undanfarið og nokk ur aukning hefur verið síðustu vikur. Undanfarna daga hafa nærri 50 ein staklingar skráð sig á atvinnuleysis skrá hjá stofnuninni dag hvern og nú er svo komið að tæplega fimmt án þúsund einstaklingar eru á skrá, 14.909 eintaklingar nánar tiltekið. Aðspurður segir Karl fleiri karla skrá sig þessa dagana en konur. Hann reiknar þó með breytingu á því á næstunni. „Það eru aðallega eldri Karlar streyma inn á skrárnar Lánuðu ekki til venslaðra aðila Ástæðan fyrir því að Svartháfur fékk lánið frá Glitni var sú að á þessum tíma voru eigendur Milestone, þeir Karl og Steingrímur, og félög í beinni og óbeinni eigu þeirra búnir að full- nýta lánaheimildir sínar hjá Glitni, að sögn heimildarmanns DV sem þekkir vel til viðskipta Karls og Stein- gríms. Bræðurnir voru hluthafar í Glitni á þessum tíma. „Til þess að fara í kringum þetta lánaði Glitnir þessu félagi [Innskot blaðamanns: Svart- háfi] þessa peninga. Þetta félag lánaði þessa peninga svo til Racon Holdings II og voru þeir notaðir til að greiða upp skuldina við J.P. Morgan. Glitnir greiddi því í raun upp skuldina við J.P. Morgan en fór þennan hring til þess. Eftir stóð hins vegar skuld Svartháfs við Glitni,“ segir heimildarmaður DV en ekki er vitað að svo stöddu hvern- ig hinir milljarðarnir bættust ofan á þessa tuttugu. Heimildarmaður DV segir að þetta hafi þótt vera í lagi vegna þess að í lagalegum skilningi hafi félagið í eigu Werners, Svartháfur, ekki verið skil- greint sem venslaður aðili við Karl og Steingrím. Félag í eigu föður Karls og Steingríms gat því fengið lánið þó svo að félög í þeirra eigu gætu það ekki út af hinum fullnýttu lánaheimildum. Karl tjáir sig ekki Karl Wernersson vill aðspurður og þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir blaða- manns ekki ræða um málefni Svart- háfs í samtali við DV. Því var lögð spurning fyrir hann í SMS-skeyti þar sem hann var spurður hvað hefði orð- ið um 45 milljarða skuld Svartháfs. Hann var spurður hvernig hefði ver- ið gengið frá þessari skuld og hvers vegna. Svar Karls við þessari fyrir- spurn var: „Hver er fréttin?“ DV náði ekki aftur sambandi við Karl eftir þetta. Ekki náðist í bróður Karls, Stein- grím, né í föður hans, Werner Rasmus- son, við vinnslu fréttarinnar. Að svo stöddu liggur því ekki almennilega fyrir hvernig skuldin við Glitni var gerð upp. ekki rætt í gögnum um Milestone Ekkert er rætt um málefni Svartháfs og láns félagsins hjá Glitni í gögnum um Milestone sem greint hefur verið frá í fjölmiðlum, endurskoðendaskýrslu Ernst & Young og skýrslu umsjónar- manns nauðasamninga félagsins, Jó- hannesar Alberts Sævarssonar. Ástæðan fyrir þessu er sú að mál- efni Svartháfs tengjast ekki beint málefnum Milestone af áðurnefnd- um ástæðum, jafnvel þó að pening- arnir sem Svartháfur fékk að láni hjá Glitni hafi verið notaðir til að lána fé- lagi í eigu Milestone-manna svo það gæti staðið í skilum við erlent fjár- málafyrirtæki. Hvorki Jóhannes né endurskoðendurnir höfðu aðgang að bókhaldi Racon Holdings II, félags- ins sem fékk lánið frá Svartháfi, og því ekki rannsakað lánveitingarnar til og frá Svartháfi. Samkvæmt heimildum DV veltu kröfuhafar Milestone hins vegar mik- ið fyrir sér himinháum lánveitingum frá Glitni til félagsins áður en nauða- samningum Milestone var hafnað og félagið var tekið til gjaldþrotaskipta fyrir skömmu. Ekki er því ólíklegt að málefni Svartháfs muni koma við sögu í framtíðinni hjá kröfuhöfum Milestone og kunna lánaviðskipti fé- lagsins að hafa einhver eftirmál. Í eigu föður Wernerssona Félagið Svartháfur er skráð á Werner Rasmusson, föður Karls og Steingríms. Félagið virðist hafa verið stofnað gagngert til að taka við láni frá Glitni upp á 20 milljarða sem bræðurnir gátu ekki tekið. 14. október 2009 Allt ákveðið í einu Samkvæmt heimildum DV var ákveðið á hluthafafundi Svartháfs að sækja um lán og endurlána það strax aftur til dótturfélaga Milestone. Faðir Karls Wernerssonar, annars eiganda Milestone, var eigandi Svartháfs. „Lánið frá Glitni sem rann inn í Svartháf var því notað til að standa við skuld- bindingar sem Milestone stofnaði til fyrir hönd dóttur- félags síns.” Opið: má-fö. 12-18, Opið á laugard. til jóla frá 12-16 Dalvegi 16a, Rauðu múrsteinshúsunum Kóp. 201 - S: 517 7727 www.nora.is Fyrir bústaðinn og heimilið 14. októb 2009 30. óve ber 2009 „Hins vegar var erfiðara fyrir þá að veita Milestone lán því skuldbindingar þeirra voru í erlendri mynt og því þurftu þeir að ganga á gjaldeyrisforða sinn.“ lánið til Milestone þungbært Ólafur Arnarson segir að lánveiting Glitnis til Milestone í erlendri mynt hafi verið bankanum þungbær því hann hafi þurft að ganga á gjaldeyrisforða sinn. Tjáir sig ekki Guðmundur Hjaltason, einn af þeim starfs- mönnum Glitnis sem kom að lánveitingunni til Svartháfs, sem var í eigu föður Karls Werners- sonar eiganda Milestone, vill ekki tjá sig um Svartháfsmálið. Þrautalending Skilja má Ólaf sem svo að endurfjármögnun Glitnis á Milestone í ársbyrjun 2008 hafi verið þrautalending því bankinn hefði geta orðið fyrir skaða ef Milestone hefði lent í erfiðleikum.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.