Dagblaðið Vísir - DV - 04.12.2009, Blaðsíða 24

Frá kommatittum til Baugsþýja
Svarthöfði telur íslenska samfé-lagsumræðu byggjast á tveggja heima sýn. Annar heimurinn er hvítur og góður en hinn er
svartur og vondur. Mönnum er stillt
upp í öðrum hvorum heiminum sem
meðlimum í tilteknum liðum af þeim
sem líta á þá sem andstæðinga sína.
Þeir sem eru í Sjálfstæðisflokknum
og fylgismenn Davíðs Oddssonar eru
málsvarar hins góða og rétta á meðan
aðrir eru Baugsþý.
Þessi heimsmynd minnir á uppskiptingu tilverunnar á dögum kalda stríðsins þar sem fólk var tal-
ið þurfa að
velja sér
hægri
eða
vinstri vænginn á unga aldri. Í stað
kommatittanna eru komin Baugsþý.
Tveggja heima sýnin heldur áfram í
hugum þeirra sem líta á mannfélagið
svo svart-hvítum augum. Hugmyndir
eins og hlutlægni og hlutleysi rúmast
ekki í tveggja heima tilverunni: Þeir
sem ekki eru með okkur eru óvinir
okkar; þeir sem ekki eru Davíðsmenn
eru Baugarar. Þriðji möguleikinn, nú
eða sá fjórði, fimmti, sjötti eða sjö-
undi, er ekki til og því eru allir í liði A
eða B.
Sá sem haldinn er þessari tveggja heima blindu á annað fólk og tilveruna hefur ávallt brenglaða mynd af heiminum.
Þegar fjölmiðill segir frétt um skulda-
af- skriftir hjá Baugsmönn-
um gleðjast ein-
hverjir í hvíta
liðinu og telja
miðilinn nú
loksins hafa
séð ljós hins
góða og haf-
ið herferð
gegn svartstökkum Jóns Ásgeirs. En
svo þegar sami miðill segir frétt um
mögulega tilraun Jóns Geralds Sullen-
berger til peningaþvættis kemur ann-
að hljóð í strokkinn. Þá er miðillinn
aftur genginn tröllum á hönd og kom-
inn í her svartstakkanna. Hvítliðinn
botnar þar af leiðandi ekki neitt í því
hvaða hagsmuni miðillinn sé eigin-
lega að verja með fréttaflutningnum.
Hvítliðinn stendur nefnilega í þeirri trú að hlutleysi og hlutlægni í málfutningi sé ekki til: Ef menn tjá sig
um eitthvað er það alltaf til að tala
fyrir hagsmunum einhvers sem þeir
eru í liði með. Þess vegna er hlutlaus
miðlun upplýsinga ekki til því Dav-
íðsmennirnir telja að ekki sé hægt að
segja frá á hlutlægan hátt. Davíð frysti
nýlega frétt um rannsókn saksókn-
ara á Baldri Guðlaugssyni vini sínum
en það er í lagi því það er í samræmi
við heimsmynd hans. Þar af leiðandi
gefa þeir sér að aðrir hugsi og breyti
nákvæmlega eins. Að þeirra mati
er því ómögulegt annað en að aðrir
menn séu einnig í öðru hvoru liðinu.
Með þeim eða gegn þeim. Þeir skilja
ekki að hægt er að hugsa á annan hátt
en þeir og hvorki vera í þeirra liði né
Baugshópnum og segja jöfnum
höndum óþægilegar fréttir um
Sjalla og Baugara. Hvítliðarnir
átta sig ekki á þessum mögu-
leika C og vita því ekki í hvorn
fótinn þeir eiga að stíga þeg-
ar einhver brýtur barnalega
heimsmynd þeirra í spað með
því að breyta samkvæmt C.
Sandkorn
n Það er óhætt að segja að
stuðningur við sjómenn vegna
skattaafsláttar þeirra sem
ákveðið er að afnema komi úr
óvæntustu áttum. Friðrik J. Arn-
grímsson,
framkvæmda-
stjóri Lands-
sambands
íslenskra
útgerðar-
manna,
sagði í Bít-
inu á Bylgj-
unni að
fráleitt væri að afnema afslátt-
inn. Benti hann á að ríkið veitti
skattaafslátt upp á 7 milljarða til
annarra stétta sem fengju dag-
peninga. Stuðningur Friðriks
kann að ráðast af því að sú krafa
er uppi að útgerðarmenn bæti
sjómönnum skerðinguna.
n Menn eru óðum að skipa sér
í fylkingar vegna fyrirhugaðs
prófkjörs sjálfstæðismanna í
Reykjavík. Líklega sækjast fjórir
borgarfull-
trúar eftir
öðru sæt-
inu. Gísli
Marteinn
Baldursson,
Júlíus Vífill
Ingvars-
son, Kjartan
Magnússon
og Þorbjörg Helga Vigfúsdóttir
eru öll sjóðheit. Talið er að fylk-
ing sú sem kennd er við Guð-
laug Þór Þórðarson styðji Júlíus
Vífil. Þá hafa menn tekið eftir
því að samstarf hans og Hönnu
Birnu Kristjánsdóttur borgar-
stjóra er með miklum ágætum.
n Það mun ráðast af vilja Hönnu
Birnu Kristjánsdóttur hver
hreppir annað sætið. Borgar-
stjórinn mun þó gæta þess að
láta ekki
uppskátt
hver hugur
hennar er.
Talið er að
Hanna Birna
muni styðja
Júlíus Vífil
Ingvarsson
eða Þor-
björgu Helgu Vigfúsdóttur sem
næstráðanda. Það yrði reiðar-
slag fyrir Gísla Martein Baldurs-
son borgarfulltrúa sem talinn
er liggja fremur lágt eftir slaka
frammistöðu og miklar fjarvistir
á kjörtímabilinu. Staða hans er
því fullkomlega óljós.
n Það er minni spenna fyrir
prófkjöri Samfylkingar í borg-
inni. Þar er Dagur B. Eggerts-
son öruggur með að hreppa
efsta sætið. Um annað sætið
berjast þær Björk Vilhelmsdótt-
ir, Odd-
ný Sturlu-
dóttir og
Sigrún Elsa
Smáradótt-
ir. Oddný er
talin sigur-
strangleg-
ust en hún
hefur verið
að styrkja sig á kjörtímabilinu.
Staða hennar er þannig í dag að
hún er almennt talin vera arf-
taki Dags.
LyngháLs 5, 110 Reykjavík
Útgáfufélag: Útgáfufélagið Birtíngur ehf.
Stjórnarformaður: hreinn Loftsson
framkvæmdaStjóri: sverrir arngrímsson
ritStjórar:
jón Trausti Reynisson, jontrausti@dv.is
og Reynir Traustason, rt@dv.is
fréttaStjórar:
Brynjólfur Þór guðmundsson, brynjolfur@dv.is
og Þórarinn Þórarinsson, toti@dv.is
auglýSingaStjóri:
elísabet austmann, elisabet@birtingur.is
dv á netinu: dv.is
aðalnÚmer: 512 7000, ritStjórn: 512 7010,
áSkriftarSími: 512 7080, auglýSingar: 512 7050.
SmáauglýSingar: 515 5550.
umbrot: dv. Prentvinnsla: Landsprent. dreifing: árvakur.
dv áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
„Þetta var fínt.
Þetta voru bara
einhverjar pylsur
og dót sem hann notaði
fyrir putta.“
n Rithöfundurinn og teiknarinn Þórarinn
Leifsson vakti mikla athygli þegar hann kynnti
mannætusögu sína í Danmörku. - Fréttablaðið
„Ég get alveg lofað þér því
að ef þetta væri eitthvað
alvarlegt þá myndi ég vita af
því.“
n Eggert Skúlason, talsmaður Eiðs Smára
Guðjohnsen, segist ekkert þekkja til skuldasúpu
knattspyrnumannsins. - DV
„Það er styttra í spaugið hjá
mönnum eftir að Viggó fór.“
n Magnús Stefánsson, stórskytta Framara, segir
andrúmsloftið léttara eftir brotthvarf Viggós
Sigurðssonar sem þjálfara. - Fréttablaðið
„Það fór ótrúlega lítið í
taugarnar á bændum hvað
við vorum vitlausir.“
n Stefán Pétur Sólveigarson, hönnuður
Hrútaspilsins, klikkaði aðeins við gerð Hrútaspils
númer eitt en ekki tvö. - DV
„Lausmálar konur
eru hættulegar og
menn ættu að
forðast þær.“
n Egill „Þykki“ Einarsson ræðir um mál Tigers
Woods í pistli sínum á Pressunni. - pressan.is
Gamla, spillta Ísland
Leiðari
Undanfarna daga hefur DV fjall-að um þá tilraun sem gerð var árið 2006 til að koma skuldabréf-um upp á 30 milljarða króna í
umsýslu í Landsbankanum. Grunur lék á
að tilraun væri gerð til peningaþvættis. At-
hafnamaðurinn Jón Gerald Sullenberger
hafði um það milligöngu að koma umrædd-
um bréfum í Landsbankann. Þetta staðfesti
hann í samtali við DV og upplýsti jafnframt
að hann hefði aldrei verið yfirheyrður. Hann
kvaðst hafa gert þetta í greiðaskyni við mann
á Miami sem hann vildi þó ekki nafngreina.
Óyggjandi heimildir herma að innan Lands-
bankans hafi málið verið litið alvarlegum
augum. Fullyrt er að bankamenn hafi með
einhverjum hætti tilkynnt málið til lögreglu í
samræmi við lög. Ríkislögreglustjóri hefur nú
svarað því til að engin tilkynning hafi borist
embætti hans um málið. Svar hans til DV er
loðið og teygjanlegt. „Vegna umfjöllunar DV
í gær um að embætti ríkislögreglustjóra hafi
ekki brugðist við peningaþvættistilkynningu
árið 2006 með lögreglurannsókn gagnvart
nafngreindum manni hefur embættið kann-
að málið. Niðurstaðan er sú að embættinu
barst ekki tilkynning á grundvelli laga
um peningaþvætti eða upplýsingar
í formi kæru um þau atvik sem eru
tilefni fréttar blaðsins,“ segir í til-
kynningunni. Getur verið að emb-
ættinu hafi borist tilkynning en ekki
nákvæmlega á réttum grundvelli?
Getur verið að áhugi á rannsókn hafi
verið takmarkaður? Þessu er
ósvarað.
Það vekur furðu að
Haraldur Johannessen
ríkislögreglustjóri skuli
ekki þegar bregðast við
og hefja rannsókn á
meintri tilraun til
peningaþvætt-
is í Lands-
bankan-
um árið
2006.
Emb-
ættinu er meira í mun að afsanna að því hafi
borist tilkynningin en að rannsaka hvort
glæpur hafi verið framinn. Þessi afstaða
er einkennandi fyrir gamla, spillta Ís-
land. Vonandi verða aðrar stofnanir
til þess að fara betur ofan í atburða-
rásina í Landsbankanum árið 2006.
Ef ekki, þá hefur þjóðin ekkert lært
og sömu stofnanir munu áfram af-
greiða mál eftir eigin geðþótta.
Sömu spillingaröflin
munu vaða uppi. Sami
ríkislögreglustjórinn
mun halda áfram að
skilgreina réttlæt-
ið eftir eigin höfði.
Sama gamla klík-
an mun ráða því
hvaða mál fara til
rannsóknar.
reynir traustason ritstjóri skriFar. Getur verið að áhugi á rannsókn hafi verið takmarkaður?
bókStafLega
Jákvætt jólastress
Um daginn heyrði ég því fleygt að
ríkissjóður væri að verða af mikl-
um peningum vegna þess að ekki
væri hægt að fangelsa menn. Þetta
er náttúrlega nokkuð skemmti-
leg pæling þegar horft er til þess
að aldrei í sögu þjóðarinnar hefur
verið til jafnmikið af ónotuðu hús-
næði og sjaldan hefur atvinnuleysi
verið í líkingu við það sem núna
mælist. Á Keflavíkurflugvelli er
fangelsi sem Kaninn skildi eftir og
heilu turnarnir, heilu blokkirnar og
jafnvel stór hverfi eru á víð og dreif
um borgarlandið. Nú eigum við að
finna jákvæða lausn – fjöldinn all-
ur fær vinnu við að breyta húsum í
fangelsi og svo fá margir vinnu við
fangavörslu. Og öll verðum við já-
kvæð um jólin.
Ég var svo heppinn hér á árum
áður, að ég átti það til að lesa allt um
heimspeki sem ég náði í. Og þeg-
ar ég las doðrant um raunhyggju
þá opnuðust allar gáttir. Það var já-
kvæð reynsluhyggja sem hélt mér
andvaka eftir langan lestur – vanga-
veltur um það að jákvæðar pæling-
ar geti fyllt lífið af unaði og yndi. Ég
ákvað að trúa því, að ef ég leyfði já-
kvæðni að stjórna þá myndi ég fá að
mæta gleði og hamingju með bros
á vör.
Og núna þegar skórinn kreppir
þá er ég svo jákvæður að ég ákveð
að gott sé að ganga berfættur um
stund. Í kreppu ákveð ég að líta með
þakklæti á hvert augnablik unað-
ar sem hugsanlega gefst. Kreppa er
sem sagt uppspretta hamingju.
Auðvitað má alltaf finna vælu-
kjóa – fólk sem kýs að láta barlóm
og þrældóm sjálfsvorkunnar spilla
gleðinni. Alltaf munu þeir finn-
ast sem kvarta og vilja meina að
allt geti verið svo mörgum sinnum
betra en það er. Við hin verðum að
sætta okkur við raunveruleikann og
gera hið besta úr því sem lífið hefur
uppá að bjóða. Við þurfum að leita
yndislegra lausna, við verðum að
átta okkur á því að í skammdeginu
er nauðsynlegt að leyfa bjartsýni og
jákvæðu hugarfari að vakna til lífs-
ins – ekki síst þegar eitthvað bját-
ar á. Það er meira að segja hægt að
gleðjast með öllum glæpamönn-
unum sem fá nú að fagna hátíð
ljóss og friðar í faðmi fjölskyldu og
vina. Þeir gleðjast vegna þess að
ríkisvaldið hefur ekki efni á að refsa
þeim.
Krimmar hrósa happi því
nú hert er sultarólin
og fáir munu fara í
fangelsi um jólin.
kristján hreinsson
skáld skrifar
„Í kreppu ákveð ég
að líta með þakklæti
á hvert augnablik
unaðar sem hugsan-
lega gefst. “
SkáLdið Skrifar
24 föstudagur 4. desember 2009 umræða