Dagblaðið Vísir - DV - 12.02.2010, Síða 16

16 FÖSTUDAGUR 12. febrúar 2010 FRÉTTIR
Mikil óvissa ríkir hjá ungri fjölskyldu
í Bolungarvík því líkur eru á að tveir
fjölskyldumeðlimir fái ekki fram-
lengt dvalarleyfi og verði sendir úr
landi.
Hjónin Valur Magnússon og
Thais Marques de Freitas búa á Bol-
ungarvík. Þau eiga tvo drengi sam-
an, Magnús Guðjón, 3 ára, og Ara, 1
árs. Þá á Thais 9 ára dóttur, Leticiu,
úr fyrra sambandi sem stundar nám
í Grunnskóla Bolungarvíkur. Thais
er frá Brasilíu en flutti til Noregs fyrir
fjórum árum síðan þegar hún kynnt-
ist Vali.
Fjölskyldan bíður nú eftir úr-
skurði Útlendingastofnunar um
framlengingu á dvalarleyfi Thais og
Leticiu. Verði þeim hafnað um dval-
arleyfi mun öll fjölskyldan neyðast til
að flytjast úr landi.
Valur segir í samtali við DV að
meginástæðan fyrir vandræðum
mæðgnanna í beiðni þeirra um dval-
arleyfi sé að laun hans séu ekki næg,
að mati stofnunarinnar. Laun Vals
eru ekki talin nægja til að sjá fyrir
fjölskyldunni.
Kynntust í Noregi
Valur flutti til Noregs árið 2002. „Ég
ætlaði að vera í Noregi í sex mánuði
en var í tæp sex ár.“ Þar vann hann
hjá ferjufyrirtækinu Color Line í Lar-
vik, suður af Ósló. „Það er fyrirtæki
sem heldur úti ferjum á milli Norð-
urlandanna og Þýskalands. Ég vann
í fríhafnarbúðinni á ferjunni.“
Bróðir Vals bjó líka í Noregi á
þessum tíma og hafði kynnst bras-
ilískri konu. Árið 2005 kom systir
mágkonu Vals í heimsókn til Noregs.
Skemmst er frá því að segja að ástir
tókust á milli Vals og mágkonunnar,
Thais. Thais fór svo aftur til Brasilíu
en ekki leið á löngu þar til hún sneri
aftur til Noregs og í fang Vals. „Þá var
komið í ljós að hún var ólétt. Svo hún
varð eftir hjá mér og við giftum okk-
ur.“ Dóttir Thais, Leticia kom með og
hún hefur búið með þeim síðan þá.
Valur á tvo bræður, annar á brasil-
íska konu, sem fyrr segir og hinn á
taílenska eiginkonu.
Í Noregi fæddist Vali og Thais
sonurinn Magnús Guðjón. Hann
fæddist með skarð í vör og þurfti að
dvelja löngum stundum á norskum
sjúkrahúsum.
Friðsælt í Bolungarvík
Fyrst þegar þau komu til landsins í
desember 2007 dvöldu þau í Æðey
í Ísafjarðardjúpi þar sem foreldrar
Vals hafa dvalið undanfarin ár. „Við
vorum með þeim yfir jólin þar. En
fluttum svo til Bolungarvíkur og höf-
um verið hér síðan.“ Aðspurður segir
Valur að mikil viðbrigði hafi fylgt því
fyrir Thais að flytja í lítið sjávarþorp
á Íslandi. „Thais fannst kalt í Bolung-
arvík fyrst þegar hún kom og auðvit-
að fann hún fyrir smæðinni.“
En Valur segir að þeim hjónun-
um líki vel að eiga lítil börn á stað
eins og Bolungarvík. Það sé gjörólíkt
því sem Thais þekkir frá heimahög-
unum. Hún er frá höfuðborg Bras-
ilíu sem er samnefnd þessu stærsta
og fjölmennasta landi Suður-Am-
eríku. Í borginni Brasíliu er mikið
um glæpi eins og í öðrum stórborg-
um landsins. Rán og ofbeldi gagn-
vart börnum hefur færst í vöxt. Thais
segir foreldra helst þurfa að víggirða
garða, þar sem börn eru að leik, með
háum veggjum. „Börnin fara út í
garðinn hjá okkur og við höfum auga
með þeim,“ segir Valur um lífið í Bol-
ungarvík.
Fýluferðir suður
Eins og áður sagði fluttist fjölskyldan
til Bolungarvíkur í upphafi árs 2008.
Ljóst var að Thais og Leticia þyrftu á
dvalarleyfi hjá íslenskum yfirvöld-
um að halda ættu þær að setjast að
á landinu. „Það var þá sem ævin-
týrið með Útlendingastofnun byrj-
aði. Við fórum suður til Reykjavík-
ur, sem kostaði auðvitað sitt. En það
var fýluferð því við vorum ekki með
alla pappírana sem við töldum okk-
ur hafa. Svoleiðis gekk málið í hálft
ár, því okkur gekk illa að fá gögnin
sem vantaði að utan,“ segir Valur.
Við umsókn um dvalarleyfi þurfa út-
lendingar að leggja fram gögn á borð
við sakarvottorð, fæðingarvottorð og
vegabréf sem gildir í ákveðinn tíma
umfram umsóknartímann.
„Við vorum búin að fara þrívegis
suður í höfuðborgina með tilheyr-
andi kostnaði þegar ég gafst ég upp
á þessu. Ég bað systur mína að fara
með pappírana fyrir mig, en hún er
búsett fyrir sunnan. En þá brjálaðist
konan í afgreiðslunni á stofnuninni.
Og minntist svo á að það væri hægt
að skila gögnunum til sýslumanns í
viðkomandi sveitarfélagi,“ segir Val-
ur. „Þetta var hálfu ári eftir fyrstu
ferðina suður. Það er miklu ódýrara
fyrir okkur að rölta hérna niður eft-
ir til sýslumanns í stað þess að fara
með alla fjölskylduna til Reykjavík-
ur.“
Umsóknarferlið tók að lokum
enda þegar Thais og Leticia fengu
dvalarleyfi á Íslandi til eins árs.
Sprengdi annað lungað
Á meðan á öllu þessu stóð hafði
Thais orðið ófrísk á ný, bar Ara und-
ir belti en hann fæddist í septem-
ber 2008. „Ari fæddist með keisara-
skurði. En vatn varð eftir í lungunum
á honum. Honum lá svo á að losa
sig við það að hann sprengdi annað
lungað.“ segir Valur. Ari var fluttur
með sjúkraflugi til Reykjavíkur þar
sem hann gekkst undir tilheyrandi
aðgerðir. „Læknarnir sögðu, þeg-
ar þeir útskrifuðu Ara af gjörgæslu-
deild, að honum hafi eiginlega ekki
verið hugað líf á leiðinni suður. Við
höfum gengið í gegnum ýmislegt,“
segir Valur en bætir við að börnun-
um heilsist vel í dag.
Hefur ekki nægar tekjur
Dvalarleyfi Thais rann út fyrir
nokkrum mánuðum og sem stend-
ur er umsókn um nýtt leyfi í vinnslu.
Alls óvíst er hvort leyfið fáist því
fjölskyldan uppfyllir ekki skilyrði
umsóknar að mati Útlendingastofn-
unar. Fjölskyldan lifir því í miklum
ótta og óvissu.
„Á öllum bréfunum frá Útlend-
ingastofnun stendur að ég hafi ekki
nægt fjárhagslegt bolmagn til að
framfleyta fimm manna fjölskyldu,“
segir Valur. Hann vinnur við slæg-
ingu í fiskvinnslustöð í Bolungar-
vík. Þar hefur aflinn ekki verið mikill
undanfarið sem meðal annars út-
skýrir lágar tekjur Vals. Hins vegar
segir hann að tekjurnar dugi alveg
fyrir fjölskyldunni. „Barnaverndar-
yfirvöld eða skólayfirvöld hafa ekki
kvartað yfir heimilishaldinu og upp-
eldinu hjá okkur. Þannig að einhvern
veginn nær maður að framfleyta sér
á þessum litlu launum sem mað-
ur hefur,“ segir Valur en hann telur
óréttlátt að tekjur fólks skipti máli í
umsóknum hjá Útlendingastofnun.
Íslendingum vísað úr landi
Til að ljúka núverandi ferli þarf lík-
lega að endurnýja vegabréf Thais,
en til þess þarf að leita til brasilíska
sendiráðsins í Ósló. Sem hefði mik-
inn kostnað í för með sér. Umsókn
um þriggja ára dvalarleyfi Thais og
Leticiu veltur nú á þessum þáttum.
Það sem vegur þyngst eru þó lágar
tekjur Vals. Á næstu dögum mun
koma í ljós hvort mæðgunum verð-
ur leyft að búa á Íslandi. Valur seg-
ir að verði umsókninni neitað muni
fjölskyldan öll neyðast til að flýja af
landi brott. „Ef okkur verður synj-
að um dvalarleyfi er í raun verið að
vísa þremur íslenskum ríkisborg-
urum úr landi,“ segir Valur og á þá
við drengina sína tvo og sjálfan sig.
„Við myndum auðvitað fylgja þeim.“
Ung fjölskylda í Bolungarvík hefur
gengið í gegnum miklar raunir. Þau
eiga nú á hættu að vera splundrað þar
sem tveir fjölskyldumeðlimir fá ekki
framlengt dvalarleyfið hér á landi.
Annað barn hjónanna fæddist með
skarð í vör og dvaldi á sjúkrahúsum.
Tekjur fjölskylduföðurins eru ekki
nægilega háar og þar með eru skilyrði
Útlendingastofnunar í uppnámi.
GÆTU ORÐIÐ BROTTRÆK
HELGI HRAFN GUÐMUNDSSON
blaðamaður skrifar: helgihrafn@dv.is
Ef okkur verður synjað um dval-
arleyfi er í raun verið að
vísa þremur íslenskum
ríkisborgurum úr landi.
Valur, Thais, Magnús og Ari Fjölskyld-
an á Holtabrún í Bolungarvík býr við
mikla óvissu vegna útlendingalaga.
MYND HALLDÓR SVEINBJÖRNSSON/BB
Erfið staða „Við höfum gengið í gegnum ýmislegt.“
Magnús og Ari fæddust báðir veikir. Nú ríkir óvissa um
framtíð fjölskyldunnar. MYND HALLDÓR SVEINBJÖRNSSON/BB