Dagblaðið Vísir - DV - 09.07.2010, Síða 28
Ég komst að því fyrsta dag þessa árs að ég ætti von á barni. Það voru blendnar tilfinningar sem fylgdu þessari uppgötv-
un. Gleði var þar efst á baugi en líka
ákveðin hræðsla. Hræðslan fólst
aðallega í mínum eigin fordóm-
um gagvart konum sem ganga með
barn undir belti eða hafa nýlega alið af
sér barn.
Fólk kann að velta því fyrir sér hvers vegna ég ali á þessum fordóm-um en þeir eru byggðir á áralangri reynslu minni af konum sem smit-
ast hafa af sjúkdómi sem ég
kýs að kalla barnaveikina.
Barnaveikin er mjög útbreiddur sjúkdómur sem leggst aðallega á konur á barneignaaldri
sem eiga það sameiginlegt að vera ófrískar eða eiga von á barni. Þó eru
einstaka dæmi um konur sem falla ekki undir þessa tvær skilgreiningar
en eru hins vegar mjög sýktar. Einkennin lýsa sér í því að konan gjörbreyt-
ist og verður heltekin af öllu sem viðkemur börnum. Erfitt er að ráða við
einkennin.
Ég hef í gegnum tíðina náð á ótrúlegan hátt að forðast konur með veikina, enda um sjúkdómur að ræða sem ég taldi bráðsmitandi og vildi fyrir alla muni ekki sýkjast af. Ég hef margoft lent í boðum þar sem sýktar konur hafa látið dæluna ganga um málefni eins og
meðgöngu, brjóstagjöf, andvökunætur, pela, bleyjur, barnaföt og margt
fleira sem ég taldi álíka spennandi og búfjárrækt. Í aðstæðum sem þess-
um hafði ég furðu gott lag á að koma mér í burtu enda vakti þess konar
tal upp óhug með mér. Ég
kom mér iðulega fyrir hjá
þeim hluta boðsins sem var
ósýktur og hafði þann sama
tilgang og ég – að skála og
skemmta sér.
Fyrri hluta með-göngunnar náði ég að streitast á móti sjúk-dómnum og hélt að
allar varnir væru með mér.
Ég gerði mitt besta framan
af til að vekja ekki athygli á
stækkandi framhluta mínum
til að vekja ekki upp óþarfa
umræður um meðgöngu
og brjóstagjöf. Nógu margir
mánuðir voru framundan og
ég hafði ekki hug á að ræða
meðgöngu í 9 mánuði.
Þegar líða fór á meðgönguna og nánast var orðið ómögulegt að komast hjá því að sjá að inni í mér óx annað líf, þá fór ég taka eftir breytingum á sjálfri mér. Ég var að mýkjast. Ég fór að finna hvernig varnir mínar brustu ein af annarri og hlutir sem ég taldi ómögu-
legt að ég myndi nokkurn tíma hafa áhuga á að ræða urðu allt í einu jafn
spennandi fyrir mér og kokteill var á síðasta ári. Þetta gerðist hægt og ró-
lega, jafnvel svo lúmskt að það kom aftan að mér.
Það var í raun ekki fyrr en að ég rankaði við mér í miðjum hittingi hjá nýjum klúbb sem ég var komin í – bumbuklúbb – að ég áttaði mig. Ég var sýkt. Ég var komin með sjúkdóminn. Í miðju samtali um tegundir barnavagna opnuðust augu mín. Ég hafði hægt og rólega
sýkst án þess að verða vör við það. Ég hafði öll einkennin. Allt sem ég stóð
fyrir var horfið og ég var farin að ræða barnsburð, meðgöngukvilla, hvaða
tegund barnavagna bæri af og hvernig bílstól ætti að kaupa. Ég var orðin
ein af þeim. Ég var komin með hinn ógurlega og hræðilega sjúkdóm –
barnaveikina.
Nú voru góð ráð dýr þar sem ég sat innan um aðrar stelpur í sama ástandi og ég, með bumbu framan á sér. Svona boðum hefði hin gamla ég
líkt við djöfladýrkendasamkomur og gamla
ég hefði eflaust fengið taugaáfall hefði ég
fundið mig í þessum aðstæðum. En það
hafði eitthvað breyst – og þetta var ekki svo
slæmt.
Líklega er ég heltekin af sjúkdómn-um en einhverra hluta vegna tók ég þessu á nokkuð afslappaðan hátt. Ég var augljóslega sýkt en það
er lítið hægt að gera sé sjúkdómur-
inn búinn að taka sér kjölfestu. Ég hef
trú á að hann staldri ekki lengi við en
hjálpi kannski truntum eins og mér að tak-
ast á við það magnaða hlutverk sem það er
að verða foreldri. Hann mýkir mann upp og
líklega kallast það að þroskast. Fordómar mínir
voru að öllu leyti tilefnislausir því það er ekki svo
slæmt að vera haldin þessum sjúkdómi. Þó
mæli ég með því að sýktir einstaklingar reyni
ekki að sýkja þá ósýktu.
SjúkdómuriNN
BarNaveiki
Viktoría Hermannsdóttir skrifar
28 umræða 9. júlí 2010 föstudagur
Nú er illt í efni. Áratuga gömul ósk
mín um að Hollendingar vinni
heimsmeistaratitil í fótbolta gæti
loksins ræst, en þá er ég ekki viss um
að þessi ósk sé lengur fyrir hendi.
Í áratugi hafa Hollendingar ver-
ið Öskubuskan í alþjóðafótboltan-
um, yfirleitt alltaf flottastir og fal-
legastir, en alltaf fallið úr leik þegar
mest á reyndi. En núna, þegar þeir
eru loksins ekki nema steinsnar frá
fyrsta heimsmeistaratitli sínum, sem
mörg hollensk lið hefðu átt svo inni-
lega skilið síðustu áratugina, þá eru
þeir ekki lengur mesta Öskubuskan í
boltanum. Því nú eiga þeir að keppa
við ennþá meiri Öskubusku – Spán-
verja sem hafa náð jafn enn hörmu-
legri árangri en þeir hollensku upp
á síðkastið, og bíta svo hausinn af
skömminni með því að spila núna
miklu flottari og fallegri bolta en hin-
ir fyrrum listrænu Hollendingar.
Undir flestöllum öðrum kring-
umstæðum hefði ég glaðbeittur
haldið með Hollendingum í úrslita-
leiknum á sunnudaginn kemur, en
nú langar mig ennþá meira að halda
með Spáni.
Og er yfirleitt hægt að halda með
Hollendingum á þessum tímum Ice-
save?
„TÓTAL FÓTBOLTI“
Sumarið 1974 byrjaði ég að fylgj-
ast með fótbolta þegar heimsmeist-
arakeppnin stóð yfir í Vestur-Þýska-
landi. Þetta var fyrsta sumarið sem
ég var ekki í sveit og þótt maður sæi
leikina ekki nema svarthvíta nokkr-
um dögum eftir að þeir voru háðir,
þá var ómögulegt annað en heillast
af Hollendingum. Undir stjórn snill-
ingsins Johans Cruijff léku þeir lista-
vel og áttu mestan þátt í að brjóta
upp niðurnjörvaða skiptinguna
milli sóknar, miðju og varnar sem
þá hafði verið allsráðandi í áratugi.
Í hollenska liðinu áttu allir að sækja
þegar liðið hafði boltann, en líka all-
ir að taka þátt í vörninni þegar and-
stæðingarnir náðu honum. Þetta var
kallað „tótal fótbolti“ og þótt marg-
ir hafi síðan reynt að spila svona, þá
hefur fáum tekist það jafn glæsilega
og Hollendingum. Það var verulega
sorglegt þegar liðið tapaði í úrslita-
leiknum gegn þrautskipulögðu liði
Vestur-Þjóðverja, og fyrirliði þýskra
– Franz Beckenbauer – fékk að glíma
við að lyfta verðlaunastyttunni í stað
Cruijffs.
Ég er ekki frá því að þessi hörmu-
legu úrslit hafi kennt unglings-
drengnum mér einhverja lexíu um
óréttlæti heimsins. Að fegurð, glæsi-
leiki og þokki væru kannski aðdáun-
arverðir eiginleikar, en dygðu ekkert
endilega til að ná hinum æðsta ár-
angri. Þar gæti brútal kraftur alveg
eins dugað betur.
HROKAFULL VÍTASKYTTA
Og hafi ég dregið þá ályktun af fram-
gangi Hollands 1974, þá urðu næstu
áratugir bara til að staðfesta þá trú.
Hollendingar héldu uppteknum
hætti, að spila jákvæðan flottan fót-
bolta, en árangurinn lét alltaf á sér
standa. Árið 1978 komust þeir aft-
ur í úrslitaleik HM, og það meira að
segja þótt Johan Cruijff sæti heima.
Hann sætti sig ekki við að keppa í
Argentínu, vegna ömurlegs ástands
mannréttindamála þar undir stjórn
grimmra herforingja. Alltaf prinsip-
maður, hann Cruijff. Í staðinn fékk þá
Rob Rensenbrink að leika aðalhlut-
verkið, en hann var reyndar varla í
minna uppáhaldi hjá mér en Cruijff.
Rensenbrink spilaði ekki bara sömu
stöðu á vellinum og Cruijff, og af
næstum því sömu fimi, heldur var
hann líka nauðalíkur meistaranum í
útliti. Rensenbrink var svo skemmti-
lega hrokafullur að hann átti það til
þegar hann tók víti að tilkynna mark-
vörðunum fyrirfram í hvort hornið
hann myndi skjóta – en skoraði svo
samt! Hann tók hátt í 100 víti um æv-
ina og klikkaði bara á tveimur.
En það var eins og við manninn
mælt, líka þetta lið hlaut að tapa fyrir
sér verra liði, heimamönnum í Arg-
entínu.
DJÚP OG LEIÐINLEG LÆGÐ
Og þannig virtist Holland verða hin
eilífa lexía um óréttlæti heimsins.
Holland komst ekki einu aftur á HM
fyrr en 1990 en þá var aftur komið til
sögunnar frábært hollenskt lið – þar
sem þeir spiluðu Ruud Gullitt, Mar-
co van Basten, Frank Rijkaard og
Ronald Koeman. Þetta lið hafði orðið
Evrópumeistari 1988 og menn gerðu
sér vonir um að loks myndi Holland
hampa heimsmeistaratitlinum. Von-
irnar 1990 voru ekki síst komnar til
af því að þá var fótboltinn í djúpri
og leiðinlegri lægð – sterkustu liðin
spiluðu gríðarskipulagðan varnar-
leik þar sem lítið fór fyrir lífsgleði og
leikni. Holland átti að sýna fólki fram
á að leiðindin gengju ekki endalaust,
lífsgleðin myndi sigra að lokum.
En það fór á annan veg – Holland
lenti á móti Vestur-Þýskalandi í 16
liða úrslitum og í geðvonskulegum
og hörkulegum leik fóru Þjóðverjar
með sigur af hólmi. Mér hefur alltaf
verið meinilla við frasann um „þýska
stálið“ en þarna má með sanni segja
að hann hafi átt rétt á sér, og „þýska
stálið“ hafi orðið hollenska túlípan-
anum öflugra. Sóknartilburðir Hol-
lands máttu sín lítils gegn skipulagi
Þýskalands og það var svo náttúrlega
bara til að snúa hnífnum í sárinu fyr-
ir Hollendinga að Þjóðverjar voru
enn undir stjórn Franz Beckenbauer,
sem var nú landsliðsþjálfari en ekki
fyrirliði.
INNBYRÐIS RIFRILDI
Undir lok síðasta áratugar 20. ald-
ar voru Hollendingar enn búnir að
byggja upp nýtt og frábært lið, sem
unun var að fylgjast með. Þetta var
lið Dennis Bergkamps, Clarence
Seedorfs og Edgars Davids – dálít-
ið róstusamt lið og óútreiknanlegt,
og átti það til að sundrast í innbyrð-
is rifrildum – en það var alltaf gam-
an að horfa á Hollendinga. Og þar
sem tilgangurinn með því að horfa
á fótbolta er auðvitað sá einn að
hafa gaman af því, þá var alltaf auð-
velt að halda með Hollandi – en það
virtist þó um leið svo fánýtt, því það
var sama hve góðu liði Hollendingar
höfðu á að skipa, aldrei tókst þeim að
ná alla leið á toppinn.
Um miðjan þann áratug sem nú
er að líða voru Hollendingar komn-
ir með fjórða frábæra liðið sitt á ör-
fáum áratugum. Sóknarsnillingurinn
Marco van Basten, sem varð að hætta
keppni svo sorglega snemma vegna
meiðsla, setti saman stórskemmti-
legt lið sem keppti á HM 2006 og EM
2008 og báðar þær keppnir hefðu
Hollendingar alveg mátt vinna. Hinir
sókndjörfu miðjumenn Sneijders og
Robbens sáu um sköpunarkraftinn
og það eina sem vantaði voru nógu
öflug vítateigsrándýr til að skora
mörk. En það var sótt og sótt og sótt,
og bráðgaman að horfa á þetta. En í
báðum keppnunum urðum við að-
dáendur Hollendinga enn á ný að
horfa á eftir þeim halda heimleið-
is; Öskubuska var send heim í ösku-
stóna, enn og aftur.
KALDHÆÐNISLEGT
Núna þykir lið Hollands allt í einu
spila mun varnarsinnað en áður.
Þetta er að vísu meira og minna sama
liðið og Marco van Basten mætti með
á sínar tvær keppnir, en það fer ekki
milli mála að núverandi landsliðs-
þjálfari skipar mönnum sínum að
huga betur að vörninni en áður. Og
þá þarf endilega að skila þeim alla
leið í úrslitaleikinn.
Það væri vissulega kaldhæðnis-
legt ef Hollendingar sem hafa síðustu
áratugi verið fyrirtaks lexía í að falleg-
ur fótbolti skili ekki endilega bestum
árangri, ef þeir ætla svo að verða til
þess sjálfir að sanna þetta endanlega
með því að sigrast á léttleikandi liði
Spánverja á sunnudaginn kemur.
Það hefðum við látið segja okk-
ur tvisvar, við strákarnir þegar við
lágum á múrnum kringum gamla
kirkjugarðinn við Suðurgötu fyrir úr-
slitaleikinn á HM 1974 og töluðum
um hve við þráðum heitt að Holland
myndi vinna.
trésmiðja illuga
„Öskubuska
var send heim
í öskustóna,
enn og
aftur.“
Lexía um
óréttLæti
H i sins
Illugi Jökulsson hefur haldið með Hollandi í áratugi. En nú eru
runnar á hann tvær grímur – alveg burtséð frá Icesave.
helgarpistill