Dagblaðið Vísir - DV - 26.07.2010, Blaðsíða 12

Talsmaður fjárfestingafélags Björ-
gólfs Thors Björgólfssonar, Novat-
ors, segir að ekki verði gefnar upp-
lýsingar um hversu mikið reiðufé
Björgólfur Thor Björgólfsson fjárfest-
ir á. DV sendi talsmanninum, Ragn-
hildi Sverrisdóttur, fyrirspurn fyrir
helgi og bað um að fá lista yfir allar
eignir Björgólfs, meðal annars inni-
stæður á bankareikningum. Ekki
var hægt að verða við þessari beiðni
DV. „Engin ástæða er til að upplýsa
í fjölmiðlum um hve mikið reiðufé
Björgólfur Thor á eða nokkur ann-
ar einstaklingur,“ sagði Ragnhildur
í skriflegu svari sínu sem sent var í
tölvupósti á sunnudaginn.
DV sendi nokkrar spurningar til
Novators sem varða 1.200 milljóna
króna skuldauppgjör fjárfestisins og
greint var frá í síðustu viku og kemur
þetta fram í einu svarinu frá félaginu.
Aðdragandi fyrirspurnar DV um
skuldauppgjör Björgólfs Thors er sá
að fyrir helgi fékkst það staðfest úr
herbúðum Björgólfs Thors að millj-
arða eignir og reiðufé sem Björgólf-
ur á í sameignarsjóðum í þekktum
skattaskjólum eins og eyjunni Jersey
á Ermarsundi væru einnig hluti af
skuldauppgjöri Björgólfs Thors. Eins
og mál standa í dag mun Björgólfur
ekki verða persónulega gjaldþrota ef
uppgjörið gengur eftir.
Gegn tilgangi sjóðanna
Sú staðreynd að þessar eignir eru
hluti af skuldauppgjöri Björgólfs
Thors hlýtur að þýða að Björgólf-
ur Thor hafi ákveðið að veita lánar-
drottnum sínum aðgang að þessum
eignum þar sem yfirlýstur tilgang-
ur fjárfesta sem binda eignir í slík-
um sjóðum er einmitt að forðast það
lánardrottnar geti leyst til sín eignir
þeirra ef í harðbakkann slær.
Sameignarsjóðirnir virka þannig
að fjárfestir setur eign eða reiðufé inn
í slíkan sjóð til ávöxtunar og afsalar
sér eigna- og umráðaréttinum yfir
eigninni í tiltekinn tíma á meðan. Því
er eignin ekki eiginlega eign fjárfest-
isins á meðan á ávöxtuninni stendur
og getur fjárfestirinn ekki fyrirskipað
hvernig eignirnar skuli ávaxtaðar. Í
lok samningstímans verður hagnað-
ur fjárfestingarinnar hins vegar hans
og hann fær aftur eignarrétt yfir eign-
inni. Á meðan á þessu ávöxtunarferli
stendur geta lánardrottnar viðkom-
andi ekki tekið þessar eignir til sín.
Hin helsta ástæðan fyrir notkun
fjárfesta á slíkum sameignarsjóð-
um er skattahagræði, þeir þurfa að
greiða minni skatta af þessum eign-
um en annars staðar í heiminum.
Björgólfur þurfti að veita
aðgang
Þegar Ragnhildur var spurð að því
hvort lánardrottnar Björgólfs Thors
hefðu ekki aðgang að einhverjum
þeim eignum Björgólfs Thors sem er
að finna á Jersey og í öðrum skatta-
skjólum sagði hún: „Nei. Svo er ekki
vegna þess að Björgólfur Thor los-
aði um þessar eignir og samkomulag
náðist.“
Björgólfur Thor virðist því hafa
þurft að veita lánardrottnum sínum
sérstakan aðgang að þessum eign-
um. Ástæðan fyrir þessu er væntan-
lega sú sem minnst er á hér fyrir ofan:
Tilgangur slíkra sameignarsjóða er
einmitt að búa þannig um hnútana
að lánardrottnar fjárfestisins hafi
ekki aðgang að eignum hans ef ganga
þarf að þeim. Björgólfur virðist hins
vegar hafa veitt lánardrottnum sín-
um aðgang að þessum eignum.
Aðrar heimildir DV herma að
þetta sé rétt: Björgólfur veitti lánar-
drottnum sínum aðgang að þessum
eignum og unnin var úttekt á eigna-
safni hans, meðal annars eignunum í
sjóðunum á Jersey. Alveg ljóst er hins
vegar að Björgólfur fékk eitthvað í
staðinn fyrir að gera þetta því ekkert
bendir til að honum hafi verið skylt
að gera þetta vegna þeirra reglna
sem gilda um þessa sameignarsjóði.
Aftur á móti er með öllu ómögu-
legt að fá það staðfest hvort Björ-
gólfur hafi gefið allar þær eignir sem
hann í slíkum sjóðum upp við lánar-
drottna sína en ljóst er að einhverjar
eignir voru gefnar upp. Hugsanlegt
er að af einhverjum ástæðum hafi
einhverjar eignir Björgólfs ekki ver-
ið teknar inn í úttektina á eignasafni
hans.
Keypti sér tíma
DV spurði Ragnhildi að því hvað
Björgólfur hefði fengið í staðinn fyr-
ir að veita lánardrottnum sínum að-
gang að þessum eignum.
Svar Ragnhildar felur það í sér að
samningsstaða Björgólfs Thors hafi í
reynd verið betri vegna þess að hann
átti eignir í þessum sameignarsjóð-
um. „Aðalatriðið hér er að samið var
um uppgjör meðal annars á grund-
velli þess að Björgólfur Thor losaði
um þessar eignir. Já, og þegar menn
semja þá er gefið eftir sumstaðar en
haldið fast annars staðar. Það sem
Björgólfur Thor fékk út úr þessu
samkomulagi var að hann var ekki
keyrður í gjaldþrot eins og kröfuhaf-
ar hans gátu gert. Kröfuhafar fengu
í staðinn mun meiri fjármuni en
ella vegna samkomulagsins, – með-
al annars vegna þess að Björgólfur
Thor losaði um eignirnar í þessum
sjóðum sem þér er tíðrætt um.“ Hluti
fjármunanna í þessum sjóðum virð-
ist því renna til lánardrottna Björ-
gólfs Thors.
DV hefur leitað eftir svörum við
þeirri spurningu annars staðar hvað
Björgólfur hafi fengið í staðinn fyr-
ir að veita lánardrottnum sínum að-
gang að þessum eignum. Ljóst er af
þeim svörum sem fengist hafa að
samningsstaða Björgólfs var betri
þar sem hann átti þessar eignir sem
lánardrottnar hans höfðu ekki að-
gang að.
Eitt af þeim svörum sem DV hef-
ur fengið er að Björgólfur hafi feng-
ið „meiri tíma“ í skiptum fyrir aðgang
lánardrottna að þessum eignum, en í
því felst líklega einnig það sem Ragn-
hildur segir: Að hluti ástæðunn-
ar fyrir því af hverju Björgólfur hafi
sloppið við að vera settur í þrot hafi
verið sá að hann gaf eftir aðgang að
þessum eignum. Engar upplýsing-
ar fást hins vegar um upphæðir og
verðmæti þessara eigna.
Lærdómurinn sem meðal ann-
ars er hægt að draga af þessum tíð-
indum er sá að það getur komið sér
vel fyrir samningsstöðu fjárfesta og
auðmanna við lánardrottna sína að
eiga eignir í skattaskjólum sem lán-
ardrottnar þeirra hafa ekki beinan
aðgang að. Í tilfelli Björgólfs Thors
virðist notkun hans á skattaskjólum
hafa átt þátt í því að bjarga honum
frá gjaldþroti að þessu sinni. Skatta-
skjólin virka því sem skyldi sam-
kvæmt þessu.
12 FRÉTTIR 26. júlí 2010 MÁNUDAGUR
Nei. Svo er ekki vegna þess að
Björgólfur Thor losaði
um þessar eignir og
samkomulag náðist.
Björgólfur Thor Björgólfsson losaði um
eignir í sameignarsjóðum í skattaskjólum
í skuldauppgjöri sínu við lánardrottna.
Í skiptum fékk hann tilslakanir, tíma og
slapp á endanum við að vera settur í þrot.
Umræður um eignir hans í sameignar-
sjóðum skiptu töluverðu máli í uppgjör-
inu. Talsmaður hans segir að ekki verði
gefið upp hversu mikið reiðufé Björgólfur
Thor á og eignalisti hans verður sömuleið-
is ekki gerður opinber.
INGI F. VILHJÁLMSSON
fréttastjóri skrifar: ingi@dv.is
LOSAÐI UM EIGNIR Í SKATTASKJÓLUM
Fékk tilslakanir BjörgólfurThorfékk
tilslakanirfrálánardrottnumsínumístaðinn
fyriraðveitaþeimaðgangaðeignumsem
hannáísameignarsjóðumáaflandseyjum
einsogJerseyáErmarsundi.
DV
„Af hverju vill Björgólfur Thor ekki
birta allan eignalista sinn – hér
er auðvitað ekki verið að tala um
tannbursta, barnavagna eða skegg-
snyrta? Þú segir að það skipti ekki
máli fyrir almenning og að engir al-
mannahagsmunir liggi að baki því
að slíkar upplýsingar verði gefn-
ar. Ég er ósammála þessu. Ef Björ-
gólfur Thor geymir eitthvað af því
fé sem hann tók út úr Landsbank-
anum í formi arðs, lána eða í formi
arðs frá fyrirtækjum sem keypt voru
fyrir þetta lánsfé, á bankareikn-
ingum erlendis eða í annars konar
sjóðum, þá kemur það almenningi
við. Ástæðan er meðal annars sú að
hluti Icesave-skuldanna, það sem
eftir stendur þegar eignasafn Lands-
bankans hefur verið gert upp, fellur
á þjóðina og væri áhugavert að vita
hvort helsti eigandi bankans eigi
ennþá fjármuni sem teknir voru út
úr bankanum. Ef svo er vaknar auð-
vitað sú eðlilega spurning: Af hverju
lætur hann þá ekki aftur inn í bú
Landsbankans? Ber Björgólfi Thor
ekki siðferðileg skylda til þess?“
Novator:
„Allir þeir sem áttu hagsmuna að
gæta gagnvart Björgólfi Thor eða
fulltrúar þeirra komu að uppgjöri
skulda hans. Það var nauðsyn-
leg forsenda þess að hægt væri að
semja um skuldir hans að yfirlit yfir
eigur hans lægi fyrir. Þess vegna
var þriðji aðili sem allir málsaðilar
treystu fenginn til að vinna úttekt
og mat á eigum hans til þess að ljóst
væri að þær allar eigur væru undir í
uppgjörinu. Það er því ljóst að allir
þeir sem þurftu að vita um heildar-
eignir Björgólfs Thors fengu að vita
það. Ýmsar ástæður geta legið að
baki því að upplýsa ekki um allar
eignirnar. Má þar nefna að sumar
þeirra eru í söluferli og það kann að
hafa áhrif á verðmæti ef upplýst er
um aðstæður eigenda.
Upplýsingar um viðskipti Björ-
gólfs Thors við íslenska banka er að
finna í skýrslu rannsóknarnefndar
Alþingis. Af ástæðum okkur ókunn-
ar voru upplýsingarnar ekki réttar í
öllum tilfellum, til að mynda voru
sum lán til hans tvítalin og inn-
lána hans var hvergi getið en hann
átti meiri innistæður í Landsbank-
anum en nokkur annar viðskipta-
vinur bankans. Vegna þeirrar óná-
Spurningar DV og svör Ragn-
hildar Sverrisdóttur, fyrir hönd
Novators og Björgólfs Thors: