Dagblaðið Vísir - DV - 26.07.2010, Blaðsíða 15

einfaldlega ekki viðskipti á netinu
utan síðna á borð við eBay, því það
er alltaf varasamt. En tilhugsunin
um skjótfenginn gróða getur blind-
að menn.
Höfðar ekki bara til græðgi
En ekki höfðar allt svindl til græðgi
manna, því stundum er treyst á
hjartagæsku og trú fórnarlambs-
ins á mannkynið. Oft er vitnað í
Jesú og guð, til að sýnast réttsýnir
menn. Sem dæmi um eitt siðlaust
svindl af þessari gerð er að svindl-
arinn hefur samband við fórnar-
lambið og segist vera að deyja. Ekki
nóg með það, heldur á svindlarinn
börn, sem hann biður fórnarlamb-
ið að ættleiða. Þá þarf auðvitað að
borga ættleiðingarkostnað, lög-
fræðikostnað og annað slíkt sem
svikarinn lýgur til um. Fórnarlamb-
ið fær jafnvel að tala við „móður“
svikarans, sem talar af tilfinningu
um göfuga drenginn sinn sem sé að
deyja úr alnæmi. Milljónir eru svo
sviknar út úr fórnarlambinu, sem
vill einungis gera vel.
Ógrynni tegunda af svindli
Sannleikurinn er sá að það eru
til ógrynnin öll af mismunandi
svindli og það eykst bara með degi
hverjum. Nýjar og nýjar aðferðir
myndast í sífellu, en allar tegund-
ir svindls eiga eitt sameiginlegt. Í
öllum þessum tilvikum er fórnar-
lambið beðið um að reiða af hendi
annaðhvort pening eða persónu-
upplýsingar. Hvort tveggja getur
nýst svindlurunum, en flestir eru
á höttunum eftir peningum. Ef sú
er raunin eru þeir helst að sækj-
ast eftir upplýsingunum til þess að
geta gert fölsuðu skjölin sín trú-
verðugri í augum fórnarlambsins.
Aðrir nýta þær þó í annarlegri til-
gangi, svo sem til persónuþjófnað-
ar. Þar eru persónuupplýsingarn-
ar notaðar til þess að falsa skjöl og
annað slíkt.
Þumalputtareglan er sú að láta
aldrei persónuupplýsingar eða
pening í hendur neins sem hef-
ur samband við þig frá útlöndum.
Sérstaklega ekki ef um er að ræða
stór fyrirtæki, því að litlar sem eng-
ar líkur eru á því að það sé að hafa
samband að fyrra bragði og þá eru
nánast alltaf svindlarar á ferð.
SVONA VARAST ÞÚ
NÍGERÍUSVINDLARA
LEIÐRÉTTING: KOKTEILSÓSA
ER SELD SÉR Misskilningur varð á milli
starfsfólks Hyrnunnar og blaðamanns um verðið
þar í úttekt síðustu neytendaopnu. Þá var tekið inn
í verðið á ostborgaramáltíð kokteilsósa, sem kostar
auka 130 krónur, og fylgir ekki með venjulega. Því
er verðið í Hyrnunni 130 krónum lægra en blaðið
sagði frá í seinustu viku, eða 1.110 krónur í stað
1.240. Blaðið biðst velvirðingar á mistökunum.
LEIÐRÉTTING: FYRIRVARI FÉLL ÚT Vegna
tæknilegra mistaka féll fyrirvari úr seinustu umfjöllun neytenda-
síðu DV, sem var um verð í ýmsum vegasjoppum landsins. Þar vant-
aði stjörnu við þrjá staði, sem átti að gefa til kynna að viðkomandi
staður byði ekki upp á gos með hamborgaramáltíðinni. Enn fremur
er vert að taka fram að verðið var á ostborgara, frönskum og gosi,
og var þessi máltíð kölluð „hamborgari“ til styttingar. Þeir staðir
sem bjóða ekki upp á gos innifalið í máltíðinni voru veitingaskálinn
Víðigerði, Shell skálinn á Eskifirði og Pylsuvagninn á Selfossi.
MÁNUDAGUR 26. júlí 2010 NEYTENDUR 15
Svikabréf Í bréfinu er tilkynnt að það séu
síðustu forvöð að grípa gullgæsina, 130
milljóna króna lottóvinning.
Hér eru nokkrar góðar aðferðir sem nota
má til þess að sannreyna rafrænan póst
og uppræta svindl:
HVAÐ
ER TIL
RÁÐA?
Sannreyndu póstinn: Þú getur séð hvort umræddur póstur sé þaðan sem hann er sagður vera. Með því að finna út hvernig sýna á „headers“ á rafpósti, getur þú séð rafrænt kennileiti sendand-
ans, eða IP-tölu hans. Þetta er oftast undir flipa sem kallast „Show full
headers“, í því skeyti sem þú vilt sannreyna. Þegar þú gerir þetta, færð
þú mikið magn af upplýsingum um skeytið, sem eru vanalega ekki
sýndar. Þar á meðal er IP-talan. Hún samanstendur af fjórum talna-
runum, allt frá 0 upp í 255, sem eru aðskildar með punkti (til dæmis
254.168.7.3). Þessa tölu getur þú svo rakið. Á vefsíðum á borð við www.
ip-adress.com/ip_tracer slærð þú inn töluna í heild sinni, og getur þá
séð frá hvaða landi skeytið kemur í raun. Athuga ber þó að þetta er ekki
óskeikult, og hægt er að villa fyrir um hvað staðsetningu IP-tölu varðar.
Sannreyndu vefsíðurnar: Slíkt hið sama má gera við vefsíður á síð-unni. Hægt er að kanna hvort vefhlekkurinn sem póstur bendir á, sé í raun síða hjá þekktu fyrirtæki, eða einungis fölsuð. Þetta er
til dæmis hægt að gera með því að kanna staðsetningu heimasíðu fyrir-
tækisins, og bera hana saman við staðsetningu síðunnar sem bent er á
í póstinum. Einnig er hægt að hafa einfaldlega samband við fyrirtækið,
með fyrirspurn um málið.
Kannaðu allar greiðslur: Ein útgáfa af svindli er að svindlarinn segist hafa greitt of mikið fyrir hlut sem fórnarlambið er að selja. Hann biður það að senda sér eftirstöðvarnar, því að þetta hafi
verið mistök, eða gefur einhverja álíka útskýringu. Þetta er að öllum
líkindum svindl, og engin greiðsla er á leiðinni. Greiðslan getur verið
fölsuð, til dæmis með eftirlíkingu af ávísun, og engin greiðsla varð í
raun. Það er mikilvægt að láta hvorki vöru né verðmæti af hendi fyrr en
borist hefur greiðsla í beinhörðum peningum.
Sannreyndu staðreyndir: Gott er að reyna á staðreynd sem svikarinn reynir að telja þér trú um hjá þriðja aðila. Fáðu upplýs-ingar hjá Western Union, ef hann segir greiðsluna vera þar. Gáðu
hvort sendingin sé í raun í vörslu TNT-sendingarþjónustunnar með því
að hafa samband við hana. Góð leið gegn bréfum er að athuga hvort
heimilisfangið sem bréfið er sent frá sé yfirhöfuð til, en það er auðvelt
að gera á netinu á vefsíðum á borð við map24.com.
Vertu óttalaus: Ekki óttast svikahrappinn, jafnvel þótt þú hafir þegar gefið honum upp persónuupplýsingar. Þeir eru aðeins á höttunum eftir peningunum þínum, en ef þú gefur skýrt í skyn
að þú hafir ekki áhuga á viðskiptum við þá, og ætlir að hundsa allar
samskiptatilraunir þeirra í framtíðinni munu þeir að endingu gefast
upp. Óþarfi er að hreyta í þá fúkyrðum eða kalla þá svikara, heldur
skaltu segja að þú hafir ekki áhuga á viðskiptunum lengur. Þeir munu
á endanum átta sig á því að ekkert fé er að hafa frá þér, og halda á
gjöfulli mið.