Dagblaðið Vísir - DV - 10.12.2010, Blaðsíða 27
Málefni upp-
ljóstrunarvefj-
arins Wikileaks
snerta Ísland
með ýmsum
hætti. Ekki að-
eins vegna þess
að hluti þessa
stærsta leka sög-
unnar á gögn-
um neðan úr
dýpstu iðrum
bandarískra
stjórnvalda eru
skýrslur sendimanna stórveldsins í
víggerða húsinu þeirra við Laufás-
veg – en í þeim er margt ansi kóm-
ískt og kauðskt að finna – heldur
ekki síður sökum þess að margir Ís-
lendingar koma að starfi Wikileaks.
Birgitta Jónsdóttir, þingmaður Hreyf-
ingarinnar, var til að mynda náinn
samverkamaður Julians Assange,
leiðtoga hópsins, og hefur ásamt
menntamálaráðuneytinu unnið
að útfærslu á róttækum lögum um
upplýsingafrelsi og vernd uppljóstr-
ara – sem myndi gera Ísland að eins
konar fríríki uppljóstrana. Íslenska
fyrirtækið DataCell sér um greiðslu-
miðlun og eftir að Julian Assange var
handtekinn í Bretlandi vegna óljósra
ásakana um kynferðisbrot í Svíþjóð
hefur íslenski rannsóknablaðamað-
urinn Kristinn Hrafnsson stigið út
úr skugganum og orðið eiginlegur
talsmaður hópsins – og þar með nýtt
andlit Wikileaks út á við.
Málefni Wikileaks koma Íslend-
ingum því ekki aðeins við með al-
mennum hætti eins og heimsbyggð-
inni allri heldur með þráðbeinum
hætti. Því stendur nú upp á íslensk
stjórnvöld að sýna sjálfstæði og
mæta aðför Bandaríkjastjórnar að
hópnum með afgerandi hætti.
Morð sem stjórntæki?
Óhuggulegt hefur verið að fylgjast
með herskáum og hreint og beint
villimannslegum yfirlýsingum máls-
metandi forystufólks í bandarísk-
um stjórnmálum um Julian Assange
og samverkafólk hans. Sarah Palin,
fyrrverandi varaforsetaefni Banda-
ríkjanna, sem er líkleg til að hljóta
útnefningu Repúblikanaflokksins til
forsetaframboðs í krafti stöðu sinnar
sem andlegur leiðtogi Teboðshreyf-
ingarinnar svonefndu, sem gerði það
gott í liðnum þingkosningum, lagði
til að leyniþjónusta Bandaríkjanna
(CIA) elti Julian uppi eins og leið-
toga al-Kaída og talíbana og að hann
ætti að hljóta sömu meðferð. Mike
Hucka bee, fyrrverandi forsetafram-
bjóðandi repúblikana vildi sömu-
leiðis láta ráða Julian af dögum. Í
sama streng hafa fleiri tekið.
Ummæli málsmetandi stjórn-
málamanna vestra um að láta myrða
Julian Assange eru eins og út úr
svörtustu afkimum Sovétríkjanna
á dögum Stalíns en geta varla talist
eðlilegar tillögur í siðmenntuðu ríki á
tuttugustu og fyrstu öldinni. Við skul-
um átta okkur á því að Julian Assange
hefur ekki brotið nein lög svo vitað sé.
Það kann að vera ólöglegt að brjót-
ast inn í tölvukerfi og stela trúnaðar-
upplýsingum en Wikileaks er ekki
sakað um neitt slíkt. Engin lög banna
að fjölmiðill birti opinber gögn sem
lekið er til hans. Sumir blaðamenn
vilja jafnvel meina að miðillinn hafi
hreint og beint siðferðislega skyldu
til að birta slíkar upplýsingar – jafn-
vel þótt þær séu vandræðalegar fyr-
ir sendimenn Bandaríkjanna og við-
mælendur þeirra.
Aðförin
Svo virðist sem bandarísk stjórn-
völd fylgi nú af hörku eftir hótunum
sínum um að brjóta starfsemi Wiki-
leaks á bak aftur. Ráðist var á tölvu-
kerfi miðilsins og þrengt er að hópn-
um hvarvetna á alþjóðavettvangi.
Netgreiðslufyrirtækin PayPal og Post
Finance hafa til að mynda lokað á
vefinn og sömuleiðis hafa greiðslu-
kortafyrirtækin Visa og Mastercard
lokað reikningum Wikileaks. Hakk-
arar hafa komið fram hefndum fyrir
Wikileaks með netárásum en kannski
væri ráð að þeir sem styðja frjálsa fjöl-
miðlun hætti viðskiptum við fyrirtæki
sem taka með þeim hætti þátt í aðför
Bandaríkjastjórnar.
Yfir Julian hangir nú framsal til Sví-
þjóðar vegna fyrrgreindra ásakana um
kynferðisbrot sem af fjölmiðlaumfjöll-
un að dæma virðast nokkuð málum
blandin þótt maður viti auðvitað ekk-
ert um það. Alla vega má ljóst vera að
endi hann í klóm Bandaríkjamanna
hafa samsæriskenningarnar fengið
byr undir báða vængi. Skrautflúraðar
yfirlýsingar Baracks Obama um upp-
lýsingafrelsi sem hann hélt svo mjög á
lofti í kosningabaráttunni hafa reynst
innantómar og satt að segja virðist lít-
ill munur vera á honum og George W.
Bush í þeim efnum. Í það minnsta hef-
ur hann hvergi, svo ég hafi tekið eftir,
fordæmt kröfur bandarískra stjórn-
málamanna sem kalla eftir aftöku án
dóms og laga.
Það hafa íslensk stjórnvöld raunar
ekki heldur gert og sú spurning verður
áleitnari með hverjum deginum hvað
þau muni gera þegar og ef heimsveld-
ið í vestri beitir afli sínu með líku lagi
gegn okkar eigin Kristni Hrafnssyni?
En það er á slíkum stundum sem á
manninn reynir.
Jón MArgeir sverrisson
er átján ára gamall sundkappi sem
greindist ungur með þroskahömlun.
Hann átti stórbrotið ár í sundi fatlaðra
og setti alls nítján Íslandsmet. Hann
var á fimmtudaginn útnefndur
íþróttamaður ársins hjá íþróttasam-
bandi fatlaðra fyrir árið 2010. Hann
æfir átta sinnum í viku og stefnir á
Evrópumótið og á Ólympíuleikana í
London árið 2012.
Stefnir á
Ólympíuleikana
myndin
Hver er maðurinn?
„Jón Margeir Sverrisson, sundmaður.“
Hvar ertu uppalinn?
„Ég er fæddur 1992 og uppalinn í
Kópavogi.“
Hvað æfirðu mikið á dag
„Ég æfi átta sinnum í viku og þá tvo tíma
í senn. Morgunæfingarnar eru reyndar
einn og hálfur tími en kvöldæfingarnar
eru tveir tímar. Þrekæfingarnar eru samt
bara einn tími.“
Hvenær byrjaðir þú að æfa sund?
„Svona á bilinu sex til átta ára held ég.“
er alltaf jafngaman að synda þrátt
fyrir að æfingarnar séu svona
margar og langar?
„Já, það er alltaf jafngaman að æfa.“
Hefurðu tíma fyrir eitthvað annað
fyrst þú æfir svona mikið?
„Ef ég nenni þá fer ég stundum í fótbolta
bara til að leika mér eitthvað. Vanalega
er ég þó mjög lúinn eftir æfingarnar.
Mjög lúinn!“
Hvernig var tilfinningin að vera
útnefndur íþróttamaður fatlaðra
árið 2010?
„Það var bara fínt, alveg virkilega
gaman.“
Þý hlýtur að vera ánægður með árið
hjá þér, nítján Íslandsmet?
„Jú, mjög svo.“
Hvert seturðu svo stefnuna?
„Á Evrópumeistaramótið og svo
Ólympíuleikana.“
Ætlarðu að vinna gullið á ólympíu-
leikunum?
„Ég ætla alla vega í það minnsta að
komast þangað. Ég veit ekki hvort ég
vinn eitthvað.“
Hvernig gengur að ná lágmörkum
fyrir ólympíuleikana?
„Það gengur vel. Ég var kominn með
lágmarkið í 200 metra skriðsundi en ég
náði því fyrir ágúst í ár. Ég hefði þurft að
ná því eftir ágúst. Það þýðir að ég verð
að ná því aftur. Ég hef samt nægan tíma.
Ég hef engar áhyggjur af því hvort ég nái
lágmarkinu aftur.“
maður dagsins
„Mig langar í ný stígvél, því mín eru
orðin útslitin og gömul.“
FreyA Mills
21 ÁrS nEMi
„nýja úlpu.“
Herbert guðMundsson
69 Ára EftirLaunaÞEgi
„Mig langar í nýjan síma.“
lAuFey bJörk svAnsdóttir
17 Ára nEMi
„Koss og knús.“
rebekkA leven
17 Ára nEMi
„Helst vildi ég fá ferð til new York, en
það er bara svona draumagjöf.“
MonikA PiekArskA
19 Ára nEMi
hvað langar þig að fá í jólagjöf?
dómstóll götunnar
föstudagur 10. desember 2010 umræða 27
Hvað segja íslensk stjórnvöld?
Engin lög banna það að fjölmiðill
birti opinber gögn sem
lekið er til hans.
kjallari
dr. eiríkur
Bergmann
stjórnmálafræðingur skrifar
nei, blessaður! „Heill og sæll, Sigurjón,“ sagði S. Björn Blöndal, sérlegur ráðgjafi borgarstjórans, við þetta tækifæri þegar Jón gnarr kveikti ljósin á jólatré á Hjartatorgi við
Laugaveg. „Hann var alltaf í útvarpinu þessi,“ sagði borgarstjórinn og benti á Sigurjón Kjartansson. Mynd sigtryggur Ari JóHAnnsson