Dagblaðið Vísir - DV - 04.03.2011, Blaðsíða 12

12 | Fréttir 4.–6. mars 2011 Helgarblað
Það gæti kostað Reykjanesbæ 12
milljarða króna að leysa aftur til
sín allar eignir sem á undanförn-
um árum hafa verið lagðar inn í
Eignarhaldsfélagið Fasteign. Alls er
um 30 eignir að ræða; skólabygg-
ingar, samkomuhús, íþróttamann-
virki, s afnahús, skolpdælustöð og
fleira. Fasteignirnar og mannvirkin
eru þinglýstar eignir EFF sem leigir
Reykjanesbæ þær aftur á um 75 til 80
milljónir króna á mánuði.
Í kjölfar bankahrunsins var
ákveðið að milda áhrif falls krónunn-
ar með því að lækka leiguna um 28
prósent. Gerður var um það samn-
ingur við hlutaðeigandi sveitarfélög,
Íslandsbanka og Háskólann í Reykja-
vík, það er, þá aðila og félög sem
eiga hlut í EFF. Samningurinn gilti
til síðustu áramóta. Hafa ber í huga
að helmingur leiguverðsins sveiflast
með gengi evrunnar gagnvart krónu.
Bergur Hauksson, framkvæmda-
stjóri EFF, segir að framtíð félagsins sé
óráðin en reynt verði að semja á þann
veg að allir geti vel við unað. „Það er
verið að skoða þetta allt í víðu sam-
hengi. Upphaflegir leigusamningar
gilda að teknu tilliti til gengis evrunn-
ar gangvart krónu sem kemur leigu-
tökum til góða.“
Eftir lækkun leigugjaldsins í kjöl-
far bankahrunsins var áætlað að ár-
legt leigugjald Reykjanesbæjar til EFF
væri um 900 milljónir króna. Miðað
við stöðuna nú gæti sú upphæð hæg-
lega verið um eða yfir einn milljarður
króna á ári.
Deilt um skuldir og verðmat
Samvkæmt heimildum DV er vel
hugsanlegt að EFF verði leyst upp
og hvert og eitt sveitarfélaganna, Ís-
landsbanki og Háskólinn í Reykjavík
haldi sína leið. Ágreiningur er um
verðmat á nokkrum eignum Fast-
eignar (EFF) , svo sem á lóðinni á
Kirkjusandi, þar sem áður voru höf-
uðstöðvar Strætisvagna Reykjavík-
ur, en hún tilheyrir Íslandsbanka.
Sama á við um lóðir við Háskólann
í Reykjavík undir Öskjuhlíð. Verði
Fasteign leyst upp og félagið lagt
niður má samkvæmt heimildum DV
gera ráð fyrir að eftir standi skuldir á
bilinu 0,5 til 3,5 milljarðar króna. Því
lægra sem matið verður á lóðunum
því hærri verður skuldin sem eigend-
ur EFF kunna að bera ábyrgð á. Tek-
ist er á um verðmatið.
Eins og fram hefur komið hefur
einnig verið hugað að því að koma
Háskólanum í Reykjavík út úr félag-
inu til þess að minnka áhættu sveit-
arfélaganna sem aðild eiga að EFF.
Skuldir Háskólans í Reykjavík vegna
nýbygginganna við Öskjuhlíðarfót
nema að minnsta kosti 12 milljörð-
um króna. Möguleg áföll EFF eru
einnig tengd sveitarfélögunum sjálf-
um. Álftaneshreppur á aðild að EFF
en hann gat ekki greitt af skuldum
sínum og er nú undir hæl ríkisins, hjá
eftirlitsnefnd sveitarfélaganna.
Kaupir skólann aftur
Í fyrra ákvað bæjarstjórn Garðabæjar
að bæjarfélaginu væri best borgið utan
EFF, en það hafði lagt hluta Sjálands-
skóla inn í félagið og greiddi umsamda
leigu til eignarhaldsfélagsins.
Ragný Þóra Guðjohnsen,  bæjar-
fulltrúi af M-lista, lét færa til bókar á
bæjarstjórnarfundi 17. febrúar síðast-
liðinn, að fjárfrek verkefni væru fram-
undan og í fyrra hefði verið tekið 400
milljóna króna lán sem meðal ann-
ars væri ætlunin að nota til að kaupa
1. áfanga skólans af EFF. „Skólinn var
á sínum tíma byggður fyrir ásættan-
legar upphæðir eða um 550 milljón-
ir. Hins vegar nýtist það ekki Garðabæ
þar sem Eignarhaldsfélagið Fasteign
er þinglýstur eigandi byggingarinn-
ar og vegna bágrar stöðu þess mun
Garðabær nú þurfa að kaupa 1.
áfanga byggingarinnar á um 1,3 millj-
arða ofan á hundraða milljóna leigu-
greiðslur sem inntar hafa verið af
hendi til Fasteignar.“
Í þessu sambandi má benda á að
byggingarvísitala hefur hækkað veru-
lega á undanförnum árum sem end-
urspeglast í hækkuninni frá uppruna-
legum byggingarkostnaði.
Fjallað var um vanda EFF á fundi
bæjarráðs Reykjanesbæjar fyrr í vet-
ur. Þar kom fram vilji til þess að leysa
eignirnar aftur til bæjarfélagsins, helst
á lægra verði en þær voru lagðar inn í
félagið á. Líklegt þótti þá að bæjarfé-
lagið yrði samt sem áður að bera við-
bótarskuldir vegna áfalla félagsins.
Misheppuð tilraun
Ljóst er að tilraun um samrekstur
eigna sveitarfélaga og einkahluta-
félaga undir hatti EFF hefur alls
ekki tekist sem skyldi. Í upphafi var
því haldið fram að byggingarfram-
kvæmdir á vegum EFF væru allt að
30 prósentum ódýrari en á vegum
sveitarfélaganna sjálfra og sveitarfé-
lögin myndu njóta góðs af. Árni Sig-
fússon, bæjarstjóri Reykjanesbæjar
og stjórnarformaður EFF sagði orð-
rétt í bæklingi sem EFF gaf út löngu
fyrir bankahrunið: „Við vorum með
fyrstu sveitarfélögunum sem komu
að EFF. Félagið hefur vaxið vel síðan
og sýnt og sannað að þessi samstarfs-
leið sveitarfélaganna til að byggja á
hagkvæman hátt og eiga eignirnar í
gegn um félagið er farsæl.“
Undir þetta tók einnig Gunnar
Einarsson, bæjarstjóri Garðabæjar
og stjórnarmaður í EFF. Hann komst
í þá sérkennilegu stöðu að þurfa sem
bæjarstjóri að framfyglja samþykkt
bæjarstjórnar Garðabæjar um að
losa bæjarfélagið út úr EFF.
n Reykjanesbær þarf að leysa til sín skóla, íþróttamannvirki og fleira fyrir 12 milljarða
króna af EFF n Framtíð EFF er enn óráðin og deilt er um skuldir og verð á eignum
n Garðabær borgar EFF 1,3 milljarða króna til þess að losa sig út úr EFF
„Skuldir EFF eru
um 40 milljarðar
króna en eigið fé er engu
að síður áætlað um 18
prósent.
Leigugreiðslur Reykjanesbæjar til
Fasteignar hf.
Eign *Upphæð í
okt. 2010:
Selið 268
Tjarnarsel 619
Garðasel 1.069
Heiðasel 603
Gimli 590
Holt 1.055
Vesturberg 2.654
Hjallatún 741
Akur 2.331
Heiðarbólsvöllur 53
Brekkustígsvöllur 208
Myllubakkaskóli 3.878
Holtaskóli 4.474
Njarðvíkurskóli 4.799
Heiðarskóli 7.161
Akurskóli 12.255
Byggðasafn 75
Hljómahöll/Stapinn 7.504
88 Húsið 719
Íþróttaakademían 3.918
Íþróttahús við Sunnubraut 2.957
Sundmiðstöð Vatnaveröld 8.513
Íþróttamiðstöðin Njarðvík 3.458
Íþróttavellir Keflavík 896
Íþróttavellir Njarðvík 350
Golfklúbbur Suðurnesja 739
Dráttarbraut grófin 740
Skólavegur 291
Þórustígur 3 / Skátar 135
Skolpdælustöð 428
Samtals: Um 73,5 milljónir
króna á mánuði.
*Upphæðir eru í þúsundum króna.
Þungar greiðslur
GREIÐIR 12 MILLJARÐA
KRÓNA FYRIR EIGNIR EFF
Jóhann Hauksson
blaðamaður skrifar johann@dv.is
Kaupa skólann aftur Bæjarstjórn
Garðabæjar ætlar að kaupa hluta Sjálands-
skóla aftur af EFF fyrir 1,3 millljarða króna.
Byggingarkostnaður var 550 milljónir króna.
Eignir metnar á 12 milljarða Reykjanesbær leigir um 30 fasteignir af EFF fyrir um einn
milljarð á ári, þar á meðal skóla, íþróttamannvirki og Hljómahöllina sem áður hét Stapi.
MYND RÓBERT REYNISSON
Bæjarstjórinn og stjórnarformaður-
inn „Félagið hefur vaxið vel síðan og sýnt
og sannað að þessi samstarfsleið sveitarfé-
laganna til að byggja á hagkvæman hátt og
eiga eignirnar í gegnum félagið er farsæl,“
sagði Árni Sigfússon fyrir nokkrum árum.
MYND SIGTRYGGUR ARI JÓHANNSSON