Dagblaðið Vísir - DV - 28.03.2011, Blaðsíða 3

og umsvif en það kæmi á endan-
um einnig fátækum til góða. Er-
indi þessara hagfræðinga á veg-
um Hannesar Hólmsteins voru
síðar birt í bókinni „Cutting Taxes
to Increase Prosperity“ sem kalla
mætti Skattalækkun í þágu auk-
innar hagsældar. Bókinni ritstýrði
Tryggvi Þór Herbertsson ásamt
Hannesi.
Svokallaður bogi Laffers fjallar
um að tekjur ríkissjóðs geti að-
eins hækkað upp að vissu marki
með skattahækkunum. Við efstu
mörk fari tekjur að lækka, hvatinn
til umsvifa minnkar og svo fram-
vegis. „Lítil sneið af stórri köku
getur verið stærri en stór sneið af
lítilli köku. Væri atvinnulífið örv-
að með skattalækkunum til vaxt-
ar, myndi það skila ríkinu meiri
tekjum. Ronald Reagan boðaði
þessa hugmynd í baráttunni fyr-
ir forsetakjörið 1980, en andstæð-
ingum hans fannst fátt um og köll-
uðu vúdú-hagfræði,“ segir Hannes
Hólmsteinn á einum stað.
Í raun var skattaverkefni Hann-
esar liður í áróðursstríði sem
beindist að gagnrýnendum frjáls-
hyggjustefnunnar, enda snerti
málið þá arfleifð sem ríkisstjórn
Davíðs Oddssonar og Sjálfstæðis-
flokksins skildi eftir sig á löngum
ferli. Stefán Ólafsson prófessor
hafði misserum og árum saman
vakið athygli á aukinni misskipt-
ingu og íþyngjandi skattbyrði á
lágar tekjur um leið og létt væri
sköttum af eignafólki og fyrir-
tækjum. Þessi átök bárust meðal
annars inn í sali Alþingis þar sem
tekist var á um trúverðugleika og
heiður Stefáns sem fræðimanns.
n Árni Mathiesen lét Hannes Hólmstein Gissurarson hafa 10 milljónir króna n Peningana átti Hannes að nota til
að svara spurningum um ágæti skattalækkana n Ætla má að skattalækkunarverkefni Hannesar hafi kostað
tugi milljóna króna n Bankar, tryggingafélög og stórfyrirtæki voru styrktar aðilar „Íslenska efnahagsundursins“
Fréttir | 3Mánudagur 28. mars 2011
VERKEFNI HANNESAR
FÉKK 10 MILLJÓNIR
Spurningar sem Árni
Mathiesen vildi fá svör við:
1. Hversu mikið af auknum skatttekjum
af fyrirtækjum á síðustu árum stafar af
stofnun einkahlutafélaga og einkavæð-
ingu ríkisfyrirtækja og hversu mikið af
almennri eflingu atvinnulífsins?
2. Hversu mikið af auknum skatttekjum
af einstaklingum stafar af því að skatt-
leysismörk hækkuðu um skeið ekki með
vísitölu neysluverðs eða launa og hversu
mikið af auknum almennum tekjum?
3. Hvað er líklegt að mikill hluti til-
tekinnar prósentulegrar skattalækkunar
á fyrirtæki skili sér aftur til ríkissjóðs við
ráðstöfun hins skattalega sparnaðar?
4. Hvað er líklegt, ef horft er til reynslu
annarra þjóða, að skattstofninn
geti aukist vegna flutnings erlendra
fyrirtækja og efnahagsstarfsemi til
landsins?
5. Er líklegt, og þá hversu mikið, að
skattskil batni við slíka skattalækkun?
6. Hver þyrfti lækkun tekjuskatts á ein-
staklinga að vera, til þess að venjulegt
launafólk greiddi lægri eða jafnlága
skatta og fjármagnseigendur af tekjum
sínum?
7. Hvaða áhrif myndi slík skattalækkun
hafa á vinnufýsi og skattskil?
8. Hvernig verður hagur láglaunafólks
best bættur með skattbreytingum?
Úr samningi Árna Mathiesen við Félags-
vísindastofnun og Hannes Hólmstein
Gissurarson.
Spurningar Árna
Margar af stærstu fasteignum við-
skiptalífsins eru nú í eigu bankanna eft-
ir að fyrrverandi eigendur þeirra misstu
þær. Þannig eru margar af stærstu og
kunnuglegustu byggingum Borgartúns
í Reykjavík komnar í eigu bankanna.
Fyrir hrun þróaðist Borgartúnið hratt
í að verða eins konar fjármálahverfi
borgarinnar – Wall Street Íslendinga
– þar sem fjármálafyrirtæki áttu að
blómstra á hverju götuhorni. Stórhuga
fasteignafélög sem byggðu þar eru nú
hins vegar komin á hliðina og bankarn-
ir hafa tekið yfir eignirnar. Hvar sem far-
ið er um höfuðborgarsvæðið eru stórar
byggingar sem hýsa eða áttu að hýsa
fyrirtæki, komin í eigu bankanna.
Eiga 1.027 fasteignir
Viðskiptabankarnir eiga alls um 1.027
fasteignir sem þeir hafa leyst til sín
á síðustu tveimur árum eftir hrunið.
Flestar þessar eignir voru yfirteknar
í fyrra eða alls um 1.650 eignir sam-
kvæmt frétt RÚV á dögunum. Lands-
bankinn er langumsvifamesti eigandi
fasteigna á landinu, því alls á ríkis-
bankinn 535 fasteignir. Þar af eru 148
iðnaðar- og skrifstofuhúsnæði, 181
íbúðarhúsnæði auk sumarhúsa og bú-
jarða.
Íslandsbanki á næstflestar fasteign-
ir af bönkunum, eða 299 talsins. Þar af
eru 168 íbúðir og 51 atvinnuhúsnæði.
Arion banki á síðan 193 fasteignir. Þar
af eru 88 íbúðarhúsnæði.
Fasteignafélög bankanna
Arion banki, Íslandsbanki og Lands-
bankinn eiga öll dótturfélög sem sýsla
með atvinnuhúsnæði sem bankarnir
hafa tekið yfir. Landsbankinn á dóttur-
félagið Regin ehf. sem á meðal annars
Smáralindina og Egilshöll. Reginn á
einnig um 7 þúsund fermetra húsnæði
World Class í Laugum.
Arion banki á félagið Landfestar
sem á tugþúsundir fermetra af skrif-
stofuhúsnæði í Borgartúni. Meðal
annars 9.078 fermetra í Höfðaborg og
12.700 fermetra skrifstofubyggingu í
Borgartúni 26 á 8 hæðum.
Íslandsbanki á síðan dótturfélag-
ið Miðengi ehf. sem er meðal annars
stærsti einstaki hluthafinn í Fasteign
ehf., með 37% hlut. Félagið á þann-
ig stóran hlut í byggingu Háskólans í
Reykjavík, íþróttamiðstöðinni Álfta-
nesi og höfuðstöðvum færsluhirðinga-
fyrirtækisins Borgunar í Ármúla svo
fátt eitt sé nefnt.
Vilja leggja félagið niður
Takmark bankanna er að reyna að selja
þær eignir sem þeir hafa tekið yfir og
sitja uppi með, en það hefur gengið
hægt. Þannig hefur Landsbankanum
ekki enn tekist að selja Smáralindina á
viðunandi verði. Kristján Kristjánsson,
upplýsingafulltrúi Landsbankans, segir
að endanlegt markmið sé að selja allar
eignir Regins svo hægt verði að leggja
félagið niður. Í millitíðinni mun félagið
hins vegar einnig sinna þróunarverk-
efnum svo hægt sé að koma tilteknum
eignum í söluhæft ástand. Þannig á
bankinn ókláraða nýbyggingu við slipp-
inn í Reykjavík sem til stendur að þróa
og klára að byggja. Almennt hefur þó
gengið illa að koma stærstu fasteignun-
um út. „Við höfum gert tilraun til að selja
Smáralindina, það tókst ekki síðastliðið
haust, en markmiðið er að leggja þetta
niður um leið og kaupendur finnast að
fasteignum félagsins,“ segir Kristján.
Tugmilljarða eignir
Í ársreikningi Regins fyrir árið 2009 eru
heildareignir félagsins metnar á rúma
15 milljarða króna. Fram hefur komið
að síðan þessi ársreikningur var gefinn
út hefur félagið tekið yfir fleiri fasteign-
ir og því líklegt að eignir Regins séu
umtalsvert hærri.
Eignir Miðengis samkvæmt árs-
reikningi 2009 eru hins vegar um 429
milljónir króna. Líklegt má telja að
eignir félagsins séu umtalsvert meiri
nú. Félagið hefur hins vegar þegar selt
hluta af þeim eignum sem það hafði
tekið yfir.
Landfestar ehf., fasteignafélag í
eigu Arion banka, sérhæfir sig í leigu
á iðnaðarhúsnæði, skrifstofuhúsnæði
og atvinnuhúsnæði. Á vef félagsins
segir að því sé ætlað að eiga, reka og
leigja út atvinnuhúsnæði sem Arion
banki eignast með samningum um
endurskipulagningu skuldastöðu við-
skiptavina sinna. Samkvæmt ársreikn-
ingi félagsins fyrir árið 2009 voru eign-
ir félagsins metnar á um 15,4 milljarða
króna. Reginn og Landfestar eiga því
samanlagt 30 milljarða króna eignir.
Í eignasafni Landfesta má nefna
6.287 fermetra skrifstofuhúsnæði í
Holtasmára í Kópavogi.
Reitir í eigu bankanna
Landic Property var fyrir hrun eitt
stærsta fasteignafélag landsins og var
að stærstum hluta í eigu útrásarfélaga.
Eftir gjaldþrot þess er það er nú orðið
hluti af fasteignafélaginu Reitum ehf.
sem á gríðarlegar fasteignir. Stærst eig-
andi Reita ehf. er Eignabjarg ehf. sem
á 42,6% hlut í félaginu. Eignabjarg er
dótturfélag Arion banka.
Landsbankinn, NBI hf, á 29,6 pró-
senta hlut. Þá á þrotabú Landic Prop-
erty um 16% hlut. Landsbankinn og
Arion banki eiga því samtals rúmlega
72% hlut í Reitum og þar með fasteign-
um þess.
Meðal eigna Reita má nefna versl-
unarmiðstöðina Kringluna, hluta
í verslunarmiðstöðinni Spönginni
í Grafarvogi, verslunarmiðstöðina
Holtagarða og skrifstofuhúsnæðið við
Höfðabakka 9. Þá má nefna 3. og 4
hæð í Skaftahlíð 24 þar 365 hefur höf-
uðstöðvar sínar. Þá eiga Reitir 6 þús-
und fermetra skrifstofuhúsnæði við
Dalshraun 3 í Hafnarfirði. Aðrar fast-
eignir félagsins eru meðal annars Nor-
dica-hótelið og höfuðstöðvar Kaup-
hallar Íslands.
Undirbúningur stendur nú yfir
vegna skráningar Reita á markað
seinni hluta næsta árs. Stefnt er að því
að skrá Regin á markað á þessu ári.
Verðmæti eignasafns Reita er talið um
92 milljarðar króna.
„Við höfum gert
tilraun til að selja
Smáralindina, það tókst
ekki síðastliðið haust, en
markmiðið er að leggja
þetta niður um leið og
kaupendur finnast að
fasteignum félagsins.
BANKARNIR ERU
FASTEIGNARISAR
n Bankarnir eiga risastórar fasteignir n Reyna að selja þær en gengur
hægt n Skrifstofuhúsnæði, háskóli, líkamsræktarstöð, verslunar-
miðstöð og knattspyrnuhöll meðal eigna n Tugmilljarða verðmæti
Valgeir Örn Ragnarsson
blaðamaður skrifar valgeir@dv.is
ÚR EIGNASAFNI BANKANNA
Háskólinn í Reykjavík
Stærð: 30.000 fermetrar
Eigandi: Miðengi ehf., dótturfélag
Íslandsbanka á 37%.
Holtasmári 1
Stærð: 6.287 fermetrar
Eigandi: Landfestar ehf., dótturfélag
Arion banka.
Höfðaborg
Stærð: 9.078 fermetrar
Eigandi: Landfestar, dótturfélag Arion
banka.
Borgartún 26
Stærð: 12.700 fermetrar
Eigandi: Landfestar ehf., dótturfélag
Arion banka.
Smáralind
Stærð 61.574 fermetrar
Eigandi: Reginn ehf., dótturfélag Lands-
bankans.
Vínlandsleið 1 - Húsasmiðjan og
Blómaval
Stærð: 18.427 fermetrar
Eigandi: Reginn ehf., dótturfélag Lands-
bankans.
Egilshöll
Stærð: 31.000 fermetrar
Eigandi: Reginn ehf., dótturfélag Lands-
bankans.
World Class - Laugar
Stærð: 7.255 fermetrar
Eigandi: Reginn ehf., dótturfélag
Landsbankans.