Dagblaðið Vísir - DV - 19.03.2012, Blaðsíða 20
20 Lífsstíll 19. mars 2012 Mánudagur
Töfrafræin ótrúlegu
n Chia-fræ eru sannkölluð ofurfæða
C
hia-fræ hafa verið vinsæl með-
al þeirra sem hugsa um heils-
una enda eru þau talin í hópi
tíu öflugustu ofurfæðutegunda
heims en einnig eru þau sögð vera
eitt best geyma leyndarmál næring-
arfræðinnar.
Tilurð fræjanna er talið mega
rekja allt aftur til 3.500 fyrir Krist en
þau eru talin hafa verið hluti af fæðu
Maja og Asteka. Chia-fræin eru tal-
in vera svokölluð ofurfæða þar sem
þau eru ótrúlega rík af næringarefn-
um. Fræin eru ótrúlega próteinrík en
í hverjum 100 grömmum má finna 30
grömm af próteini sem er meira en er
að finna í ýmsu kjöti, til dæmis kjúk-
lingabringum. Fræin eru því tilvalin
til þess að bæta út í brauð, grauta og
orkudrykki til þess að auka prótein-
innihald. Þau eru einnig mjög rík af
omega 3 og 6 fitusýrum, og halda
sumir því fram að þau séu sú fæða
sem inniheldur mest af omega 3 úr
jurtaríkinu og eru því frábær fyrir
hjartað og vinna gegn bólgum í lík-
amanum.
Fræin eru einnig rík af kalki, járni,
magnesíum, fosfór og trefjum.
Það er talið best að borða fræin
hrá en þó virðast ýmsir eiginleikar
þeirra halda sér við hitun, til dæm-
is virðast omega-fitusýrurnar ekki
skemmast þar sem þær eru bundnar
andoxunarríkum trefjum.
Chia-fræ hafa að geyma mikið af
andoxunarefnum sem er einmitt það
sem líkaminn þarfnast til að viðhalda
eðlilegri líkamsstarfsemi og æsku-
ljóma. Fræin hjálpa einnig til við að
halda blóðsykri jöfnum sökum hás
próteins, trefja og fitusýruinnihalds.
Það sem þykir hvað best við
fræin er hversu bragðlítil þau eru
og þau passa þau vel í ýmsan mat
án þess að skemma hann. Þau eru
gædd þeim mögnuðu eiginleikum
að þrátt fyrir að vera nánast bragð-
laus þá bragðbæta þau mat sem þau
eru sett út á. Þau eru einnig mjög
seðjandi þrátt fyrir að vera nánast
hitaeiningasnauð og því mjög góð í
baráttunni við aukakílóin.
viktoria@dv.is
Ofurfæða Chiafræin eru meðal tíu öflugustu fæðutegunda heims.
Einfaldar
ostastangir
Ostastangir eða Mozzarella Sticks
eru frábær fingramatur í öll partí.
Einföld leið til að gera svoleiðis er
að kaupa rifinn mozzarella-ost og
deig sem á að gera vorrúllur úr.
Hver rúlla er fyllt með smá osti og
stangirnar eru svo djúpsteiktar í
sjóðheitri olíu. Með stöngunum
er hægt að hafa alls kyns sósur.
Salsasósa er mjög góð með osta-
stöngum sem og spagettísósur.
Litur á veggina
Það getur breytt rými heilmikið
með því að mála veggi í nýjum
litum. Vertu djörf/djarfur og taktu
smá áhættu og veldu óhefðbund-
inn lit á vegginn hjá þér. Dökk-
fjólubláir og -bleikir tónar gefa
hlýjan blæ og geta gert heilmikið
fyrir rýmið.
Ekki láta
frostpinnann
leka
Margir foreldrar þekkja það að
þegar börnin fá frostpinna er hann
gjarn á að leka, og hálfur frostp-
inninn endar oft annaðhvort á föt-
um barnanna eða á gólfinu. Þessu
fylgir oft leiðindaklístur sem getur
verið erfitt að fást við. En það er til
auðveld lausn við þessu. Með því
að setja möffinsform undir ísinn
þá lekur af ísnum í formið og allur
óþarfa sóðaskapur er úr sögunni.
Auðvelt og ódýrt.
O
kkur hugnast ekki öðru-
vísi búskapur því við viljum
vera í sátt við náttúruna,“
segir Bjarney Pálína Bene-
diktsdóttir, bóndi á Mið-
skeri, en hún og eiginmaður hennar,
Sævar Kristinn Jónsson, ala upp svín
við vistvænar aðstæður.
Ýmis dýr eru á Miðskeri en auk
svínanna eru þau Bjarney og Sævar
með kindur, hesta, hænur, kisur og
hunda. Aðalatvinna þeirra hjóna er
þó fólgin í kartöflu-, korn- og svína-
rækt sem, að sögn Bjarneyjar, smell-
passar saman. „Svínin éta þær kart-
öflur sem eru ekki söluhæfar og líka
kornið sem er súrsað auk aðkeyptrar
fóðurblöndu. Kartöflurnar sjóðum
við í stórum potti úti,“ segir Bjarney
en þau hjónin hafa haldið svín frá
1996. „Gylturnar hafa alltaf fengið að
ganga um lausar í stórum stíum. Ég
er alveg viss um að þeim líður betur
svona. Ég efast ekki um það. Þær eru
að brasa svo mikið í stíunum sínum.
Svo fá þær líka hálm og hey inn til
sín og eru mun frjálsari. Þetta er allt
annað,“ segir hún og bætir við að það
standi til að útbúa útihólf svo þær
geti farið út á sumrin.
Bjarney segist verða vör við auk-
inn áhuga á vörum beint frá búi.
„Ég held að fólk sé farið að hugsa
meira um hvernig farið er með dýr-
in, hvernig dýrin hafa það og svona.
En svo eru líka aðrir sem hugsa bara
um besta verðið – sama hvernig það
er til komið,“ segir Bjarney og bætir
við að hún fái oft að heyra að kjöt frá
þeim sé sérstaklega gott. „Og ekki
bara frá vinum okkar, heldur frá öll-
um sem smakka,“ segir hún og bætir
við að útskýringin sé sennilega fólg-
in í því að vistræn ræktun sé mun
náttúrulegri en verksmiðjufram-
leiðsla.
Á Miðskeri eru að jafnaði tíu gylt-
ur sem koma upp tólf grísum að
meðaltali í goti, tvisvar á ári. „Afföll
eru lítil, við vökum alltaf yfir gylt-
um sem eru að gjóta. Svín eru mjög
skemmtileg dýr og hver gylta hefur
sinn sjarma, ef maður má taka svo-
leiðis til orða,“ segir Bjarney sem
kallar gylturnar allar sínum nöfnum.
„Mér þykir mjög vænt um þessi dýr
og finnst alltaf jafn leiðinlegt þegar
það þarf að fara með fullorðna gyltu
í sláturhús. Það er allt öðruvísi með
litlu grísina en þeir eru svona sex
mánaða þegar þeim er slátrað en þá
eru þeir orðnir stórir og frekir.“
Bjarney segir sveitalífið skemmti-
legt og rómantískt. „Það er ágætis líf að
vera bóndi. Nema þá helst að pening-
arnir streyma ekkert inn. Hamingjan
er samt ekki fólgin í peningum,“ segir
hún og bætir við að það hafi verið áhugi
frekar en nauðsyn sem leiddi þau út í
að selja beint frá býli. „Þetta er töluverð
vinna en þetta er líka áhugamálið okk-
ar. Mörgum blöskrar vinnutíminn en
þegar við erum búin að vinna á kvöld-
in þurfum við ekkert að fara í ræktina.
Þetta er nefnilega fjölbreytt og mikil
hreyfing.“ indiana@dv.is
Svín eru
skemmtileg dýr
n Hjónin á Miðskeri ala upp svín við vistvænar aðstæður
Miðsker Svínin á Miðskeri búa í vistvænu umhverfi.
Litlir grísir
Eva Pálína
gefur grísunum.
Þykir vænt um svínin Bjarney
bóndi ásamt nokkrum gyltum.