Dagblaðið Vísir - DV - 19.03.2012, Blaðsíða 18

Fjárhagslegt helvítiEl
d
sn
ey
ti Bensín Dísilolía
Algengt verð 262,5 kr. 263,4 kr.
Algengt verð 262,3 kr. 263,2 kr.
Höfuðborgarsv. 262,2 kr. 263,1 kr.
Algengt verð 262,5 kr. 263,4 kr.
Algengt verð 264,7 kr. 263,4 kr.
Melabraut 262,3 kr. 263,2 kr.
18 Neytendur 19. mars 2012 Mánudagur
Frábær lítil
verslun
n Lofið að þessu sinni fær Péturs-
búð en viðskiptavinur segir hana
frábæra litla verslun. „Þetta er
kaupmaðurinn á horninu og þar
sem þjónustan er frábær,
starfsfólkið indælt og vöru-
verð mjög hóflegt. Ég var
með kort sem ég þurfti að
koma í póst og þegar
ég spurði hvort póst-
kassi væri í nágrenn-
inu bauðst eigandinn
til að taka kortið og
póstleggja það fyrir mig
því hann átti leið á póst-
húsið seinna um daginn. Það er
ekki oft sem maður verður var við
svona frábæra þjónustu nú til dags.“
Óljóst tilboð
n Lastið fær Húsasmiðjan en eftir-
farandi barst DV: „Ég keypti íbúð
nýverið og fékk sendan póst frá
Húsasmiðjunni með afslætti af
ýmsum vörum sem nýtast í íbúð-
ina. Ég var rosalega glöð og viss um
að þetta myndi heldur betur borga
sig enda var 20 prósenta afsláttur
af raftækjum, tveir fyrir
einn af málningu og
fleira. Þar sem mig
vantaði einmitt
þvottavél og máln-
ingu fór ég þangað til
þess að nýta mér til-
boðið. Í bréfinu stóð að af-
sláttur á raftækjunum gilti
ekki á lægsta lága verðinu,
og ekki af vörum sem væru á
afslætti eða tilboði, sem mér
finnst auðvitað mjög eðlilegt. Það
voru þó engin raftæki til sölu sem
ekki voru á afslætti eða lægsta lága
verðinu. Jæja, þá ætlaði ég að fá
málningu en þá var bara 2 fyrir 1 af
veggjamálningu með 5% gljástyrk
en það stóð ekki í bréfinu.
Mér finnst þetta rosalega gott fram-
tak og í lagi að það gildi ekki á ein-
hverju ákveðnu en það verður þá
að standa nákvæmlega í bréfinu á
hverju afslátturinn gildir.“
DV hafði samband við Húsasmiðj-
una og fékk eftirfarandi viðbrögð:
„Fjöldi viðskiptavina nýtir sér
þessi tilboð og er ánægður með
þau. Þetta tilfelli virðist byggt á
einhverjum misskilningi sem við
viljum endilega fá tækifæri til að
leiðrétta og biðjum viðkomandi
að hafa samband við markaðs-
stjóra Húsasmiðjunnar í netfangið
magnusm@husa.is þannig að við-
komandi geti nýtt sér tilboðið eins
og til stóð. Okkur er umhugað um
að viðskiptavinir Húsasmiðjunnar
fái alltaf bestu kjör sem bjóðast á
markaðnum á hverjum tíma.“
SENDIÐ LOF EÐA LAST Á NEYTENDUR@DV.IS
Lof&Last
É
g lenti í slæmum málum út af
smálánum en á tímabili var
ég að borga 70.000 krónur á
mánuði. Á endanum voru það
foreldrar mínir sem hjálpuðu
mér út úr þessum vítahring og án
þeirra væri ég ennþá í föst í þessu,“
segir Júlía Marie Crawford, 19 ára.
Hún segist þekkja marga sem hafi
lent illa í smálánunum.
„Maður tekur ekki bara eitt
lán“
Júlía útskýrir hvernig hún hafi freist-
ast til að taka smálán hjá Kredia
upp á 10.000 krónur í lok mánaðar
síðasta sumar. „Þetta byrjaði mjög
saklaust en ég átti engan pening
og fannst tilvalið að taka bara eitt
10.000 króna lán. Ég hugsaði með
mér að ég gæti alveg borgað 12.000
krónur um mánaðamótin. Þetta
varð þó fljótlega að vítahring því ég
komst að því að maður tekur aldrei
bara eitt lán. Þetta er svo þægilegt
og þú getur, hvenær sem er, fengið
peninga beint inn á reikninginn,“
segir Júlía og bætir við að það hafi
ekki liðið langur tími þar til hún var
farin að taka lán til að borga það
eldra.
Hún tók að meðaltali fjögur til
fimm lán á mánuði en hámark láns-
upphæðar var 40.000 krónur. „Þegar
ég byrjaði að taka lán hjá Kredia var
lánstíminn 15 dagar en ég reyndi að
greiða um mánaðamót og því voru
þau alltaf komin í vanskil og ég fékk
reglulega innheimtubréf. Ég fór sem
betur fer aldrei í verri vanskil og veit
því ekki hvernig þessi fyrirtæki eru í
innheimtumálum.“
Boðið hærra lán fyrir jólin
Júlía segir að hún hafi ekki þurft að
sýna fram á neina greiðslugetu og
ekki þurft að fara í greiðslumat. Yf-
irdrátturinn sem hún var með hafi
ekki haft áhrif og einungis hafi ver-
ið farið fram á að hún væri ekki á
vanskilaskrá. „Fyrst færðu heimild
upp á 10.000 krónur og þegar þú
hefur borgað það getur þú fengið
20.000 krónur, svo 30.000 krónur og
svo stigmagnast þetta. Ég fékk mest
40.000 krónur en ég man að í des-
ember var viðskiptavinum boðið
upp á 80.000 króna lán. Ég tók sem
betur fer ekki svo hátt lán.“
Hún segist aldrei hafa verið í
eins mikilli skuld og hún var í í byrj-
un árs. Hún og fyrrverandi sam-
býlismaður hennar hafi verið með
ágæt laun, áttu aukapening og lifðu
góðu lífi. Það eina sem þau þurftu
að borga var örfáir reikningar en á
vissum tímapunkti ákváðu þau að
klippa kreditkort hans til að koma
í veg fyrir að lenda í skuldum. Eft-
ir það hafi þau þurft að fá smá-
lán. „Hann var nálægt gjaldþroti
um daginn og ég hef þurft að lifa á
mömmu og pabba. Það er rosalega
leiðinlegt, að reyna að vera fullorð-
inn og sjálfstæður og fá þetta svo
yfir sig.“
„Bara ekki taka smálán“
Þrátt fyrir að foreldrar Júlíu hafi
aðstoðað hana við að komast út
úr þessu í janúar og hún hafi ekki
fengið lán síðan þá senda Kredia
og Hraðpeningar henni SMS-skila-
boð nokkrum sinnum í viku þar
sem henni er boðið nýtt lán. „Ég
hugsa stundum hvort ég eigi ekki
bara að taka eitt lán í viðbót og það
er voðalega freistandi stundum, sér
í lagi þegar þeir ota þessu svona að
manni.“
Aðspurð hvað hún mundi ráð-
leggja öðrum segist hún vilja vara
alla við smálánunum. „Ég mæli
ekki með þessu við neinn, ekki einu
sinni mína verstu óvini því þetta
er mesta helvíti sem þú getur lent
í peningalega séð. Ég hef aldrei
skuldað svona mikinn pening. Líf-
ið er bara svo miklu betra ef maður
vinnur fyrir peningunum og á fyrir
því sem maður þarf að kaupa. Ég
segi við fólk, sérstaklega ungt fólk
sem er nýflutt að heiman, að það sé
betra að vera blankur í nokkra mán-
uði og borða þess vegna bara spag-
ettí í einhvern tíma. Bara ekki taka
smálán.“ n
Gunnhildur Steinarsdóttir
blaðamaður skrifar gunnhildur@dv.is
n Júlía Marie tók smálán n Það var fljótt að vinda upp á sig og fyrr en varði var hún komin í vítahring
„Fljótt að vinda upp á sig“
„Vissulega er þetta hluti af vandræðum þeirra sem leita til okkar, allavega
hluta þeirra,“ segir Svanborg Sigmarsdóttir, upplýsingafulltrúi Umboðs-
manns skuldara. Hún bendir á að oft sé það fólk sem er í verri stöðu sem taki
slík lán en þeir sem eru með meiri greiðslugetu fái frekar yfirdrátt eða ódýrari
lán. „Þetta er líka svo fljótt að vinda upp sig, sér í lagi þegar fólk tekur lán
hjá einu fyrirtæki til að borga upp lán hjá öðru.“ Hún segir að Umboðsmaður
skuldara muni fagna því þegar smálán falli undir lög sem skýri umhverfi lána-
fyrirtækjanna.
Fjallað var um smálánafyrirtækin í DV fyrir skömmu. Þar var rætt við Breka
Karlsson, forstöðumann Stofnunar um fjármálalæsi, sem sagði að þetta væri
hið versta mál. „Fyrirtæki þessi höfða til þeirra sem síst skyldi, þeirra sem eru í
verstu stöðunni og það er í raun verið að níðast á minni máttar,“ sagði hann.
Hildigunnur Hafsteinsdóttir, lögfræðingur hjá Neytendasamtökunum,
tók í sama streng og sagði samtökin hafa varað við slíkum lánum. „Eins og er verður fólk bara að passa sig og vera meðvitað
en okkur finnst það ekki nóg. Þarna er verið að ráðast á viðkvæma hópa og í raun er verið að veiða fólk í gildru,“ sagði hún og
benti á að þeir sem væru í góðri fjármálastöðu færu í banka og fengju lán þar. Smálán höfðuðu meira til fólks sem er í slæmri
stöðu og gæti ekki fengið lán á annan hátt. „Ég man eftir bréfi frá ungu pari en konan hafði tekið smálán. Hann tók svo lán til
að greiða hennar lán og svo koll af kolli. Þetta verður vítahringur sem erfitt er að komast út úr, þó svo upphæðirnar séu ekki
háar. Nú eru komin fimm fyrirtæki til að velja úr og þetta geta orðið umtalsverðar skuldir ef þú tekur lán alls staðar,“ segir
Hildigunnur.
Júlía Marie Var komin
í slæma stöðu vegna
smálána. MYND SIgTRYggUR ARI