Dagblaðið Vísir - DV - 07.05.2012, Blaðsíða 16

Sandkorn
V
ið virðumst oft gera minni
kröfur til stjórnmálamanna
en barna.
Stjórnmálamaðurinn sem
var dæmdur sekur um að
brjóta stjórnarskrána brást við með
reiði í stað afsökunarbeiðni. Síðustu
daga hafa þingmenn rifist um það í
vinnunni hvenær mið nótt er og hve-
nær ekki, slengt fram órökstuddum
samsæriskenningum um aðra, gegn
betri vitund, og sýnt hegðun sem börn
og unglingar væru ávítt fyrir. Margrét
Tryggvadóttir, þingmaður Hreyfingar-
innar, sem er óháð valdablokkum og
utan gamalgróna flokkakerfisins, seg-
ir að veran á Alþingi sé eins og í „her-
bergi fullu af bavíönum“.
„Ég bauð mig ekki fram til að sitja í
þingsal með fólki sem vaknar á hverj-
um morgni eins og Láki jarðálfur og
reynir að finna nýjar leiðir til að vera
vont, til þess að skemma og eyðileggja.
Fólki sem krefst atkvæðagreiðslu um
miðja nótt um hvort mál skuli ganga
til nefndar og fer svo sjálft af vettvangi
og neitar að láta boða félaga sína svo
atkvæðagreiðslan geti ekki farið fram,
fólki sem líkir samstarfsfólki sínu við
ýmsa af helstu fjöldamorðingjum 20.
aldarinnar, fólki sem er alveg sama
um málefnin en hoppar alltaf ofan í
skotgrafir stjórnar- og stjórnarand-
stæðu sem gera ekkert annað en að
dýpka,“ segir Margrét.
Við berum öll ábyrgð á þessu fólki.
Það hegðar sér, eins og það heldur að
það þurfi að hegða sér til að vera kosið
aftur. Að því leyti höfum við uppeldis-
skyldu gagnvart þeim. Og það hafa
orðið mistök í uppeldinu.
Hugo Þórisson barnasálfræðingur
ráðleggur foreldrum að stimpla ekki
börnin sín fyrir mistök þeirra, en
hjálpa þeim engu að síður að horfast í
augu við áhrif gjörða sinna. En stjórn-
málamennirnir okkar vilja ekki horf-
ast í augu við mistök sín. Þeir kenna
öllum öðrum um – ljúga jafnvel upp á
aðra og grafa undan öllum sem gagn-
rýna þá – allt frekar en að játa mistök
sín.
Skúli Mogensen, stofnandi flug-
félagsins WOW Air og hugbúnaðar-
fyrirtækisins Oz, lýsti mistökum í við-
horfinu gagnvart mistökum sem einu
helsta vandamáli Íslendinga í viðtali
við helgarblað DV. „Ég held að það sé
eitt aðalvandamál Íslendinga að hér
ríkir enginn skilningur fyrir mistök-
um.“ Þetta er vítahringur. Ef enginn
vill viðurkenna mistök eru mistök síð-
ur fyrirgefin.
Barn sem vill ekki viðurkenna
mistök hefur alist upp við að líta á
það sem skömm að gera mistök. Það
er eitthvað ófyrirgefanlegt. En mis-
tök eiga ekki að vera ófyrirgefanleg.
Þau eru óumflýjanleg. Að láta eins og
þau séu ekki til kemur í veg fyrir lær-
dóm og fyrirgefningu. Það heftir and-
legan þroska. Ef við gerum þá kröfu
til barnsins að það geri aldrei mis-
tök, þrjóskast það við að viðurkenna
þau, og getur leiðst út í andfélagslega
hegðun, eins og að blekkja, ljúga upp
á aðra og axla ekki ábyrgð.
Svipað virðist hafa hent stjórn-
málamennina okkar í kjölfar efna-
hagshrunsins. Þeir grafa sig dýpra og
dýpra í skotgrafirnar, iðrast einskis
og kenna öllum öðrum um eftir mis-
tökin. Úrkynjuð umræðuhefð og
flokkadrættir, eins og í stjórnlausum
skóla, virðist knýja fólk til framkomu
og samskipta á Alþingi, sem þættu
óásættanleg annars staðar í samfé-
laginu. Hluti af ástæðunni er að kjós-
endur gera kröfu um sterkan, óskeik-
ulan leiðtoga, sem á að leiða þjóðina
og tala í hana kjark. Slíkar kröfur kalla
yfir okkur hegðunarvandamál stjórn-
málamanna.
Ef barn léti eins og stjórnmála-
mennirnir í sínum versta ham yrðu
viðbrögðin samúð. Það væri talið
þurfa á handleiðslu og hjálp að halda
til að takast á við hegðunarvandamál-
ið. Við þurfum líka að hjálpa stjórn-
málamönnunum að bæta framkomu
sína, með því að senda þeim skýr
skilaboð. Gott væri að þeir byrjuðu á
því, að hegða sér ekki þannig gagnvart
öðrum, að barn yrði skammað fyrir
sömu hegðun. Það ætti að vera lág-
marksviðmið.
Glatað Alþingi
n Alþingi nýtur aðeins
trausts tíunda hvers Íslend-
ings. Þessi eini af hverjum
tíu hefur
undanfarna
daga fengið
nægt tilefni
til að láta af
trausti sínu.
Á fimmtudag
leiddi sjálf-
stæðiskonan Ragnheiður Elín
Árnadóttir, sem var aðstoð-
armaður Geirs Haarde þegar
Ísland var blessað, málþóf á
Alþingi vegna áforma ríkis-
stjórnarinnar um að fækka
ráðuneytum og ráðherrum.
Þar sem þinglok eru yfir-
vofandi lá á að klára mál
og vinna skipulega. En í
staðinn eyddu þingmenn
meðal annars hálfri klukku-
stund í að ræða hvort þing-
fundurinn ætti að standa
fram á kvöld eða ekki fram
á kvöld. Þeir sem líta á
björtu hliðarnar geta hins
vegar skemmt sér, því um
er að ræða eins konar sam-
tímasögu af Gísla, Eiríki og
Helga.
Jóhanna bragðar
eigin meðul
n Jóhanna Sigurðardóttir
forsætisráðherra á í mesta
basli með að ná þingmálum.
Ástæðan nú
er ekki að-
eins ósam-
komulag við
ósátta þing-
menn Vinstri
grænna,
heldur gam-
alkunnugt Jóhönnu sjálfri.
Þar sem hún steytti hnefann
upp í loft yfir bellibrögðum
og málþófi stjórnarandstöð-
unnar rifjaðist kannski upp
fyrir henni þegar hún stóð á
sama stað árið 1998 og hélt
ræðu í tíu tíma og átta mín-
útur í epísku málþófi sínu
um húsnæðismál. Síðar varð
hún félagsmálaráðherra og
hafði yfir húsnæðismálun-
um að segja. Innan við einu
og hálfu ári síðar voru hús-
næðismál komin í versta
sögulega ástand sitt, en það
er önnur saga.
Misnotar
Bændablaðið
n Í janúar í fyrra hætti
Þröstur Haraldsson, rit-
stjóri Bændablaðsins, störf-
um, eftir að
stjórnendur
Bændasam-
takanna, sem
eiga blaðið,
kröfðust þess
að fá að sitja
ritstjórnar-
fundi. Hann hafði verið
beðinn um að beita blaðinu
í áróðursstríði gegn Evrópu-
sambandinu, í staðinn fyrir
að stunda blaðamennsku.
Haraldur Benediktsson, for-
maður Bændasamtakanna,
hefur verið í ritdeilu við hag-
fræðinginn Þórólf Matthías-
son að undanförnu. Hann
fékk stuðning frá blaðinu
sínu á föstudag, sem birti
jákvæða grein þar sem mál-
flutningur Haraldar naut sín
í hvívetna og „alrangar full-
yrðingar“ annarra kveðnar í
kútinn, athugasemdalaust.
Ég ætlaði að skera
af litla putta
Þetta er bara
morðtilraun
Andri Freyr Viðarsson reyndi að slasa sig til að fá frí frá vinnu. – DV Guðni Elíasson var ósáttur við gáleysislegan akstur bifhjólamanna. – DV
Mistökin í uppeldinu
„Við berum
öll ábyrgð á
þessu fólki
A
ðalatriðið sem hafa verður for-
gang við allar breytingar á fisk-
veiðistjórnunarkerfinu er að
þær séu gerðar í sátt við al-
menning í landinu, sérstaklega sjó-
menn og fiskverkafólk í sjávarbyggð-
unum, en margir stjórnmálamenn
hugsa um það eitt að njóta vinsælda
og gera hvað sem er til að ná hylli fólks,
jafnvel þó það kosti okkur öll verri lífs-
kjör. Þetta er sorgleg staðreynd, sem
flest hagsmunasamtök hafa séð í
gegnum. Ein lausn er að leggja fram
skýrar spurningar um sjávarútveg-
inn í þjóðaratkvæðagreiðslu. Þjóðin á
sjávar auðlindina og því er það þjóðar-
innar að ákveða hvaða háttur er hafð-
ur á um framtíðarnýtingu hennar og
útleigu á nýtingarrétti.
Einyrkjakerfið
Stjórnmálahreyfingin Hægri grænir,
flokkur fólksins vill skoða nýjar hug-
myndir um sátt í sjávarútvegsmálum.
Vörpum við hér fram hugmynd um að
breyta strandveiða- og byggðakvóta-
kerfinu í nýtt staðbundið dagakerfi
sem væri sjálfstætt kerfi sem starfaði
til hliðar við hið almenna kvótakerfi.
Þetta nýja dagakerfi myndi leyfa frjáls-
ar handfæraveiðar gegn sanngjörnu
löndunargjaldi sem myndi renna til
viðkomandi sveitarfélags. Þessar veið-
ar gætu miðast við báta undir viss-
um tonnafjölda sem stunda dagróðra
frá mánudegi til fimmtudags. Þetta er
staðbundið kerfi og í stað aflamagns
yrði notast við bátafjölda í hverju
sjávar plássi. Setja yrði hámarksfjölda
báta á hverjum stað og ekki væri hægt
að selja leyfin frá plássinu. Eigandi
bátsins yrði að eiga lögheimili á staðn-
um og borga skatta í sveitarfélaginu.
Viðkomandi sjávarpláss þyrfti af hafa
vinnslu og frystihús á staðnum. Frjálst
handfæraleyfi gæti síðan gengið kaup-
um og sölum og hver útgerð miðaðist
við 1 bát með tvær handfærarúllur.
Veiðarnar væru stundaðar frá sumar-
deginum fyrsta til fyrsta vetrardags.
Sumardagurinn fyrsti er fyrsti dagur
Hörpu og ber alltaf upp á fimmtudag
á tímabilinu frá 19.-25. Apríl. Fyrsti
vetrar dagur er laugardagurinn að
lokinni 26. viku sumars og ber upp á
21.-27. október. Trillukarlar, trilluút-
gerð og smábátaútgerð er partur af ís-
lenskri sjávarplássmenningu og yrði
það mikill sjónarsviptir ef slík útgerð
leggðist af. Við viljum pólitísk afskipti
burt úr greininni. Við getum kallað
þetta „Einyrkjakerfið“.
Þjóðareign
Allar náttúruauðlindir sem eru í þjóð-
areigu og áætlanir sem liggja fyrir um
nýtingu þeirra eiga að vera leigðar út
í takmarkaðan tíma. Þjóðin á að njóta
arðs af sameiginlegum auðlindum.
Komið verði á fót sérstökum auðlinda-
sjóði og þjóðhagsleg framlegð verði
hámörkuð. Hækka ber veiðigjaldið
hóflega og tekjur af veiðigjaldi skiptist
þannig að 40% renni í ríkissjóð, 40%
til sjávarbyggða og 20% til þróunar-
og markaðsmála í sjávarútvegi. Efna-
hagslögsagan er verðmætasta eign
okkar Íslendinga og það á að vera for-
gangsatriði að vita hvernig hafsbotn-
inn á landgrunni Íslands lítur út. Það
er mörgu að hyggja áður en unnt er að
ákveða skynsamlega framtíðarskipan
á nýtingarétti á auðlindum Íslands en
þarna er einfaldlega á ferðinni stærsta
efnahagslega hagsmunamál þjóðar-
innar og því eins gott að vandað sé til
verka.
Leiðari
Jón Trausti Reynisson
jontrausti@dv.is
Útgáfufélag: DV ehf. Stjórnarformaður: Lilja Skaftadóttir Ritstjórar: Jón Trausti Reynisson (jontrausti@dv.is) og Reynir Traustason (rt@dv.is) Fréttastjóri: Ingi Freyr Vilhjálmsson (ingi@dv.is)
Umsjón helgarblaðs: Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir (ingibjorg@dv.is) Umsjón innblaðs: Kristjana Guðbrandsdóttir (kristjana@dv.is) Framkvæmdastjóri: Stefán T. Sigurðsson (sts@dv.is)
Sölu- og markaðsstjóri: Heiða B. Heiðarsdóttir (heida@dv.is) Hönnunarstjóri: Jón Ingi Stefánsson (joningi@dv.is) Umbrot: DV Prentun: Landsprent Dreifing: Árvakur DV á netinu: DV.is
F R J Á L S T, Ó H Á Ð D A G B L A Ð
Heimilisfang
Tryggvagötu 11
Hafnarhvoli, 2. hæð
101 Reykjavík
FRéTTASkoT
512 70 70 DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
AÐALnúmeR
RiTSTJÓRn
ÁSkRiFTARSími
AuGLýSinGAR
16 7. maí 2012 Mánudagur
„Þetta nýja daga-
kerfi myndi leyfa
frjálsar handfæraveiðar
gegn sanngjörnu löndunar-
gjaldi sem myndi renna til
viðkomandi sveitarfélags.
Kjallari
Guðmundur
Franklín Jónsson
Sátt í sjávarútvegi