Dagblaðið Vísir - DV - 21.05.2012, Blaðsíða 22

22 Menning 21. maí 2012 Mánudagur
Spennandi og áhugaverð lesning
D
auði næturgalans er
skrifuð af þeim Kaaber-
bøl og Friis og er þriðja
bók þeirra um hjúkrun-
arkonuna Ninu Borg sem hefur
rækilega slegið í gegn sem sögu-
hetja.
Nina Borg er vinnufíkill sem
á bágt með að tengjast fólki.
Þess utan er hún haldin alls
kyns áráttu, svo sem að fylgj-
ast með klukku í tíma og ótíma.
Nina Borg gæti verið með Asp-
berger-heilkennið og er einfald-
lega ein áhugaverðasta sögu-
hetja norrænna glæpasagna um
þessar mundir.
Hún fær ekki að búa með
fjölskyldu sinni, eiginmanni og
tveimur börnum því hún á það
til að koma með vinnuna heim.
Og þá kemur hún ekki heim
með saklausan skjalabunkann.
Nina er nefnilega engin venju-
leg hjúkrunarkona. Hún sinnir
þeim sem eru utangarðs, þeim
sem koma til Danmerkur úr
samfélagi þar sem ríkir bæði
neyð og hætta.
Í Dauða næturgalans flækist
Nina í mál úkraínskra mæðgna.
Natöshu Doroshenko og hinn-
ar barnungu Katerinu Doro-
shenko. Þegar Natasha flýr
á leið til yfirheyrslu hjá lög-
reglunni grunuð um morð á
tveimur fyrrverandi sambýlis-
mönnum sínum hefst dularfull
atburðarás.
Dóttir Nat-
öshu, Katerina,
er í umsjá Ninu
og eins og vant
er leitar hjúkrun-
arkonan greinda
svara við því sem
ekki liggur í aug-
um uppi. Í ljós
kemur að ræt-
ur morðanna
teygja sig til Úkr-
aínu á tímum
Stalíns. Þar hefur illskan kvikn-
að og er ekki slokknuð enn.
Í sögunni varpa höf-
undar eins og áður upp
spurningum um illsku og
neyð og þá baráttu sem á
sér stað í velmegandi samfélög-
um. Félagsleg neyð breiðir sig út
um heiminn. Hættan er raun-
veruleg og hana fjalla nútíma-
legar glæpasögur um sem þær
Kaaberbøl og Friis gera bráðvel.
Sagan er bæði spennandi og
áhugaverð lesning.
Meint
kvenhatur
í Cannes
Cannes-kvikmyndahátíðin
fær ákúrur fyrir karlrembu
og kvenhatur vegna þess
að dómnefnd valdi ekki
einn einasta kvenleikstjóra
meðal þeirra 22 sem eru til-
nefndir. Hópur kvenleiks-
tjóra hefur tekið sig saman
um að gagnrýna þetta
athæfi dómnefndar og
stjórnenda hátíðarinnar. Á
síðasta ári voru aðeins fjórir
kvenleikstjórar tilnefndir.
„Tuttugu og tveir til-
nefndir leikstjórar eru
vegna ánægjulegrar til-
viljunar, allir karlmenn,“
skrifar hópur kvenleikstjóra
í opnu bréfi. „Hátíðin sýnir
fram á, í enn eitt skiptið,
að karlmönnum líkar vel
við dýpt kvenna, en aðeins
dýpt brjóstaskoru þeirra,“
skrifa þær ennfremur.
Táknmynd hátíðarinnar í ár
er hin kynþokkafulla Mari-
lyn Monroe og þykir það
enn auka á karlrembulegar
áherslurnar.
Franska femínista-
grúppan, La Barbe, safnar
nú undirskriftum kvenna
í kvikmyndaiðnaði til að
mótmæla meintu kvenhatri
í Cannes.
Stjórnendur hátíðarinn-
ar vísa öllum ásökunum á
bug og nefna máli sínu til
stuðnings að enginn kven-
leikstjóri hafi verið tilnefnd-
ur til Gyllta pálmans og
nefna að einhver verk eftir
kvenleikstjóra verði sýnd
utan dagskrár á Cannes.
Dagskrá
listahátíðar
21.–22.maí
Mánudagur 21. maí
Bliss Ragnar Kjartansson sýnir
Bliss, myndbandsverk í Þjóð-
leikhúsinu frá kl. 12–24.00
Trans Leikrit eftir Sigtrygg
Magnason. Strawberries,
Lækjargötu 6 a kl 19
Gamli maðurinn og hafið
Brúðuleikhúsverk eftir Bernd
Ogrodnik. Þjóðleikhúsið kl.
19.30
Þriðjudagur 22. maí
Gamli maðurinn og hafið
Brúðuleikhúsverk eftir Bernd
Ogrodnik. Þjóðleikhúsið kl.
19.30
Viskí tangó Eftir Jón Atla
Jónasson. Fornbókabúðin
Búðin Klapparstíg 25–27 kl.
20.00
Kristjana
Guðbrandsdóttir
kristjana@dv.is
Bækur
Dauði næturgalans
Titill á frummáli: Nattergalens død
Höfundar: Kaaberbøl og Friis
Íslensk þýðing: Ingunn Ásdísardóttir
Útgefandi: Forlagið
377 blaðsíður
Hjúkrunarkona með árátturöskun Kaaberböl og Friis tekst vel
upp í þriðju bók sinni um hjúkrunarkonuna Ninu Borg.
Í
fyrra pöntuðu Listahátíð í
Reykjavík og Útvarpsleik-
húsið fjögur ný leikverk af ís-
lenskum leikritahöfundum
og afraksturinn verður leik-
lesinn með tilþrifum á Lista hátíð
í vor á óvenjulegum sýningar-
stöðum. Í framhaldinu verða
verkin þróuð fyrir Útvarpsleik-
húsið og flutt þar næsta vetur.
Sigtryggur Magnason fékk til
liðs við sig Stefán Hall Stefáns-
son til þess að sviðsetja verk sitt,
Trans, á næturklúbbnum Straw-
berries. Það verður að teljast
með óvenjulegri sýningarstöð-
um en vegna staðsetningarinn-
ar er verkið bannað innan 18 ára
aldurs.
Umræður um kynfæra­
rakstur kveiktu hugmynd
Hugmyndin að verkinu kvikn-
aði útfrá umræðum síðasta
vetrar um konur og karla, þar
á meðal um kynfærarakstur.
„Á tímabili var umræðan mjög
pólaríseruð og það var áhuga-
vert að fylgjast með,“ segir Sig-
tryggur í samtali við blaða-
mann. „Um kynfæri var rætt
út frá einföldu sjónarhorni
kvenna og karla og það var ekk-
ert þar á milli. En heimurinn er
flóknari, það er valdabarátta á
milli allra og kynferði flóknara
hugtak en að það innihaldi bara
þetta tvennt, karl og konu.
Ég hóf vangaveltur út frá
þessum umræðum. Verkið
fjallar um Lovísu sem dansar á
strippstað og er með typpi. Það
fjallar einnig um föður hennar
og mann sem segist elska hana
og trúnaðarvinkonu hennar.
Áður en ég byrjaði að skrifa voru
þessir kraftar komnir í verkið,
þegar ég byrjaði að skrifa mætt-
ust þessir kraftar og verkið varð
til. Það fjallar ekki bara um kyn-
in heldur líka manneskjurnar
sem eru í þessum hólfum sem
hefðin hefur búið til. Mig lang-
aði líka til að skrifa krefjandi
hlutverk fyrir konuna mína,
Svandísi Dóru, en hún fer með
hlutverk Lovísu. Breskur vin-
ur minn spurði hvort það væri
ekki erfitt að skrifa svona hlut-
verk fyrir konuna sína og þeg-
ar ég yppti öxlum, þá hló hann
bara og fannst þetta frekar spes,
allt að því sjúkt,“ segir Sigtrygg-
ur hlæjandi.
Listin gerist alls staðar
Verkið segir Sigtryggur fyrst og
fremst fjalla um manneskjur.
„Það á sér stað einn dag í lífi Lo-
vísu. Daginn sem móðir henn-
ar er jörðuð. Lovísa mætir ekki
í jarðarförina og faðir hennar
kemur til hennar á strippstað-
inn.“
Sýningarstaðurinn hefur
vakið athygli og Sigtryggur
nefnir að það hafi verið gagn-
rýnt að með sýningunni væri
verið að normalisera stripp-
staði.
„En listin gerist alls staðar
og fjallar um alla,“ bendir hann
á. „Við vinnum svolítið með
rými hérna inni. Þetta er til-
raunaverkefni en ekki fullgerð
sýning og lausnin er í raun ein-
föld. Verkið gerist á þessum
stað og er því flutt á þessum
stað,“ segir hann.
„Ég veit ekki hvort það er ein-
hver andi þarna,“ svarar hann
aðspurður, „þetta er bara eins og
skemmtistaður í rauninni.“
Sýningin er þó bönnuð inn-
an 18. „Við viljum ekki vera að
þvæla börnum inn á þennan
stað, svo einfalt er það. Það er
hins vegar ekkert klám í verk-
inu og ekki nekt.
Verkið verður flutt klukkan
19.00 á Straw berries í Lækjar-
götu.
Bannað innan 18
á Strawberries
n Verkið Trans flutt á næturklúbb n Listin gerist alls staðar
„Breskur vinur
minn spurði
hvort það væri ekki
erfitt að skrifa svona
hlutverk fyrir konuna
sína.
Listin gerist alls staðar
„Við vinnum svolítið með
rými hérna inni. Þetta er
tilraunaverkefni en ekki
fullgerð sýning og lausnin er
í raun einföld. Verkið gerist á
þessum stað og er því flutt á
þessum stað.“ Mynd SiGTryGGUr Ari
Lovísa Lovísa er með typpi og dansar á Strawberries. Mynd Ari MAGG