Dagblaðið Vísir - DV - 03.06.2014, Blaðsíða 20

Vikublað 3.–5. júní 2014
Útgáfufélag: DV ehf. • Stjórnarformaður: Þorsteinn Guðnason • Ritstjóri: Reynir Traustason • Aðstoðarritstjóri: Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir Ritstjórnarfulltrúi: Ingi
Freyr Vilhjálmsson • Umsjónarmaður innblaðs: Viktoría Hermannsdóttir • Umsjónarmaður helgarblaðs: Kristjana Guðbrandsdóttir • Framkvæmdastjóri
og vefstjóri DV.is: Jón Trausti Reynisson • Sölu- og markaðsstjóri: Heiða B. Heiðarsdóttir • Umbrot: DV ehf. • Prentun: Landsprent • Dreifing: Árvakur
Heimilisfang
Tryggvagötu 11
Hafnarhvoli, 2. hæð
101 Reykjavík
FRéttASkot
512 70 70FR jál S t, ó Háð DAg b l Að DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
AðAlnÚmeR
RitStjóRn
áSkRiFtARSími
AUglýSingAR
Sandkorn
Reynir Traustason
rt@dv.is
leiðari
20 Umræða
Ég er allavega
komin með reynslu
Ólína Þorvarðardóttir í helgarviðtali. – DV
Ú
rslit sveitarstjórnarkosning-
anna í Reykjavík er enn ein stað-
festing þess að hluti kjósenda
tekur ekki ábyrgð á atkvæðum
sínum. Þeir fara með réttinn til að
kjósa af fullkomnu kæruleysi og kjósa
fólk sem lítt skeytir um heiður eða
æru. Sá veruleiki blasir við að Fram-
sóknarflokkurinn undir flaggi andúð-
ar á múslimum komst í borgarstjórn
með tvo menn. Að baki eru tæplega
11 prósent atkvæða en spár höfðu
sýnt að flokkurinn myndi tæplega ná
manni inn.
Það sem sneri við taflinu fyrir
Framsóknarflokkinn var að Svein-
björg Birna Sveinbjörnsdóttir, oddviti
flokksins, lét í ljós andúð á múslimum
með því að lýsa því yfir að hún vildi
draga til baka heimild til að byggja
mosku við Sogaveg. Í umræðuþætti í
sjónvarpi seinna bætti hún enn í og
taldi þá nauðsynlegt í samhengi við
umræðuna um mosku að setja lög
sem bönnuðu nauðungarhjónabönd.
Andúðin á múslimum leyndi sér ekki.
Ungir framsóknarmenn fordæmdu
ummæli Sveinbjargar og töldu þau
óverjandi. Ályktun Sambands ungra
framsóknarmanna var birt á vef
þeirra en hvarf svo skömmu síðar í
skjóli nætur. Nærtækt er að setja það
í samhengi við afstöðu formannsins,
Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar,
sem þagði lengst af en tók síð
an undir með frambjóðandanum
og létti af honum þrýstingnum. For-
sætisráðherrann skrifaði sem sagt
upp á málflutning öfganna.
Kosningabaráttan í Reykjavík fór í
upphafi vel fram. Framboðin töluðu
fyrir stefnu sinni og loforð voru hóf-
stillt. Halldór Halldórsson, leiðtogi
sjálfstæðismanna, sýndi þar sömu
stillingu og yfirvegun og Dagur B.
Eggertsson, S. Björn Blöndal og Sól-
ey Tómasdóttir. Málefnaleg kosninga-
barátta virtist eiga sér stað án þess að
veruleg yfirboð væru með í spilinu.
Vandræðagangur Framsóknar-
flokksins var áberandi eftir að Guðni
Ágústsson, fyrrverandi formaður,
gekk úr skaftinu og hætti við fram-
boð. Flokkurinn mældist með 3 til
5 prósenta fylgi. En svo kom Svein-
björg til skjalanna með moskumálið
og hjólin tóku að snúast. Fylgið rauk
upp á skömmum tíma og flokkurinn
var skyndilega á sigurbraut. Vandinn
er hins vegar sá að eina málefnið
sem oddvitinn gerði út á í raun var
moskumálið. Sjálf sagði Sveinbjörg að
það mál væri skipulagsmál. Svo var að
skilja að þetta snerist um að trúfélög
ættu ekki að fá ókeypis lóðir en einnig
að það vantaði byggingarlóðir fyrir
almenning í borginni. Þetta er auð-
vitað aumt yfirklór. Kjarni málsins er
sá að úthlutun lóðar undir moskuna
hefur þegar átt sér stað án þess að fólk
hafi mótmælt í skipulagsferlinu. For-
sætisráðherra landsins stekkur á vagn
fordómanna og leggst gegn byggingu
á bænahúsi trúfélags.
Það var mörgum brugðið þegar
fyrir lá að tíundi hver kjósenda gekk í
björg fordómanna.
„Manni er hálf flökurt að sjá
kosningaúrslitin í Reykjavík. Þegar
þetta er skrifað virðist líta út fyrir
að Framsóknarflokkurinn, sem
fyrir nokkrum dögum, í algjörri ör-
væntingu, fór að höfða til andúð-
ar á minnihlutahópum, muni vinna
stórsigur,“ skrifaði Jón Steinsson,
hagfræðingur við Columbia-há-
skóla í Bandaríkjunum. Og það eru
margir sama sinnis. Forystumenn
Sjálfstæðisflokksins og Samfylkingar
í Reykjavík hafa tekið í sama streng.
Það er þeirra hlutverk að gæta þess
að fordómarnir gegnsýri ekki stjórn
borgarinnar. Framsóknarflokkurinn
er uppvís í annað sinn að lýðskrumi
sem færir honum völd og áhrif. Þeir
sigruðu í þingkosningum út á lof-
orð um að svíða hrægamma og færa
heimilum landsins stórfé. Svikin þar
blasa við. Sá hluti kjósenda sem eyð-
ir atkvæði sínu í fordóma og rasisma
ætti að skammast sín. Og alvara
málsins er sú að flokkurinn sem
fóstraði Guðna Ágústsson og Stein-
grím Hermannsson er kominn út
á jaðar stjórnmálanna. Núverandi
forsætisráðherra hefur farið í gegn-
um tvennar kosningar á forsendum
sem ekki eru boðlegar í samfélagi
sem kennir sig við frelsi, sannleika
og umburðarlyndi. n
Skömm kjósendanna
Framtíð Halldórs
Fylgistap Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík hefur væntanlega þær
afleiðingar að oddvitinn, Halldór
Halldórsson, mun hætta innan
skikkanlegra tímamarka og snúa
sér að öðru. Halldór er reyndur
bæjarstjóri og mun örugglega fá
boðlega vinnu. Einnig er hann
með ferðaþjónustu á æskustöðv-
um sínum að Ögri í Ísafjarðar-
djúpi. Þar býðst fólki gisting,
greiði og ekki síst gönguferðir og
kajaksiglingar. Hann hefur því
nóg við að vera.
Stórslys í Efstaleiti
Ríkisútvarpið stóð eitt að kosn-
ingasjónvarpi um helgina. Hvert
stórslysið rak annað hjá risan-
um á Efstaleiti.
Vefurinn, ruv.is,
hrundi og var úti
lengst nætur. Þá
var ýmiss konar
hökt í beinum út-
sendingum. Þá
vakti furðu margra
hvert val viðmælenda var um
nóttina. Um tíma var Saga Garðars-
dóttir leikkona í settinu ásamt
tveimur öðrum sem áttu það öll
sammerkt að hafa engan áhuga
á pólitík og lýstu því yfir. Seinna
um nóttina var rætt við misdrukk-
ið fólk milli þess að spiluð voru
Eurovison-myndbönd mörgum til
ógleði. Ljóst þykir að uppgjör þurfi
að fara fram innanhúss.
Guðni og Gorbi
Guðni Ágústsson, fyrrverandi
landbúnaðarráðherra, situr ekki
auðum höndum þótt pólitíkin
sé að baki eftir
u-beygjuna fyrir
sveitarstjórnar-
kosningar. Á
fundi Hrútavina-
félagsins á Eyrar-
bakka á dögun-
um hélt Guðni
leiftrandi ræðu og boðaði þar
landsreisu á haustmánuðum þar
sem hann mun fara um landið
ásamt hópi manna til heiðurs
sauðkindinni og sauðfjárbænd-
um. Með í för verður hrúturinn
Gorbatsjov. Mikil leynd hvílir yfir
áformum hópsins en víst er að
ferðin og tilgangurinn mun vekja
þjóðarathygli.
Uppreisn á Ísafirði
Ein af stóru tíðindunum úr kosn-
ingunum um helgina er hallar-
bylting í Ísafjarðarbæ. Gísli Hall-
dór Halldórsson,
sjálfstæðismaður
til áratuga og
einn af leiðtogum
flokksins, gekk til
liðs við vinstrið
á á Ísafjarðarlist-
anum og náði
meirihluta. Gísli er þekktur fyrir
skoðanir sínar á kvótamálum sem
hafa ekki átt upp á pallborðið hjá
öðrum sjálfstæðismönnum. Hann
er sonur þekkts uppreisnarmanns
í pólitíkinni vestra, Halldórs Her-
mannssonar, sem fór sjaldnast
eftir flokkslínum og stóð með-
al annars að sérframboði ásamt
Guðjóni A. Kristjánssyni. Eplið féll
því ekki langt frá eikinni.
„Manni er hálf
flökurt að sjá kosn-
ingaúrslitin í Reykjavík.
Mynd ÞorMAr V. GUnnArSSon
Það er sorglegt að það
sé til þess að kveðja
ragna Erlendsdóttir um baráttu dóttur sinnar, Ellu Dísar. – DV.is
Draumur minn var
eyðilagður
dagný Ósk Arnardóttir er ósátt við að fá ekki að fara í raunveruleikaþátt Ásdísar Ránar. –DV
S
annast sagna þótti mér lík-
legt að eitt af stóru málunum
í nýafstaðinni kosningabar-
áttu í Reykjavík yrði flugvallar-
málið – hvort Reykjavíkurflugvöllur
yrði áfram i Vatnsmýrinni eða hann
fluttur á brott þaðan, um langan veg
eða skamman, til Keflavíkur eða út í
Skerjafjörðinn.
Framsóknarflokkurinn vildi
greinilega gera málið að kosninga-
máli, án sýnilegs árangurs þó, að
nokkru leyti Dögun einnig – en frá-
farandi stjórnarflokkar í borginni,
Samfylkingin og Besti flokkurinn,
sem augljóslega verða áfram við völd,
auk VG og hugsanlega einnig Pírata,
skiluðu nánast auðu.
Engin afgerandi svör
Aðspurð um þetta efni voru þau fá-
mál, greinilega staðráðin í því að
láta ekki steyta á málinu. Í lokaþátt-
um svöruðu fulltrúar Samfylkingar
og VG ekki öðru en að þau treystu
„Rögnunefndinni“, fulltrúi Bjartrar
framtíðar (sem byggir á grunni Besta
flokksins) sagði ekkert liggja á, því
flugvöllurinn væri hvort sem er ekki
alveg á förum, en Píratar voru óræð-
ir mjög, vísuðu þó til lýðræðis, sem
vissulega er ágæt afstaða.
Flestum þessum aðilum varð
hins vegar tíðrætt um sáttaferli og
sáttanefnd en með þeim orðum er
iðulega skírskotað til nefndar sem nú-
verandi innanríkisráðherra, Hanna
Birna Kristjánsdóttir, setti á laggirnar
í október 2013 til að „ná sáttum“ eða
„miðla málum“, þá væntanlega á milli
almannaviljans annars vegar og vilja
þeirra sem eru í minnihluta í málinu.
Samkomulag að engu gert
„Sáttaúrræðið“ þótti mörgum harla
undarlegt því samkomulag hafði
verið gert hálfu ári áður – í apríl
2013 – milli ríkis og borgar sem virt-
ist í ágætu samræmi við almannavilj-
ann! Nú skyldi það hins vegar virt að
vettugi til að „ná sáttum“. Í nóvember-
samkomulaginu var hlaupið frá þeim
skilmálum og fyrirvörum sem áður
höfðu verið settir, svo sem varðandi
öryggisbraut, hvernig staðið skyldi að
uppbyggingu á aðstöðu fyrir innann-
anlandsflugið, auk fyrirheita um að
fjármunir sem fengjust fyrir landsölu
skyldu allir renna til flugsins.
Gagnrýnisvert ferli
Málið er mér skylt því það var ég sem
undirritaði samkomulagið af hálfu
ríkisins sem þáverandi innanríkis-
ráðherra. Þótti mér miður og harla
undarlegt að málið skyldi hálfu ári
síðar sett í allt annað ferli; umsýslu-
aðila ríkisins í fluginu, Isavia, ýtt út úr
samráðs- og uppbyggingarferlum og
fenginn þar í staðinn einstakur rekstr-
araðili í fluginu, Icelandair Group.
Þetta var mjög óeðlileg ráðstöfun
enda fráleitt að einu fyrirtæki sé feng-
ið ægivald yfir öðrum rekstrar aðilum,
sem auk þess eru í sama samkeppn-
isrekstri. Þetta upplegg til að „leita
sáttar" sem einstakir rekstrar aðilar,
að ógleymdum byggingarverktök-
unum, gætu sætt sig við, var þannig
gagnrýnisvert frá upphafi og um það
engin almenn sátt.
Myljandi minnihluti
En hvers vegna var brugðið á þetta
ráð? Ástæðan var augljós: Ríkj-
andi öfl í borginni voru, samkvæmt
ítrekuðum skoðanakönnunum, kom-
in í myljandi minnihluta í flugvallar-
málinu. Þau þörfnuðust pólitískrar
hjálpar og fengu hana frá skoðana-
systkinum í innanríkisráðuneyti og
ríkisstjórn.
En þar með er málinu ekki lok-
ið. Mér býður í grun að sá yfirgnæf-
andi meirihluti sem vill flugvöllinn
óhreyfðan, hafi lítinn áhuga á að eyði-
leggja Skerjafjörðinn til að rýma fyrir
byggingarlandi og þóknast þannig
verktakabransanum eins og heyrst
hefur að gæti orðið „sáttalausn“.
Í skóli ímyndaðrar sáttar
Ragna Árnadóttir og hennar nefnd
er alls góðs makleg. Hún er einfald-
lega að vinna verkefni sem henni var
falið. Gagnrýnisverðari er hins vegar
afstaða frambjóðenda sem komu sér
undan því að gera þetta stórmál að
kosningamáli og földu sig í skjóli ein-
hvers sem þeir kölluðu „sáttanefnd“
og „sáttaferli“ án þess að með í
sögunni fylgdi að málið hefði verið
rifið upp úr sáttinni með skipun um-
ræddrar nefndar.
Án umboðs í flugvallarmáli
Bagalegt er að flugvallarmálið skyldi
ekki fá umræðu sem málefnið
hefði verðskuldað. Það eitt að segja
að frambjóðendur „treysti Rögnu
nefndinni“ er ekkert svar og engin
afstaða, því við vitum ekki hvað
þessi nefnd og hennar aðkeyptu sér-
fræðingar koma upp með. En fyrir
vikið mega komandi borgaryfirvöld
vita að umboð þeirra er nánast ekk-
ert í málinu og eftir standa 70 þús-
und undirskriftir sem vilja flugvöll-
inn óhreyfðan og þá jafnframt að
byggingarverktakar verði ekki ráð-
andi í þessu né öðrum skipulagsmál-
um í Reykjavík, sem því miður hefur
verið um of. n
Skiluðu auðu um flugvöllinn„En fyrir vikið mega
komandi borgar-
yfirvöld vita að umboð
þeirra er nánast ekkert í
málinu og eftir standa 70
þúsund undirskriftir sem
vilja flugvöllinn óhreyfðan.
Ögmundur Jónsson
þingmaður Vinstri grænna
Kjallari