Dagblaðið Vísir - DV - 03.06.2014, Blaðsíða 28

Vikublað 3.–5. júní 201428 Lífsstíll
Klám hefur
hugsanlega áhrif
á heilastarfsemi
Rannsókn sem gerð var á karl-
mönnum sem horfa mikið á
klám leiddi í ljós að heili þeirra
hafði minni virkni í ákveðnum
stöðvum.
Rannsakendurnir uppgötv-
uðu að þær stöðvar heilans sem
tengdar eru umbun og hvatningu
sýndu minni virkni en hjá þeim
sem horfðu ekki á klám, en vita
þó ekki fyrir víst hvort þetta sé or-
sök eða afleiðing áhorfs á kláms.
Rannsóknin sýndi einnig að
annar hluti heilans, sem virkjast
þegar fólk sér hluti sem eru kyn-
ferðislega örvandi, verður minna
virkur samfara auknu áhorfi
kláms. Rannsakendur bættu þó
við að meðalhóf sé best í klámá-
horfi líkt og í öðru.
Haltu þig frá hvíta brauðinu
Ný rannsókn sýnir mjög sterk tengsl milli neyslu hvíts brauðs og þyngdaraukningar
N
ý rannsókn sem framkvæmd
var af í Navarra-háskólan-
um á Spáni leiðir í ljós að
neysla þriggja brauðsneiða
á dag getur aukið líkur viðkomandi
á að lenda í ofþyngd um næstum
helming. Þar er um að ræða hvítt
brauð, eða brauð sem búið er til úr
fínmöluðu hveiti, sem er oft nefnt
franskbrauð.
Niðurstöðurnar leiddu einnig í
ljós að neysla brauðs sem búið er til
úr heilhveiti hafði ekki sömu áhrif
og fundust ekki tengsl milli neyslu
þess og auknum líkum á ofþyngd.
Rannsóknin var framkvæmd
þannig að fylgst var með matar-
venjum tæplega 10.000 einstak-
linga yfir fimm ára tímabil og
þyngdaraukning þeirra skoðuð í
samhengi við matarvenjur þeirra.
Rannsakendurnir fundu fylgni á
milli aukinnar þyngdar og neyslu
hvíts brauðs. Þeir sem neyttu meira
en 120 gramma af brauði á dag
voru 40% líklegri til að þyngjast en
þeir sem borðuðu 60 grömm eða
minna á dag af slíku brauði.
Í viðtali við Daily Mail um mál-
ið segir Jason Halford, prófess-
or og stjórnarmaður í samtökum
um rannsóknir á offitu, að hvíta
brauðið sé varasamt vegna þess
hve hlutfall næringarefna og trefja í
því sé venjulega mjög lágt á meðan
að hlutfall sykurs og salts geti verið
mjög hátt. n
jonsteinar@dv.is
Hvítt brauð Ef þú ert að
reyna að létta þig skalt þú
halda þig frá hvíta brauðinu.
n Starfsumhverfi hefur áhrif á heilsu n Skrifstofustörf mest fitandi
N
ú nýlega voru birtar niður-
stöður rannsóknar á þyngd
fólks víðs vegar um heim-
inn og voru niðurstöðurnar
áhyggjuefni fyrir okkur Ís-
lendinga, en þar kemur fram ís-
lenskar konur séu þær feitustu
í Evrópu og íslenskir karlar þeir
næstfeitustu. Íslendingar hafa ekki
farið varhluta af þeirri þróun sem
hefur átt sér stað um allan heim,
þar sem offita er vaxandi vandamál.
Það er vissulega um samspil margra
þátta að ræða sem leiða til offitu-
vandamáls. Þeir eru meðal annars
líffræðilegir, sálrænir og ekki síst
samfélagslegir.
Kyrrseta og langir vinnudagar
Í fyrra tók fréttastofa CBS saman
lista yfir þau störf sem talin eru
hafa áhrif á þyngd þeirra sem sinna
þeim. Listann byggir CBS á skýrslu
sem fyrirtækið CareerBuilder gerði
og byggði á rannsókn og skoðana-
könnun meðal fólks sem er skráð í
gagnagrunn þess. Niðurstöðurnar
leiddu margt áhugavert í ljós. Til að
mynda sagði 41% þeirra sem tóku
þátt í könnuninni að þeir hefðu bætt
á sig kílóum í núverandi starfi og af
þeim sögðust tæp 60% hafa þyngst
um 5 kíló eða meira og 30% um 10
kíló eða meira.
Flestir sem sögðust hafa bætt á sig
unnu, eins og gefur kannski að skilja,
við störf sem kröfðust mikillar setu
við skrifborð og langra vinnudaga.
Auðvelt aðgengi að
ruslfæði og álag
Þátttakendur könnunarinnar sögðu
helstu ástæður fyrir þyngdaraukn-
ingunni vera auðvelt aðgengi að
ruslfæði eða óhollustu á vinnu-
staðnum samhliða miklu vinnuálagi
og tímatakmarkanna á verkefnum.
Í skýrslunni kemur einnig fram
að á vinnustaðnum getur reynst
erfitt að telja ofan í sig hitaeiningar,
þegar borðað er á skyndibitastöð-
um eða á hlaupum milli verkefna.
Yfir helmingur svarenda sagðist fara
einu sinni út að borða í viku og fjórð-
ungur sagðist gera það þrisvar sinn-
um eða oftar í viku.
Matarvenjur og streita
Þátttakendur voru beðnir um að
telja upp þær ástæður sem þeir töldu
hafa mest áhrif á þyngdaraukn-
ingu sína. Flestir töldu að setan við
skrifborðið hefði mest að segja og
á eftir því töldu flestir að það hefði
mikil áhrif að þurfa að borða í miklu
stressi, að þurfa að borða óhollan
skyndibita vegna álags. Þrátt fyrir
að meirihluti svarenda segðist vera í
yfir þyngd sögðust 60% þeirra stunda
líkamsrækt reglulega og sagðist
nærri helmingur þeirra fara þrisvar
sinnum í ræktina í viku. Samkvæmt
þessu má leiða líkur að því að matar-
venjur og streita í starfsumhverfinu
hafi mikið að segja þegar um er að
ræða líkamlega heilsu og ofþyngd. n
Jón Steinar Sandholt
jonsteinar@dv.is
Þessi störf
gera þig feitari
Mest fitandi störfin
Þessi störf valda mestri þyngdaraukningu samkvæmt könnuninni
n Skrifstofustörf – 69%
n Kennarar – 56%
n Hjúkrunarfólk – 51%
n Kerfisfræðingar – 51%
n Lögfræðingar og dómarar – 48%
n Verksmiðjustarfsfólk – 45%
n Vísindamenn og rannsakendur – 39%
Ástæður þyngdaraukningar í starfi
Þær ástæður sem þátttakendur telja hafa mestu áhrif á þyngd
n Mikil seta við skrifborðið – 56%
n Borðað vegna álags – 35%
n Borðað úti reglulega – 26%
n Nammi á vinnustaðnum – 17%
n Sleppa máltíð sökum álags – 17%
n Afmæli/fagnaðir á vinnustað – 17%
n Matur sem vinnufélagi kemur með – 9%
n Starfsmannapartí – 4%
Líkamleg heilsa
Ef þér er sérstaklega annt um
líkamlega heilsu ættirðu að íhuga
hvaða starf þú velur þér. Það eru
líkur á að þessi ágæti maður hafi
unnið á skrifstofu í dágóðan tíma.
Hjólreiðafólk
ánægðast
Fólk sem fer ferða sinna á hjóli
er ánægðara en fólk sem notar
annan ferðamáta. Þetta kemur
fram í nýrri rannsókn sem fram-
kvæmd var við Clemson-háskóla
í Bandaríkjunum.
Kannað var hvernig gleði,
sársauki, streita og fleiri tilfinn-
ingar breyttust eftir því hvaða
ferðamáta fólk notaði.
Samkvæmt rannsókninni voru
farþegar í bíl næst ánægðastir og
bílstjórarnir voru í þriðja sæti.
Þeir sem taka strætó eða lest eru
minnst ánægðir og sýndu flestar
neikvæðar tilfinningar.
Aðalhöfundur rannsóknar-
innar sagði eina ástæðuna vera
þá miklu ástríðu sem hjólreiða-
menn hafa á sínum ferðamáta og
að þeir séu oftast yngri og hraust-
ari, eiginleikar sem fylgja oft
ánægðara fólki.
Gerir hjóna-
bandið þig
þunglyndan?
Samkvæmt nýlegri rannsókn sem
birtist í Journal of Psychophysio-
logy virðast vandræði í hjóna-
bandinu tengjast einkennum
þunglyndis. Í rannsókninni voru
yfir 300 pör spurð út í hamingju
og andlega líðan sína gagn-
vart hjónabandinu. Þátttakend-
ur svöruðu spurningum á borð
við hversu oft þeir hefðu orðið
fyrir vonbrigðum með makann
og hversu oft makinn gagnrýndi
þá. Níu árum síðar svöruðu þátt-
takendur sömu spurningum.
Niðurstöðurnar gefa til kynna að
þeir sem upplifa sig undir álagi í
hjónabandinu séu líklegir til að
þjást af þunglyndi.