Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1909, Blaðsíða 17

11
ur út hluttala, dánar hluttala, sem ýmist er lág ef manndauði er mikill, eða há ef
hann er litill. Dánar hluttalan hefur áður verið kölluð meðalæfm hjer í skýrslun-
uin, og fyrir tímabilin 1851—60 þegar meðalæfin var 35.4 ár, og 1890 — 1901 þegar
meðalæfin var 55.9 ár (sbr. líftöflur hr. magister Ólafs Danielssonar Lhsk 1905 bls.
20). Þá var dánarhluttalan nákvæmlega sama sem meðalæfin. Dánarhluttalan
bendir til þess, eftir hve mörg ár helmingurinn af fólki er dáinn. I síðustu skýrsl-
um var þetta kölluð líkindciœfm. Hún hefur verið eftir aldamótin
1901 ........................ 67.5 ár
1902 62.6 —
1903 ........................ 60.0 —
1904 64.4 —
1905 ........................ 56.1 ár
1901—05 meðaltal .............. 61.8 —
1906 ......................... 68.4 —
1907 59.1 —
Likindaæfin er að meðaltali árin 1901—07 62.6 ár, og er það há meðalæfi
hvar sem er. Þegar gjörðar verða líftöflur fyrir landið eftir fótkstalið 1910, má vænta
þess að meðalæfin fyrir það tímabil verði fyrir ofan 60ugt ef til vill 62—63 ár, og
það er góð framför frá árunum 1891—1901, þegar meðalæfin var þó orðin 55.9 ár
að jafnaði.
Tafla VI. Dánir eptir mánuðum frá 1891 —1907.
Á r i n: Janúar Febrúar Mars April Maí Júni 1 s Ágúst Septbr. Október Nóvbr. Desbr. Alls Andvana
1891—1900 mt. 107 110 128 133 138 141 108 90 95 97 96 91 1334 79
1901—05 — 103 89 124 112 123 120 111 102 99 101 97 103 1284 71
1906 91 106 97 188 97 90 93 72 86 92 100 80 1192 78
1907 89 90 124 115 124 93 103 99 107 141 145 166 1396 66
Andvanafæddir eru ekki taldir með dánum mönnum, en faldir sjer allra síð-
ast. Frá 1891 —1900 eru mánuðirnir, mars, apríl, maí og júní hættulegastir fyrir
lífið. Sama er að segja um árin 1901—05. 1906 og 1907 eru einstök ár, og þar
ræður því tilviljunin meiru. 1907 eru október, nóvember og einkum deseinber hættu-
legustu mánuðirnir. Það stafar af mislingum sem gengu þá sumstaðar á landinu.
Fjöldi dáinna manna 1907 kemur af sömu orsök.
3. Sjálfsmorð eru svo fá hjá fámennri þjóð, að það sýnir ekkert, nema
tekin sjeu mörg ár i einu, í 27 ár hafa fyrirfarið sjer eftir skýrslunum 149 karlar
og 42 konur eða alls 192 manneskjur, sem skiftast þannig niður á einstök árabil.
Meðaltölin voru 1881—90 3.1 karlar 2.1 konur 5.2 manneskjur
----— 1891—00 5.3 — 1.3 — 6.6 —
----— 1901—05 4.6 — 0.4 — 5.0 —
1906 .... 10.0 — 1.0 — 11.0 —
1907 .... 9.0 — 3.0 — 12.0 —
Sjálfsmorðum kvenna fækkar mikið. Væntanlega eiga þær við betri kjör að
búa en áður. Eitt má benda á í sambandi við þetta, drykkjuskapur hefur minkað
á þessum tíma. 4—5 karlmenn fyrirfara sjer á móti hverjum einuin kvennmanni.